اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 360 |
| تعداد مقالات | 2,962 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,779,813 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,554,016 |
تحلیلی بر روایات منع آموزش سورة یوسف به زنان | ||
| مطالعات فهم حدیث | ||
| مقاله 4، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 7، بهمن 1396، صفحه 81-103 اصل مقاله (286.07 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2018.1303 | ||
| نویسندگان | ||
| علی شریفی1؛ فرزاد دهقانی* 2 | ||
| 1استادیار دانشگاه علامه | ||
| 2دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبائی (ره) | ||
| تاریخ دریافت: 21 اردیبهشت 1396، تاریخ بازنگری: 10 تیر 1396، تاریخ پذیرش: 21 تیر 1396 | ||
| چکیده | ||
| سورة مدنی یوسف که به احسن القصص معروف است سرشار از آموزههای تربیتی، اجتماعی، اخلاقی عبرتآمیز و پیام‌های هدایتی برای انسانها است. با این وجود، روایاتی در کتب حدیثی موجود است که حاکی از آن است که این سوره را نباید به زنان تعلیم داد و در عوض، باید سوره نور را به آنان یاد داد. اسناد این روایات به‌رغم برخی طعن‌ها، بر بی‌اعتباری مطلق دلالت ندارد و با تجمیع قرائن، قابل اعتمادند. مفاد این روایات به دلیل مخالفت با روایات اهمیت تعلیم قرآن، تاریخ صدر اسلام، قرآن و وجه اعجاز آن و هدف سورة یوسف و طبق احادیث عرضه، بر حرمت تعلیم، دلالت ندارد. کراهت تعلیم این روایات پس از بررسی محتوایی، مجددا اثبات می‌شود؛ چرا که مخصوص یک مقطع زمانی بوده و مطابق با شرایط اجتماعی و ذهنیات دوران عرب صدر اسلام در مورد زنان است. پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی نشان میدهد که این روایات در محیطی مردسالار صادر شده است که زنان ارزش و احترام کمتری داشتهاند و تلویحاً نشان میدهد برخی مسلمانان در آن زمان، هنوز مفاهیم عالی سورة یوسف را به صورت شایسته درک نکرده و آن را داستان عاشقانه میپنداشتند. در این روایات، شواهدی از جمله ناراحتی سکونی از دختردار شدن، شغل نخ‌ریسی و ویژگی ساختمان‌های آن زمان که طبقات بدون حصار و حفاظ بودند، وجود دارد که مقطعی بودن حکم کراهت این روایات را نشان میدهند. اگر چنین روایاتی از معصوم (ع) صادر شده براساس نسخ تمهیدی بوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سوره یوسف؛ روایات نهی تعلیم؛ کراهت تعلیم؛ زنان؛ نسخ تمهیدی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Analysis of Traditions about the Prohibition of Teaching Suarah Yousof (joseph) to Women | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Sharifi1؛ farzad dehghani2 | ||
| 1استادیار دانشگاه علامه طباطبایی | ||
| 2Ph.D. student of Allameh Tabatabaie University | ||
| چکیده [English] | ||
| Suarah Yousof entitled to the best stories is full of educative, social and ethical messages for human being. There are some traditions in tradition books, however mentioned the prohibition of teaching this surah to women indicating that surah al-Noor must be educated instead. Chain of transition of these traditions against some sarcasms were not unauthorized totally and documented considering all evidences but content of these traditions due to the disagreement with tradition of importance of education of Quran, Islamic history, miraculous dimensions of Quran, purposes of surah according to the traditions prescribing comparison were not indicating prohibition of teaching. After investigating of its content, reprehensibility of teaching these traditions was justified because these traditions belong to the specific period according to the social condition and Arab's minding about women. This research done with descriptive – analytic method shows that these traditions were said at the male-dominated environment that women have less social value indicating some Muslims didn’t understand the content of surah well considering it amorously. Some proof such as displeasure of Sakoni, a companion, due to his daughter, yarn- spinning, and buildings without walls shows the permanence of reprehension of these traditions. If these kinds of traditions were issued by our innocent imams, there will be a sort of propaedeutic abrogation. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Surah Yousof, Traditions of Prohibition of Education, Reprehension of Teaching, Propaedeutic Abrogation | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. ابن أبی جمهور، محمد بن زین الدین، عوالی اللئالی العزیزیه فی الأحادیث الدینیه، محقق: مجتبی عراقی، قم: دار سیدالشهداء للنشر، 1405ق. ابن سعد، محمد بن سعد کاتب واقدی، الطبقات الکبری، بیروت: دارصادر، بینا، بیتا. ابن الجزری، ابو الخیر محمد بن محمد، النشر فی القراءات العشر، بیروت: دار الکتب العلمیة، بینا، بیتا. ابن بابویه، محمد بن على، من لا یحضره الفقیه، محقق/ مصحح: غفارى، على اکبر، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،1413ق. ابن غضائری، احمد بن حسین، الرجال ابن الغضائری، محقق: حسینی جلالی، محمد رضا، قم: موسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر، بیتا. استرآبادی، محمّد بن علی، منهج المقال فی تحقیق احوال الرجال، قم: مؤسسه آل بیت (ع)، 1422ق. باقری، حمید، بازشناسی یک راوی: اسماعیل بن ابی زیاد سکونی، مجله علوم حدیث، سال یازدهم، شماره دوم، صفحات 150-180. بحرالعلوم، سید محمّد مهدی، الفوائد الرجالیه، تحقیق: محمّد صادق بحرالعلوم و حسین بحرالعلوم، تهران: مکتبه الصادق (ع)، 1363ش. بخاری، محمد بن اسماعیل بن ابراهیم، صحیح بخاری، بیروت: دارالفکر، 1401ق. برقى، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، محقق/ مصحح: محدث، جلال الدین، قم: دار الکتب الإسلامیة، 1371ق. بلاذری، احمد بن یحیی، فتوح البلدان، بیروت: دار و مکتبه الهلال، بیتا. حایری، محمّد بن اسماعیل، منتهی المقال فی احوال الرجال، قم: مؤسسه آل بیت (ع)، 1416ق. حجتی، محمد باقر، پژوهشی در تاریخ قرآن کریم، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی،1372. حسینی استرآبادی، محمّد باقر، الرواشح السماویه، قم: مؤسسه آل بیت (ع)، 1415ق. حسینی شاه عبدالعظیمی، حسین بن احمد، تفسیر اثنا عشری، تهران: انتشارات میقات،1363ش. حسینی همدانی، انوار درخشان، تحقیق: محمد باقر بهبودی، تهران:کتابفروشی،1404ق. حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، محقق/ مصحح: مؤسسة آل البیت علیهم السلام، قم: مؤسسة آل البیت علیهم السلام، 1409ق. حلی، ابن داود، رجال ابن داود، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1383ق. حمیرى، عبد الله بن جعفر، قرب الإسناد( ط- الحدیثة)، محقق / مصحح: مؤسسة آل البیت علیهم السلام، قم: مؤسسة آل البیت علیهم السلام، 1413ق. خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال، قم: مرکز نشر آثار شیعه ، 1410ق. رامیار، محمود، تاریخ قرآن، تهران: امیرکبیر، سوم، 1369ش. رحمان ستایش، محمد کاظم، توثیقات عام و خاص، ارزیاب: سید کاظم طباطبایی، تدوین: محمد باوی پور، زهرا امیری طهرانی زاده، روح اللّه شهیدی، دانشکده مجازی علوم حدیث، 1387ش. سبحانی، جعفر، موسوعه طبقات الفقهاء، قم: مؤسسه امام صادق (ع)، 1418ق. صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن و السنه، قم: فرهنگ اسلامی، 1365ش. صالح، صبحی، علوم حدیث و اصطلاحات آن، مترجم: نادر علی، عادل، تهران: اسوه(وابسته به سازمان اوقاف و امور خیریه)،1376ش. طباطبائی، سید علی، ریاض المسائل، قم: مؤسسه النشر الاسلامی، 1412ق. طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،پنجم، 1417ق. ........................................................، قرآن در اسلام، قم: موسسه بوستان کتاب (مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)، به کوشش: هادی، خسروشاهی،1388ش. طبرسی، ابوعلی فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، قم، مؤسسه انتشارات مهر، 1376ش. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: انتشارات ناصر خسرو ، سوم،1372ش. طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، نجف: المکتبه المرتضویه، بیتا. ............................................، رجال الشیخ الطوسی، نجف: انتشارات حیدریه، 1373ش. ............................................، عده الاصول، تحقیق: محمد رضا انصاری قمی، قم: چاپخانه ستاره، 1417ق. ............................................، تهذیب الأحکام( تحقیق خرسان)، محقق / مصحح: خرسان، حسن موسوى، تهران، 1407ق. عروسی حویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، قم، 1415ق. علامه حلی، حسن بن یوسف بن مطهر، رجال علامه حلی، نجف: دارالذخائر، 1411ق. عیاشى، محمد بن مسعود، تفسیر العیّاشی، تهران: المطبعة العلمیة،1380ق. غفاری، علی اکبر، دراسات فی علم الدرایه، تحقیق: علی اکبر غفاری، تهران: جامعه الإمام الصادق(ع)، 1369ش. فقهى زاده، عبد الهادى، پژوهشى در نظم قرآن، تهران: جهاد دانشگاهی، 1374ش. فیض کاشانی، محمد محسن، تفسیر الصافی، تهران: مکتب الصدر، 1415ق. .....................................................، الوافی، اصفهان: کتابخانه امام أمیر المؤمنین على علیه السلام، 1406ق. قمی مشهدی، محمد بن محمد رضا، تفسیر کنزالدقائق و بحرالغرائب، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات، 1368ش. کلباسی، ابوالهدی، سماء المقال فی علم الرجال، تحقیق: سید محمّد حسینی قزوینی، قم: مؤسسه ولی العصر (عج)، 1419ق. کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی( ط- الإسلامیة)، محقق / مصحح: غفارى على اکبر و آخوندى، محمد، تهران: دارالکتب الإسلامیة، چهارم، 1407ق. گنابادی، سلطان محمد، تفسیربیان السعاده فی مقامات العباده، بیروت: مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، دوم، 1408ق. مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، بیروت: دارإحیاء التراث العربی، 1403ق. ....................................، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، محقق / مصحح: رسولى محلاتى، هاشم، تهران: دار الکتب الإسلامیة، دوم،1404ق. مجلسى، محمدتقى، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه( ط- القدیمة)، محقق/ مصحح: موسوى کرمانى، حسین و اشتهاردى على پناه، قم: مؤسسه فرهنگى اسلامى کوشانبور، دوم، 1406 ق. محقق حلّی، جعفر بن حسن، المعتبر فی شرح المختصر، تحقیق: به اشراف ناصر مکارم شیرازی، قم: مؤسسه سیدالشهداء (ع)، 1364ش. معرفت، محمد هادى، شبهات و ردود حول القرآن، قم: موسسه التمهید، 1423/ 2002م. مظفر، محمد رضا، اصول فقه، ترجمه: محسن غرویان، قم: دارالفکر، چهارم، 1384ش. نجاشی، احمد بن علی، رجال نجاشی، قم: انتشارت جامعه مدرسین، 1365ش. نوری، حسین بن محمد تقی، مستدرک الوسائل و مستبط المسائل، تحقیق: مؤسسه آل البیت (ع)، قم: مؤسسه آل البیت (ع)، 1408ق. نولدکه، تئودور، تاریخ القرآن، بازنگری فردریش شوالی، ترجمه به اهتمام جرج تامر، برلین و بیروت: مؤسسه کنراد – أدناو، 2004م. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,008 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 946 |
||