اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 347 |
| تعداد مقالات | 2,862 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,255,032 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,390,623 |
بازشناسی ساختار فضای باز حیاط و تعامل آن با جداره های شفاف در خانه های تاریخی شهر اردبیل | ||
| نشریه علمی اندیشه معماری | ||
| مقاله 14، دوره 4، شماره 8، مهر 1399، صفحه 202-220 اصل مقاله (2.14 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/at.2020.11149.1259 | ||
| نویسندگان | ||
| علی صالحی پور1؛ ایرج اعتصام* 2؛ سید مجید مفیدی شمیرانی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری تخصصی معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 2استاد دانشکده هنر و معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 3استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ، تهران، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 18 تیر 1398، تاریخ بازنگری: 19 اردیبهشت 1399، تاریخ پذیرش: 20 اردیبهشت 1399 | ||
| چکیده | ||
| بیان مساله: حیاط از یک سو به عنوان فضای بازی که در ارتباط با پوسته و فضاهای اصلی قابل سکونت بنا در جهت تامین نور روز مناسب بوده و از سوی دیگر به عنوان یکی از عناصر پایه به لحاظ پایداری، از دیرباز در معماری سنتی ایران مورد توجه بوده است. سوال تحقیق: این پژوهش به دو پرسش پاسخ می گوید: اول، ساختار حاکم بر حیاط و جداره های شفاف رو به آن در خانه های تاریخی شهر اردبیل چگونه است؟ دوم، آیا رابطه منطقی بین ساختار و عناصر فیزیکی حیاط خانه ها، برای ارائه پیشنهاد و الگوی طراحی وجود دارد؟ اهداف تحقیق: هدف از این پژوهش، مطالعه و بررسی ساختار فضاهای باز و تعامل آن با جداره های شفاف؛ و ارائه پیشنهاد طراحی برای آن است. روش تحقیق: از روش توصیفی و تطبیقی به منظور تجزیه و تحلیل سه عامل مهم در طراحی حیاط؛ جهت، ابعاد و تناسبات و همچنین سطوح مات و شفاف رو به آن، با مطالعه میدانی دوازده نمونه موردی از خانه های تاریخی شهر اردبیل که در پهنه اقلیمی منطقه سرد ایران قرارگرفته و همگی متعلق به دوره قاجار می باشند، استفاده شده است. ابزارهای گردآوری اطلاعات، منابع مکتوب، اسناد، نقشه ها، کروکی ها و مطالعات میدانی است؛ و برای تحلیل اطلاعات به دست آمده از روش آماری و به دست آوردن ضریب همبستگی بهره گرفته شده است. همچنین پس از ترسیم حجمی بناها، از نرم افزارهای تحلیل نور روز، برای بررسی میزان سایه اندازی در حیاط در طول سال استفاده شده است. مهم ترین یافته ها و نتیجه گیری تحقیق: نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که حیاط با طول و عرض تقریبا برابر، با توجه به الگوهای مختلف قرارگیری بنا، نور کافی را در عمق فضاهای اطراف آن ایجاد می نماید. نقاب آسمان در اکثر فضاها مناسب بوده و میزان آسمان قابل روئیت و در نتیجه میزان نور روز در آنها مطلوب است. در حیاط خانه ها سایه اندازی مناسبی در فصول گرم سال ایجاد میشود، ولی در فصول سرد به دلیل کم شدن زاویه تابش، سایه اندازی در حیاط بیشتر از فصول گرم است و حیاط تنها نقش تامین کننده نور و رساندن گرمای خورشید به عمق فضای اتاقها و گرم شدن آنها را دارد. جهت شناخت کلی الگوی خانه های سنتی اقلیم سرد ایران، نیاز به بررسی بناهای سایر شهرهای این منطقه می باشد؛ تا بتوان نتایج این پژوهش را به تمام شهرهای منطقه سرد ایران تعمیم داد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ساختارشناسی؛ حیاط؛ جداره‌های شفاف؛ خانههای تاریخی؛ اردبیل | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Recognition of outdoor courtyard structure and its interaction with clear walls in historic houses of Ardabil | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Salehipour1؛ Iraj Etessam2؛ Seyed Majid Mofidi Shemirani3 | ||
| 1Ph.D. Candidate. Department of Architecture, Faculty of Civil, Architecture and Art, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran | ||
| 2Professor. Department of Architecture, Faculty of Civil, Architecture and Art, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran | ||
| 3Assistant Professor. School of Architecture and Urban Studies, University of Science and Technology, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The purpose of this research is to study the structure of open spaces and its interaction with opposing clear walls in the historical houses of Ardabil. Hence, the courtyard is investigated as an open space that is in relation with the facade and the main living spaces of the structure to provide suitable daylight, and on the other hand, as a basic element in terms of sustainability, as well as it’s opposing clear facade and walls. The paper answers two questions: First, what is the nature of the structure governing the courtyard and it’s opposing clear walls in the historic houses of Ardabil? Second, how is the relationship between the yard and clear walls in these buildings? To deploy this research, a descriptive and comparative method has been used, focusing on the climatic and environmental role of the courtyard and the light transmitting walls, and by selecting twelve case studies from historical houses in the city of Ardabil located in the cold climatic zone of Iran, which all belong to the Qajar period. For this purpose, orientation, formal analysis, courtyard proportions (length to width), mean depth (length to height), viewing angle, height pattern, closed to open space ratio, facade and clear surfaces area, shadow and sunlight percentage in the courtyard, sky view angle and the sky mask percentage are examined and analyzed. The analysis method is formal and tools for collecting information include written sources, documents, maps, sketches and field observations, and drawing graphs and analytical charts. Also for daylight analysis, the Ladybug plugin coded in the Python programming language and implemented in the Grasshopper plugin running by the Rhino software is used. Weather data for each city are input to the software, and shown interactively and graphically in the Grasshopper environment using light and energy related analysis software such as Ecotect, EnergyPlus, Dysim and Radiance, all connected to the plugin simultaneously. The results of the research indicate that a square courtyard with approximately equal length and width and moderate depth of about four, creates sufficient light in the depth of the surrounding area according to different positioning patterns of the building. Due to the size of the windows and their shape and location on the facade and its relationship with the courtyard, proper sky mask is produced in most spaces, which increases the amount of visible sky and thus the amount of day light. The results of shade amount throughout the year in the courtyard indicate that in the warm seasons proper shade is created in the courtyard, and with the provision of proper daylight using colorful and patterned windows, favorable air flow and atmosphere is provided for the residents in the rooms and courtyard. Although in cold seasons, shading is more than warm seasons due to compact housing in a cold climate, and low angle shining, which is partly compensated by lowering the yard ground and utilizing heat from the earth. However, this lowers the space value of the yard due to the cold weather in these seasons, and only serves as a source of light bringing the sun's heat to the depths of room space and warming them up. These values and the principles governing the design of traditional Ardebil houses are capable of continuing in designing modern spaces in the area, and their optimal use in design can be efficient and create a deeper connection with nature and thus more sustainability of the buildings. In order to reach a general conclusion on the recognition of form and patterns of the traditional cold-climate houses of Iran, it is needed to identify the remaining past buildings in other areas and cities of this region, so that the results of this research could be generalized to all the cities of the cold climate of Iran. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Morphology, Courtyard, Clear walls, Historic Houses, Ardabil | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
احمدی، زهرا. 1391. بازخوانی نقش گم شده حیاط مرکزی در دستیابی به معماری پایدار. نشریه شهر و معماری بومی 2(2): 25-40. احمدی، فرهاد. ۱۳۸۴. شهر- خانه حیاط مرکزی. دو فصلنامه صفه 15(41): 90-113. اخوت، هانیه. 1392. بازشناسی هویت دینی در مسکن سنتی نمونه موردی: شهر یزد. پایاننامه دکتری معماری، دانشگاه تربیت مدرس. اصلاحچی، علی، صبا میردرریکوندی. 1393. بررسی ساختارهای خانههای سنتی ایران. مقاله ارائه شده در اولین همایش ملی معماری، شهرسازی پایدار، تهران. امیدوار، کمال، رستم گورانی، مریم بیرانوند زاده، سمیه ابراهیمی. 1389. بررسی تأثیرات اقلیمی بر معماری بومی سواحل جنوبی: بندرعباس. مقاله ارائه شده در چهارمین کنگره بینالمللی جغرافیدانان جهان اسلام، زاهدان. اونز، بنجامین اچ. 1981. نور روز در معماری. ترجمه شهرام پوردیهیمی و حوری عدل طباطبایی. 1379. تهران: نشر سخن. بهشتی، سیدمحمد. 1386. خانه و فرهنگ ایرانی. فصلنامه آبادی 55: 90-115. پارسا، محمد علی. 1391. پنجره در معماری ایران، نگاهی تحلیلی به گونههای پنجره در خانههای سنتی ایران. پایاننامه دکترای معماری، دانشگاه شهید بهشتی. پیرنیا، محمدکریم. 1348. در و پنجره در معماری ایران. مجله هنر و مردم، شماره دوم. پیرنیا، محمد کریم. 1347. سبک شناسی معماری ایران. مجله باستانشناسی و هنر ایران، شماره اول. پوردیهیمی، شهرام، و فریبرز حاجی سیدجوادی. 1387. تاثیر نور روز بر انسان - فرایند ادراکی و زیستشناسی روانی روشنایی روز. دو فصلنامه صفه 17(46): 67-75. تجویدی، اکبر. 1350، تداوم در معماری. مجله هنر و مردم 111: 2-17. تقوینژاد دیلمی، محمدرضا. 1363. معماری، شهرسازی و شهرنشینی ایران در گذر زمان. تهران: یساولی. توسلی، محمود. ۱۳95. قواعد و معیارهای طراحی فضاهای شهری. تهران: مرکز مطالعات شهرسازی و معماری دانشگاه تهران، موسسه انتشارات. حائری مازندرانی، محمدرضا. 1388. خانه، فرهنگ، طبیعت بررسی معماری خانههای تاریخی و معاصر. تهران: مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری. رافتی سخنگو، لیلا، و محمد شکوهیان. 1392. بهینهسازی مصرف انرژی با توجه به طراحی اقلیمی ساختمانهای مسکونی. مقاله ارائه شده در اولین همایش ملی جغرافیا، شهرسازی و توسعه پایدار، تهران. زینلیان، نفیسه، و هانیه اخوت. 1396. ساختارشناسی حیاط در خانههای قجری اقلیم گرم و خشک و گرم و مرطوب با تمرکز بر گونه حیاط مرکزی مطالعة موردی: خانههای یزد و دزفول. فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 8(30): 15-29. سایت مرکز ملی آمار ایران. درگاه ملی آمار. (www.amar.org.ir) سجادی، منصور. 1365. شهر سوخته. تهران: مجموعه مقالات شهرهای ایران، جلد 1. سلطانزاده، حسین. 1390. نقش جغرافیا در شکلگیری انواع حیاط در خانههای سنتی ایران. فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی 75: 69-86. طاهباز، منصوره. 1383. رد پای قداست در معماری اسلامی ایران. دو فصلنامه صفه 14(3): 103-124. طاهباز، منصوره، و شهربانو جلیلیان. 1390. اصول طراحی معماری همساز با اقلیم در ایران با رویکرد به معماری مساجد. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی. قبادیان، وحید. 1384. بررسی اقلیمی ابنیه سنتی ایران. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. کاویانی، محمدرضا، و بهلول علیجانی. 1382. مبانی آب و هواشناسی. تهران: سمت. کسمایی، مرتضی. 1382. اقلیم و معماری. اصفهان: خاک. کهنمویی، ناهید، و زیبا سامی. ۱۳۹۵. حیاط در کالبد خانههای سنتی ایرانی دوره قاجار و تحول آن درکالبد دهه اخیر. مقاله ارائه شده در کنگره بین المللی عمران، معماری و شهرسازی معاصر جهان، امارت. کینژاد، محمدعلی، محمدرضا شیرازی. 1389. خانههای قدیمی تبریز. تهران: فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران. مجرد، فیروز، و کامران مرادی. 1393. نگرشی بر ناموزونیها و روندهای ساعات آفتابی در ایران. فصلنامه جغرافیا و توسعه 12(34): 153-165. معماریان، غلامحسین. 1391. آشنایی با معماری مسکونی ایران گونه شناسی درونگرا. تهران: سروش دانش. مهدوینژاد، محمدجواد، مجید منصورپور، و محمد هادیانپور. 1393. نقش حیاط در معماری معاصر ایران، مطالعه موردی: دورههای قاجار و پهلوی. فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی 4(15): 35-46. نعمت گرگانی، امالبنین. 1375. پیشینه نور در معماری و وسایل روشنایی در هنر دوران اسلامی ایران. پایاننامه کارشناسیارشد باستانشناسی، دانشگاه تهران. نعمت گرگانی، امالبنین. ۱۳۸۱. پیشینه نور در معماری و وسایل روشنایی در هنر اسلامی ایران. مجله اثر 35: 316-323. وزارت نیرو.1389. آمار و نمودارهای انرژی ایران و جهان. دفتر برنامهریزیهای کلان وابسته به معاونت امور برق و انرژی. Birren, Faber. 1978. Color & human response. New York: Van Nostrand Reinhold.
Chartered Instition of Building Services Engineers (CIBSE). 1999. Lighting Guide 10: Day lighting and window design. London: The Friary Press.
Chartered Instition of Building Services Engineers (CIBSE). (2014). Lighting Guide 10: Day lighting and window design. London: The Friary Press.
Mc Cloud, Kevin. 1995. Lighting Style. New York: Simon & Schuster.
Memarian, Gholamhossein, and Frank Brown. 2006. The shared characteristics of Iranian and Arab courtyard houses. In SM. a. HM. Edward B (Eds) Courtyard Housing. Oxon: Taylor & Francis, 21-30. DOI: 10.4324/9780203646724.
Soflaei, Farzaneh, Mehdi Shokouhian and Seyed Majid Mofidi Shemirani. 2016. Investigation of Iranian traditional courtyard as passive cooling strategy (a field study on BS climate). International Journal of Sustainable Built Environment, 5(1): 99-113.DOI: 10.1016/j.ijsbe.2015.12.001.
Soflaei, Farzaneh, Mehdi Shokouhian and AmirSoflaei. 2017. Traditional courtyard houses as a model for sustainable design: A case study on BWhs mesoclimate of Iran. Frontiers of Architectural Research, 6(3): 329-345. DOI: 10.1016/j.foar.2017.04.004.
Tahbaz, Mansoureh, and Fatemeh Moosavi. 2009. Daylighting Methods in Iranian Traditional Architecture (Green Lighting). Presented at the International Scientific Conference (CISBAT 2009), Lausanne.
Tahbaz, Mansoureh, Shahrbano Jalilian, and Fatemeh Moosavi. 2011. Assessment of Iranian Traditional Door-Windows, A Proposal to Improve Daylighting System in Classrooms presented at the International Scientific Conference (CISBAT 2011), Lausanne.
Yin, X. 1999. Bright sunshine duration in relation to precipitation, air temperature and geographic location. Theoretical and applied climatology, 64(1-2): 61–68. DOI: 10.1007/s007040050111. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,093 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 844 |
||
