اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 411 |
| تعداد مقالات | 3,376 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,866,091 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,314,268 |
اقتصاد و جامعهٔ روستای مهرآباد زنجان در سال‌های پیش از مشروطیت؛ با تأملی بر اسناد موزه مهرانه | ||
| فصلنامه تاریخ روستا و روستانشینی در ایران و اسلام | ||
| دوره 2، شماره 4 - شماره پیاپی 7، دی 1403، صفحه 1-42 اصل مقاله (10.08 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/hvri.2025.21970.1070 | ||
| نویسنده | ||
| حسن رستمی* | ||
| دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 16 اردیبهشت 1404، تاریخ بازنگری: 24 خرداد 1404، تاریخ پذیرش: 13 تیر 1404 | ||
| چکیده | ||
| در ولایت خمسه (زنجان) به دلیل نفوذ طبقات و گروه‌های برجسته، روستاییان تا حدودی تحت سلطه قرار داشتند. این وضعیت در اراضی خالصه نمود بیشتری داشت. روستای مهرآباد در بلوک غنی‌بیگلو و مجاور اراضی شاهسون‌ها، متعلق به خاندان علمی موسوی، در اواخر عصر ناصری، با چالش‌های متعددی در زمینه مسائل روستایی مواجه بود. علی‌رغم اهمیت اقتصادی و جایگاه رفیع مهرآباد در دوره قاجار، وضعیت زندگی و شرایط اجتماعی مردمان این روستا و سایر مناطق زنجان تاکنون به طور جامع مورد بررسی قرار نگرفته است. پژوهش حاضر تلاش می‌کند تا به این پرسش پاسخ دهد که وضعیت اقتصادی و اجتماعی روستای مهرآباد در سال‌های پیش از مشروطه چگونه بوده و چه موانع و مشکلاتی فراروی آن قرار داشته است؟ فرضیه اصلی این پژوهش بر آن است که اهالی مهرآباد تنش چندانی با خاندان موسوی، به عنوان مالکان روستا، نداشته‌اند؛ اما با وجود زمین‌های دیم مناسب برای تولید غلات، با مشکلاتی نظیر خرابی آسیاب، نامناسب بودن و ناامنی راه‌های ارتباطی، و حملات شاهسون‌ها روبرو بوده‌اند. نحوه تقسیم آب و نظام جوقه نیز بر تنش‌ها و روابط اجتماعی اهالی مهرآباد اثرگذار بوده است. با این وجود، روستا از نظر قحطی و شیوع بیماری‌ها در وضعیت بحرانی قرار نداشته و مشکلات جاری، بقای روستا را به طور جدی تهدید نمی‌کرده است. این پژوهش با استفاده از روش مطالعه موردی، مبتنی بر اسناد خاندان موسوی (میرزایی) موجود در موزه مهرانه زنجان، و سایر منابع اصلی، با رویکردی توصیفی-تبیینی به بررسی موضوع می‌پردازد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مهرآباد؛ خمسه (زنجان)؛ دوره قاجار؛ خاندان موسوی؛ ملاعلی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Economy and Society of Mehrabad Village in Zanjan in the Pre-Constitutional Era; A Study Based on Documents from the Mehraneh Museum | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hasan Rostami | ||
| Ph.D. in History of Iran after Islam, University of Tabriz, Tabriz, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| In the province of Khamseh (Zanjan), the influence of prominent classes and groups placed the peasantry under partial subjugation, a situation most evident in royal (khaleseh) lands. The village of Mehrabad, located in the Ghani-Beyglu district and adjacent to the lands of the Shahsavan tribes, belonged to the scholarly Mousavi family. By the late Naseri period, it faced multiple challenges in rural affairs. Despite Mehrabad’s economic importance and high status during the Qajar era, the living conditions and social circumstances of its inhabitants—as well as those of other areas in Zanjan—have not been comprehensively studied. This research seeks to answer the question of what the economic and social situation of Mehrabad was in the years preceding the Constitutional Revolution, and what obstacles and problems it faced. The central hypothesis suggests that the villagers had no significant conflict with the Mousavi family, as the landowners. However, despite the presence of dry-farming lands suitable for grain production, they suffered from issues such as a damaged mill, poor and unsafe transportation routes, and attacks by the Shahsevan tribes. The methods of water distribution and the joqeh (strip-field) system also influenced tensions and social relations within Mehrabad. Nevertheless, the village was not in a critical state regarding famine or epidemic outbreaks, and its survival was not gravely endangered. This study employs a case study method, based on documents from the Mousavi (Mirzaee) family preserved in the Mehraneh Museum of Zanjan, along with other primary sources, using a descriptive–explanatory approach to examine the subject. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Mehrābād, Khamseh(Zanjan), Qajar, Mousavi family, MullaAli | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 17 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 7 |
||