اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 410 |
| تعداد مقالات | 3,359 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,887,875 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,294,037 |
ساختار زبانی و گفتمان قدرت در نامه ۲۸ نهج‌البلاغه: مطالعه‌ای در مشروعیت سیاسی صدر اسلام | ||
| مطالعات فهم حدیث | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 شهریور 1404 | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2025.22094.2479 | ||
| نویسندگان | ||
| مرتضی عرب* 1؛ حسن علیدادی سلیمانی2 | ||
| 1استادیار دانشکده حقوق و الهیات، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران | ||
| 2استادیار دانشکده حقوق و الهیات، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 28 اردیبهشت 1404، تاریخ بازنگری: 22 شهریور 1404، تاریخ پذیرش: 24 تیر 1404 | ||
| چکیده | ||
| این پژوهش به تحلیل گفتمانی و سبک‌شناختی نامه ۲۸ نهج‌البلاغه، خطاب به معاویه بن ابی‌سفیان، می‌پردازد و چگونگی استفاده از ساختار زبانی برای خلق گفتمان قدرت و مشروعیت‌سازی در بستر صدر اسلام را بررسی می‌کند. این پژوهش از تلفیق چارچوب‌های سبک‌شناسی غربی (لچ و شورت، بردفورد) و گفتمان انتقادی (فوکو، فرکلاف) و تطبیق آن‌ها با نظریه‌های بلاغت اسلامی بهره می‌گیرد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که امام علی (ع) از ابزارهای زبانی مانند واژگان دوگانه، آرایه‌های بلاغی (تشبیه، استعاره، تضاد)، ایجاز و اطناب و لحن چندگانه برای تثبیت اقتدار سیاسی و اخلاقی خود و تضعیف جایگاه معاویه استفاده کرده است. ارجاعات قرآنی و تأکید بر فضائل اهل بیت، مشروعیت دینی امام را تقویت کرده، در حالی که نقد معاویه به عنوان «طلقاء» اعتبار او را به چالش کشیده است. تحلیل زمینه تاریخی منازعات خلافتی نشان می‌دهد که این نامه به‌عنوان میدان نبرد زبانی، هژمونی گفتمانی امام را تثبیت کرده است، همچنین، یافته‌ها بر اهمیت زبان در شکل‌دهی روابط قدرت و مشروعیت در صدر اسلام تأکید دارند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نامه ۲۸ نهج‌البلاغه؛ سبک‌شناسی نهج‌البلاغه؛ تحلیل گفتمان نهج‌البلاغه؛ گفتمان قدرت؛ مشروعیت‌سازی قدرت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Linguistic Structure and Discourse of Power in Letter 28 of Nahj al-Balagha: A Study on Political Legitimacy in Early Islam | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Morteza Arab1؛ Hasan Alidadi Soleymani2 | ||
| 1Assistant Professor, Faculty of Law and Theology, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran. | ||
| 2Assistant Professor, Faculty of Law and Theology, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| This study examines the stylistic and discursive analysis of Letter 28 of Nahj al-Balagha, addressed to Muawiya ibn Abi Sufyan, exploring how linguistic structures construct a discourse of power and legitimacy in early Islam. Drawing on Western stylistic frameworks (Leech & Short, Bradford) and critical discourse analysis (Foucault, Fairclough), alongside Islamic rhetorical theories (Jurjani, Khafaji), the research demonstrates that Imam Ali (AS) employs linguistic tools such as dualistic vocabulary, rhetorical devices (simile, metaphor, antithesis), brevity and elaboration, and varied tones to establish his political and moral authority while undermining Muawiya’s position. Quranic references and emphasis on the virtues of the Prophet’s family enhance Imam Ali’s religious legitimacy, while critiques of Muawiya as a “freed captive” (talaqa) challenge his credibility (Sharif Razi, 1414 AH/1993). Analysis of the historical context of caliphal disputes reveals the letter as a linguistic battlefield, securing Imam Ali’s discursive hegemony. The findings underscore the pivotal role of language in shaping power relations and legitimacy in early Islamic society. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Letter 28 of Nahj al-Balagha, Stylistics of Nahjul-Balagha, Discourse analysis of Nahjul-Balagha, Discourse of power, Legitimization of power | ||
| مراجع | ||
|
ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج‌البلاغه، قم، مکتبة آیت‌الله مرعشی‌نجفی، 1404ق.
ابن‌میثم، میثم‌بن‌علی، شرح نهج‌البلاغه، قم، مرکز نشر اعلام اسلامی، 1362ش.
بشارتی، فاطمه، حسن عبداللهی، سیدحسین سیدی، و مرضیه آباد. " بررسی سبک‌شناسی تطبیقی خطبه ۲۷ و نامه ۲۸ نهج‌البلاغه (مطالعه موردی: لایه‌ی واژگانی)". پژوهش‌نامه علوی 9، 2(1397ش): 53-75.
بیهقی، علی‌بن‌زید، معارج نهج‌البلاغة، قم، مکتبة آیت‌الله مرعشی‌نجفی، 1409ق.
پیرچراغ، محمدرضا، و عبدالهادی فقهی‌زاده. "کاربست بینامتنیت در فهم امثال نهج‌البلاغه". مطالعات فهم حدیث 3، 5(1395ش): 93-119. doi: 10.30479/mfh.2017.1144
جرجانی، عبدالقاهر، أسرار البلاغة، قاهره، دار المدنی، 1984م.
خفاجی، ابن‌سینان، سر الفصاحة، قاهره، مکتبة الخانجی، 1982م.
خویی، میرزا حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج‌البلاغه، قم، بنیاد فرهنگ امام مهدی (عج)، 1360ش.
رحیمی خویگانی، محمد. " بررسی و نقد ترجمه لایه بلاغی و ایدئولوژیک نامه ۲۸ نهج‌البلاغه از منظر سبک‌شناسی لایه‌ای (مطالعه موردی: ترجمه سیدجعفر شهیدی)". پژوهش‌نامه علوی 10، 1(1398ش): 96-77.
زمخشری، محمودبن‌عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت، دارالکتاب العربی، 1995م.
سیوطی، جلال‌الدین، الإتقان فی علوم القرآن، قاهره، دارالفکر العربی، 1974م.
سیوطی، جلال‌الدین، معترک الأقران فی إعجاز القرآن، بیروت، دارالکتب العلمیة، 1988م.
شریف‌رضی، محمدبن‌حسین. نهج‌البلاغه (تصحیح صبحی صالح)، قم، دارالهجرة، 1414ق.
کیانی، حسین، و منیژه زارع. " سبک‌شناسی ادبی نکوهش‌های امام علی (ع) در نهج‌البلاغه ". پژوهش‌نامه علوی 6، 1(1394ش): 121-140.
مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، بی‌تا.
محسنی، علی‌اکبر، و نورالدین پروین. " بررسی گفتمان انتقادی در نهج‌البلاغه بر اساس نظریه نورمن فرکلاف (مطالعه موردی توصیف کوفیان)". پژوهش‌نامه علوی 6، 2(1394ش): 133-155.
مغنیة، محمدجواد، فی ظلال نهج‌البلاغة، قم، کلمه حق، 1427ق.
موسوی بفروئی، سیدمحمد، احمد زارع‌زردینی، حسن زارعی محمودآبادی، و فاطمه اثنی‌عشری. "تحلیل مبانی سیاست‌ورزی امام علی (ع) در نامه 64 نهج‌البلاغه با الگوگیری از روش فرکلاف (تحلیل گفتمان انتقادی)". مطالعات فهم حدیث 7، 13(1399ش): 207-299. doi: 10.30479/mfh.2020.2256
Bourdieu, P. Language and symbolic power. Cambridge, MA: Harvard University Press, 1991. Bradford, R. Stylistics. London: Routledge, 1997. Fairclough, N. Critical discourse analysis: The critical study of language. London: Longman, 1995. Foucault, M. The archaeology of knowledge. New York: Pantheon Books, 1972. Halliday, M. A. K. An introduction to functional grammar (3rd ed.), 2004, London: Arnold. Leech, G., & Short, M. Style in fiction: A linguistic introduction to English fictional prose (2nd ed.). London: Pearson, 2007. Van Dijk, T. A. Discourse and power. Basingstoke: Palgrave Macmillan, 2008. Wales, K. A dictionary of stylistics (3rd ed.). London: Routledge, 2011. Weber, M. Economy and society: An outline of interpretive sociology. Berkeley: University of California Press, 1978. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6 |
||