دانشگاه بین المللی امام خمینی

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات20
تعداد شماره‌ها360
تعداد مقالات2,962
تعداد مشاهده مقاله3,780,593
تعداد دریافت فایل اصل مقاله2,554,277
مرادپور, رضا, مندگاری, کاظم, ندیمی, هادی. (1398). اخلاقِ ساختن در معماری (منظر اخلاق فضیلت گرا و اخلاق کانتی). لسان مبین, 3(5), 1-16. doi: 10.30479/at.2019.10521.1174
رضا مرادپور; کاظم مندگاری; هادی ندیمی. "اخلاقِ ساختن در معماری (منظر اخلاق فضیلت گرا و اخلاق کانتی)". لسان مبین, 3, 5, 1398, 1-16. doi: 10.30479/at.2019.10521.1174
مرادپور, رضا, مندگاری, کاظم, ندیمی, هادی. (1398). 'اخلاقِ ساختن در معماری (منظر اخلاق فضیلت گرا و اخلاق کانتی)', لسان مبین, 3(5), pp. 1-16. doi: 10.30479/at.2019.10521.1174
مرادپور, رضا, مندگاری, کاظم, ندیمی, هادی. اخلاقِ ساختن در معماری (منظر اخلاق فضیلت گرا و اخلاق کانتی). لسان مبین, 1398; 3(5): 1-16. doi: 10.30479/at.2019.10521.1174

اخلاقِ ساختن در معماری (منظر اخلاق فضیلت گرا و اخلاق کانتی)

نشریه علمی اندیشه معماری
مقاله 1، دوره 3، شماره 5، فروردین 1398، صفحه 1-16    اصل مقاله (759.74 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/at.2019.10521.1174
نویسندگان
رضا مرادپور1؛ کاظم مندگاری* 2؛ هادی ندیمی3
1پژوهشگر دکتری معماری، مجتمع هنر و معماری، دانشگاه یزد، یزد. ایران
2استادیار، گروه معماری، مجتمع هنر و معماری، دانشگاه یزد، یزد، ایران
3استاد، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
تاریخ دریافت: 04 اردیبهشت 1398،  تاریخ بازنگری: 28 شهریور 1398،  تاریخ پذیرش: 28 شهریور 1398 
چکیده
معماری با وجود ابعاد اخلاقی مهم و گسترده آن، مدت‌های مدیدی است که در حوزه زیبایی‌شناسی مطالعه و ملاحظه شده است نه در حوزه اخلاق. هر عمل اختیاری و ارادی انسان، مشمول ملاحظه و داوری اخلاقی است. ساختن، بنیادی‌ترین عمل در معماری است و پیامدها و آثار بسیاری در انسان، طبیعت و محیط مصنوع دارد، بنابراین می‌بایست موضوع داوری اخلاقی باشد. اخلاق هنجاری، شاخه‌ای از فلسفه اخلاق است که به بررسی امور خوب (درست) و بد (نادرست) و نحوه تعیین اعمال صواب و خطا می‌پردازد. هر یک از نظریات اخلاق هنجاری، موضع و معیارهایی خاص در این باره دارند که می‌توان با فهم مبانی و دستورالعمل‌های اساسی و عام آنها، نظر خاص آنها را در باب ساختن در معماری، استنتاج و استنباط نمود. هدف این مقاله، بررسی دیدگاه‌های دو نظریه مهم اخلاق هنجاری (اخلاق فضیلت‌گرا و اخلاق کانتی) درباره امر ساختن در معماری است. اینکه ساختن مطلوب و مقبول از این دو منظر اخلاقی چگونه تعریف می‌شود و هر یک از این دو نظریه به چه نوعی از معماری منجر خواهد شد. در بخش نخست مقاله که توصیفی است، تلاش شده است با مراجعه به متون تخصصی حوزه فلسفه اخلاق، مبانی و معیارهای دو نظریه اخلاق فضیلت‌گرا و اخلاق کانت شناسایی و معرفی شود. در بخش دوم مقاله که تحلیلی و استدلالی است، سعی شده است با تأمل در مبانی و معیارهای هر نظریه‌، دستورالعمل اساسی و دیدگاه آنها درباره ساختن مطلوب در معماری، به روش استدلال منطقی، استنباط شده و برخی شواهد و مصادیق نیز در تأیید استنباط‌ها ارائه شود. نتایج این پژوهش، اولاً تفاوت‌های عمیق و جدّی دو رویکرد اخلاقی فضیلت‌گرا و کانتی؛ و ثانیاً نسبت مستقیم و نزدیک بین اخلاق فضیلت‌گرا با معماری سنتی و نسبت بین اخلاق کانتی با معماری معاصر را نشان داده است. معماری در اخلاق فضیلت، وابسته به کمال و نقص شخصیت و نفس معمار است و لزوم فضیلت‌مندی معمار، حائز اهمیت است. در اخلاق کانتی، معمار کاملاً آزاد و مستقل است و تنها به تشخیص عقل خود و نه هیچ منبع دیگری عمل می‌کند.
کلیدواژه‌ها
ساختن؛ اخلاق و معماری؛ فلسفه اخلاق؛ اخلاق هنجاری؛ اخلاق فضیلت گرا؛ اخلاق کانتی
عنوان مقاله [English]
Ethics of Building (Perspective of Virtue Ethics and Kantian Ethics)
نویسندگان [English]
Reza Moradpour1؛ Kazem Mondegari2؛ Hadi Nadimi3
1Department of Architecture, School of Arts and Architecture, Yazd University, Yazd, Iran
2Assistant Professor, Department of Architecture, School of Arts and Architecture, Yazd University, Yazd, Iran
3Professor, Department of Architecture, School of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]
Despite of its important and widespread ethical dimensions, architecture has long been studied and considered as aesthetics, rather than ethics. Any free and autonomic action of human is subject to moral observance and judgment. To build is the most fundamental activity in architecture and has many effects on human, natural environment and built environment. Therefore, it should be a subject of moral judgment. On the other hand, the relation between theory and practice is unavoidable, and ethical theory, which is essentially “prescriptive” and refers to “ought” and “ought not”, has a profound connection with acting and building. The philosophy of ethics, is the study of justifying the ethical positions and reasoning behind our moral beliefs. Normative ethics is a main branch of philosophy of ethics that generally examines good (right) and bad (false) affairs, and examines how to determine morally right and false actions. Three types of theories can be identified in the normative ethics, according to the type of attention to the results of the acts: 1) “Consequentialist theories” (includes Egoism and Utilitarianism), in which merely the result of the acts determines goodness and evil of the acts. 2) “Non-consequentialist theories” (includes Natural law theory, Divine command theory, Kant theory), in which the result does not determine goodness and evil of the acts. 3) “Virtue ethics”, in which the concept of ‘virtue’ is vital and central. Each of the normative ethical theories has some particular general position and criteria. Special opinion of these theories about ‘building in architecture’ can be deduced and inferred from their basic and general principles and viewpoints. This research is developmental, in terms of purpose; and its approach is qualitative. The research method is descriptive-analytic and it is based on rational reasoning. The purpose of this article is to study the perspectives of two important theories of normative ethics (virtue ethics and Kantian ethics) about building in architecture. How does define the desired and acceptable building in these two moral perspectives, and what kind of architecture will be result from these two theories? In the first part of the article, that is descriptive, it has been tried to identify and introduce the principles and criteria of two theories of virtue ethics and Kantian ethics through referring to the technical texts of ethics. In the second part of the article, which is analytical and argumentative, it has been tried to infer the basic instruction and their point of view on the acceptable building in architecture through reflecting on the basics and criteria of each theory, with logical reasoning method, and it has been tried to provide some evidences and examples in confirming the inferences. The Research results show that, firstly, there are several deep and serious differences between these two ethical theories; and, second, there is direct relationship between virtue ethics and traditional architecture and between Kantian ethics and contemporary architecture. On the other hand, each of us, often subconsciously, follows rules and maxims in our actions, that can be considered as kind of moral theory. If everyone be aware of his/her ethical position and reasoning for his/her ethical rules that governing his/her actions, he/she can criticize, deepen and transcend them. This paper can also be helpful in this regard.
کلیدواژه‌ها [English]
Building, Ethics and architecture, Normative ethics, Virtue ethics, Kantian ethics
سایر فایل های مرتبط با مقاله
مراجع
  • آقاشریفیان اصفهانی، مهرداد؛ امین­پور، احمد. 1394. فتوت­نامه معماری: اصول چهارده­گانه اخلاق حرفه­ای معماری و شهرسازی، فیروزه اسلام: پژوهش معماری و شهرسازی اسلامی. 1(1): 81-100.
  • اخوان، محمد، 1373، مقایسه اخلاق کانت و اخلاق اسلامی. قم: انتشارات اشراق.
  • اردلان، نادر؛ بختیار، لاله، 1379، حسّ وحدت: سنّت عرفانی در معماری ایرانی، ترجمه حمید شاهرخ. اصفهان: خاک.
  • ارسطو، 1385، اخلاق نیکوماخوس، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران: طرح نو.
  • اونی، بروس، 1381، نظریه اخلاقی کانت. ترجمه علیرضا آل­بویه، قم: بوستان کتاب.
  • اصفهانی، باباشاه، 1317ق، آداب المشق، چاپ شده با عنوان رساله آداب المشق از تصنیفات مرحوم میرعماد حسنی. چاپ سنگی، مجموعه خصوصی سیداحمد بهشتی شیرازی.
  • بحرینی، حسین؛ اعتصام، ایرج؛ حبیبی سوادکوهی، محمد، 1397، بازاندیشی در اخلاق معماری با هدف کاستن از مخاطرات وجودی و طبیعی. مدیریت مخاطرات طبیعی، 5 (3): 247-263.
  • بنی­اردلان، اسماعیل، 1388، بازشناسی مقام و مفهوم هنر، جاویدان خرد، دوره جدید       (1): 5-28.
  • بهار، مهرداد، 1363، سابقه جوانمردی در ایران باستان، در: کربن، هانری، 1363، آیین جوانمردی، ترجمه احسان نراقی، تهران: نشر نو.
  • پالمر، مایکل، 1385، مسائل اخلاقی: متن آموزشی فلسفه اخلاق. ترجمه علیرضا آل­بویه، تهران: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
  • تیشنر، فرانتس، 1363، فتوت در کشورهای اسلامی، در: کربن، هانری. 1363، آیین جوانمردی، ترجمه احسان نراقی. تهران: نشر نو.
  • جوان آراسته، امیر؛ محمودی، ابوالفضل، 1393، بررسی تطبیقی هنر در آیین­های فتوت اسلامی و ذن بودایی، مطالعات تطبیقی هنر، (8): 99-112.
  • حسن­پور، علیرضا، 1393، صورت­گرایی در اخلاق کانتی از نگاه شلر، پژوهش­های فلسفی. (14): 149-164.
  • خانمحمدی، علی­اکبر، 1371، فتوت­نامه بنّایان.­ صفّه، 2(5): 10-15.
  • دانایی­نیا، احمد؛ توتونچی، مهرناز، 1396، پیوند معماری و تکوّن رفتار اخلاقی اسلامی، فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی، 3(2): 1-16.
  • دیلمی، احمد؛ آذربایجانی، مسعود، 1380، اخلاق اسلامی، قم: نشر معارف.
  • رشیدی آشجردی، مرتضی، 1380، جوانمردی، اندیشه­ای فراسوی مرزها، کیهان فرهنگی، (177): 54-57.
  • ریخته­گران، محمدرضا، 1385، هنر و تحقق حقیقت، رواق هنر و اندیشه، (3): 73-85.
  • سوزوکی، د. ت. 1378، ذن و فرهنگ ژاپنی، ترجمه ع. پاشایی، تهران: میترا.
  • سهروردی، شهاب­الدین عمر، 1352، فتوت­نامه، در: صراف، مرتضی، 1352، رسائل جوانمردان (مشتمل بر هفت فتوت­نامه)، تهران: انجمن ایران­شناسی فرانسه و شرکت انتشارات معین.
  • شیبی، کامل مصطفی، 1363، فتوت و تشیع، در: کربن، هانری، 1363، آیین جوانمردی. ترجمه احسان نراقی. تهران: نشر نو.
  • الشیخلی، صباح ابراهیم سعید، 1362، اصناف در عصر عباسی، ترجمه هادی عالم­زاده، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  • فتحعلی­خانی، محمد، 1377، فلسفه اخلاق، قم: دفتر نشر و تحقیقات مرکز جهانی علوم اسلامی.
  • قرایی، فیاض، 1382، انسان آرمانی از دیدگاه مکاتب خاور دور، مطالعات اسلامی، (59): 91-124.
  • قیومی، مهرداد، 1386، آداب صناعات:     آداب­نامه­های مشق در مقام منابع تاریخ هنر ایران، گلستان هنر، (10): 5-17.
  • کاپلستون، فردریک، 1380، تاریخ فلسفه، ج. 1: یونان و روم، ترجمه سیدجلال­الدین مجتبوی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی و انتشارات سروش.
  • کاپلستون، فردریک، 1387، تاریخ فلسفه، ج. 6: از ولف تا کانت، ترجمه اسماعیل سعادت و منوچهر بزرگ­مهر، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی و انتشارات سروش.
  • کاشفی سبزواری، مولانا حسین واعظ، 1350، فتوت­نامه سلطانی، به اهتمام محمدجعفر محجوب، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
  • کاشی سمرقندی، عبدالرزاق، 1351، تحفة الإخوان در بیان اصول فتوت و آداب فتیان. مقدمه، تصحیح و تعلیق: محمد دامادی، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
  • کُربن، هانری، 1363، آیین جوانمردی، ترجمه احسان نراقی، تهران: نشر نو.
  • گنون، رنه، 1361، سیطره کمیت و علائم آخر زمان، ترجمه علی­محمد کاردان، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  • محجوب، محمدجعفر، 1350، مقدمه مصحح، در: کاشفی سبزواری، مولانا حسین واعظ، 1350، فتوت­نامه سلطانی، به اهتمام محمدجعفر محجوب. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
  • موسوی گیلانی، سیدرضی؛ شکیبادل، محمد، 1395، سلوک عارفانه در سنت استاد و شاگردی فتوت­نامه­ها و تاثیر آن بر خلاقیت هنرمند، آیین حکمت. (28): 197-219.
  • ندیمی، هادی، 1385 الف. تأملی در نسبت اخلاق و معماری، در: کلک دوست (ده مقاله در هنر و معماری)،اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.
  • ندیمی، هادی، 1385 ب. آیین جوانمردان و طریقت معماران (سیری در فتوت­نامه­های معماران، بنّایان و حِرف وابسته)، در: کلک دوست(ده مقاله در هنر و معماری)، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.
  • نسبیت، کیت، 1385، نظریه­های پسامدرن در معماری، ترجمه محمدرضا شیرازی، تهران: نشر نی.
  • ولی­زاده اوغانی، محمدباقر؛ وفایی­پور سرخابی، الناز، 1397، اخلاق و ارتباط آن با معماری، دوفصلنامه اندیشه معماری، 2(4): 1-18.
  • هریگل، گوستی ل، 1377، ذن در هنر     کمان­گیری، ترجمه ع. پاشایی، تهران: فراروان.
  • هولمز، رابرت ال، 1382، مبانی فلسفه اخلاق، ترجمه مسعود علیا، تهران: ققنوس.

 

  • Anderson, Stanford. 2002. Quasi-Autonomy in Architecture: The Search for an 'In-Between’. Perspecta. (33): 30–37.
  • Beckley, R. M. 2014. The Architect’s Suicide: A fictional Account. Bloomington: iUniverse LLC.
  • d'Anjou, Philippe. 2010. Beyond duty and virtue in design ethics. Design Issues. 26(1): 95–105.
  • Fisher, Saul. 2000. How to think about the ethics of architecture. In: Fox, Warwick. 2000. Ethics and the Built Environment. London & New York: Routledge.
  • Fisher, Thomas. 2008. Architectural Design and Ethics: Tools for Survival. Oxford & Burlington: Architectural Press.
  • Fox, Warwick. 2009. Architecture Ethics. in: Olsen, Jan Kyrre Berg; Pedersen, Stig Andur & Hendricks, Vincent F. (Eds.). 2009. A Companion to the Philosophy of Technology. Sussex: Wiley- Blackwell. pp. 387-392.
  • Guyer, Paul. 1996. Kant and the experience of freedom: essays on aesthetics and morality. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Harries, Karsten. 1983. Thoughts on a non-arbitrary architecture. Perspecta. (20): 9–20.
  •  Harries, Karsten. 1997. The Ethical Function of Architecture. Cambridge: The MIT Press.
  • Illies, Christian & Ray, Nicholas. 2009. Philosophy of Architecture. in: Meijers, Anthonie. 2009. Philosophy of Technology and Engineering Sciences. Vol. 9. Burlington & Amsterdam: North Holland.
  • Kant, Immanuel. 1997. Groundwork of the Methaphysics of Morals. Translated and Edited by Mary Gregor. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Kemal, Salim. 1997. Kant’s aesthetic theory: An Introduction. London: McMillan Press.
  • Pelletier, Louise & Pérez-Gómez, Alberto. 1994. Architecture, ethics, and technology. Montreal: McGill-Queen's Press-MQUP.
  • Ray, Nocholas. 2005. Architecture and Its Ethical Dilemmas. London & New York: Routledge.
  • Sauchelli, Andrea. 2011. Functional beauty, architecture, and morality: A beautiful Konzentrationslager?. The Philosophical Quarterly. 62 (246): 128–147.
  • Spector, Tom. 2001. The ethical architect: the dilemma of contemporary practice. New York: Princeton Architectural Press.
  • St. John Willson, Colin. 1992. Architectural Reflections: Studies in the Philosophy and Practice of Architecture. Oxford: Butterworth Architecture.
  • Wasserman, Barry; Sullivan, Patrick & Palermo, Gregory. 2000. Ethics and the Practice of Architecture. New York: John Wiley & Sons.
  • Wittgenestein, Ludwig. 1989. Culture and Value. Oxford: Blackwell Publishers.
  • Wright, Frank Lloyd. 1987. Truth against the world: Frank Lloyd Wright speaks for an organic architecture. London: John Wiley & Sons.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 2,106
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,465


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب