اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 347 |
| تعداد مقالات | 2,870 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,259,073 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,394,899 |
نسبت میان چهارباغ و باغِ چهاربخشی بر اساس دو متن نثر و نظم سدۀ دهم هجری قمری | ||
| نشریه علمی اندیشه معماری | ||
| مقاله 13، دوره 4، شماره 8، مهر 1399، صفحه 185-201 اصل مقاله (1.78 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/at.2020.11084.1254 | ||
| نویسندگان | ||
| حمیدرضا جیحانی* 1؛ مریم رضایی پور2 | ||
| 1استادیار دانشکدۀ معماری و هنر، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران | ||
| 2کارشناس ارشد طراحی محیط، پژوهشگاه میراث فرهنگی، پژوهشکدۀ ابنیه و بافت‌های تاریخی، تهران، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 10 تیر 1398، تاریخ بازنگری: 13 خرداد 1399، تاریخ پذیرش: 13 خرداد 1399 | ||
| چکیده | ||
| بیان مسأله: بطور معمول در مطالعات باغ اسلامی و ایرانی، تمایلی آشکار برای تعمیم شکل چهاربخشی به باغهای گوناگون دیده می‌شود. به نظر میرسد بخشی از این میل، ناشی از تفسیر شکلیِ چهارباغ به‌مثابه الگویی است که لزوماً می‌بایست طرحی چهاربخشی داشته باشد. این نوع مواجهه با موضوع، تأثیری عمیق بر فهم ماهیت طرح چهارباغ و همچنین باغسازی دارد و بیش از هر چیز درک گوناگونی طرح باغ در ایران را دشوار می‌کند. سؤال تحقیق: این مقاله در پی پاسخ دادن به این پرسش‌ها است که «طرح چهارباغ» و «الگوی چهاربخشی» در باغسازی چه خصوصیاتی دارند؟ و نیز این‌که چه قرابت، شباهت و تفاوتی میان دو «طرح» و «الگو»ی یادشده قابل شناسایی است؟ اهداف تحقیق: هدف این مقاله یافتن ویژگی‌های اصلی«طرح چهارباغ» و «الگوی باغ چهاربخشی» در سدۀ دهم هجری قمری است. این مقاله تلاش می‌کند تا ضمن شناخت خصوصیات طرح چهارباغ، نسبتِ میان آن و الگوی یادشده را روشن کند. بررسی و مرور موضوع، نشان‌دهندۀ پیشینه‌ای مبتنی بر تفسیر واژۀ چهارباغ برای فهم شکل آن است. روش تحقیق: دراین مقاله که روشی تفسیری تاریخی دارد، متونی از سدۀ دهم هجری قمری اعم از نثر و نظم و تصویرهای تاریخی به‌مثابه منابع دست اول مطالعه و تفسیر می‌شوند تا شناخت دقیق‌تری از طرح چهارباغ و الگوی چهاربخشی باغ حاصل شود. برای این منظور، محتوای روضۀ هشتم رسالۀ ارشادالزراعۀ ابونصر هروی در مورد طرح چهارباغ مطالعه و جایگاه طرح یادشده در هرات سدۀ نهم بررسی می‌شود. همچنین با تفسیر سروده‌های عبدی‌بیگ شیرازی در توصیف دارالسلطنۀ طهماسب در قزوین سدۀ دهم، تلاش می‌شود تصویر روشنی از دو باغ مهم شاه و بهرام‌میرزا بازسازی شود. در ادامه، طرح مورد نظرِ هروی با نمونه‌های توصیف‌شدهای هم‌چون باغهای بهرام‌میرزا و شاه در قزوین و نمونه‌های باقی‌ماندهای مانند فین، چهلستون و هشت‌بهشت مقایسه می‌شوند تا شباهت‌ها و تفاوت‌ها مشخص شود. مهم‌ترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری تحقیق: نتیجۀ مطالعات صورت گرفته نشان می‌دهد، دست‌کم در بازۀ زمانی سدۀ دهم هجری قمری، طرح چهارباغ نباید لزوماً واجد شکلی چهاربخشی دانسته شود. از سوی دیگر حداقل در بازۀ زمانی یادشده، طرح چهارباغ و الگوی چهاربخشی که نمونه‌هایی از آن‌ها در این مقاله مطالعه شدند، هیچ کدام الگوهای بیبدیل باغسازی در ایران نیستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| باغ تاریخی؛ چهارباغ؛ باغ چهاربخشی؛ ارشادالزراعه؛ روضهالصفات | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Comparative Study on the Layout of Chahārbāgh and the Fourfold Pattern for Persian Garden Based on the Texts from 10th AH (16th AD) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hamidreza Jayhani1؛ Maryam Rezaeipour2 | ||
| 1Assistant Professor, School of Architecture and Art, University of Kashan, Kashan, Iran | ||
| 2M.A. of Environmental Design, Research Institute of Cultural Heritage and Tourism, Tehran. | ||
| چکیده [English] | ||
| This article intends to recognize the original characteristics of the layout of chahārbāgh during 920s/1510s to 960s/1550s and clears the relation between it and the fourfold pattern attributed to the main form of gardens in Iran. Two texts have been purposely selected and studied; Irshād al-zira’e by Abu Nasr Heravi and mathnavī of Rawza al-sifāt in the third khamsa by Abdi Bayk Shirazi. Chahārbāgh and fourfold pattern for the garden have been mentioned in Persian and Islamic garden studies frequently and it has been usually accepted that they have the same or very similar fundamental characters. The article starts with a literature review during recent decades that shows how some scholars have interested to interpret the term of chahārbāgh literally. This short review will help to understand how the concept of chahārbāgh and fourfold pattern have been expanded and this propensity has been followed until now. Afterward, chapter eight of Irshad al-zira’e will be studied and the reconstructed plans based on that chapter would be assessed and compared together. It is referred to four reconstructed plans by Galina Pugachenkova, Ralph Pinder-Wilson, Mahvash Alemi, and Maria Subtelny to clear those characteristics of the layout of chahārbāgh which there is less doubt about them. In this case, a rectangular enclosure, rows of trees along the walls and a linear structure include a pathway, water canal within it, the pool, the mansion, and the platform define the layout of chahārbāgh. A comparison between reconstructed plans does not clear a significant difference between them that can address to a fourfold pattern. A depicted painting in Herat in 899/1494 will also be studied. It shows the layout of chahārbāgh had been echoed in paintings before Heravi’s manual. Comparing that painting and its pictorial structure with Heravi’s text indicate that the described layout by Heravi has been recognized in Herat at the end of the 9th/15th century and it is not an invention by him. The next step will be comparing the mentioned layout with other samples with a similar structure, for instance, the garden of Bahram Mirza in the 10th/16th century which was described by Abdi Beyk Shirazi and bāgh-i Chihilsutūn in Isfahan in the 11th/17th century. The article will also scrutinize the layout of the bāgh-i Shāh in Saʿādatābād in Qazvin in the 10th/16th century which could be considered as a garden with a couple of crossed pathways due to Abdi Beyk’s description. The spatial structure mentioned by Heravi and the pattern of the gardens described by Abdi Beyk are not exclusive and have continued at the end of the 10th/16th and 11th/17th century in Kashan and Isfahan. The conclusion clears that at least during the 920s/1510s to 960s/1550s the layout of chahārbāgh could not consider as a fourfold pattern and that layout was not the peerless pattern for garden making. This study shows that the layout of chahārbāgh and the fourfold pattern are not the same and in official poetries for the court, a garden with crossed pathways has not been called chahārbāgh. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Historic garden, Chahārbāgh, Fourfold pattern, Irshād al-zira’a, Rawza al-sifāt | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
ابوئی، رضا و حمیدرضا جیحانی. 1393. مطالعات باغ اسلامی و شکلِ باغ ایرانی، صفه، شماره 66: 127ـ150. http://sofeh.sbu.ac.ir/article/view/6862 اردلان، نادر و بختیار، لاله.1380. حس وحدت، سنت عرفانی در معماری ایرانی. ترجمۀ حمید شاهرخ. تهران: سازمان زیباسازی و نشر خاک. استروناخ، دیوید. 1373. شکلگیری باغ سلطنتی پاسارگاد، اثر، شماره 23 و 22، 54ـ75. http://journal.richt.ir/athar/browse.php?a_code=A-10-24-180&sid=1&slc_lang=fa پوپ، آرتور اپهام و فیلیس اکرمن. ۱۳۸۵. سیری در هنر ایران. مترجمان نجف دریابندری و دیگران. تهران: علمی و فرهنگی. جیحانی، حمیدرضا و سید محمدعلی عمرانی. 1386. باغ فین. تهران: پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری. جیحانی، حمیدرضا. 1394. باغ خواجه، به روایت نظامی گنجوی، باغ ایرانی براساس داستانی از مثنوی هفت‌پیکر. منظر، شماره 33: 90ـ95. http://www.manzar-sj.com/article_15322.html حیدر نتاج، وحید و سید امیر منصوری. 1388. نقدی بر فرضیه الگوی چهارباغ در شکلگیری باغ ایرانی، باغ نظر، دورۀ 6، شمارۀ 12: 17ـ30. http://www.bagh-sj.com/article_30.html دهخدا، علی اکبر. 1377. لغتنامۀ دهخدا. تهران: دانشگاه تهران. روحی، صفورا و نیما ولی‌بیگ. 1397. تحلیل اثر پلان چهارباغ‌های پیش از صفوی بر طراحی پلان باغهای صفوی موجود اصفهان. نقش جهان، دوره 8 (4): 242-247. https://bsnt.modares.ac.ir/article-2-31776-fa.html سابتلنی، ماریا اوا. 1387. باغ ایرانی: واقعیت و خیال. ترجمه داود طبایی. گلستان هنر، شماره 12: 16ـ29. شاهچراغی، آزاده. 1394. چهارباغ یا چارباغ. منظر.، شماره 30: 6-13. http://www.manzar-sj.com/article_10530.html شایگان، داریوش. ۱۳۵۵. بتهای ذهنی و خاطرۀ ازلی. تهران: امیرکبیر. عالمی، مهوش. 1385. باغهای دورۀ صفویه: گونه‌ها و الگوها. ترجمۀ حسن جاوری. گلستان هنر، شماره 5: 72ـ91. عالمی، مهوش. 1390. نمادپردازی در باغ ایرانی، منظر، شماره 17: 6-12. عبدی بیک شیرازی، خواجه زینالعابدین علی نویدی. 1974. روضهالصفات. ترتیب متن و مقدمه ابوالفضل هاشم اوغلی رحیموف. مسکو: دانش. عبدی‌بیگ شیرازی، خواجه زینالعابدین علی بن عبدالمؤمن. 1369. تکملهالاخبار: تاریخ صفویه از آغاز تا 978 هجری قمری. به کوشش عبدالحسین نوائی. تهران: نشر نی. عطارزاده، عبدالکریم. 1393. چهارباغ. دانشنامۀ جهان اسلام، ج 12. http://rch.ac.ir/article/Details?id=9238 (دسترسی در تاریخ 9/4/1398). کربن، هانری. 1383. ارض ملکوت و کالبد انسان در روز رستاخیز از ایران مزدائی تا ایران شیعی. ترجمۀ ضیاءالدین دهشیری. تهران: طهوری. کردی، فاطمه. 1397. نگاهی به طراحی و اجرای چهارباغ در ایران عصر صفوی و هندوستان مغول. مطالعات ایران‌شناسی، 9: 46-61. کلانتر ضرابی، عبدالرحیم. 1378. تاریخ کاشان. به‌کوشش ایرج افشار. تهران: امیرکبیر. کمپفر، انگلبرت. 1363. سفرنامۀ کمپفر. ترجمۀ کیکاووس جهانداری. تهران: خوارزمی. منصوری، سید امیر و وحید حیدر نتاج. 1390. بررسى منشأ پیدایش نظریه چهارباغ به عنوان الگوى هنر باغسازى ایرانى. منظر، دورۀ 3، شمارۀ : 6ـ23. http://www.manzar-sj.com/article_89.html میرمیران، سید هادی. 1383. باغ چهلستون. باغ ایرانی: حکمت کهن، منظر جدید. تهران: موزۀ هنرهای معاصر تهران. نظامی گنجهای، الیاس بن یوسف. 1388. خمسه نظامی. زیر نظر ی. ا. برتلس. تهران: ققنوس. هروی، قاسم بن یوسف ابونصر. 1346. ارشادالزراعه. به کوشش محمد مشیری. تهران: دانشگاه تهران. هروی، قاسم‌بن‌یوسف ابونصر (ابونصری). 927. ارشادالزراعه (نسخۀ خطی). کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی. شمارۀ نسخه 232 (شمارۀ بازیابی 5456). ویلبر، دونالد نیوتن. 1383. باغهای ایران و کوشکهای آن. ترجمه مهیندخت صبا. تهران: علمی و فرهنگی. Alemi, Mahvash. 1986. Chaharbagh. Environmental Design. 1986/1: 38-45. Alemi, Mahvash. 2012. The Garden City of Shah Reflected in the Words of His Poet and Painter. Interlacing words and things: Bridging the nature-culture opposition in gardens and landscape. ed. S. Bann. Washington DC: Dumbarton Oaks Research Library and Collection.
Bahari, Ebadollah. 1996. Bihzad, Master of Persian Painting. London: I.B. Tauris Publishers.
Boucharlat, Remy. 2009. The Paradise of Cyrus at Pasargadae, the core of the Royal ostentation, in Bau und Gartenkultur zwischen orient und okzident. ed. Joachim Ganzert and Joachim Wolschke-Bulmahn. München: Martin Meidenbauer.
British Library, Persian Manuscripts, MS: Or.6810.
Jayhani, Hamidreza and Maryam Rezaeipour. 2016. The Authentic Layout of the Main Avenue of Fin Garden in Kashan. Studia Iranica, 45(1): 89-126.
Latif, Zainab and Mohd Yunos, Mohd Yazid and Maheran Mohd Yaman. 2017. A Discourse on the Persian Chahar-Bagh as an Islamic Garden. Planning Malaysia, 15(3): 123-134.
Moynihan, Elizabeth B. 1979. Paradise as a Garden, in Persia and Mughal India. New York: George Braziller.
Pinder-Wilson, Ralph. 1976. The Persian Garden: Bagh and ChaharBagh, in the Ialamic Garden. Ed. By Elisabeth B. Macdougall and Richard Ettinghausen. Washington DC: Dumbarton Oaks.
Pugachenkova, Galina Anatolʹevna and UNESCO. 1981. Chefs-d'œuvre d'architecture de l'Asie centrale, XIVe-XVe siècle. Paris: Presses de l'Unesco.
Robinson, B. W. 1957. Prince Bāysonghor's Nizāmī: a speculation. Ars Orientalis, 2 (1957): 383-391.
Ruggles, D. Fairchild. 2008. Islamic gardens and landscapes. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
Stronach, David. 1978. Pasargadae: A Report on the Excavations Conducted by the British Institute of Persian Studies from 1961 to 1963. Oxford: Clarendon Press.
Subtelny, Maria Eva. 1997. Agriculture and the Timurid Chaharbagh: The Evidence from a Medieval Persian Agricultural Manual. Gardens in the time of the great Muslim empires: Theory and design. Ed. A. Petruccioli. Leiden: E.J. Brill.
The British Library. Engelbert Kaempfer Manuscript, 1684. The British Library Board, Sloane 2923:74v.
The Metropolitan Museum of Art, Persian Manuscripts, 13.228.13.6.
Turner, Tom. 2011. Asian Gardens, History, Beliefs and Design. London: Routledge. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 650 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 720 |
||
