
تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 393 |
تعداد مقالات | 3,199 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,444,436 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,003,044 |
معیارهای مشترک شیخ طوسی و بیهقی در فهم احادیث فقهی با تأکید بر تهذیبین و السنن الکبری | ||
مطالعات فهم حدیث | ||
مقاله 6، دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 5، اسفند 1395، صفحه 121-143 اصل مقاله (272.02 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2017.1145 | ||
نویسندگان | ||
فتحیه فتاحی زاده* 1؛ محمد رضا رسولی راوندی2؛ سیده محدثه رضوی3 | ||
1استاد علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهراء | ||
2دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران | ||
3دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهراء | ||
تاریخ دریافت: 11 مهر 1395، تاریخ بازنگری: 20 اسفند 1396، تاریخ پذیرش: 25 اسفند 1395 | ||
چکیده | ||
مهمترین منبع شناخت آموزههای دین اسلام پس از قرآن کریم، روایات معصومان (ع) است؛ که در مجموعههای روایی گردآوری شده است. البته عواملی باعث شده تا این میراث گرانبها در مسیر واقعی خود قرار نگیرد. از این رو عالمان اسلامی درجهت بررسی روایات، قواعد و ضوابطی مبتنی بر آموزههای معصومان استخراج کرده و به کار بستهاند و این امر زمینه شکلگیری فقهالحدیث را فراهم نموده است. اما وجود این مسأله که آیا نسبت به این ضوابط، بین دو مکتب شیعه و سنی اتفاق نظر وجود داد یا خیر، مجال بحث در این حوزه را پیش روی میکشاند. با تتبع در کتب روایی فریقین میتوان نسبت به وجود ضوابط مشترک فقهالحدیثی اطمینان حاصل کرد. پژوهش حاضر با شیوه استنادی کتابخانهای و روش توصیفی – تحیلی به این نتیجه رسیده است که شیخ طوسی از عالمان شیعی و بیهقی از علمای اهل سنت در قرن پنجم هجری، در آثار خود (تهذیبین، السنن الکبری) به منظور تشخیص صحت و سقم احادیث، ملاک و معیارهای مشترکی چون؛ توجه به تصحیف متن، وهم راوی، تقطیع حدیث، بهره گیری از مباحث ادبی، نقل به معنا، تقیه و نسخ در احادیث، داشتهاند. گرچه در نحوه استفاده از بعضی ملاکها چون؛ توجه به مسائل ادبی و مورد تقیه، بین آن دو تفاوت وجود دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
شیخ طوسی؛ تهذیبین؛ بیهقی؛ السنن الکبری؛ فقهالحدیث؛ ضوابط فهم حدیث | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Common Criteria of Sheikh Tusi and Beyhaqi on the understanding of Jurisprudence Traditions Case study of al-Tahzibayn, al-Sonan al-Kobra | ||
نویسندگان [English] | ||
Fathieh fattahizadeh1؛ Mohammad Reza Rasuli Ravandi2؛ Seyyedeh Mohadethe Razavi3 | ||
1Professor, al-Zahra University | ||
2.Ph.D Student of Quran and Hadith Sciences, Tehran University | ||
3.M.A. of Quran and Hadith Sciences, al-Zahra University | ||
چکیده [English] | ||
After Quran, the most important Islam teachings source is the collected traditions of innocent imams (pbut). But unfortunately there were some causes and factors that distort this grate collection and make these holy traditions not to be put on right way. This problem makes the Islamic scholars to extract and use some laws in order to traditions analysis and consideration based on imams (pbut) teachings that make jurisprudence of hadith branch. But the question is whether these standards are common in Shia and Sunni schools? By researching in Shia and Sunni books we can find common criterion to jurisprudence tradition standards. Based on library referential method and analytic – descriptive style, This paper conclude that: Sheikh Tusi (Shia scholar) and Beyhaqi (Sunni scholar) in their works: al-tahzibayn and al-Sonan al-Kobra respectively in fifth century, in analysis and consideration of hadiths make the truth or falsity of tradition imams (pbut) to be recognized based on common laws and standards like; tashif, illusion, scanning, literature topics, naghle ma'na, abrogation, and dissimulation. While, there are some differences between theme in how to using of these criterion like literature topics and dissimulation. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Sheikh Tusi, al-Tahzibayn, Beyhaqi, al-Sonan al-Kobra, Jurisprudence Tradition Standards | ||
مراجع | ||
ابن اثیر، أبو السّادات المبارک، النهایة فی غریب الحدیث و الأثر، ج3، قم، اسماعلیان، 1384ق. ابن صلاح، عثمان بن عبد الرحمن، علوم الحدیث، تحقیق: نور الدّین عتر، دمشق: دار الفکر، 1404ق. .......................................، مقدمه، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1416ق. ابن جوزی، ابو الفرج عبد الرحمن بن علی، نواسخ القرآن، ج1، بیروت، دار الکتب العلمیة، بی تا. ابن خلکان، شمس الدین ابو العباس، وفیات الاعیان، ج1، تحقیق: احسان عباس، بیروت، دارصادر، بی تا. ابن طاووس، علی بن موسی، فتح الابواب، تحقیق: حامد خفاف، بیروت: موسسة آل البیت، 1409ق. اصبهانی، احمد بن عبدالله، حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، ج9، بیروت، دار الکتاب العربی، 1387ق. انصاری، مرتضی، التقیه، تحقیق: فارس حسونی، قم، مؤسسه قائم آل محمد، 1412ق. انیس، مصطفی ابراهیم و دیگران، المعجم الوسیط، ج2، استانبول: دار الدعوة، چاپ چهارم، بی تا. بخاری، ابوعبدالله محمد بن اسماعیل، الجامع الصحیح، تحقیق: مصطفی دیب بغا، ج1، 5، بیروت، دار ابن کثیر، چاپ چهارم، 1410ق. بیهقی، ابوبکر احمد بن حسین، السنن الکبری، ج1، 2، 3، 4، 7، 8، 9، حیدرآباد،مجلس دائرة المعارف الاسلامیه بهند، 1344ق. ...................................، دلائل النبوة، تحقیق: عبد المعطی قلعچی، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1405ق. جوهری، اسماعیل، الصحاح، ج1، بیروت، دارالعلم للملایین، 1407ق. حریری، محمد یوسف، فرهنگ اصطلاحات حدیث، قم، انتشارات هجرت، 1381ش. خطیب بغدادی، احمد بن علی، الکفایة فی علم الدرایة، بیروت، دارالکتب العربی، بی تا. خلف، عبدالرحمن، الصناعة الحدیثیة فی السنن الکبری ، بیجا، دارالوفاء،1412ق. خویی، ابوالقاسم، البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دارالزهرا، چاپ چهارم، 1395ق. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج18، تحقیق: محب الدین عمروی، بیروت، دار الفکر، 1417ق. رازی، احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغة، ج5، مصر: مطبعة مصطفی البابی و الحلبی، چاپ دوم، بی تا. راغب اصفهانی، حسین بن محمد،مفردات الفاظ القرآن الکریم، قم، طلیعة النور. 1427ق. رشیدرضا، محمد، تفسیر المنار، ج3، مصر، دار المنار، 1373ق. سرخسی حنفی، محمد بن احمد، المبسوط، ج24، بیجا، بیتا. سیوطی، جلال الدین، تدریب الراوی فی شرح تقریب النووی، تحقیق: عرفات عشّا حسّونة، بیروت، دار الفکر، 1420ق. ........................، طبقات المفسرین، طهران، بیتا. شانه چی، کاظم، درایة الحدیث، تهران، دفترانتشارات اسلامی، چاپ یازدهم، 1375ش. شهید ثانی، زین الدین بن علی، الرعایة فی علم الدرایة، تحقیق: عبد الحسین محمد علی بقال، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، 1408ق. صباغ، محمد بن لطفی، الحدیث النبوی مصطلحه، بلاغته، کتبه، بیروت، مکتبة الاسلامی، 1418ق. صدوق، محمد بن علی، معانی الأخبار، تحقیق / تصحیح: علی اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1403ق. طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، ج1، 9، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. ..........................، الاستبصار فیما اختلف من الاخبار، ج1، 2، 3، 4، تهران، دار الکتب الاسلامیة، 1390ق. ..........................، العدة فی اصول الفقه، ج2، تحقیق، محمد رضا انصاری، قم، بعثت، 1417ق. عتر، نورالدّین، منهج النّقد فی علوم الحدیث، دمشق، دارالفکر، 1418ق. عسقلانی، احمد بن علی بن حجر، فتح الباری فی شرح صحیح البخاری، تصحیح: عبد العزیز بن عبد الله بن باز، ج12، 13، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1418ق. فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، تحقیق: مهدی مخزومی و ابراهیم سامرائی، ج3، تهران، اسوه، 1414ق. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق / تصحیح: علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، ج1، 2، تهران، دارالکتب الاسلامیّة، چاپ چهارم، 1407ق. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج2، بیروت، دار احیاء التراث، 1403ق. مسعودی، عبدالهادی، روش فهم حدیث، تهران، سمت، دانشکده علوم حدیث، 1389ش. معارف، مجید، تاریخ حدیث شیعه، تهران، مؤسسه فرهنگی و هنری ضریح، 1374ش. ...............، تاریخ عمومی حدیث، تهران، کویر، چاپ دهم، 1388ش. ...............، شناخت حدیث، تهران، نبأ، چاپ اول، 1387ش. معرفت، محمد هادی، التمهید فی علوم القرآن، ج2، قم، مرکز مدیریت حوزه علمیه، چاپ سوم، 1410ق. میرداماد، محمدباقر، الرواشح السماویة فی شرح الأحادیث الإمامیة، قم، دارالخلافة، 1311ق. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,120 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,029 |