اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 347 |
| تعداد مقالات | 2,871 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,262,074 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,396,829 |
بررسی تطبیقی معماری و شعر در عصر صفوی بر پایه پیچیدگی‌های سبک شناختی آن | ||
| نشریه علمی اندیشه معماری | ||
| مقاله 6، دوره 5، شماره 9، فروردین 1400، صفحه 84-100 اصل مقاله (1.72 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/at.2020.12429.1414 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد رضا بمانیان1؛ حیدر جهان بخش2؛ رضا جعفری ها* 3؛ علی دل زنده4 | ||
| 1استاد گروه معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار گروه معماری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| 3استادیار معماری، مرکز آموزش عالی فنی و مهندسی بوئین زهرا، بوئین زهرا، قزوین، ایران | ||
| 4دانشجوی دکتری معماری، عضو مرکز خدمات تخصصی هنر و معماری جهاددانشگاهی قزوین، قزوین، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 22 دی 1398، تاریخ بازنگری: 01 خرداد 1399، تاریخ پذیرش: 01 خرداد 1399 | ||
| چکیده | ||
| بیان مسأله: بنیادی‌ترین وجه مشترک معماری و شعر، خیال است. این بنیاد مشترک در طول تاریخ سبب ارتباط شگرف و مشترک معماری و ادبیات شده است. در این مقاله ضمن بررسی تغییرات و تحولات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در عصر صفوی، سعی شده تا با یک مقایسه تطبیقی، اثرپذیری و اثرگذاری سبک‌های معماری و شعر بر هم در آن دوره مشخص شود. در این بین، سبک‌شناسی در حوزه‌های معماری و شعر در دوره مورد نظر انجام شد و ویژگی‌ها و اصول منبعث از معماری و شعر بر پایه اصول ساختار دهنده آن‌ها استخراج شد. در ادامه، روند تاریخی و تکاملی دوره صفوی در معماری و شعر بیان شد. در مواردی، بررسی‌ها کمی قبل‌تر از دوره صفویه صورت گرفته، زیرا به نحو بارزی در هنر عصر صفوی اثر گذار بوده و متجلی شده است. سوال تحقیق: ساختار سبکی معماری و شعر در دوره صفویه چگونه است؟. آیا تطبیق سبکی معماری و شعر در عصر صفوی امکان پذیر است؟ اهداف تحقیق: مقاله حاضر حاصل تحقیق میان رشته‌ایی بین دو رشته معماری و ادبیات است که با جست و جو در حوزه‌های عینی هر دو پدیده، در صدد شناسایی حوزه‌های ذهنی حاکم بر عصر صفوی است. تحقیق پیش‌رو به دنبال بررسی تطبیقی معماری و شعر بر اساس سبک‌شناسی آن‌دو در عصر صفوی است. روش تحقیق: روش تحقیق در پژوهش پیش‌رو توصیفی- تحلیلی و رهیافت کلی مقاله کیفی است. راهبرد مقاله در آن جا که به جریان‌های فکری، اجتماعی و ... و اندیشه‌ای حاکم بر عصر صفوی می‌پردازد، تفسیری- تاریخی است و آن جا که به بررسی مکاتب هنری شعر و معماری از جریان اندیشه‌ای می‌پردازد، از راهبردی تطبیقی و راهکاری و مقایسه‌ای بهره برده است. مهم‌ترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری تحقیق: نتایج کلی حاکی از آن است که با عنایت به این مطلب که دو جریان غالب ایدئولوژیک و غیر ایدئولوژیک در عصر صفوی وجود داشته است؛ به لحاظ سبک‌شناسی، معماری و شعر در دوره صفوی در دو دسته، یکی در مسیر منظم و تکاملی و نقطه اوج سبک آذری یا عراقی، در پیوند با ایدئولوژی عصر صفوی و بازگشت به هویت ایرانی و دسته دیگر، برگرفته از نگاه مردم به سبک اصفهانی جای می‌گیرند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| معماری؛ شعر؛ بررسی تطبیقی؛ عصرصفوی؛ سبک‌شناسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Comparative of Architecture and Poetry in the Safavid Era Based on its stylistic complexities | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Reza Bemanian1؛ Heidar Jahanbakhsh2؛ Reza Jafariha3؛ Ali Delzendeh4 | ||
| 1Professor of Architecture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran | ||
| 2Associate Professor of Architecture, Payame Noor University, Tehran, Iran | ||
| 3Assistant Professor of Architecture, Buein Zahra Technical University, Buein Zahra, Qazvin, Iran | ||
| 4Ph.D Candidate of Architecture, Member of ACECR | ||
| چکیده [English] | ||
| Subject of architecture is image and subject of poetry is word. The most fundamental commonality of these two arts is imagination. Throughout history, this common foundation has led to a wonderful and interconnected relationship between literature and architecture. In this article, knowing that literature and architecture arts are semantically related, they have attempted to examine comparatively the cultural, social, and economic changes in the historical structure of Persian architecture and poetry. To identify the effectiveness and influence of art and architecture styles in that historical period and determine degree of similarity and commonality. Therefore, the Safavid era was chosen as historical period of research because it has become prominent in art of the Safavid era. The paper is result of an interdisciplinary research between two disciplines of literature and architecture that seeks to identify the subjective domains of the Safavid era by looking at the objective areas of both phenomena. Overall approach of the paper is qualitative and it has a descriptive-analytical approach, in which content analysis research method is used and the logical-analytical reasoning method is used in different stages. Strategy of the article is an interpretative-historical one, which deals with intellectual, social, and other currents of the Safavid era. The overall results suggest that in terms of stylistics, architecture and poetry of the Safavid era can be divided into two styles, one on a regular and evolutionary path and the culmination of Azeri or Iraqi style in relation to ideology of the Safavid era and return to Iranian identity. In the eyes of people, it was interpreted in the Isfahan style. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Architecture, Poetry, Comparative Study, Safavid Era, Stylistics | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
سترلین، هنری. 1377. اصفهان: تصویر بهشت، ترجمه: جمشید ارجمند. تهران: نشر فروزان روز. اسماعیلی، مراد. 1395. بررسی چگونگی و چرایی نگاه متفاوت شاعران سبک اصفهانی به عناصر اسطوره‌ای. فصلنامه ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی(45):11-33. بلخاری قهی، حسن. 1388. اورنگ، مجموعه مقالات درباره مبانی نظری هنر. تهران: انتشارات سوره مهر. پیرنیا، محمد کریم. 1353. کتاب هنر دوره دبیرستان. تهران: وزارت آموزش و پرورش. حسن‌پور آلاشتی، حسین. 1384. طرز تازه سبک‌شناسی غزل سبک هندی. تهران: سخن. خاتمی، محمود. 1390. پیش درآمد فلسفه‌ای برای هنر ایرانی. ویرایش فنی عباس رکنی. تهران:موسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری(متن) خاتون‌آبادی، افسانه. 1394. مقایسه سبک‌شناسی معماری مساجد ایرانی و شعر فارسی. پژوهش‌های معماری اسلامی (9):49-66. درگاهی، محمود. 1383. جایگاه معنی در سبک‌شناسی شعر فارسی. نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز(193): 35-49. دیباج، سیدموسی. 1395. شعور تاریخی معماری ایران. تهران: دفترپژوهش‌های فرهنگی. رنجبر، ابراهیم. 1387. دو تأثیر شریعت بر شعر فیض‌کاشانی. مجموعه مقالات ادبیات. گردهمایی مکتب اصفهان. جلد اول. تهران: فرهنگستان جمهوری اسلامی ایران. (ص. 285-298). زمانی، هاجر. 1387. تأثیر پذیری تزئینات کلیساهای اصفهان از معماری دوره صفوی. دو فصلنامه هنر اسلامی(8) سامه، رضا. 1396. راهنمایی تدوین پایان نامه برای دانشجویان معماری. قزوین: انتشارات جهاددانشگاهی. سلطان‌زاده، حسین. 1391. نقدی کوتاه بر کتاب سبک شناسی معماری ایرانی. تهران: انتشارات چهار طاق. سمیعی گیلانی، احمد.1386.مبانی سبک‌شناسی شعر. ادب پژوهی(2):49-76 شایسته‌فر، مهناز. 1384. هنر شیعی. تهران: موسسه مطالعات هنر اسلامی. شایسته‌فر، مهناز. 1388. تعامل معماری و شعر فارسی در بناهای عصر تیموری و صفوی. مطالعات هنر اسلامی(11): 104-79. شمیسا، سیروس. 1382. شعور تاریخی معماری ایران. تدوین و گردهمایی: غلامحسین معماریان. تهران: سروش دانش. شیری، قهرمانی. 1389. پیچیدگی‌های سبک اصفهانی یا هنری و زمینه‌های پیدایش آن. پژوهش‌های زبان و ادبیات فارسی.(1): 31-48. طبسی، محسن و فاضلی‌نسب، فهمیده. 1391. بازشناسی نقش و تأثیر جریان‌های فکری عصر صفوی در شکل‌گیری ورودی مساجد مکتب اصفهان. هنرهای زیبا (3): 81-90. طبسی، محسن. 1386. شناسایی و تحلیل موثر بر تغییرات کالبدی و عملکرد معماری گرمابه‌های ایران در دوره صفوی. پایان نامه دکتری پژوهش هنر. دانشگاه تربیت مدرس. فضیلت، محمود. 1391. سبک اصفهانی در ترازوی نقد تاریخی. پژوهشنامه نقد ادبی(1): 127-142. کاتانو، جیمزو. سبک‌شناسی. ترجمه فرزین آبادی. نامه فرهنگستان هنر(7): 112-121. کیانی، محمد یوسف. 1388. تاریخ هنر معماری ایران در دوره‌های اسلامی. تهران: اتشارات سمت. لغت‌نامه دهخدا. 1373. به کوشش علی اکبر دهخدا. تهران: دانشگاه تهران. مزاوی، میش.ل.م. 1385. پیدایش دولت صفوی در ایران. ترجمه: یعقوب آژند. چاپ دوم. تهران: نشر گستره. معماریان، غلامحسین. 1395. سیری در مبانی نظری معماری. تهران: ناشر مولف. مهدوی‌نژاد، محمدجواد و ابراهیمی، رویا و مهبادی، فاطمه. 1390. بررسی عناصر رمانتیک در ادبیات و معماری. پژوهش هنر(1): 17-31. نصر، سید حسین. 1389. هنر و معنویت اسلامی. تهران: انتشارات حکمت. نقره‌کار، عبدالحمید و رنجبر کرمانی، محمد علی. 1389. روش پژوهش‌های میان‌رشته‌ایی در پرتو بینش اسلامی. نقره‌کار، عبدالحمید. 1397. حکمت اسلامی درفرایندهای هنری و معماری- مجموعه مقالات مشترک(1). قزوین: انتشارات جهاددانشگاهی. نوایی، عبدالحمید و غفاری فرد، عباسقلی. 1381. تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوران صفویه. تهران: انتشارات سمت. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,661 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 865 |
||
