تعداد نشریات | 19 |
تعداد شمارهها | 380 |
تعداد مقالات | 3,132 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,252,733 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,846,766 |
تحقق پذیری تأویل اعتقادات و تفکرات اسلامی در معماری مسجد و مدرسه آقا بزرگ کاشان | ||
نشریه علمی اندیشه معماری | ||
مقاله 2، دوره 2، شماره 3، فروردین 1397، صفحه 15-28 اصل مقاله (1.32 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
علی اکبر حیدری* 1؛ یعقوب پیوسته گر2؛ فرزاد حیدری3 | ||
1عضو هیئت علمی دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه یاسوج | ||
2عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج | ||
3پژوهشگر دکتری معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج | ||
تاریخ دریافت: 08 مرداد 1396، تاریخ بازنگری: 20 آذر 1396، تاریخ پذیرش: 25 آذر 1396 | ||
چکیده | ||
مسجد و مدرسه آقا بزرگ از باشکوهترین بناهای اسلامی شهر کاشان است که با معماری زیبای گودال باغچه و گنبد عظیم آجری، ایوان با دو گلدسته، از جالبترین ابنیة تاریخی کاشان محسوب میشود. این بنا مجموعه نفیسی از عناصر معماری و تزییناتی، و ترکیبی از این حجم ها و اندامهای متناسب به هم تنیده است؛ که تاکنون کمتر به بعد معنوی معماری آن توجه شده است و بیشتر به توصیف بعد کالبدی این بنا پرداخته شده است. در این راستا این نوشتار سعی نموده است به بعد معنوی این مسجد و مدرسه پرداخته و رابطه بین بعد کالبدی و معنوی این بنا را بررسی نموده و در این راستا فرضیه تأویل پذیر بودن معماری این بنا به اعتقادات و تفکرات اسلامی که عامل درک بهتر این بنا توسط مخاطب مسلمان و برقراری ارتباط معنوی با کالبد بنا می شود را به اثبات رساند و در راستای اثبات این فرضیه ابتدا مفهوم تأویل، رویکرد تأویلی، چگونگی ادراک فضا و از جمله چگونگی ادراک معماری اسلامی که یک معماری معنوی و رمزگونه است را بر اساس مطالعات انجام شده تاکنون بیان نموده و آنگاه با ذکر دلایل معتبر برگرفته از کتاب قرآن، احادیث و اعتقادات مشترک مسلمانان و روش استدلال منطقی به اثبات فرضیه بیان شده می پردازد. روش جمع آوری اطلاعات در این نوشتار روش کتابخانه ای و مشاهده میدانی بوده است و از ابزارهایی مانند تصاویر گرافیکی و نمودارها برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. این نوشتار در آخر به این نتیجه رسیده است که در رویکرد تأویلی، داور بر اساس تفکرات و اصول ذهنی خود متن را تأویل می کند و ممکن است به دلیل تفاوت عقاید، تفکرات و ذهنیات افراد، داوری آنها متفاوت باشد. اما در خصوص داوری این بنا(مسجد و مدرسه آقا بزرگ کاشان) و بناهای امثال آن چون مخاطبان اصلی آنها مسلمانان هستند و دارای تفکرات اسلامی مشترکی می باشند که همگی در راستای شناخت و بندگی خداست ؛ همۀ داوری ها هر چه که باشد در راستای اصل توحید است. و اصل توحید است که کثرت اعتقادات را در بین مسلمانان به وحدت تبدیل نموده و با تأویل عناصر معماری مسجد به این اعتقادات ، ادراک این بنا برای مخاطب مسلمان سهل می گردد و مخاطب علاوه بر ارتباط فیزیکی با کالبد بنا ، با آن ارتباط معنوی و عاطفی نیز برقرار می نماید. و به عبارت دیگر معماری این بنا می تواند تسهیل کننده ادراکات معنوی و تجربیات عرفانی نیز باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
تأویل؛ رویکرد تأویلی؛ ادراک فضا؛ ادراک معماری اسلامی؛ مسجد و مدرسه آقا بزرگ کاشان | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Interpretation of Islamic beliefs and thoughts implementations in masque and school architecture of Agha Bozorg Kashan | ||
نویسندگان [English] | ||
ali akbar heidari1؛ Yaghoub Peyvastehgar2؛ Farzad Heydari3 | ||
1faculty member of technical department in Yasouj university | ||
چکیده [English] | ||
Masque and school of Agha Bozorg is one of the most magnificent Islamic buildings of Kashan that is account into most interesting historical buildings of Kashan by beautiful architecture of garden of hole and tegular great dome, a balcony with two finial. This building is a valuable set from architecture and frilly elements and a combination of these volumes and adopted organs; which it has less pay attention to abstract dimension and it has pay to skeletal dimension description of this building. In this context, writer has tried to pay attention to spiritual dimension of this masque and school and considers the relationship between skeletal and spiritual dimension of this building and in this context it was proved the hypothesis of architecture glossing of this building in Islamic thought and beliefs which is the factor of better understanding of this building by Muslim partner and spiritual relationship with building framework and in proving this hypothesis context, it has expressed on the basis of accompanied studies, the concept of gloss, gloss approach, how understand this area and how understanding Islamic architecture which is a spiritual and encoded architecture and so prove the expressed hypothesis by saying the reliable reasons from Quran, traditions and Muslims linked beliefs and logical argument method. Information collection method in this writing is library method and field observation and it has used from some tools like graphic images and charts for data analysis. At last, this writing concludes that arbiter gloss text in glossy approach on the basis of thoughts and mental principles of text and may be different their adjudication because of different believes, individual thoughts and mentality. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
gloss, glossy approach, area understanding, Islamic architecture understanding, masque and school of Agha Bozorg Kashan | ||
مراجع | ||
اردلان، بختیار،(1380) ،حس وحدت، حمید شاهرخ، نشر خاک، ص 371. اردلان، نادر(1374)، معماری در سخن چهار نسل از معماران صاحب نظر، مجله آبادی، سال پنجم، شماره 19، ص 16. اردلان ، نادر و بختیار ،لاله(1379)، کتاب: حس وحدت، ترجمه: حمید شاهرخ، نشر خاک، اصفهان بهشتی، سید محمد(1375)، تأویل معماری مسجد با تأملی در منسک حج- مسجد مکان معراج مؤمنین-، مجموعه مقالات اولین کنگرۀ تاریخی معماری و شهرسازی ایران،جلد اول، میراث فرهنگی کشور، تهران، صص40-11. بورکهارت، تیتوس(1387)، کتاب: مبانی هنر اسلامی، مترجم: امیر نصری،تهران. ص 85. پیر نیا، محمد کریم( 1384)، کتاب:سبک شناسی معماری ایرانی، ناشر: سروش دانش، تهران.ص 343. تقوائی ، ویدا( 1386)، مقاله:« نظام فضایی پنهان معماری ایرانی و ساختار آن، نشریه هنرهای زیبا، شماره 30 ، ص 46. حاجی قاسمی، کامبیز (1383)، کتاب: گنجنامه فرهنگ و آثار معماری اسلامی ایرانی( دفتر ششم: مساجد)، مرکز اسناد و تحقیقات دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی، انتشارات روزنه، صص 158-150. دباغ، امیر مسعود و مختاباد امرئی، مصطفی (1390)، مقاله: « تأویل معماری پست مدرن از منظر نشانه شناسی»، هویت شهر، شماره 9، سال پنجم، ص 62. دهخدا، علی اکبر(1373)، کتاب لغت نامه دهخدا، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.5544و 5952و 6003. رئیسی، محمد منان و نقره کار، عبدالحمید و مردمی، کریم( 1393)، مقاله:« در آمدی بر رمز و رمز پردازی در معماری دوران اسلامی»، پژوهش های معماری اسلامی، فصلنامه علمی – پژوهشی، شماره دوم، سال اول، صص 81 و82. طباطبایی،سید محمد حسین(1358)،«فرهنگ نوین»، تهران،اسلامیه. عناقه، عبدالرحیم و محمودیان، حمید و صابری زاده، رقیه (1390)، مقاله: «تجلی عرفان در معماری مسجد»، فصلنامه عرفان اسلامی، سال 9،شماره 33، ص 161. فتاحی، شمس الله و عمرانی پور، علی(1393)، مقاله:« تحلیل نقش محور قبله در سازماندهی فضایی مساجد معاصر شهر ایلام»، مجله علمی پژوهشی معماری اسلامی، شماره 2. فلامکی منصور(1371)، کتاب: شکل گیری معماری در تجارب ایران وغرب، نشر فضا، تهران. ص 524. قران لنگ،جان(1390)، کتاب : آفرینش نظریه معماری ( نقش علوم رفتاری در طراحی محیط)، ترجمه: علیرضا عینی فر، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ پنجم، ص 107. محمدیان منصور، صاحب(1386)، مقاله:« سلسله مراتب محرمیت در مساجد ایرانی»، نشریه هنرهای زیبا، شماره 29،ص 66. مسعودی، محمد حسین(1382)، مقاله: «تدوین و ادراک آهنگ فضا (سیر کثرت به وحدت در طول زمان)، صفه، شماره 37، دوره 13، صص 71- 70. مهدوی نژاد، جواد(1383)، مقاله: «حکمت معماری اسلامی (جستجو در ژرف ساختهای معنوی اسلامی ایران)»، نشریه هنرهای زیبا،صص 58و 63. ندیمی، حمید(1389)، مقاله: « نگاهی به ارزیابی طرح های معماری»، صفه، شماره 50، صص 11 و 12. نصر،سید حسین(1380)، معرفت و امر قدسی، ترجمه فرزاد حاجی میرزایی،نشر و پژوهش فرزان روز، تهران. نقره کار، عبد الحمید(1392)، حکمت هنر و معماری اسلامی،قطب علمی معماری اسلامی، دانشگاه علم وصنعت ایران، ص 240. نوروزی طلب، علیرضا (1386)، مقاله:«پرسش از چیستی هرمنوتیک، تحلیل و بررسی آن »، باغ نظر، شماره 7، صص 87و 68و62. Barthes, Roland, (1977), "Image – Music – Text". Fontana, London.
Burchard, john Ely, and Albert Bush (1966), the Architecture of America, A social and cultural History, Boston: Littele, Brown.
Cooper, Clare."The House as symbol of the self." In Jon Lang al.eds. , Designin for Human Behavioral Sciens. Stroudsburg, pa: Dowden, Hutchinson and Ross, 1974, PP.130- 246.
Kepess, Gyorgy (1944), Language of vision, Chicago: Paul Theobold.
Neisser, Ulrich. Cognion and Reality. San Francisco: Freeman, 1977. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,074 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 859 |