اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 360 |
| تعداد مقالات | 2,962 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,780,113 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,554,020 |
«تحلیل فقه‌الحدیثی روایات نهی‌تعلیم کتابت به زنان» | ||
| مطالعات فهم حدیث | ||
| مقاله 2، دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 5، اسفند 1395، صفحه 27-49 اصل مقاله (275.31 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2017.1141 | ||
| نویسندگان | ||
| داود معماری* 1؛ معصومه خلیلی2 | ||
| 1استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) | ||
| 2کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث. | ||
| تاریخ دریافت: 09 مهر 1395، تاریخ بازنگری: 20 اسفند 1395، تاریخ پذیرش: 25 اسفند 1395 | ||
| چکیده | ||
| زنان به عنوان نیمی از جمعیت انسانی، همواره به نحو مستقیم یا غیر مستقیم، مورد توجه و یا خطاب بسیاری از آیات قرآنی و روایات معصومان (ع) بودهاند، هرچند در اغلب آموزههای دینی دیگر نیز در کنار مردان به طور عام مورد عنایت هستند. دربسیاری از آیات و روایات از زنان به نیکی یاد و توصیه های ارزندهای در استیفای حقوقشان گردیده، اما در مواردی هرچند اندک به ویژه در پارهای از روایات، دستورها ویا نهیهایی برایشان صورت گرفته که گاه طبیعی و منطقی و گاهی هم مشکوک و شبههانگیز مینماید و بوی جعل یا تحریف از آن به مشام نکتهبینان میرسد. یکی از این بازداشتنها، «نهی تعلیم کتابت به زنان» است که با اشکال مختلف؛ تلویحاً و تصریحاً در میان کتب سنی و شیعی دیده میشود. این مقاله، با به کاربستن قواعد حدیثشناسی و واکاوی قرینههای موجود، به تحلیل متنی و محتوایی آن احادیث میپردازد. از طرفی صدور این نهی و امثال این نواهی در فضای خاص اجتماعی و محدود صدر اسلام که افراد و به ویژه زنان، بیبهره از مهارت خواندن و نوشتن بودند و غالباً فرهنگ شفاهی بر مراودات مردم چیره بود و نگارش چندان کاربرد عملی نداشت و چه بسا پرداختن به این امر نه چندان ضروری، آنها را از اموری خطیر که تکالیف اصلی ایشان بود بازمیداشت و مفاسدی را بر زندگی معمولشان بار میساخت، امری معقول و محتمل است و از طرف دیگر این احتمال هم میرود که شاید باورهای سنتی و عرف مردسالار جامعه بدوی و نه احکام و آموزههای دینی منشاء اصلی این آموزهها بوده است. در هر صورت این روایات، حتی در صورت احتمال صحت صدورشان از معصوم (ع)، دلالتی بر حجیت این نهی در مقاطع بعدی تاریخی و جوامع متکثر آینده نخواهد داشت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| روایات؛ کتابت و زنان؛ صحت صدور؛ حجیت متن؛ نهی تعلیم کتابت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analysis of Narratives about Permission of Studding of Women | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Davood Memarei1؛ Masomeh khalili2 | ||
| 1Assistant Professor of Imam Khomeini International University | ||
| 2.M.A. Student of Qur’an and Hadith Sciences, University of Imam Khomeini International University | ||
| چکیده [English] | ||
| As a half human population, women have always been directly or indirectly addressed by many Qur'anic verses and Imams traditions. According to religious doctrines and teaching women like men are considered by Islam. In many verses and traditions, women have been taught good and valuable advice about their rights. But in some cases there are some tradition prohibited women from some activities such as: prohibition of teaching and studying. Theses traditions there are in both Shiite ad Sunni's books. This Paper by applying hadithology rules and other evidences analyze text and content of these traditions. The results show that many of these hadiths issued in the special era which women don’t need to study and teach, and so spending time for learning and teaching maybe injury them in their usual life. Moreover, this idea probably has originated for ancient beliefs and Jahili's Thoughts. However, we cannot act according these kinds of narrations. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Narratives, Women Writing, Authenticity of Issuance, Text Validity | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. ابن أبی الحدید، عبد الحمید، شرح نهج البلاغه، قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، 1404ق. ابن الإخوة ، ضیاء الدین محمد، آئین شهرداری، ترجمه : جعفر شعار، تهران: بنگاه نشر و ترجمه ، 1360ش. ابن اشعث، محمد بن محمد، الجعفریات(الاشعثیات)، تهران: مکتبه النینویه الحدیثه، بیتا. ابن حبان، المجروحین، بیجا، بینا، بیتا. ابن حجر، لسان المیزان، بیروت: موسسه للعلمی، چاپ سوم، 1971م. ابن عساکر،تاریخ مدینة دمشق، بیروت: دارالفکر للطباعه و النشر و توزیع، 1415ق. ابن عدی، عبد الله، الکامل، بیروت: دارالفکر للطباعه و النشر و توزیع، 1988م. بحرانی، ابن میثم، شرح نهج البلاغه، بیجا، بینا، بیتا. بحرانى، سید هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، انتشارات بعثت، 1374ق. بغدادی، خطیب،تاریخ بغداد، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1997م. بلاذری، احمد،انساب الاشراف، بیروت: دارالعلمیه، چاپ نهم، 1983م. ثعلبی، ابو اسحاق، تفسیر ثعلبی، بیروت: دارالتراث العربی، 2002م. اصفهانی،حافظ ابونعیم، ذکر أخبار إصبهان، بریل لیدن المحروسه، 1934م. حسینى شاه عبدالعظیمى، حسین، تفسیر اثنا عشری، تهران، انتشارات میقات، 1363ش. حر عاملی، محمد بن حسن، امل الامل، بغداد: ناشر احمد حسینی، 1385ق. .................................................، وسائل الشیعة، قم، مؤسسة آل البیت علیهم السلام، 1409 ق. ذهبی، شمس الدین، میزان الاعتدال، بیروت، دارالفکر للطباعه و النشر و توزیع، بیتا. رامهرمزی، حسن بن عبدالرحمن، الحد الفاصل، بیروت، درالفکر، چاپ سوم، 1404ق. راوندى کاشانى، فضل الله بن على،النوادرللراوندی، قم: دارالکتاب، بیتا. سمعانی، ابومظفر، تفسیر السمعانی، ریاض، دارالوطن، 1997م. سیستانی، سیدعلی، استفتاءات، بیجا، بینا، بیتا. شوکانی، محمد، نیل الأوطار،بیروت، دارالجلیل، 1973م. دشتی، محمد، ترجمه نهج البلاغه، قم، هجرت، 1414ق. صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامى، 1413ق. صولی، أبو بکر محمد بن یحیى، أدب الکُتّاب،بغداد: المکتبة العربیة، 1341ق. طبرسى، حسن بن فضل،مکارم الأخلاق، الشریف الرضی، قم،1370ش. طبرسی، فضل بن حسن،مجمع البیان لعلوم القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش. فیض کاشانی، محمد،الوافی، اصفهان، کتابخانه امام أمیر المؤمنین علی (ع)، 1406ق. .....................................،تفسیر الصافی،مکتبه الصدر، تهران، 1415ق. قرطبی، ابوعبدالله، تفسیر القرطبی، دارالحیاء تراث العربی، بیروت، لبنان، 1985م. کلینی، محمد بن یعقوب،الکافی، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. کوفی، ابن أبی شیبة،المصنف، دارالفکر للطباعه و النشر و توزیع ، بیروت، لبنان، 1989م. مجلسى، محمدتقى، لوامع صاحبقرانى، قم، مؤسسه اسماعیلیان، چاپ دوم، 1414ق. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیة، 1374ش. معماری، داود،مبانی و روش های نقد متن حدیث از دیدگاه اندیشوران شیعه، قم: بوستان کتاب، چاپ سوم، 1390ش. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 474 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 667 |
||