اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 401 |
| تعداد مقالات | 3,281 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,653,119 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,158,219 |
تحلیل رویکرد شیخ صدوق در مواجهه با احادیث متفرد | ||
| مطالعات فهم حدیث | ||
| مقاله 7، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 22، اردیبهشت 1404، صفحه 147-167 اصل مقاله (459.54 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2025.20948.2418 | ||
| نویسندگان | ||
| احسان رمزی* 1؛ محمد میرزائی2 | ||
| 1دانش آموخته سطح سه حوزه علمیه خراسان رضوی، رشته علوم قرآن و حدیث. | ||
| 2دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 07 آبان 1403، تاریخ بازنگری: 07 اردیبهشت 1404، تاریخ پذیرش: 30 بهمن 1403 | ||
| چکیده | ||
| شیخ صدوق (ره)، یکی از برجسته‌ترین محدثین شیعه، به دلیل تسلط بر علم رجال و حدیث و تألیف قریب به 300 کتاب، جایگاه والایی در تاریخ حدیث شیعه دارد. وی با دعای امام زمان (عج) در سال 305 هجری متولد شد. وجود عوامل آسیب احادیث در زمان وی که نزدیک به عصر ائمه اطهار (ع) نیز هست، شناخت معیارهای وی در گزینش احادیث به ویژه در مورد احادیث متفرد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. متقدمان حدیثی شیعه همچون شیخ صدوق با توجه به قرائن صحت حدیثی یعنی «نظام قرائن» به گزینش احادیث صحیح می‌پرداختند. یکی از اقسام روایات، روایت متفرد است که به علت انفراد طریق آن روایت از راوی واحد، بیشتر از احادیث دیگر، صحت آن مورد تردید می‌باشد اما لزوما ضعیف نیست و نیاز به بررسی دقیقتری دارد. به نظر برخی عالمان، سیره قدما همچون شیخ صدوق بر عمل نکردن به متفردات حدیثی است. اما بررسی آثار شیخ صدوق، به‌ویژه کتاب فقیه نشان می‌دهد که وی روایات متفرد را تنها به دلیل انفراد آن‌ها رد نمی‌کرد. پژوهش حاضر با شیوه توصیفی-تحلیلی با بررسی نگرگاه شیخ صدوق در شیوه برخورد با متفردات حدیثی، نشان می‌دهد که وی با تکیه بر «نظام قرائن» برخی روایات متفرد را پذیرفته و برخی دیگر را رد کرده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| روایت؛ صدوق (ره)؛ قرائن؛ تفرّد؛ گزینش؛ معیار | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analysis of Shaykh Saduq’s Approach to Mutafarrid (Solitary) Hadiths | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ehsan Ramzi1؛ Mohammad Mirzaee2 | ||
| 1A Graduate of the Level 3 of Khorasan Razavi Seminary, Field of Quran and Hadith Sciences. | ||
| 2Associate Professor, Department of Quran and Hadith Sciences, Razavi University of Islamic Sciences, Mashhad, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Shaykh Saduq, one of the most eminent hadith scholars in Shia Islam, occupies a distinguished position in the history of Shia hadith scholarship due to his profound expertise in ‘ilm al-rijal (the science of narrators) and hadith studies, as well as his prolific authorship of nearly 300 works. Born in 305 AH, reportedly through the supplication of Imam Mahdi (p.b.u.h), his proximity to the era of the Imams (p.b.u.t) and the prevalence of factors that could compromise the integrity of hadiths during his time render an understanding of his criteria for hadith selection, particularly concerning mutafarrid (solitary) hadiths, of significant scholarly importance. Early Shiite hadith scholars, including Shaykh Saduq, employed a method of selecting authentic hadiths based on a framework of corroborative evidence, referred to as the “system of evidence” (nizam al-qara’in). Among the various types of narrations, the *mutafarrid* hadith, characterized by its singular chain of transmission from a lone narrator, is often subject to greater scrutiny regarding its authenticity compared to other hadiths. Nevertheless, such narrations are not inherently weak and necessitate meticulous examination. While some scholars contend that early authorities like Shaykh Saduq refrained from acting upon solitary hadiths, a comprehensive review of his works, particularly Man La Yahduruhu al-Faqih, reveals that he did not dismiss solitary narrations solely on the basis of their singularity. This study, employing a descriptive-analytical methodology, investigates Shaykh Saduq’s approach to solitary hadith narrations. It demonstrates that his methodology, grounded in the “system of evidence,” led him to accept certain solitary hadiths while rejecting others. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Narration, Sheikh Saduq, Evidences, Mutafarrid (solitary), Selection of Hadith, Criterion | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
ابن‌حبان، محمدبن‌حبان، محقق: زهران، حسین ابراهیم، الثقات، بیروت، مؤسسة الکتب الثقافیة، 1393ق.
ابن‌حجاج نیشابوری، مسلم، صحیح مسلم، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، بی‌تا.
ابن‌شهیدثانی، حسن‌بن‌زینالدین، منتقی الجمان، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، 1362ش.
برقى، احمدبن‌محمد، رجال البرقی، تهران، دانشگاه تهران، 1342ش.
حسینی‌شیرازی، سیدعلیرضا، و محمد لطفی‌پور. "تحلیل زیرساخت استثنای احادیث منفرد محمدبنعیسیبنعبید از یونس‌بن‌عبدالرحمن". مطالعات فهم حدیث 10، 19(1402ش):، 137-162. doi: 10.30479/mfh.2023.18620.2244
حسینی‌شیرازی، سیدعلیرضا، و محمد لطفی‌پور. "تحلیل مفهوم‌شناسانۀ عبارت «بإسناد منقطع» پیرامون روایات محمدبنعیسیبنعبید". علوم قرآن و حدیث 56، 112(1403ش): 81-105. doi: 10.22067/jquran.2023.82924.1545
حلی، حسن‌بن‌علی، الرجال، تهران، دانشگاه تهران، 1342ش.
حلى، حسن‌بن‌یوسف، رجال، نجف اشرف، دارالذخائر، چاپ دوم، 1411ق.
حلى، حسن‌بن‌یوسف، منتهى المطلب، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیة، 1412ق.
حمیرى، عبدالله‌بن‌جعفر، قرب الإسناد، قم، مؤسسة آل‌البیت (ع)، 1413ق.
خزاز رازى، على‌بن‌محمد، کفایة الأثر، قم، بیدار، 1401ق.
خویی، ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، قم، بی‌نا، 1413ق.
سبحانی‌تبریزی، جعفر، أصول الحدیث و احکامه، قم، مؤسسة الإمام الصادق (ع)، 1428ق.
شهیدثانی، زین‌‌الدین‌بن‌علی، الـرعایة فی علم الدرایة، محقق: بقال، عبدالحسین محمدعلی، قم، کتابخانه عمومی حضرت آیت‌الله مرعشی‌نجفی (ره)، 1408ق.
صدوق، محمدبن‌على، الأمالی، تهران، کتابچی، چاپ ششم، 1376ش.
صدوق، محمدبن‌على، التوحید، قم، جامعه مدرسین، 1398ق.
صدوق، محمدبن‌على، الخصال، قم، جامعه مدرسین، 1362ش.
صدوق، محمدبن‌على، علل الشرائع، قم، کتاب فروشى داورى، 1385ش.
صدوق، محمدبن‌على، کمال الدین و تمام النعمة، تهران، اسلامیه، چاپ دوم، 1395ق.
صدوق، محمدبن‌على، معانی الأخبار، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1403ق.
صدوق، محمدبن‌على، من لا یحضره الفقیه، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه، چاپ دوم، 1413ق.
طوسى، محمدبن‌حسن، الإستبصار، تهران، دارالکتب الإسلامیة، 1390ق.
طوسى، محمدبن‌حسن، العدة الاصول، قم، ستاره، 1417ق.
طوسى، محمدبن‌حسن، الغیبة، قم، دایرة‌المعارف الإسلامیة، 1411ق.
طوسى، محمدبن‌حسن، رجال الطوسی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، چاپ سوم ، 1373ش.
طوسى، محمدبن‌حسن، فهرست (ط-الحدیثة)، قم، مکتبة المحقق الطباطبائی، 1420ق.
عاملی، محمدبن‌حسن، إستقصاء الاعتبار، قم، مؤسسه آل‌البیت (ع)، 1419ق.
علوى‌عاملى، احمدبن‌زین‌العابدین، مناهج الأخیار، قم، مؤسسه اسماعیلیان، 1399ق.
کلباسی، ابوالهدی، سماء المقال فی علم الرجال، قم، مؤسسة ولی العصر (ع) للدراسات الإسلامیة، 1419ق.
کلینى، محمدبن‌یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
مجلسى، محمدباقر، بحارالأنوار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.
مجلسى، محمدتقى، روضة المتقین، قم، مؤسسه فرهنگى اسلامى کوشانبور، چاپ دوم، 1406ق.
مجلسى، محمدتقى، لوامع صاحبقرانى مشهور به شرح فقیه، قم، مؤسسه اسماعیلیان، چاپ دوم، 1414ق.
محقق‌حلّى، جعفربن‌حسن، المعتبر فی شرح المختصر، محقق و گردآورنده: مکارم شیرازی، ناصر و گروهی از نویسندگان، قم، مؤسسه سیدالشهداء (ع)، 1407ق.
موسوی‌خوانساری، محمدباقر، روضات الجنات، قم، اسماعیلیان، 1390ق.
نجاشی، احمدبن‌على، رجال النجاشی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، چاپ ششم، 1365ش. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 53 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 25 |
||