تعداد نشریات | 19 |
تعداد شمارهها | 380 |
تعداد مقالات | 3,131 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,251,571 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,845,969 |
نقد و بررسی جایگاه حدیث «هفتاد و سه فرقه» در منظومه فکری تکفیریها | ||
مطالعات فهم حدیث | ||
مقاله 12، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 11، مهر 1398، صفحه 265-287 اصل مقاله (302.91 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2019.1823 | ||
نویسندگان | ||
شهناز رضایی* 1؛ رحیم خاکپور2؛ صدرا علی پور3 | ||
1دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی ارومیه | ||
2استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی ارومیه. | ||
3استادیار گروه معارف، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی ارومیه. | ||
تاریخ دریافت: 27 اسفند 1397، تاریخ بازنگری: 20 اردیبهشت 1398، تاریخ پذیرش: 30 اردیبهشت 1398 | ||
چکیده | ||
از جمله سرچشمههای اندیشه تکفیری مستندات دینی است که میتوان از آن با عنوان مبانی دینی- معرفتی اندیشه تکفیری یاد کرد. موارد نقلی و متکی به متون دینی، از مهمترین مبانی مورد استناد حامیان این اندیشه است که حدیث مشهور «هفتاد و سه فرقه» یکی از آن مواردی است که تکفیریها در ادعای حقانیت و نجاتیافتگی خود و هلاکت سایر فرق اسلامی به آن استناد میکنند. در این مقاله با تأکید بر منابع معتبر حدیثی اهل سنت و با روش توصیفی ـ تحلیلی میزان اعتبار حدیث «هفتاد و سه فرقه»، مضمون آن و استحصال رویکرد تکفیری از آن روایت بررسی میشود. اگرچه در بررسی سطحی، از ظاهر حدیث استحصال این رویکرد معرفتی و رفتاری محتمل است اما در نهایت با بررسیهای جدیتر و عمیقتر آشکار میگردد که این استنباط با دیگر متون دینی، عقل سلیم و سیره پیامبر (ص) و صحابه ناسازگار است و سبب حصول رذایل فکری و رفتاری چون خود حقپنداری، تصور مالکیت حقیقت برای خود و دگرناپذیری میگردد. | ||
کلیدواژهها | ||
حدیث هفتاد و سه ملت؛ نقد حدیث؛ مبانی تکفیر؛ عرضه بر قرآن؛ افتراق امت؛ فرق اسلامی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Review of the Position of the Hadith "Seventy-Three Sects" in the Takfiris Intellectual System | ||
نویسندگان [English] | ||
Shahnaz Rezaee1؛ rahim khakpoor2؛ sadra aki poor3 | ||
1Ph.D. student of Quranic and Hadith sciences in Azad University, Urmia, Iran. | ||
2Assistant Professor Quran and Hadith Sciences in Azad University, Urmia, Iran. | ||
3Assistant Professor, Department of Education, Azad University, Urmia, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
One of the sources of Takfiri thought is the religious documentation that can be described as the religious-epistemic foundations of the Takfiri thought. Criticisms and reliance on religious texts are among the most important underpinnings of the proponents of the idea that the famous tradition of "seventy-three sects" is one of those cases which the Takfiris cite in claiming their legitimacy and salvation and the destruction of other Islamic sects. They make. In this article, with emphasis on authentic sources of Sunni hadith and via analytical - descriptive method validity of the hadith "seventy-three sects," its content and extracting the takfiri approach from that narrative is considered. Although in the superficial examination of the appearance of the hadith, it is probable to extract this epistemic and behavioral approach, but ultimately it is revealed with more serious and deeper insights that this inference with other religious texts, common sense, and the psyche of the Prophet (pbuh) And the Companions are incompatible and lead to intellectual and behavioral vices, such as the right to think, the notion of ownership of the truth for themselves and the irremovability. | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. آلبانی، محمد ناصرالدین بن حاج نوح، سلسلة الاحادیث الصحیحة و شیء من فقهها و فوائدها، ریاض، مکتبة المعارف، 1996م. آلوسی، محمود بن عبدالله، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1415ق. ابن ابیشیبة، ابوبکر، الکتاب المصنف فی الاحادیث و الآثار، ریاض، مکتبة الرشد، 1409ق. ابن ابیعاصم، ابوبکر، کتاب السنة، بیجا، المکتب الاسلامی، 1980م. ابن الوزیر، محمد بن ابراهیم، العواصم و القواصم فی الذب عن سنة أبی قاسم، بیروت، الرسالة، چاپ سوم، 1994م. ابنبطه عکبری، عبدالله بن محمد، الإبانة عن شریعة الفرقة الناجیة، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1422ق. ابنتیمیه، احمد بن عبدالحلیم، منهاج السنة النبویة فی نقض کلام الشیعة القدریة، بیجا، جامعة الامام محمد بن سعد الاسلامیة، 1986م. ____________________، مجموع الفتاوی، مدینه، مجمع الملک فهد لطباعة المصحف الشریف، 1995م. ابنحبان، محمد، الاحسان فی تقریب صحیح ابن حبان، بیروت، مؤسسه الرسالة، 1988م. ابنحزم، علی بن احمد، رسائل ابن حزم الاندلسی، بیروت، مؤسسه العربیة للدراسات و النشر، 1981م. ________________، الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، قاهره، مکتبة الخانجی، بیتا. ابنحنبل، احمد بن محمد، مسند الامام احمد بن حنبل، بیجا، موسسه الرسالة، 2001م. ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، جامع بیان العلم و فضله، السعودیة، دار ابنجوزی، 1994م. ابن عبدالوهاب نجدی، عبدالله بن محمد، جواب اهل السنة النبویة فی نقض کلام الشیعة و الزیدیة، ریاض، دار العاصمة، چاپ سوم، 1412ق. ابنفوزان، عبدالله، اعانة المستفید بشرح کتاب التوحید، بیجا، مؤسسه الرسالة، چاپ سوم، 2002م. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، تفسیر القرآن العظیم، بیجا، دار طیبه للنشر و التوزیع، 1999م. ابنماجه، محمد بن یزید، سنن ابن ماجه، بیجا، دار احیاء الکتب العربیة، بیتا. ابنوضاح، محمد، البدع و النهی عنها، قاهره، مکتبة العلم، 1416ق. ابویعلی، احمد بن علی، مسند أبی یعلی، دمشق، دار المأمون للتراث، 1984م. ابوداود، سلیمان بن اشعث، سنن أبی داود، بیجا، دار الرسالة العالمیة، 2009م. اشعری قمی، سعد بن عبدالله، المقالات و الفرق، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۶۰ش. اشقر، عمر بن سلیمان، الجنة و النار، اردن، دار النفائس، چاپ هفتم، 1998م. بخاری، محمد بن اسماعیل، الجامع المسند الصحیح المختصر من امور رسول اللله (ص) و سننه و ایامه (صحیح بخاری)، بیجا، دار طوق النجاة، 1422ق. براک، عبدالرحمن بن ناصر، شرح العقیدة الطحاویة، بیجا، دار التدمریة، چاپ دوم، 2008م. بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر، الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة، بیروت، دار الآفاق الجدیدة، چاپ دوم، ۱۹۷۷م. بغوی، حسین بن مسعوى، معالم التنزیل فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1420ق. ترمذی، محمد بن عیسی، سنن الترمذی، قاهره، شرکة مکتبة و مطبعة مصطفی البابی الحلبی، چاپ دوم، 1975م. تویجری، حمود بن عبدالله، اتحاف الجماعة بما جاء فی الفتن و الملاحم و اشراط الساعة، چاپ دوم، ریاض، دار الصمیعی، 1414ق. جبرین، عبدالله بن عبدالعزیز، تسهیل العقیدة الاسلامیة، بیجا، دار العصیمی، چاپ دوم، بیتا. جلعود، محماس بن عبدالله، الموالاة و المعاداة فی الشریعة الاسلامیة، بیجا، دار الیقین، 1987م. حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1990م. حر عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعة، تهران، کتابخانه اسلامی، چاپ ششم، 1403ق. خمیس، محمد بن عبدالرحمن، اعتقاد اهل السنة شرح اصحاب الحدیث، السعودیة، وزارة الشئون الاسلامیة و الاوقاف، 1419ق. دارمی، عبدالله بن عبدالرحمن، سنن الدارمی، بیروت، دار الکتب العلمیة، بیتا. ذهبی، محمد بن احمد، العرش، مدینه، بحث علمی دانشگاه اسلامی مدینه، چاپ دوم، 2003م. سفارینی، محمد بن احمد، لوائح الانوار السنیة و لواقح الافکار السنیة، ریاض، مکتبة الرشد، 1994م. شاطبی، ابراهیم بن موسی، الاعتصام، السعودیة، دار ابنعفان، 1992م. شوکانی، محمد بن علی، ارشاد الفحول الی تحقیق الحق من علم الاصول، دمشق، دار الکتاب العربی، 1999م. _______________، فتح القدیر، دمشق، دار ابنکثیر، 1414ق. صبحی صالح، ابراهیم، علوم الحدیث و مصطلحه عرض و نقد، بیروت، دار العلم للملایین، چاپ پانزدهم، 1984م. صنعانی، محمد بن اسماعیل، افتراق الامة الی نیف و سبعین فرقة، ریاض، دار العاصمة، 1415ق. عبد بن حمید، عبدالحمید، المنتخب من مسند عبد بن حمید، بیجا، دار بلنسیة، چاپ دوم، 2002م. عراقی، عبدالرحیم بن حسین، التقیید وا لایضاح شرح مقدمة ابن الصلاح، مدینه، المکتبة السلفیة، 1969م. __________________، المغنی عن حمل الاسفار فی الاسفار فی تخریج ما فی الاحیاء من الاخبار، بیروت، دار ابنحزم، 2005م. عواجی، غالب بن علی، فرق معاصرة تنتسب الی الاسلام و بیان موقف الاسلام منها، جدة، المکتبة العصریة الذهبیة، چاپ چهارم، 2001م. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ پنجم، 1363ش. لالکائی، هبة الله بن حسن، شرح اصول اعتقاد اهل السنة و الجماعة، السعودیة، دار طیبة، چاپ هشتم، 2003م. متقی هندی، علاء الدین، کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، بیروت، الرسالة، 1989م. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بیتا. محمود، عبدالرحمن بن صالح، موقف ابن تیمیة من الاشاعرة، ریاض، مکتبة الرشد، 1995م. مروزی، محمد بن نصر، السنة، بیروت، مؤسسه الکتب الثقافیة، 1408ق. مقدسی، محمد بن عبدالواحد، الاحادیث المختارة او المستخرج من الاحادیث المختارة مما لم یخرجه البخاری و المسلم فی صحیحیهما، بیروت، دار خضر، چاپ سوم، 2000م. نوبختی، حسن بن موسی، فرق الشیعة، بیروت، دار الاضواء، چاپ دوم، بیتا. نیشابوری، مسلم بن حجاج، المسند الصحیح المختصر بنقل العدل عن العدل الی رسول الله (ص)، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، بیتا. هراس، محمد بن خلیل، شرح العقیدة الواسطیة، بیجا، دار الهجره، چاپ سوم، 1415ق. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,141 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,066 |