تعداد نشریات | 19 |
تعداد شمارهها | 380 |
تعداد مقالات | 3,141 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,264,431 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,859,252 |
احادیث آفرینش آدم «علی صورته»: چالش های فهم در سده های دوم و سوم هجری | ||
مطالعات فهم حدیث | ||
مقاله 1، دوره 1، شماره 1، اسفند 1393، صفحه 9-27 اصل مقاله (232.72 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2015.1103 | ||
نویسنده | ||
احمد پاکتچی* | ||
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق (ع) | ||
تاریخ دریافت: 29 آذر 1393، تاریخ بازنگری: 07 اسفند 1393، تاریخ پذیرش: 14 اسفند 1393 | ||
چکیده | ||
احادیث خلق آدم «علی صورته» که به طور گسترده در جوامع حدیثی نقش بسته اند، در طی سده های متمادی زمینه ای برای چالش عقایدی میان جریان های مختلف جهان اسلامی، به ویژه محدثان متکلمان بوده است. در پهنه تاریخی این چالش ها، ویژگی سده های دوم و سوم از آنروست که در مسیر مطالعه آنچه در این برهه درباره احادیث یاد شده گذشته، به نکته های ارزشمندی درباره فضای فکری در عصر شکل گیری مذاهب و علوم اسلامی و چگونگی گفتوگو میان اصناف و طوایف دست یافت. پرسش اصلی در مقاله حاضر آن است که در طی سده های دوم و سوم هجری، محدثان در عملکرد خود در نقل احادیث «علی صورته/ صورة الرحمن» تا چه حد به خطوط قرمز متکلمان در این باره حرمت نهاده اند و ارزیابی متکلمان، در کلیت مواجهه خود با این احادیث، نسبت به امانت داری محدثان در نقل چه بوده است؟ روش مورد استفاده در پژوهش حاضر، در مواجهه با جنبه نقلی احادیث، گونه شناسی اسنادی- متنی و در مواجهه فهمی با مسئله، روش تاریخ اندیشه است. | ||
کلیدواژهها | ||
تنزیه و تشبیه؛ گونه شناسی اسنادی- متنی؛ تاریخ اندیشه؛ بوم های حدیثی؛ فقه الحدیث | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Narrations about Creation of Adam on “His Image”:Challenges of Their Understanding in the Second and Third Centuries | ||
نویسندگان [English] | ||
Ahmad Pakatchi | ||
Associate Professor of Department of Quran and Hadith Studies Imam Sadeq University | ||
چکیده [English] | ||
Narrations about Creation of Adam on “His Image” existed widely in the hadith sources for a long time have been as groundwork for theological challenges among different trend of Islamic world especially between traditionists and theologians. In the historical zone of these challenges, the feature of second and third centuries is that a long with the study of these kinds of narrations, valuable points about the mindset of the period of appearance of religions and Islamic studies and the quality of dialogue among guilds and clans have been achieved. The primary question of this study is that in the second and third centuries, how much the hadith scientists considered red line of the theologian regarding the accounting of narration about creation of Adam on “His Image? On the other hand, what was the evaluation of theologian in dealing with these hadiths regarding bailment of hadith scientist in their quoting? The method used in this study in dealing with the quoting of the hadith is text – document typology and in dealing with the way of its understanding is history of Idea. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
transcendence, text – document typology, history of Idea, Feqh ul-Hadith, Narrative Area | ||
مراجع | ||
آجری، محمد بن حسین 1408ق، التصدیق بالنظر الی الله تعالی فی الآخرة، به کوشش سمیر بن امین الزهیری، بیروت: مؤسسة الرسالة. ابن ابی الحدید، عبدالحمید 1379ق، شرح نهج البلاغة، به کوشش محمد ابو الفضل ابراهیم، قاهره: مکتبة عیسی البابی الحلبی. ابن ابی زمنین، محمد بن عبدالله 1415ق، ریاض الجنة، به کوشش عبدالله بن محمد عبدالرحیم، مدینه: مکتبة الغرباء الحدیثة. ابن ابی عاصم، احمد بن عمرو 1400ق، السنة، به کوشش محمد ناصر الدین الالبانی، بیروت: المکتب الاسلامی. ابن ابی یعلی، محمد بن محمد 1371ق، طبقات الحنابلة، به کوشش محمد حامد الفقی، قاهره: مکتبة السنة المحمدیة. ابن بابویه، محمد بن علی 1417ق، الامالی، قم: مؤسسه بعثت. همو 1387ق، التوحید، به کوشش هاشم حسینی تهرانی، تهران: مکتبة الصدوق. همو 1390ق، عیون اخبار الرضا (ع)، نجف: کتابخانه حیدریه. همو 1361ق، معانی الاخبار، به کوشش علیاکبر غفاری، قم: مؤسسة النشر الاسلامی. ابن بطه عکبری، عبیدالله بن محمد 1415ق، الابانة عن شریعة الفرق الناجیة، به کوشش رضا بن نعسان معطی، ریاض: دار الرایة. ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم 1392ق، بیان تلبیس الجهمیة، به کوشش محمد عبدالرحمن قاسم، مکه: مطبعة الحکومة. ابن حبان، محمد 1414ق، الصحیح، به کوشش شعیب ارنؤوط، بیروت: مؤسسة الرسالة. ابن حزم، علی بن احمد 1347ق، الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، به کوشش عبدالرحمن خلیفه، قاهره: مکتبة محمد علی صبیح. ابن خزیمه، محمد بن اسحاق 1994م، التوحید، به کوشش عبدالعزیز بن ابراهیم الشهوان، ریاض: مکتبة الرشد. ابن عساکر، علی بن حسن 1415ق، تاریخ مدینة دمشق، به کوشش علی شیری، بیروت/ دمشق: دار الفکر. ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم 1393ق، تأویل مختلف الحدیث، بهکوشش محمد زهری نجار، بیروت: دار الجیل. احمد بن حنبل 1313ق، المسند، قاهره: المطبعة المیمنیة. اشعری، علی بن اسماعیل 1980م، مقالات الاسلامیین، به کوشش هلموت ریتر، ویسبادن: انتشارات فرانتس اشتاینر. بخاری، محمد بن اسماعیل 1407ق، الصحیح، به کوشش مصطفی دیب البغا، بیروت: دار ابن کثیر. بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر 1977م، الفرق بین الفرق، بیروت: دار الآفاق الجدیدة. ثعلب، احمد بن یحیی 1960م، مجالس ثعلب، به کوشش عبدالسلام محمد هارون، قاهره: دار المعارف. جرجانی، علی بن محمد 1405ق، التعریفات، به کوشش ابراهیم ابیاری، بیروت: دار الکتاب العربی. حارث بن ابی اسامه 1413ق، المسند، بازسازی بر اساس زوائد نور الدین هیثمی، به کوشش حسین احمد باکری، مدینه: مرکز خدمة السنة. حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله 1411ق، المستدرک علی الصحیحین ، به کوشش مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت: دار الکتب العلمیة. حمیدی، عبدالله بن زبیر 1409ق، المسند، به کوشش حبیب الرحمن الاعظمی، بیروت/قاهره: دار الکتب العلمیة/ مکتبة المتنبی. خزاز قمی، علی بن محمد 1400ق، کفایة الاثر، قم: انتشارات بیدار. دیلمی، شیرویه بن شهردار 1986م، الفردوس بمأثور الخطاب، به کوشش سعید بسیونی زغلول، بیروت: دار الکتب العلمیة. دینوری، احمد بن مروان 1419ق، المجالسة و جواهر العلم، به کوشش مشهور حسن آل سلمان، بحرین/ بیروت: جمعیة التربیة الاسلامیة/ دار ابن حزم. ذهبی، محمد بن احمد 1405ق، سیر اعلام النبلاء، به کوشش شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت: مؤسسة الرسالة. همو 1382ق، میزان الاعتدال، به کوشش علی محمد بجاوی، بیروت: دار المعرفة. سفر پیدایش (تورات). سلمی، محمد بن حسین 1421ق، حقائق التفسیر، به کوشش سید عمران، بیروت: دار الکتب العلمیة. سمعانی، عبدالکریم بن محمد 1408ق، الانساب، به کوشش عبدالله عمر بارودی، بیروت: دار الجنان. شهرستانی، محمد بن عبد الکریم 1375ق، الملل و النحل، به کوشش محمد بدران، قاهره: مکتبة الانجلو المصریة. صحیفة همام بن منبه 1407ق، به کوشش حسن علی عبدالحمید، بیروت/ عمان: المکتب الاسلامی/ دار عمار. طبرانی، سلیمان بن احمد 1405ق، مسند الشامیین، به کوشش حمدی عبدالمجید السلفی، بیروت: مؤسسة الرسالة. طبرسی، احمد بن علی 1386ق، الاحتجاج، به کوشش محمدباقر موسوی خرسان، نجف: دار النعمان. عبد بن حمید 1408ق، منتخب المسند، به کوشش صبحی بدری سامرائی و محمود محمد خلیل، بیروت: عالم الکتب/ مکتبة النهضة العربیة. عبدالله بن احمد بن حنبل 1406ق، کتاب السنة، به کوشش محمد بن سعید قحطانی، دمام: دار ابن القیم. عقیلی، محمد بن عمرو 1404ق، کتاب الضعفاء الکبیر، به کوشش عبدالمعطی امین قلعجی، بیروت: دار الکتب العلمیة. فریابی، جعفر بن محمد 1418ق، القدر، به کوشش عبدالله حمد المنصور، ریاض: اضواء السلف. کشی، محمد بن عمر 1348ش، معرفة الرجال، اختیار طوسی، به کوشش حسن مصطفوی، مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی. کلینی، محمد بن یعقوب 1391ق، الکافی، به کوشش علیاکبر غفاری، تهران: دار الکتب الاسلامیة. کوسج، اسحاق بن منصور 1425ق، مسائل الامام احمد بن حنبل و اسحاق بن راهویه، به کوشش خالد محمود الرباط و دیگران، ریاض: دار الهجرة. لالکائی، هبة الله بن حسن 1402ق، اعتقاد اهل السنة، ریاض: دار طیبة. مسلم بن حجاج 1955-1956م، الصحیح، به کوشش محمد فؤاد عبدالباقی، قاهره: مکتبة عیسی البابی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,214 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 814 |