تعداد نشریات | 19 |
تعداد شمارهها | 380 |
تعداد مقالات | 3,121 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,251,456 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,845,920 |
بررسی کیفی ماندگاری معماری مجموعهی بازار تبریز از منظر پدیدارشناسی | ||
نشریه علمی اندیشه معماری | ||
مقاله 12، دوره 4، شماره 7، فروردین 1399، صفحه 172-188 اصل مقاله (1.18 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/at.2019.11447.1304 | ||
نویسندگان | ||
الهام حاتمی گلزاری1؛ احمد میرزا کوچک خوشنویس* 2؛ قادر بایزیدی3؛ فؤاد حبیبی4 | ||
1دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران. | ||
2استادیار گروه ابنیه و بافت، پژوهشگاه میراث فرهنگی، تهران، ایران | ||
3استادیار گروه معماری، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران. | ||
4استادیار گروه علوم اجتماعی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج. ایران | ||
تاریخ دریافت: 02 شهریور 1398، تاریخ بازنگری: 24 آذر 1398، تاریخ پذیرش: 01 دی 1398 | ||
چکیده | ||
معماری تجسم فرهنگ یک جامعه است که در قالب کالبد مادی بیان و مورد قضاوت قرار میگیرد. امروزه یکی از مهمترین مسائلی که نظر معماران را به خود جلب نموده، مسئلهی لزوم ماندگاری معماری و احیای آن است. در این راستا پارادایم پدیدارشناسی با رویکرد تفسیری با تأکید بر روح و حس مکان به دنبال شناخت عوامل مؤثر بر تداوم و ماندگاری مکان، مشروط به تجربهی انسان و تفسیر او است که پژوهشگر از طریق تعامل با موضوع مورد پژوهش به شناخت آن میرسد. شناخت در این دیدگاه امری عینی و مادی نیست و دارای ابعاد و تفسیرهای مختلف است. در این راستا هدف تحقیق حاضر تأکید بر رویکرد پدیدارشناسی بهمنظور کشف دلالتهای ماندگاری در مجموعهی بازار تاریخی تبریز میباشد. نظام تفسیر و رویکردِ تحقیق حاضر پدیدارشناسی، و نظام تحلیل آن روششناسی کیفی است و از روش نظریهی زمینهای برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائهی نظریهی نهایی استفاده شده است. در این راستا، فضای معماری مجموعهی بازار تبریز، در ذیل سه مؤلفهی معنا و هویت، کالبد و فضا و عملکرد به صورت جزء به جزء مورد بررسی قرار گرفته است؛ در این مرحله محققان با انجام مصاحبههای باز و عمیق نسبت به گردآوری اطلاعات اقدام کرده و عناصر و اجزای بازنمونی مؤلفهها، تحت 15 مفهوم اولیه شناسایی و کدگذاری باز گردیده است؛ در مرحلهی بعد هر کدام از معیارهای ماندگاری، در ذیلِ هر یک از پدیدارهای دوگانهی روح مکان و حس مکان (هویت مکان، وابستگی به مکان و دلبستگی به مکان)، در چند سطح پدیدارشناختی و با استفاده از کدگذاریهای محوری و گزینشی، مورد تفسیر و تعیین موضوع قرار گرفته است. نهایتاً 7 مقولهی عمدهی تأثیرگذار: خاطرهانگیزی برای افراد؛ هویتمند بودن فضای بازار؛ انعطافپذیر بودن آن و انطباق با نیازهای افراد در دورههای تاریخی (در نظر داشتن نیازهای زمانی و مکانی)؛ داشتن عملکرد چندمنظوره؛ وجود انواع نشانهها در فضای بازار و دسترسی مناسب به کارکردهای مختلف؛ تأکید بر انواع مراودات اجتماعی، اقتصادی و ...؛ و چیدمان فضایی مناسب ساختمانها با مناظر مناسب بر ماندگاری معماری بازار شناسایی و تدوین شده است. در مرحلهی پایانی، با یکپارچه کردن، مقایسه، و تعمق پیرامون مقولات به دست آمده در مراحل قبلی، یک مقولهی هسته تحت عنوانِ «خاطرهانگیزی و ایجاد حس تعلق به فضا در مجموعهی بازار و همچنین توسعهی عملکردی در محور خطی و دورهای روبه پیشرفت در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، معنوی و حفظ گذشتهی تاریخی» به عنوان عامل اصلی ماندگاری معماری بازار تبریز بر اساس رویکرد پدیدارشناسی انتخاب گردیده است. | ||
کلیدواژهها | ||
ماندگاری؛ معماری؛ پارادایم پدیدارشناسی؛ روح مکان؛ بازار تاریخی تبریز | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Qualitative investigation of architectural durability implications of Tabriz Bazaar complex from the phenomenology aspect | ||
نویسندگان [English] | ||
Elham Hatami Golzari1؛ Ahmad Mirza kouchak khoshnevis2؛ Gader Bayzidi3؛ Foad Habibi4 | ||
1Ph.D. Student of Architecture, Department of Architecture, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran | ||
2Assistant professor, Department of Buildings and Texture, Cultural Heritage Research Center, Tehran. Iran | ||
3Assistant Professor, Department of Architecture, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran | ||
4Assistant Professor, Department of Social Sciences, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Architecture is the embodiment of the culture of a society that is presented and expressed in the form of the physical body and judged. Today, one of the most important issues that architects have come to be interested is the need to durability in architecture and revitalize it. In this regard, the paradigm of phenomenology with an interpretive approach emphasizing the spirit and sense of place, seeks to identify the factors influencing the continuity and durability of place conditioned of human experience and its interpretation, which the researcher is aware of through the interaction with the subject matter. Recognition in this view is not objective and material and has different dimensions and interpretations. In this regard, the purpose of the present research is to emphasize the phenomenological approach in order to discover the architectural durability implications in Tabriz historical Bazaar. the phenomenological approach emphasizing the relationship between elements in one place (the formation of a platform), as well as the human relationship with these elements (to achieve the objective and subjective understanding of the place and to unite with it), seek to examine the spirit and sense of place, which is The main factors are the durability of the place.The system of interpretation and approach of present research is phenomenology, and method of analysis is qualitative methodology and the ground theory method is used for information analysis and the presentation of the final theory. In this regard, the architectural space of the Tabriz Bazaar complex as a model was examined in three components of meaning and identity, the body and space and function; In this research, in addition to being in space and gathering ethnographic information in the field of information gathering, which includes interviewing techniques, deep viewing of spaces, imaging, sound recording and studying documents on case studies, the collection of documents and library for The compilation of theoretical background and research literature has been used. At this stage, the investigators participated in the study area and conducted open and deep interviews about data gathering and the elements and components of the representation of these components were returned under the first 15 concepts of identification and coding; In the next step, each of the durability criteria, under each of the dual phenomena of the soul of the place and sense of place (place identity, dependence to place, and place attachment), at several phenomenological levels and using the axial and selective coding Commenting and determining the subject. Finally, seven major categories were identified: Memorable; Identity; Flexibility and the existence of a variety of symptoms in the Bazaar space and appropriate access to various functions; emphasizing the variety of social, economic interactions and Suitable spatial arrangement of buildings with appropriate scenery has been identified and developed on Bazaar architectural durability. Then, at the final stage, by integrating, comparing, and pondering the categories derived from the previous steps, a core category, entitled "Memorizing and creating a sense of belonging to space in the Bazaar complex, as well as functional development in the linear and progressive axis in Different Dimensions of Social, Economic, Spiritual and Historical Preservation "were selected as the continuity factor of Tabriz Bazaar architecture based on phenomenological approach. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Durability, Architecture, Phenomenology Paradigm, Spirit of Place, Tabriz Historical Bazaar | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
آیوازیان، سیمون 1385. جست و جویی برای دستیابی بـه هنـر و معمـاری متعـالی. مجلـهی معمـاری و فرهنـگ. سـال هشـتم، شماره 25: 25-1. الکساندر، کریستوفر. 1386. معماری و راز جاودانگی. ترجمهی مهرداد قیومی بیدهندی. تهران: دانشگاه شهید بهشتی. امامی کوپائی، سمانه، نوروز برازجانی، ویدا، صافیان، محمدجواد. 1397. پدیدارشناسی، پاسخی به مسألهی روش در فهم چیستی معماری (پیشامدرن سنتی)، باغنظر، دورهی 15، شماره 65: 24-13. اینگرسول، ریچارد و کریستینا تاتاری. 1387. معماری بدون مردم، ترجمهی عباس مخبر. مجلهی معمار. سال یازدهم، شماره 37: 30-15. بازرگان، عباس. 1391. روشهای تحقیق کیفی و آمیخته، رویکردهای متداول در علوم رفتاری تهران: انتشارات دیدار. پاکزاد، جهانشاه. 1394. مبانی نظری و فرایند طراحی شهری. تهران: انتشارات شهیدی. پالاسما، یوهانی. 1385. تعهد اجتماعی و معمار خودمختار. ترجمهی مجتبی پوررسول. مجلهی معماری و شهرسازی. سال هفدهم، شماره 38-39: 17-1. پرتوی، پروین. 1392. پدیدارشناسی مکان، تهران: انتشارات متن. پورجعفر، محمدرضا و علی پورجعفر. 1390. نقش سرمایهی اجتماعی در وضعیت اقتصادی بازارهای سنتی در ایران. اولین همایش اقتصاد شهری در ایران. مشهد. 2و 3 آذر. پورجعفر، محمدرضا. رضا اکبریان. مجتبی انصاری و حسنعلی پورمند. 1386. رویکرد اندیشهای در تداوم معماری ایران. مجله صفه. شماره 16: 105-90. پورجعفر، محمدرضا. علیرضا صادقی و زاهد یوسفی. 1387. بازشناسی اثر معنا در جاودانگی مکان، نمونه موردی: روستای هورامان تخت کردستان. مجله مسکن و محیط روستا. دورهی 28، شماره 125: 17-2. حجت، عیسی. 1382. آموزش معماری و بیارزشی ارزشها. مجلهی هنرهای زیبا. شماره 14: 70-63. شعاعی، حمیدرضا. 1390. مطالعهی تطبیقی علل ماندگاری حسینیههای ایران (تهران، ساری، بندرعباس، نائین). رسالهی دکترای معماری به راهنمایی دکتر مختاباد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات. تهران. شفیعیان داریانی، فائزه. محمدرضا پورجعفر و علیرضا قبادی. 1393. مفهوم ماندگاری در معماری اسلامی و مقایسهی آن با مفهوم پایداری در معماری معاصر. پژوهشهای معماری اسلامی. سال دوم، شماره 5: 50-32. شولتز، کریستیان نوربرگ. 1381. معماری: حضور، زبان و مکان، ترجمهی علیرضا سید علویان، انتشارات نیلوفر، تهران. شیرازی، محمدرضا. 1392. جایگاه پدیدارشناسی در تحلیل معماری و محیط، نشریهی معماری و شهرسازی آرمانشهر، دورهی 5، شماره 11: 99-91. صافیان، محمدجواد، انصاری، مائده، غفاری، علی، مسعود، محمد. 1390. بررسی پدیدارشناختی – هرمنوتیک نسبت مکان با هنر معماری، نشریهی پژوهشهای فلسفی دانشگاه تبریز، سال چهارم، شماره 8: 129-93. قبادیان، وحید. 1384. مبانی و مفاهیم در معماری معاصر غرب. تهران: نشر دفتر پژوهشهای فرهنگی. کرسول، جان. دبلیو. 1394. طرح پژوهش (رویکردهای کمی، کیفی و شیوهی ترکیبی)، ترجمهی حسن دانائیفرد و علی صالحی، تهران: انتشارات مؤسسهی کتاب مهربان نشر. گرمس، آلژیرداس ژولین. 1389. نقصان معنا، ترجمهی حمیدرضا شعیری، چاپ اول، تهران: نشر علم. گلابی، بایزید، بایزیدی، قادر، طهماسبی، ارسلان، صحابی، جلیل. 1397، کاوش عمیق معنای خانهی بومی به روش پدیدارشناسی (مورد مطالعه: خانهی روستایی منطقهی موکریان ایران)، فصلنامهی پژوهشهای روستایی، دورهی نهم، شماره 4: 661-646. لینچ، کوین. 1381. تئوری شکل خوب شهر، ترجمهی سیدحسین بحرینی، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. محمدزاده، محمد. 1385. در جستجوی قطعهی گمشده. مجلهی معمار. سال نهم، شماره 29: 32-24. مرصوصی، نفیسه، خانی، محمدباقر. 1390. تحلیل کارکردهای اقتصادی بازار تبریز و حوزهی نفوذ آن، پژوهشهای جغرافیای انسانی، دوره 43، شماره 75: 152-133. مزینی، منوچهر. 1381. معماری و مردم. مجلهی معمار. سال پنجم، شماره 18: 17-4. مصطفوی، شمشالملوک. 1391. هایدگر و پدیدارشناسی هرمنوتیکی هنر، فصلنامهی کیمیای هنر، سال اول، شماره 3: 54-47. معینی، حسین و ساعینیا، علی. 1383. اخلاق و تفکر خلاقانهی معماری در دنیای امروز. دومین کنگرهی تاریخ معماری و شهرسازی ایران. جلد نخست. تهران: نشر رسانه پرداز. نقرهکار، عبدالحمید. مهدی حمزهنژاد و آیسان فروزنده. 1388. راز جاودانگی آثار معماری، تحلیلی بر نگرشهای نوگرا، فرانوگرا و رویکردهای فراگیرتر. مجلهی علمی پژوهشی باغ نظر، دوره 6، شماره 12: 44-31. نگینتاجی، صمد، انصاری، مجتبی، پورمند، حسنعلی. 1396. تبیین نسبت رابطهی انسان و مکان در فرآیند طراحی معماری با رویکرد پدیدارشناسی، نشریهی هنرهای زیبا – معماری و شهرسازی، دورهی 22، شماره 4: 80-71. هدفی، فرزانه، مغانی قهرمانلویی، رامین. 1395. تبیین مؤلفههای معماری حاکم بر بناهای عبادی از منظر حکمی و پدیدارشناسی، فصلنامهی مدیریت شهری، سال پانزدهم، شماره 44: 154-139. Altman, I. Low, S. 1992. Place Attachment, Plenum Press, New York. Gifford, R. 2002. Environmental Psychology: Principles and Practice, Optimal Books, Canada. Inglis, J. Deery, M. Whitelaw, P. 2008. The Development of Place Attachment in Parks, Cooperative Research Centre for Sustainable Tourism, Australia. Jackson, J. B. 1994. A Sense of Place, a Sense of Time, Yale University Press, New Haven. Jiven, G. Peter L. 2003. Sense of Place: Authenticity and Character, Journal of Urban Design, 8 (1), pp.67-81. Moran, D., Mooney, T. 2002. The Phenomenology Reader, New York: Routledge. Seamon, D. 2008. A Phenomenology of Inhabitation: The Lived Reciprocity between Houses and Inhabitants as Portrayed by American Writer Louis Bromfield sciences. In Hermeneutics and modern philosophy, ed. Wachterhauser, B. R., 219–40. Albany, NY: State University of New York Press. Stedman, Richard C. 2003. Is it really just a social contruction? The contribution of the physical environment to sense of place. Society and Natural Resources. (16): 671-685. Stokols, D. 1981. Group place transactions: some neglected issues in psychological research on settings. Lawrence Erlbaum, Hillsdale, NJ, 393-415. Tuan, Yi-Fu. 1977. Space and Place the Perspective of Experience, University of Minnesota Press, NewYork. Van Manen, M. 1997. Researching lived experience: Human science for an action sensitive pedagogy, ON: The Althouse Press, London. Verschuure, G. 2009. Long Live the Genius Loci, the 4th International Conference of the International Forum on Urbanism (IFoU) – Urbanism beyond Neo-Liberalism, Amsterdam. Yzurdiaga, Katherine P. 2014. "Reconsidering Firmitas: Durability as an Integral Function of the Sustainably Built Environment", Pomona Senior Theses. Paper 111, | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,604 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,137 |