اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 410 |
| تعداد مقالات | 3,359 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,887,875 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,294,037 |
معنایابی روایت «نهی النبی (ع) عن الاستِشفاءُ بِالعُیونِ الحارَّةِ ...» به کمک قرینه های فقه الحدیثی | ||
| مطالعات فهم حدیث | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 شهریور 1404 | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2025.22071.2476 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم ولایتی کبابیان1؛ لیلا عابدی طورانی* 2 | ||
| 1استادیار گروه حدیث دانشگاه قرآن و حدیث (پردیس تهران). | ||
| 2دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث. | ||
| تاریخ دریافت: 25 اردیبهشت 1404، تاریخ بازنگری: 22 شهریور 1404، تاریخ پذیرش: 24 تیر 1404 | ||
| چکیده | ||
| بر اساس تجربیات طب سنتی، آب‌های معدنی گوگرددار، دارای خواص درمانی بوده و در کنار سایر درمان‌ها، برای برخی بیماری‌ها مفید هستند. استفاده درمانی از این آب‌ها، تاریخی به قدمت تاریخ بشر دارد؛ اما روایتی در منابع حدیثی شیعه وجود دارد که از درمان با چشمه‌های آبگرم گوگردی نهی می‌کند و مخاطب را در سود و زیان استفاده از این آب‌ها به تردید وامی‌دارد. مصدر اولیه روایت، محاسن برقی است و در کافی و تهذیب‌الاحکام نیز آمده است. پژوهش حاضر به این نتایج دست یافت؛ 1. روایت به لحاظ سندی معتبر است؛ 2. دلالت آن عام است و ناظر به یک قضیه حقیقیه می‌باشد؛ فلذا در تعارض مستقرِ با یافته‌های طب سنتی و مدرن، قابل ترجیح است. هم‌چنین با استناد به دو قرینه «روایات مشابه» و «عناوین ابواب کتاب‌های حدیثی» می‌توان گفت روایت در مقام نهی از «درمان» با چشمه‌های آب گرم گوگرددار است و بیانگر «شفاجویی استقلالی» نیست. درمان یادشده نیز مطلق بوده و احتمالات مشروطی چون نهی از معالجه خودسرانه و بدون نظارت پزشک، نهی از طولانی بودن زمان ماندگاری انسان در این آب‌ها، نهی از عدم درمان به این دلیل که ضررش بیش از منفعتش می‌باشد و ... قابل پذیرش نمی‌باشد. برداشت این‌گونه از روایت، بیانگر اعجاز علمی احادیث پزشکی است و نشان می‌دهد سده‌ها قبل، آن هنگام که بشر به سود و زیان امور خویش آگاه نبود، مضرات استفاده نادرست از برخی عناصر طبیعت، توسط پیشوایان دینی اسلام مورد توجه قرار گرفته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قرینه های فقه الحدیثی؛ روایات طبی؛ معنایابی روایات؛ روایت «الاستِشفاءُ بِالعُیونِ الحارَّةِ» | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Nterpretation of the Narration: "The Prophet's (PBUH) Prohibition of Seeking Healing Through Hot Eyes..." Using Contextual Clues from Feghh al Hadith | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Maryam Velayati Kababian1؛ Leila Abedi Turani2 | ||
| 1Assistant Professor, Hadith Department, University of Quran and Hadith (Tehran Campus). Iran. | ||
| 2Master's Degree Graduate in Quran and Hadith Sciences. Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Based on traditional medicine experiences, sulfurous mineral waters have therapeutic properties and are beneficial for some diseases alongside other treatments. The therapeutic use of these waters has a history as old as human history; however, there is a narrative in Shia hadith sources that prohibits treatment with sulfurous hot springs and makes the audience hesitant about the benefits and harms of using these waters. The primary source of the narration is Maḥāsin Barqī, and it is also mentioned in Kāfī and Tahdhīb al-Aḥkām. The results indicated that the narration is authentic in terms of documentation; and its implication is general and refers to a real proposition; therefore, in a stable conflict with the findings of traditional and modern medicine, it is preferable. Also, based on the two pieces of evidence, "Similar Narrations" and "Titles of the Chapters of Hadith Books," it can be said that the narration is in the position of prohibiting "Treatment" with sulfurous hot springs and does not express "Independent Healing." The mentioned treatment is also absolute, and conditional probabilities such as prohibition of arbitrary treatment without medical supervision, prohibition of long duration of human stay in these waters, prohibition of non-treatment because its harm is more than its benefit, etc., are not acceptable. This interpretation of the narration expresses the scientific miracle of medical hadiths and shows that centuries ago, when humans were not aware of the benefits and harms of their affairs, the harms of improper use of some elements of nature were considered by the religious leaders of Islam. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Narration of نَهَى النَّبِی ص عَنِ الِاسْتِشْفَاءِ بِالْعُیونِ الْحَارَّةِ, Evidence for Understanding Hadith, Medical Narratives, Finding the Meaning of Narratives | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه الی تصانیف الشیعه، تهران، کتابخانه اسلامیه، 1408ق.
ابن‌اثیر، مجددالدین، النهایه، محقق: طاهر احمدالزاوی، محمود محمد الطناحی، بیروت، مکتبه العلمیه، 1399ق.
ابن‌درید، محمدبن‌حسن، جمهرة اللغة، بیروت، دارالعلم للملایین، 1988م.
ابن‌غضائری، احمدبن‌حسین، رجال ابن‌غضائری، محقق: محمدرضا حسینی‌جلالی، قم، دارالحدیث، 1422ق.
ابن‌فارس، احمدبن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، محقق/ مصحح: هارون، عبدالسلام محمد، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، 1404ق.
ابن‌قیم جوزیه، محمدبن ابی‌بکر، الطب النبوی، محقق: عبدالخالق عبدالغنی، بیروت، دارالفکر، بی‌تا.
ابن‌منظور، محمدبن‌مکرم، لسان العرب، بیروت، دار صادر، 1414ق.
ازهری، محمدبن‌احمد، تهذیب اللغه، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1421ق.
امینیان، امید، فائزه دهقان، و محمدعلی صدیقی‌گیلانی. "بررسی تعداد زیادی از مشاغل مردان دارای اختلال ایدیوپاتیک اسپرم در مراجعین به مرکز ناباروری رویان در سال 81-78". تولید مثل و ناباروری 4، 15(1382ش): 203-212.
برقى، احمدبن‌محمد، محاسن، محقق: جلال‌الدین محدث، قم، دارالکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1371ش.
بوسلیک، زهرا، نصراله کلانتری، محمدرضا کشاورزی، و زینب احمدنژاد. "هیدروژئوشیمی و اثرات زیست‌محیطی چشمه‌های آبگرم گوگردی دالکی". زمین‌شناسی محیط زیست 6، 19(1391ش): 1-16.
تربتی، علی. "پوکی و نرمی استخوان و راشیتیسم". کتاب ماه علوم و فنون 8، 88(1384ش): 21-25.
ثقفی، ابراهیم‌بن‌محمد، الغارات، تهران، انجمن آثار ملی، 1395ش.
حرعاملی، محمدبن‌حسن، وسائل‌الشیعة، قم، مؤسسة آل البیت (ع) لإحیاء التراث، 1409ق.
حرعاملی، محمدبن‌حسن، هدایة الأمة إلى أحکام الأئمة - منتخب المسائل، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیة، 1412ق.
حسن‌بن‌علی، التفسیر المنسوب بامام حسن العسکری، قم، مدرسة الإمام المهدی (ع)، 1409ق.
حلی، ابن‌داود، الرجال، تهران، دانشگاه تهران، 1383ش.
حلی، حسن‌بن‌یوسف، خلاصه الاقوال فی معرفه الرجال، مصحح: جواد قیومی، بی‌جا، الفقاهه، 1417ق.
حمیری، عبدالله‌بن‌جعفر، قرب الاسناد، قم، موسسه آل البیت (ع)، 1413ق.
حنیفه‌زاده، شاهین، محمدعلی قربانی، و حسین جباری خامنه‌ای. "بررسی و تعیین روند تغییرات پارامترهای کمی و کیفی چشمه‌های آب گرم معدنی شهر توریستی سرعین با استفاده از آزمون ناپارامتری مان _کندال". جغرافیا و توسعه 13، 41(1394ش): 65-86. doi: 10.22111/gdij.2015.2229
خوئی، ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، قم، مرکز آثار شیعه، 1410ق.
زاویه، سعید، و آمنه مافی‌تبار. "بررسی آیین های اساطیری «داوری ایزدی» در ایران باستان". ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی 9، 30(1392ش): 66-86. dor: 20.1001.1.20084420.1392.9.30.4.2
زبیدى، محمدبن‌محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، محقق/ مصحح: شیرى، على، بیروت، دارالفکر، 1414ق.
سباعی، احمد، تاریخ مکه (از آغاز تا پایان دولت شرفای مکه)، تهران، مشعر، 1388ش.
ستار، حسین، سیدمحمد موسوی، و سیدامیرالیاس موسوی. "اثر‌پذیری کلینی از پیشینیان در تدوین و تبویب اصول الکافی (موردپژوهی؛ کتاب «عقل و جهل»، «ایمان و کفر» و «حجت»)". مطالعات فهم حدیث 8، 16(1401ش): 9-31. doi: 10.30479/mfh.2022.2581
سنده، عبدالله، موسوعه الطب النبوی، الاسلامی – العربی، بیروت، دارالمعرفه، 1428ق.
طنطاوی، طنطاوی‌بن‌جوهری، الجواهر فی تفسیر القرآن الکریم، تحقیق: محمدعبدالسلام شاهین، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1425ق.
شریف‌پور، مریم، و ملیکا کردلوئی. "اعتبارسنجی روایات پزشکی". قرآن و طب 7، 4(1401ش): 34-43.
صدوق، محمدبن‌علی، ترجمه من لا یحضره الفقیه، محقق/ مصحح: علی‌اکبر غفاری، تهران، صدوق، 1367ش.
صدوق، محمدبن‌علی، من لایحضره الفقیه، محقق/ مصحح: على‌اکبر غفارى، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1413ق.
صدیقی‌گیلانی، محمدعلی، امید امینیان، و فائزه دهقان. "بررسی فراوانی تماس شغلی مردان دارای اختلال ایدیوپاتیک اسپرم در مراجعین به مرکز ناباروری رویان در سال‌های 81-78". journal of Reproduction & Infertility، 3(1382ش): 203-212.
طباطبایی، محمدحسین، المیزان، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1374ش.
طبرسی، فضل‌بن‌حسن، ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تصحیح و تنظیم: محمد مفتح، تهران، فراهانی، 1376ش.
طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تحقیق: سیداحمد حسینی، تهران، فرهنگ اسلامی، 1367ش.
طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تهران، مرتضوی، 1362ش.
طوسی، محمدبن‌حسن، الابواب، قم، اسلامی، 1415ق.
طوسی، محمدبن‌حسن، العده فی اصول الفقه، تحقیق: محمدرضا انصاری‌قمی، قم، محقق، 1417ق.
طوسی، محمدبن‌حسن، الفهرست، محقق: جواد قیومی‌اصفهانی، قم، فقاهت، 1417ق.
طوسی، محمدبن‌حسن، تهذیب الأحکام، تهران، دارالکتب العلمیة، چاپ چهارم، 1365ش.
طوسی، محمدبن‌حسن، رجال طوسی، قم، اسلامی، 1373ش.
عزیزی، ربابه، و روح‌الله محمدعلی نژادعمران. "اعتبارسنجی عبارت «یَروِی عَنِ الضُّعَفاء» در شخصیت رجالی «احمدبن‌محمد بن‌خالد برقی» با تکیه بر کتاب «المحاسن»"، مطالعات فهم حدیث 11، 21(1403ش): 79-104. Doi: 10.30479/mfh.2024.20234.2364
عیاشی، محمدبن‌مسعود، تفسیر العیاشی، تهران، المطبعه العلمیه، 1380ش.
غفوری، محمدرضا، چشـمه‌هـای معـدنی ایـران، تهران، دانشگاه تهران، 1367ش.
فراهیدی، خلیل‌بن‌احمد، العین، قم، هجرت، چاپ دوم، 1409ق.
فرجامی، اعظم، زیدیه و حدیث امامیه، قم، دارالحدیث، 1394ش.
فوری، محمدرضا؛ مرتضــوی، رضا، آب‌شناســی، تهران، دانشگاه تهران، 1367ش.
فولادی‌وندا، محمد، و زینب درویشی. "جستاری در طب اسلامی یا طب سنتی؛ با تاکید بر دیدگاه استاد علامه مصباح یزدی". قرآن و طب 6، 3 (1400ش): 40-47.
فیروزآبادی، محمدبن‌یعقوب، القاموس المحیط، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1415ق.
فیروزآبادی، محمدبن‌یعقوب، القاموس المحیط، تحقیق: دفتر تحقیقات میراث در بنیاد الرساله، به سرپرستی محمدنعیم، بیروت، موسسه الرساله، چاپ هشتم، 1426ق.
فیض‌کاشانى، محمدمحسن، الوافی، اصفهان، کتابخانه امام أمیرالمؤمنین على (ع)، 1406ق.
قرائتی، محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن، چاپ یازدهم، 1383ش.
قرچانلو، حسین، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائره‌المعارف اسلامی، 1393ش.
قرشی، علی‌اکبر، تفسیر احسن الحدیث، قم، نوید اسلام، 1391ش.
قمی، علی‌بن‌ابراهیم، تفسیر القمی، قم، دارالکتاب، 1404ق.
کاشانی، فتح‌الله، تفسیر منهج الصادقین فی الزام المخالفین، تهران، چاپخانه محمدحسن علمی، 1333ش.
کلینی، محمدبن‌یعقوب، الکافی، محقق/مصحح: علی‌اکبرغفاری و محمد آخوندی، تهران، الاسلامیه، چاپ چهارم، 1407ق.
کلینی، محمدبن‌یعقوب، الکافی، محقق/ مصحح: دارالحدیث، قم، دارالحدیث، 1429ق.
کشی، محمدبن‌عمر، رجال الکشی، مشهد، دانشگاه مشهد، 1348ش.
مجلسی، محمدباقر، الوجیزه فی الرجال، تصحیح/تحقیق: محمدکاظم رحمان‌ستایش، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1420ق.
مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تهران، مؤسسه وفاء، چاپ دوم، 1403ق.
مجلسی، محمدباقر، مرآة العقول، تهران، دارالکتب الإسلامیة، 1404ق.
مجلسی، محمدباقر، ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الأخبار، قم، کتابخانه آیه‌الله مرعشی‌نجفی، 1406ق.
مجلسى، محمدتقى، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه ( طط- القدیمة)، قم، مؤسسه فرهنگى اسلامى کوشانبور، چاپ دوم، 1406ق.
مدیرشانه‌چی، کاظم، علم الحدیث، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1381ش.
مرعی، حسین‌عبدالله، منتهی المقال فی الدرایه و الرجال، بیروت، موسسه العروه الوثقی، 1417ق.
مرویان حسینی، سیدمحمود، سیدعلی دلبری، و حسین امینی. تحلیل سندی و دلالی روایت رضوی «شِیعَتُنَا المُسَّلِّمُونَ لِأَمرِنَا» درباره ویژگی‌های شیعه". آموزه‌های حدیثی 6، 12(1401ش): 69-90. doi: 10.30513/hd.2023.4908.1189
معارف، مجید، شناخت حدیث؛ مبانی فهم متن ـ اصول نقد سند، تهران، نبأ، 1387ش.
میرحسینی، سیدمحمد، زهرا عابدپور، فاضل شاکری. "قابلیت‌های زمین گردشگری (ژئوتوریسم) چشمه‌های آبگرم و معدنی ایران". جغرافیای طبیعی 8، 28(1394ش): 101-116.
نجاشی، احمدبن‌علی، رجال النجاشی، محقق: آیت‌الله سیدموسی شبیری‌زنجانی، قم، موسسه النشر الاسلامی، 1418ق.
نجاشى، احمدبن‌على، رجال النجاشی، قم، جامعه مدرسین، 1407ق.
ولایتی، سعدالله، جغرافیای آب‌ها، مشهد، جهاد دانشگاهی مشهد، 1383ش.
Parcell, S, Sulfur in human nutrition and applications in medicine, Altern Med Rev, 2002. Nasermoaddeli A., Kagamimori S, Balneotherapy in Medicine: A Review. Environmental Health and Preventive Medicine, 2005. Fioravanti, A., Cantarini, L., Guidelli, G.M., Galeazzi, M,: Mechanisms of action of spa therapies in rheumatic diseases: what scientific evidence is there? Rheumatology Unit .Department of Clinical Medicine and Immunology, University of Siena, Viale Bracci 1, 53100 Siena, Italy, 2010. Bender, T., Karagulle, Z., Balint, G, Hydrotherapy, balneotherapy, and spa treatment in pain management. Environ mental Health and Preventive Medicine, 2004. Oliva A., Spira A., Mutigner L. Contribution of environmental factors to the risk of male infertility. Hum Reprod. 2001; 16(8):1768-1776 Hirano, K., Nonami, Y., Nakamura, …, Yoshida, S. Temperature sensitivity of DNA double-strand break repair underpins heat-induced meiotic failure in mouse spermatogenesis. Communications Biology 5, 504 (2022). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4 |
||