اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 388 |
| تعداد مقالات | 3,187 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,398,213 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,977,618 |
دراسة جمالیّات التشکیل الشعری عند جریر فی نقض الأخطل | ||
| لسان مبین | ||
| مقاله 7، دوره 8، شماره 27، اردیبهشت 1396، صفحه 160-137 اصل مقاله (523.6 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| حمید متولی زاده1؛ رضا افخمی2 | ||
| 1دانشجوی دوره دکتری دانشگاه یزد | ||
| 2دانشیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه یزد | ||
| تاریخ دریافت: 20 آبان 1396، تاریخ پذیرش: 20 آبان 1396 | ||
| چکیده | ||
| قصیده‌ی شعری، ساختاری است هنری که هدف آن به تصویر کشیدن احساس شاعر ازحالتی عاطفی است. شاعر برای تحقق این هدف، کلمات را به کار می‌برد؛ زیرا واژه‌ها ماده‌ی اساسی زبان و جان کلام شعری هستند و احساساتی را که در لحظه‌ی آفرینش هنری بر انسان می‌گذرد، در خود جای می‌دهند. در همین راستا، شاعر برخی سبک‌ها را برمی‌گزیند؛ چرا کهسبک معرّف شخصیت ادبی صاحب آن و ترجمان عقاید و برداشت او از مسأله یا مسایلی است که در ذهنش جریان دارد. پژوهش حاضر می‌کوشد با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی، ساختارهای زبانی و جلوه‌های سبک‌شناختی شعر جریر در ردّ اخطل را بررسی کرده تا از این رهگذر تأثیر آنها را در تبیین عواطف وی نشان دهد. بنابر نتایج تحقیق، جریر به خوبی درککردهاست که رابطه‌ی محکمی میان زبان و سبک و تصاویر ذهنی متعلق به معانی هجو و فخر وجود دارد. همچنین از خلال این جستار دریافتیم ساختارهای زبانی مورد توجه این شاعر عبارتند از: تصغیر، جمع مکسر، اسم تفضیل و اسم فاعل. همچنانکه جلوه‌هایسبک‌شناختی بارز شعر او در نفی، دعا، شرط، بکارگیری ضمیر متکلم اول شخص مفرد، تکرار لفظی و تقدیم و تأخیر، نمود یافته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کلمات کلیدی: جریر؛ اخطل؛ نقائض؛ ساختارزبانی؛ سبک | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Aesthetics in Jarir’s Poems in Rejecting Al-Akhtal | ||
| نویسندگان [English] | ||
| . .1؛ . .2 | ||
| 1. | ||
| 2. | ||
| چکیده [English] | ||
| An ode has an artistic structure whose aim is to portray the poet’s emotional feelings. To accomplish this goal, the poet uses the words because words are the essential material of language and poetry and they express the feelings that humankind takes on the moment of artistic creation. This way, the poet selects some poetic styles. These styles represent the literary character of its producer and are the interpretations of the poet’s ideas. The present research studies the linguistic structures and stylistic effects of polemics of Al-Akhtal through Jerir's poetry on the basis of an analytical descriptive method, in order to illustrate the impact of these elements in explaining his emotions. The findings show that Jarrir has thoroughly comprehended, Gerir understood that there is a strong relationship between language and style, mental images conveying satire and honor. The findings also reveal the poet considers some linguistic structures as belittling, plural, superlative nouns, subjects, as well as certain stylistic manifestation of negation, pray, condition, , first person singular, delay and repetition. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Keywords: Jarir, Al-Akhtal, Polemics, Linguistic structure, Style | ||
| مراجع | ||
|
المصادر والمراجع أ) الکتب - الآمدی، أبوالقاسم. (1970م). المؤتلف والمختلف فی أسماء الشعراء؛ تحقیق عبدالستار أحمد فراج، القاهرة: دار إحیاء الکتب العربیة. - ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد. (د.ت).المقدّمة؛ تحقیق علی عبدالواحد وافی، القاهرة: دارنهضة مصر للطبع والنشر. - ابن منظور، محمّدبن مکرّم.(2004م). لسان العرب؛ ط3، بیروت: دارالجیل. - الاسترآبادی،رضی الدین. (د.ت).شرح الرضی على الکافیة؛ تصحیح وتعلیق یوسف حسن عمر، ط2، طهران: مؤسسة الصادق للطباعة والنشر. - الإصفهانی، أبوالفرج.(د.ت).الأغانی؛ بیروت:مؤسسة جمال للطباعة والنشر. - بیومی عجلان، عبّاس. (1980م). عناصر الإبداع الفنّی فی شعر الأعشی؛ ط 1، القاهرة: دار المعارف. - الجارم، علی وأمین، مصطفی.(1422ه).النحوالواضح؛ طهران: منشورات ناصر خسرو. - جریر. (د.ت). دیوان جریر بن عطیّة؛ شرح محمّد إسماعیل عبدالله الصاوی، ط 1، مصر: مطبعة الصاوی. - جیرو، بیار.(د.ت). الأسلوب والأسلوبیّة؛ ترجمة منذرعیاشی، بیروت: مرکز الإنماء القومی. - الجواری، أحمد عبد الستار.(1987م).نحو المعانی؛ ط1، بغداد: مطبعة المجمع العلمی العراقی. - حسین، طه.(د.ت). من تاریخ الأدب العربی؛ ط 4، بیروت: دار العلم للملایین. - الحملاوی، أحمد بن محمّد. (1991م). شذا العرف فی فنّ الصرف؛ بیروت: دار الفکر. - الخوف، أحمد محمّد.( 1960م). أدب السیاسة فی العصر الأموی؛ ط1، القاهرة: دار مکتبة نهضة مصر بالفجالة. - الراجحی، عبده.(د.ت).التطبیق الصرفی؛ بیروت: دارالنهضة العربیّة. - الرازی، أحمدبن فارس.(1999م).معجم مقاییس اللغة؛ تحقیق عبدالسلام هارون، ط1، بیروت: دارالجیل. - الرّباعی، عبدالقادر.(1980م). الصورة الفنیّة فی شعرأبی تمّام؛ الأردن: منشورات جامعة یرموک. - الریاحی، سهاد توفیق.(2010م). ظاهرةالأنافی شعر المتنبّی وأبی العلاء(رسالة الماجستیر)؛ الأردن: جامعة العلوم الإسلامیّة العالمیّة، کلیّة اللغة العربیّة وآدابها. - الزرکلی، خیرالدّین.(2002م).الأعلام؛ ط 15، بیروت: دار العلم للملایین. - الزهرانی، عبدالله.(1427ه). أثر الإسلام فی نقض جریر شعر الأخطل(رسالة الماجستیر)؛ المملکة العربیة السعودیة: جامعة أمّ القری، کلیة اللغة العربیة، قسم الدراسات العلیا. - سیّد قطب.(1990م). النقد الأدبی أصوله ومناهجه؛ط 6، القاهرة: دارالشروق. - السیوطی، جلال الدین.(د.ت). المزهر فی علوم اللغةوأنواعها؛ شرح محمّد أحمد جاد المولی والآخرین، القاهرة: دار إحیاء الکتب العربیّة. - شاطر الخفاجی، صباح. (1978م). الأبنیة الصرفیة فی دیوان امرئ القیس (رسالة الدکتوراه)؛ القاهرة: جامعة القاهرة، کلیّة الآداب. - الشایب، أحمد.(1954م). تاریخ النقائض فی الشعرالعربی؛ ط4، القاهرة: مکتبة النهضة المصریّة. - الشهری، ظافرعبدالله.(1406ه). المدیح والفخربین جریر والفرزدق والأخطل(رسالة الماجستیر)؛ المملکة العربیّة السعودیّة:وزارة التعلیم العالی، جامعة أمّ القری، کلیة اللغة العربیّة، قسم الدراسات العلیا، فرع الأدب. - ضیف، شوقی.(د.ت).فی النقد الأدبی.ط8، القاهرة: دارالمعارف. - طبانة، بدوی.(1975م). معجم البلاغة العربیّة. ط1،لبنان: منشورات جامعة طرابلس. - عبّاس، حسن.(1998م). خصائص الحروف العربیّةومعانیها؛دمشق: منشورات اتّحاد الکتّاب العرب. - عبّاس، رشا عبید.(2008م ).صورة الفخر والهجاء فی شعر النقائض(رسالة الماجستیر)؛ سودان: جامعة الخرطوم، کلیة الآداب، قسم اللغة العربیة. - العلوی، یحیی بن حمزة.(1914م). الطراز المتضمن لأسرار البلاغةوعلوم حقائق الإعجاز؛ ط2، بیروت: المکتبة العصریة. - عمر، أحمد مختار.(2008م). معجم اللغة العربیّة المعاصرة؛ط1، القاهرة: عالم الکتب. - غنیمی هلال، محمّد. (د.ت). النقد الأدبی الحدیث؛ القاهرة: نهضة مصر للطباعة والنشر. - الفاکهی، عبدالله أحمد بن علی.(1993م).شرح الحدود النحویّة؛ تحقیق رمضان أحمد الدمیری، ط2، القاهرة: مکتبة وهبة. - الفیومی، أبوالعباس أحمد بن محمد.(1987م). المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر؛ بیروت: المکتبة العلمیّة. - القرطبی، أبوعبدالله شمس الدین.(1946م). تفسیر القرطبی؛ تحقیق أحمد البردونی وإبراهیم أطفیش، ط2، القاهرة: دارالکتب المصریّة. - کوهین، جان.(1986م). بنیة اللغة الشعریة؛ ترجمة محمّد المتولی ومحمّد العمری، ط1، المغرب: الدار البیضاء. - ــــ (1995م). اللغة العلیا؛ ترجمة أحمد درویش، مصر: المجلس الأعلی للثقافة. - مجمع اللغة العربیّة. (2004م). المعجم الوسیط؛ مصر: مکتبة الشروق الدولیّة. - المخزومی، مهدی.(1986م). فی النحو العربی نقد وتوجیه؛ ط 2، بیروت: دار الرائد العربی. - المسدی، عبدالسلام. (د.ت). الأسلوب والأسلوبیّة، نحو بدیل ألسنی فی النقد العربی؛ ط 3، تونس. - معلوف، لویس.(2004م). المنجد فی اللغة؛ ط 2، طهران: منشورات فرحان. - الملائکة، نازک.(1983م). قضایا الشعر المعاصر؛ بیروت: دار العلم للملایین. - نصیف الجنابی، أحمد. (د.ت). فی الرؤیة الشعریة المعاصرة؛ الجمهوریة العراقیة: وزارة الإعلام. - الیمینی، جویریّة محمّد.(2015م).دلالة المشتقات وإعمالها فی الربع الثانی من القرآن الکریم (رسالة الماجستیر)؛ جامعة السوران العلوم والتکنولوجیا:کلیّة الدراسات العلیا. ب) المقالات - إسکندر، عبدالواحد زیارة.(2008م)؛ «نقائض جریر والفرزدق فی ضوء منهج الأسلوبیّة المقارنة»؛ مجلة جامعة ذی قار، المجلّد 4، العدد 1، صص 2- 12. - تجور، فاطمة.(2013م). «أدب الطبائع فی نقائض جریر والأخطل»؛ مجلة جامعة دمشق، المجلّد29، العدد (1+2)، صص 79- 113. - سلوم، تامر. (2006م). «الانزیاح الصوتی الشعری»؛ مجلة آفاق الثقافة والتراث، العدد 13، صص 35- 52. - الشتیوی، صالح علی سلیم. (2005م). «ظاهرة الانزیاح الأسلوبی فی شعر خالد بن یزید الکاتب»؛ مجلة جامعة دمشق، المجلد 21، العدد (3-4)، صص83- 109. - مؤیّد، حسین.(2011م). «بقایا التصغیر الآرامیّة الرسمیّة فی لغتنا العربیّة»؛ جامعة بغداد، مجلة کلیّة الآداب، العدد 98، صص 137- 151. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,361 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 416 |
||