اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 360 |
| تعداد مقالات | 2,962 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,754,885 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,550,251 |
آموزه های مشارکت کودکان در فرآیند طراحی معماری فضاهای دوستدار کودک (مطالعه موردی: فضاهای درمانی شهر بجنورد) | ||
| نشریه علمی اندیشه معماری | ||
| مقاله 5، دوره 4، شماره 7، فروردین 1399، صفحه 58-77 اصل مقاله (1.97 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/at.2020.12316.1402 | ||
| نویسندگان | ||
| بهنام به نیا1؛ مهران خیراللهی* 2؛ مهدی صحراگرد2؛ عاطفه سلطانی فر3 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران. | ||
| 2استادیار گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران. | ||
| 3دانشیار گروه روانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 03 دی 1398، تاریخ بازنگری: 28 فروردین 1399، تاریخ پذیرش: 28 فروردین 1399 | ||
| چکیده | ||
| کودکان بخـش مهمـی از شهــروندان هر جـامعه هستند که همواره درارتباط با محیطهای مختلف ساخته شده به‌‌دست بزرگـسالـان قرار می‌گیرند. نـوع نگـاه و نیـازهای آنها با بزرگسالـان متفاوت است. دراین میـان فضاهـای درمانـی، غالبا بـرای آنهـا فضاهایی نامطلـوب و دلهـره‌آور محسوب می‌شوند. لذا مسأله اساسی، برقراری پیوند عاطفی بین کودک و فضای درمانی، بهعنوان یکی از عوامل موثر در فرآیند درمان کودکان، محسوب می‌شود و پرداختن به موضوع طراحی فضاهای درمانی مطلوب کودکان، ضرورت می‌یابد. هدف پژوهش حاضر، بررسی آمـوزه‌های مشارکت کودکان در فـرآیند طراحی فضاهای دوستدار کودک (مطالعه موردی: فضاهای درمانی شهر بجنورد) می‌باشد. تحـقیق، مسیـر خـود را با طرح این سؤال که «اصول کـلی طـراحی فضـاهای درمانـی دوستدار کودک کدامند؟» آغاز کرد. روش تحقیق، توصیـفی با هدف کاربردی می‌باشد. جامعه‌آماری پژوهش، شامل کودکان 6 تا 12 ساله ساکن در شهر بجنورد بود که حداقل یکبار، سابقه بستری شدن را داشتند و حجم نمونه شامل 50 نفر از کودکان دختر و پسر بود که به‌شیوه هـدفمند انتخاب شدند و در بازه زمانی مرداد و شهریور 1398 مـورد مشـاهده قرار‌گرفتنـد. روش جمـع‌آوری داده‌ها، کتابخانه‌ای، مشاهده و مصاحبه باز بوده است. نقاشی بهعنوان ابزار مشارکـت با کودکان، انتخاب شد. نقاشـی‌ها توسط خبـرگان حیطه روانشناسی‌کودکان و معماری، مورد تحلیل محتوای کـمی قرارگرفتند. نتایـج، با اسـتفاده از آمارتوصیـفی به‌کمک نرم‌افزار Excel 2010 و آماراستنباطـی به‌کمک نرم‌افزار SPSS 25 مـورد تحلیل، ارزیابی و اعتبارسنجـی قرارگـرفتند. یافتـه‌ها نشان داد ویژگیهای فضای درمانی مطلوب از دیدگاه کودکان، به‌ترتیب اهمیت در سه حوزه «ویژگیهای معماری»، «اصول رفتاری پرسنل» و «وجود ویژگـیهای خاص در فضـاهای درمانـی»، خلـاصه می‌شود. نتیجـه تحقیق درحوزه ویژگیهای معماری نشان داد که آموزههای مشارکت کودکان در فرآیند طراحی فضاهای درمانی دوستدار کودک مشتمل بر پنج اصل شامل: تمرکز بر طـراحی اتاقهای بستری، طـراحی کـنترل‌شده فضـاهای سبـز و بـاز، اتـاق بسـتری به مثـابه خانه، سیمای کـودکـانه در طـراحی ورودی وکودک‌واری در طراحی فرم و نمای ساختمان، می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| "کودک"؛ "مشارکت"؛ "پیوند عاطفی با فضا"؛ "فضای درمانی دوستدار کودک"؛ "فرآیند طراحی معماری" | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Lessons from child participation in the process of designing child-friendly spaces architecture. (Case Study: Bojnourd Therapeutic Spaces) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Behnam Behnia1؛ Mehran Kheirollahi2؛ Mahdi Sahragard2؛ Atefeh Soltanifar3 | ||
| 1Ph.D candidate in Department of architecture, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran. | ||
| 2Assistant Professor, Department of architecture, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran. | ||
| 3Associate Professor, Department of Psychiatry, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Children are an important part of the citizenry of any society.They are also different mentally, physically, in personality, and in behavior. The look and needs of adults are different. Children are always exposed to adults by different environments.Hospitals are one of the environments in which children generally interact and spend time in their lives. In the meantime, therapies are often undesirable and frightening to them. Therefore, the fundamental issue of establishing an emotional bond between the child and the therapeutic environment is considered as one of the effective factors in the process of treating children. Therefore, it is necessary to address the issue of designing desirable therapeutic spaces for children. The purpose of this study was to investigate the doctrines of child participation in the design process of child-friendly spaces (Case Study: Bojnourd Therapeutic Spaces). The research began with the question, "What are the general principles of designing child-friendly therapeutic spaces?" The research method is descriptive with a practical purpose. The statistical population of the study consisted of 6-12 year old children living in Bojnourd who had at least one hospitalization history. The sample size consisted of 50 boys and girls who were selected by purposeful sampling. Due to the lack of appropriate physical or mental conditions in hospitalized children, they were less likely to cooperate with the interviewer. Therefore, children who were previously healthy and hospitalized were used. They were observed during the period of August and September 2019. The method of data collection was library, observation and open interview. Theoretical foundations of the research were extracted from library resources. Studies show that there are many tools for engaging with children. Painting was chosen as a tool for engaging with children. Since children will participate maximally when they are confident the outcome of their collaboration is practical, the interviewer shared with the children at the beginning of the discussion that "We want to help you design a hospital based on your ideas". The interviewer also committed to all the children and their parents that all of the respondents' personal information was kept with the research team. The children expressed their ideas and ideas in their paintings. At the end of each painting, the child was asked to describe his or her painting. The examiner noted the important points behind each sheet. The paintings were quantitatively analyzed by experts in the field of child psychology and architecture. The results were analyzed using descriptive statistics using Excel 2010 software and inferential statistics using SPSS 25 software. Findings showed that the characteristics of desirable therapeutic environment are summarized in terms of children, respectively, in three domains: architectural features, personnel behavioral principles and the existence of specific characteristics in therapeutic spaces. The result of the research in the field of architectural features showed that the teachings of child participation in the process of designing child-friendly therapeutic spaces consist of five principles. These include focusing on the design of inpatient rooms, the controlled design of outdoor and green spaces, the inpatient room as a home, the childlike appearance in the entrance design, and the childlike appearance in the form and outline of the building. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| "Child", "participation", "emotional connection with space", "child-friendly therapeutic environment", "architectural design process" | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
ابراهیمی، حـمیدرضا و نویـد سعیدیرضوانی و آرزو معانیمنجیلی. (1390). تدوین اصول طراحی فضاهای بازی کودکان با تأکـید بر گـروه سنـی 5 تا 12 سـال. مطالعۀ موردی: رشت. باغ نظر، 8(19): 31-42. ابن الشهیدی، مرجـان السـادات و عـیسی حجـت و سیدهمرضیه طبائیان و تکتم مظــاهری. (1390). بررسی نیازهای محیطی بیماران و معلولین 6 تا 12 سال برپایۀ تجارب آنها درجهت کیفیت بخشیدن به فضاهای درمانی کودکان در شهر اصفهان: یک مطالعۀ پدیدارشناسی. پژوهش در علومتوانبخشی، 7(4): 488-498. اژدهفـر، شـیرین و لیلـا اژدهفـر و علـی عـمرانیپور. (1393). رابطۀ بین محیـط کالبدی معماری با نشانههای اختلـال بیشفعالی/ نارساییتوجه در کودکان 6-10 سال تهران. مطالعات معماری ایران، (6): 141-158. انصـاری، ثمینـه و علیرضا عـندلیب. (1395). الگـویی نوین برای ارزیـابی مشارکتی بودن طرحها، نمونه: محلۀ خوببخت. نقش جهان، 6(1): 5-17. باقـری، ویـدا و آزاده شاهچراغـی. (1396). معماری برای کـودکـان بـیسرپـرست از منظــرروانشناسی رشد. کنفرانس بینالمللی عمران، معماری و شهرسازی ایران معاصر. تهران. بهاروند، شکـوفه. (1393). بررسـی و بازبینـی مفهوم شهــر دوستـدار کودک از مشـارکتسازی کودکان تا استانداردهای طراحی با ارائـۀ راهکـارهای اجــرایی و راهبــردی. مدیریتشهــری، 13(34): 297-322. حبیبی، سیدمحـسن و شهـره عــزتیان و عـنایتالله محققنسـب. (1397). آموزههای مشارکت کودکان در فرآیند طراحی فضای شهری دوستدار کودک. مطالعۀ موردی: شهر سدۀ لنجان. مطالعاتشهری، 8(29): 111-120. حجت، عیسی و مرجانالسادات ابنالشهیدی. (1390). بازتعریف فضای بستری در بیمارستان اطفال بر مبنای ارزیابی و تحلیل نیازهای کودکان با رویکــرد کاهش ترس از محیط. معمـاری و شهـرسازی، 3(4): 33-43. حقیقـی بروجنی، سمر و محسن فیضی. (1390). نقش مشارکت کودکان در طراحی منظـرهای شهــری، مـورد مطالعـاتی: پارکهای محـلی. نشـریۀ علـمی پژوهـشی انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، 2(3): 37-46. خاکزنـد، مهدی و کوروش آقـابزرگی و محمـدرضا کدخدا. (1393). دسـتیابی بـه مؤلـفههـای معمـاری فضـاهای آمـوزشی ویـژۀ کـودکـان کـمتوان ذهـنی آموزشپذیر. انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، 93(7): 75-81. خسـروی، فـائزه و محمودرضا ثقفـی و حامد کامل نیا. (1397). بررسی شاخصـههای مؤثـر در طراحـی مدارس اجتماعــی روستایـی با استفاده از روشهای مشارکتی. مطالعۀ موردی: روستای زیرکن مشهد. مسکن و محیـط روستا، 37(164): 125-140. دهخدا، علـی اکبـر. (1377). لغتنامۀدهخدا. تهران: دانشگاه تهران. ذبیحـی، حسین و محمد گلمکـانی و سارا زمان. (1396). چگونگی طراحی محلۀ دوستـدار کـودک با رویکــرد مشارکتی. نمونۀ مـوردی: محلۀ سنگلج تهران. پنجمین همایش بینالمللی سـازه، معـماری و طراحـی شهری. تهران: دانشگاه شهید بهشتی. راهب، غـزال. (1393). الگـویی برای طراحی مسکن روستایی مبتنی بر مشارکت و تأمین نیازهای ساکنین. مسکن و محیط روستا، 33(146): 3-22. رضوی، نیلوفر. (1390). ضرورت و مبــانی مشارکت کـودکـان در توانمندسـازی جوامـع روسـتایی. مسکن و محیط روستا، 30(133): 29-38. سیلور، راولی. (1391). نقاشی انگیزشی و کاربرد آن در ارزیابی هیجانات و مهارتهای شناختی. ترجمــۀ داود عربقهستـانی و فرزانه ودایعخیری. تهران: رشد. شــرفی، مرجــان و ناصـر برکپــور. (1389). گـونه شناسـی تکنیـکهای مشارکــت شهـروندان در برنامـه ریزیشهری برمبنـای سطـوح مختلف مشـارکت. نامۀ معمـاری و شهرسازی، 2(4): 77-101. شهابزاده، مرجــان. (1390). بهکارگیری هنرهای ترسیمی کودکان و نوجوانان بهعنوان روش مشارکتی در طراحی محیطهای بهتر. صفه، 25(68): 47-60. صادق، معصومه و فاطمه قاسمزاده و فرشته مجیب و سارا فرجـاد و شهـربانـو سـرداری. (1397). پـرورش مهارتهای ارتباطــی و مشارکتـی. تهران: چاپ و نشر کتابهای درسی ایران. عطاریان، کـورش و مجـتبی انصـاری و محمدرضا بمانیان. (1393). بررسی نحوۀ مشارکت مردمـی و مدیـریت در ارتقـاء کیفیت مناظـرسـبزشهری با رویکرد افزایش مهارتهای کـودکـان. مدیریت شهری، 13(34): 207-220. عظمتـی، حمیدرضا و اسماعـیل ضـرغامی و بهرام صال حصدقپـور و سعید عظمتی. (1391). بررسی نگرش استفادهکنندگان در طراحی فضای پارکهای شهـری بهمنظـور ارتقـاء خلـاقیتپذیری فضـایبازی کـودکـان. معمـاری و شهرسـازی آرمانشــهر، 5(9): 233-246. غنیـمی، فرزانه. (1396). فضای زندگی کودک. مشهد: شهرداری، معاونت فرهنگی و اجتماعی. فابر، آدل و الیـن مازلیش. (1394). کـلیدهای گفتن و شنیدن با کـودکـان و نوجـوانان. ترجمۀ زهـرا جعفری. تهران: صابرین. فراری، آنااولیوریو. (1394). نقاشی کـودکـان و مفاهیم آن. ترجمۀ عبدالرضا صرافان. تهران: دستان. فلـاحی، علیرضا و هدیه گـمینی اصفهــانی. (1396). برنـامهریزی و طـراحی معـماری فضاهـای دوستـدار کـودک در فـرآیند بازسـازی پس از زلزلۀ بم. مسکن و محیط روستا، 36(158): 63-87. قاسـم پور، فـاطمـه و حـامـد مظاهریان. (1394). تأثیر معماری بر درمان کودکان با اختلـال نارسایـی توجه / بیشفعـالی. هویت شهر، 9(24): 23-35. قره بیگـلو، مینـو. (1391). نقـش عوامـل محیطی در پرورش خلـاقیت کودکان. منظر، 4(19): 86-91. کـاشانیجو، خشایـار و سارا هرزنـدی و ایـلناز فـتح العـلومـی. (1391). بررسـی معیارهای طراحی مطلوب فضای شهری برای کودکان، نمونـۀ مـوردی: محلـۀ نظامیـۀ تهران.معماری و شهرسازی آرمانشهر، 6(11): 239-249. کامل نیا، حامد و سعید حقیر. (1388). الگوهای طراحی فضایسبز در شهر دوستدار کودک. نمونۀ موردی: شهر دوستدارکودک بم. باغ نظر، 6(12): 77-78. کامل نیـا، حامـد. (1388). معمـاری و الگـووارههای معماری جمعی. (رسـالۀ منتشر نشدۀ دکتـری معمـاری). دانشکدۀ معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران. کربلـائـی حسینی غیاثونـد، ابوالفضـل و جـمال الدیـن سهیلی. (1392). بررسی ویژگیهای شهر دوستداشتنـی از نگاه کودکان. مطالعۀ موردی: منطقۀ دو شهرداری قزوین. مطالعات شهری، 3(9): 59-68. کیانی، اکبر و علـی اسمــاعیل زادۀ کـواکـی. (1391). تحلیل و برنامهریـزی «شهر دوستـدار کـودک» (CFC) از دیـدگاه کودکان. مطالعۀ موردی: قوچان. باغ نظر، 9(20): 51-62. متینی، مریم و نـوید سعیدیرضوانی و رضا احمدیـان. (1393). معیارهای طراحی محلـات مبتنی بر رویکرد شهر دوستدار کودک (نمونۀ موردی: محلۀ فرهنگ مشهد). مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، 4(15): 91-112. مـردمی، کـریـم و سـیمـا ابراهیـمی. (1392). بازیانگیزی، راهبرد طراحی محیطهای یادگیری. انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، (5): 109-120. منصوری، امیر و مینو قرهبیگلو. (1390). کیفیت فضای باز شهـری در تعامـل با کـودکان. مطالعـات شهر ایرانی اسلـامی، 2(6): 63-72. منصـوری، سیدامیـر و مهـدا فروغـی. (1397). مفهوم طراحی مشارکتی منظر. باغ نظر، 15(62): 17-24. مـؤیدی، مینا و حانیه غلـامی و یاسمن هاشمی و حامد کامل نیا. (1394). بررسی نقش کارفرما در فرآیند شکلگـیری پروژه درمعـماری معاصـر ایـران. مجـموعۀ مقالـات دومیـن کـنگره بینالمللی افـقهای جـدید در معماری و شهرسازی. تهران. نجفی، مسعــود و اسماعیــل دویـران و جمشید نورعلیشاهی. (1396). اصـول طـراحی زمیـن بـازی کودکان براساس تصـورات کـودکـانه، نمـونـۀ موردی: پارکهای منطقۀ یک شهـر زنجان. معماری سبز، 3(6): 45-55. Ashford, A. (2018). Involving Children in decision making. www.childcomm.tas.gov.au
Day. Christopher. (2007). Envoronmet and children. (Passive Lessons from the Everydat Environment).ELSEVIER.London.
Drianda, Riela Provi; Kinoshita, Isami; Said, Hsmail.(2015). Yhe Impact of Bandung City’s Rapid Development on children’s Independent Mobility and Access to Friendly Play Environments. CHILDREN & SOCIETY, Vol 29, 637-650
Fleming, Kimberley K.(2008). What are they telling us? The importance of children’s drawings. http://www.eric.ed.gov (Retrieved 2019/11/28).
Hutton A. (2005). Consumer perspectives in adolescent ward design. J Clin Nurs. 14(5): 45-537.
Kleine, D., Pearson, G., Poveda, S. (2016). Participatory methods: Engaging children’s voices and experiences in research. GLOBAL KIDS ONLINE. Royal Holloway, University of London, UK. http//www.globalkidsonline.net
Peladner, T., Lehtonen, K,. Leino-Kilpi, H. (2007) Children in the hospital: elements of quality in drawings. J Pediatr Nurs. 22(4):41-333.
Sutton, S.E.a.S.P.K.(2002). Children as partners in neighborhood place making: lessons fron intergenerational design charrettes. University of Washington, Journal of Environmental Psychology, 22, 171-189.
Van Mechelen, M., Zaman, B., Slegers, K., Sim, G., Gregory, P., Horton, M.(2014). Applying the check tool to Participatory Design Sessions with Children. IDC’14, June 17-20,2014, Aarhus, Denmark.
Wilson ME, Megel ME, Enenbach L, Carlson KL. (2010). The voices of children:Stories about hospitalization. J Pediatr Helth Care. 24(2): 95-102.
Wilson, G., McCrickard, D. (2010). Collaborative storytelling as a tool for participatory design with children. IDC 2010, June 9-12, 2010, Barcelona, Spain. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,614 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,476 |
||
