اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 401 |
| تعداد مقالات | 3,281 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,653,125 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,158,224 |
معناشناسی و مأخذیابی سرّ مستودع در صلوات فاطمی (س) | ||
| مطالعات فهم حدیث | ||
| مقاله 12، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 22، اردیبهشت 1404، صفحه 277-296 اصل مقاله (476.73 K) | ||
| نوع مقاله: ترویجی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2025.20698.2395 | ||
| نویسنده | ||
| محسن زارع پور* | ||
| استادیار گروه فلسفه و کلام، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 15 مرداد 1403، تاریخ بازنگری: 09 اردیبهشت 1404، تاریخ پذیرش: 17 مهر 1403 | ||
| چکیده | ||
| امروزه عبارت «اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلىٰ فٰاطِمَةَ وَاَبیٖهٰا وَبَعْلِهٰا وَبَنِیٖهٰا وَالسِّرِّ الْمُسْتَوْدَعِ فِیٖهٰا بِعَدَدِ مٰا اَحٰاطَ بِهِ عِلْمُکَ» با عنوان «صلوات خاصّه حضرت زهرا (س)» در میان عوام و خواص شهرتی قابل توجّه پیدا کرده و رمزگشایی از «سرّ مستودع در وجود مبارک حضرت زهرا (س)» محور بحث و گفتگوهای فراوانی قرار گرفته است. برخی به مقتضای سرّ بودن، اساساً آن را قابل تفسیر نمی‌دانند؛ در مقابل برخی با قطعیت و برخی در حدّ حدس و گمان، در مجموع حدود بیست تفسیر از این سرّ ارائه کرده‌اند. تفسیر به امام زمان، حضرت محسن، حَسنین، امامان یازده‌گانه، حضرت زینب، قبر مخفی حضرت زهرا، ودایع نبوت و مصحف فاطمه نمونه‌هایی از این تفاسیر است. نگارنده با جستجویی نسبتاً کامل در مصادر حدیثی، کلامی، تفسیری، عرفانی، اخلاقی و فلسفی و بررسی تمامی گفته‌ها و نوشته‌ها پیرامون این صلوات، مصدری معتبر برای ترکیب « وَالسِّرِّ الْمُسْتَوْدَعِ فِیٖهٰا» نیافته و معتقد است اطمینان به صدور این صلوات با اشتمال بر این ترکیب مشکل است و به احتمال بسیار زیاد این صلوات به شکل کنونی و خصوصاً فقره « وَالسِّرِّ الْمُسْتَوْدَعِ فِیٖهٰا»، از انشائات برخی علمای امامیه در سد‌ه یا دهه‌های اخیر باشد و از این رو اظهار نظر قطعی یا ظنّی در مصداق‌یابی سرّ مستودع امری نابه‌جاست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فاطمه زهرا؛ صلوات خاصه حضرت فاطمه؛ سر مستودع؛ مصحف فاطمه؛ امام زمان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Semantic Analysis and an Investigation of the Source of the Term “Sirr al-Mustawda” in the Salutation of Lady Fatimah (PBUH) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohsen Zarepour | ||
| Assistant Professor, Department of Philosophy and Theology, Farabi College, University of Tehran, Qom, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| In recent times, the phrase “Allahumma salli ‘ala Fatimah wa abiha wa ba’liha wa baniha wa al-sirri al-mustawda‘ fiha bi ‘adadi ma ahata bihi ‘ilmuka” (O Allah, send blessings upon Fatimah, her father, her husband, her children, and the hidden secret entrusted within her, which is only in Your knowledge), known as the “Special Salutation of Lady Fatima (PBUH)”, has gained significant popularity among both the general public and scholars. Unraveling the meaning of the “hidden secret entrusted within the blessed existence of Lady Zahra (PBUH)” has become a topic of considerable discussion and debate, with some considering it inherently unexplainable due to its secretive nature. In contrast, others—some with certainty and some based on conjecture—have collectively offered approximately twenty interpretations of this secret. These interpretations include associations with Imam Mahdi, Hazrat Mohsin, Hasanayn (Hasan and Husayn), the eleven Imams, Lady Zaynab, Lady Fatimah’s hidden grave, the entrusted relics of prophethood, and the Mushaf (Book) of Fatimah. After conducting a relatively comprehensive search in the hadith, theological, exegetical, mystical, ethical, and philosophical sources and reviewing all statements and writings related to this salutation, the author has not found a credible source for the phrase “and the hidden secret entrusted within her.” Thus, the author believes that confidence in the authenticity of this salutation, particularly with the inclusion of this phrase, is problematic. It is highly likely that this version of the salutation, especially the segment “and the hidden secret entrusted within her,” was composed by certain Shia scholars in recent centuries or decades. Therefore, making definitive or speculative assertions regarding the identification of this hidden secret is deemed inappropriate. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Fatimah Zahra, Special Salutation, Sirr al-Mustawda, Mushaf Fatimah, Imam Mahdi | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌طاووس، سیدعلی، المجتنى من الدعاء المجتبى، تحقیق: کرمانی و محرّر، قم، دارالذخائر، 1411ق.
ابن‌طاووس، سیدعلی، جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع، قم، دارالرضی، 1330ش.
ابن‌طاووس، سیدعلی، فلاح السائل و نجاح المسائل، قم، بوستان کتاب، 1406ق.
ابن‌طاووس، سیدعلی، مهج الدعوات و منهج العبادات، تحقیق:کرمانی و محرّر، قم، دارالذخائر، 1411ق.
ابن‌قولویه، جعفربن‌محمد، کامل الزیارات، تصحیح: عبدالحسین امینی، نجف، دارالمرتضویة، 1365ش.
ابن‌مشهدی، محمدبن‌جعفر، المزار الکبیر، تصحیح: جواد قیومی اصفهانی، قم، جامعه مدرسین، 1419ق.
ابومعاش، سعید، ابواب الجنان، قم، مؤسسة السیدة المعصومة، بی‌تا.
اربلی، علی‌بن‌عیسی، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، تحقیق: سیدهاشم رسولی‌محلاتی، تبریز، بنی‌هاشمی، 1381ش.
ارگانی‌حائری، محمود، رستگاری دو جهان مؤمنان، قم، دارالمودّة، 1390ش.
بحرانى‌اصفهانى، عبدالله‌بن‌نورالله، عوالم العلوم و المعارف و الأحوال، تحقیق: موحد ابطحی، قم، مؤسسة الإمام المهدى (ع)، چاپ دوم، 1383ش.
بهجت، محمدتقی، «پرسش و پاسخ از آیت‌الله بهجت قدس‌سره»، 1401ش، https://bahjat.ir/fa/content/13456.
بی‌نا، «السرّ المستودع فیها»، 2019م، https://www.youtube.com/watch?v=C9HxnPiWAfQ.
تاج‌الدین، مهدی، المجالس المرضیة فی الأیام الفاطمیة، قم، دارالأنصار، 1431ق.
تبریزی، جواد، صراط النجاة فی أجوبة الاستفتائات، قم، هجرت، چاپ دوم، 1386ش.
جدیع، حیدرمحمودشاکر، التلقی للصحیفة السجادیة، کربلاء، العتبة الحسینیّة المقدّسة، بی‌تا.
جدیع، حیدرمحمودشاکر، نثر الإمام الحسین (ع)، کربلاء، العتبة الحسینیّة المقدّسة، 1435ق.
حائری، مهدی، «معنى السر المستودع فیها»، 2023م، https://www.youtube.com/watch?v=86-QDARJb6I
حبیب، یاسر، «ما معنى السر المستودع فیها؟»، 2012م، https://www.youtube.com/watch?v=DsCFZotcQgk
حسینی‌شاهرودی، سیدمحمد، «ما حقیقة السرّ المستودع فی سیدة نساء العالمین السیّدة فاطمة الزهراء علیها السلام؟»، 2009م، https://ahlalb.hooxs.com/t351-topic.
حسینی‌شیرازی، سیدصادق، ألف مسألة فی بلاد الغرب، بیروت، دارالعلوم، 1428ق.
حمدانی، عقیل، «السر المستودع فی فاطمة علیها السلام»، 2012م، https://www.youtube.com/watch?v=nZBrJDkatOU
حیدری، سیدکمال، «السر المستودع فیها"هو مظهر اسم الباطن»، 2022م، https://www.youtube.com/watch?v=jLdKKU0zR14
رحمانی‌همدانی، احمد، فاطمة الزهراء (س) بهجة قلب المصطفی، بی‌جا، منیر، بی‌تا.
روحانی، سیدمحمدصادق، أجوبة المسائل فی الفکر و العقیدة و التأریخ، قم، دار زین‌العابدین (ع)، 1431ق.
روحانی، سیدمحمدصادق، السیّدة الزهراء بین الفضائل و الظلامات، قم، أمین‌الله، 1433ق.
روحانی، سیدمحمدصادق، راه سعادت، قم، مهر أمیرالمؤمنین (ع)، 1390ش.
روحانی، سیدمحمدصادق، فضائل و مصائب حضرت زهرا (علیها السلام)، قم، مهر أمیرالمؤمنین (ع)، 1390ش.
زاهدی، محمدشریف، باید شیعه می‌شدم، قم، آشیانه مهر، 1390ش.
سعادت میرقدیم لاهیجی، سیداصغر، «مراد از السر المستودع فیها چیست؟»، 1393ش، http://nasimemarefat.parsiblog.com/Posts/3292.
سعداوی، یحیی، «محاضرة مختصرة عن السر المستودع فی الصدیقة فاطمة علیها السلام»، 2022م، https://www.youtube.com/watch?v=lBgx8es0gow
شجاعی، محمد، «راز پنهان فاطمه»، بی‌تا، https://montazer.ir/la/24.
شریف‌رازی، محمد، گنجینه دانشمندان، تهران، کتابفروشی اسلامیه، 1370ش.
شریفی‌اشکوری، الیاس، فقرات فقهیه، قم، آل‌ایوب، 1388ش.
شفیعی، سیدعلی، «گذری بر اسرار تولد حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها»، 1392ش، http://shahidpooya.ir/post/
صبیحاوی،باقر، «ما السر المستودع فی فاطمة الزهراء؟»، 2020م، https://www.youtube.com/watch?v=USap9--EL44
صددی، علی‌فاضل، مجموع الرسائل الفقهیّة، قم، مؤسسه رسالة القلم، 1434ق.
صدوق، محمدبن‌علی، من لا یحضره الفقیه، مصحح: علی‌اکبر غفاری، قم، جامعه مدرسین، چاپ دوم، 1413ق.
صفار، فاضل، «ما هو السر فی فاطمة علیها السلام»، 1442م، https://www.youtube.com/watch?v=_poEvxR_1tQ
صفار، محمدبن‌حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد صلى الله علیهم، تصحیح و تعلیق: محسن کوچه‌باغی، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، چاپ دوم، 1404ق.
طاهرزاده، اصغر، «منظور از السر المستودع»، 1392ش، https://lobolmizan.ir/quest/5962.
طباطبایی، محمدکاظم، العروة الوثقی و التعلیقات علیها، قم، مؤسسة السبطین علیهما السلام العالمیة، 1388ش.
طوسی، محمدبن‌حسن، مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، بیروت، مؤسسة فقه الشیعة، 1411ق.
عتابی، شهید، «ما هو السر المستودع فی فاطمة الزهراء علیها السلام؟»، 2018م، https://www.youtube.com/watch?v=2H9KAZjYND4
علوی، سیدعادل، قبسات من حیاة سیّدنا الأستاذ آیه الله العظمی السید شهاب الدین المرعشی النجفی قدس سره الشریف، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی، چاپ چهارم، 1434ق.
علوی‌گرگانی، سیدمحمدعلی، اجوبة المسائل، قم، کمیل، 1391ش.
فتاحی، حمید، خطبه حضرت زهرا (س) سند آسمانی ولایت، قم، میرفتاح، 1385ش.
فضل، شوقی، «ما السر المستودع فی الزهراء علیها السلام؟»، 2018م، https://www.youtube.com/watch?v=crbZOauG06I
قیومی‌اصفهانی، جواد، صحیفة الزهراء (س)، قم، مکتبة أهل‌البیت، 1373ش.
کفعمی‌عاملی، ابراهیم‌بن‌علی، البلد الأمین و الدرع الحصین، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، 1418ق.
کورانی، علی، «ما هو السر المستودع فی السیدة فاطمة الزهراء علیها السلام؟»، 2023م، https://www.youtube.com/watch?v=hw0WHBxkmZw
کورانی‌عاملی، علی، الحق المبین فی معرفة المعصومین، قم، دارالسیرة، 1423ق.
گرامی، محمدعلی، حدیث «لولا فاطمة ...»، قم، دفتر حضرت آیت‌الله گرامی، 1385ش.
مالکی، أحمدجاسم، «مکاشفات تأریخیة: ماهو السر المستودع فی فاطمة الزهراء علیها السلام»، 2020م، https://www.youtube.com/watch?v=yAe9k92MBDI
مجتهدی‌سیستانی، سیدمرتضی، الصحیفة المهدیّة، قم، الماس، 1432ق.
مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.
مجلسی، محمدباقر، زاد المعاد - مفتاح الجنان، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، 1423ق.
مدرّس، سعد، «دراسة تحلیلیة فی السر المستودع فی الزهراء علیها السلام»، 2024م، https://www.youtube.com/watch?v=GBHn4myKt08
مرکز الأبحاث العقائدیّة تحت رعایة مکتب السیدعلی السیستانی، «معنی السر المستودع فیها»، 1392ش، https://aqaed.net/faq/1443.
مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، «چرا بعضی ازعلماء عبارت «سرالمستودع فیها» را در صلوات حضرت زهرا (سلام الله علیها) نمی خوانند؟»، 1398ش،https://www.javabcity.ir/node/2681.
مسعودی، محمدفاضل، الأسرار الفاطمیّة، قم، زائر، بی‌تا.
مظاهری، حسین، «مراد از سرّ مستودع در صلوات حضرت زهرا (س) چیست؟»، 1393ش، https://www.hawzahnews.com/news/346448.
مظاهری، حسین، آفاق نیایش (تفسیر دعای کمیل)، قم، اتقان، 1389ش.
معرفت، محمدهادی، پرتو ولایت، قم، تمهید، 1384ش.
مفید، محمدبن‌محمد، المقنعة، قم، کنگره جهانى هزاره شیخ مفید، 1413ق.
مکارم‌شیرازی، ناصر، «سرّ مستودع»، بی‌تا، https://old.makarem.ir/main.aspx?reader=1&lid=0&mid=30103&catid=0&pid=61915
منسوب به على‌بن‌موسى الرضا (ع)، الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا (ع)، مشهد، مؤسّسة آل‌البیت (ع)، 1406ق.
موسی، محمد، «ما هو السر المستودع فی السیدة الزهراء»، 2020م، https://www.youtube.com/watch?v=7codS6fYQ18
وحیدخراسانی، حسین؛ تبریزی، جواد، عبقات ولائیّة، قم، دارالصدیقة الشهیدة، 1425ق.
هاشمی، عبدالله‌عبدالعزیز، فاطمة الزهراء (علیها السلام) من قبل المیلاد إلی بعد الاستشهاد، کویت، مکتبة الفقیه، بی‌تا.
هاشمی‌شاهرودی، سیدمحمود، المنهاج، قم، بنیاد فقه و معارف اهل بیت، بی‌تا. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 56 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 22 |
||