تعداد نشریات | 19 |
تعداد شمارهها | 374 |
تعداد مقالات | 3,062 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,153,711 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,771,922 |
بازشناسی جایگاه رجالی آخرین راوی در سند روایت «إِقْرَأْ کَمَا یَقْرَأُ النَّاسُ» | ||
مطالعات فهم حدیث | ||
مقاله 3، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 12، اردیبهشت 1399، صفحه 53-74 اصل مقاله (329.64 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2020.2072 | ||
نویسندگان | ||
زهرا قاسم نژاد* 1؛ اسماعیل زارعی2 | ||
1استادیار دانشگاه شیراز دانشکده الهیات و معارف اسلامی بخش علوم قرآن و فقه | ||
2دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه شیراز دانشکده الهیات و معارف اسلامی | ||
تاریخ دریافت: 14 مرداد 1398، تاریخ بازنگری: 11 اسفند 1398، تاریخ پذیرش: 21 اسفند 1398 | ||
چکیده | ||
یکی از روایاتی که صاحبنظران عرصه علوم قرآن، فقها، مفسران و قرائت در منابع خود به آن استناد نمودهاند، روایت «إِقْرَأْ کَمَا یَقْرَأُ النَّاسُ» است که نزد بسیاری از اندیشمندان صحت سند و متن آن پذیرفتهشده است؛ اما برخی سند آن را صحیح ندانستهاند و دلیل آن را وجود راوی ضعیفی به نام سالم بن أبیسلمه دانستهاند. البته این روایت با عنوانهای سالم بن سلمه و سالم أبی سلمه نیز در منابع روایی آمده است. ازآنجهت که روایت مذکور از روایات مهم و مورد استناد در فقه، علوم قرآن، تفسیر و قرائت است، واکاوی سند از حیث صحت و ضعف ضروری به نظر میرسد؛ بهویژه که بیانشده کنیه سالمبنسلمه، ابوخدیجه و ابوسلمه است و این دو کنیه برای سالم بن مکرم نیز به کاررفته و در تعدادی از روایات، بدون ذکر نام سالمبنسلمه یا سالمبنمکرم، کنیه ابوخدیجه استعمال شده است و این موضوع احتمال یکی بودن سالم بن مکرم و سالم بن سلمه را مطرح مینماید. بنابراین با تکیهبر ترجمه این راویان در منابع رجال، روایات هر چهار راوی از منابع روایی استخراج و از جهت راوی، روایت، مروی عنه و منابع نقل روایت مورد ارزیابی و بررسی قرار میگیرد تا بتوان به آخرین راوی حدیث دستیافت و به صحت و ضعف سند حدیث حکم نمود. نتایج حاصل از بررسی روایت، مروی عنه و منابع نقل روایت نشان میدهد، سالم بن سلمه و سالم أبی سلمه تصحیف شده از عنوان سالم بن أبیسلمه است و این شخص غیر از سالمبنمکرم است که روایاتی با مضامین تفسیری و فقهی دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
روایت « إِقْرَأْ کَمَا یَقْرَأُ النَّاسُ»؛ رجال؛ سالم بن أبی سلمه؛ سالم بن سلمه؛ سالم أبی سلمه؛ سالم بن مکرم | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Review of the Rijāl Status of the Last Transmitter in the Transmission Chain of the “Iqra’ Kamā Yaqra’ al-Nās” Narration | ||
نویسندگان [English] | ||
Zahrā Qāsimnizhād1؛ Ismā‘īl Zāri‘ī2 | ||
1Assistant Professor, Department of Jurisprudence and Qur’ān Sciences, School of Theology & Islamic Studies, Shiraz University | ||
2Ph.D Student of the Qur’ān and Ḥadīth Sciences, Department of Jurisprudence and Quran Sciences, School of Theology & Islamic Studies, Shiraz University | ||
چکیده [English] | ||
One of the narrations relied upon by the qur’ānic sciences scholars, Islamic jurisprudents, Qur’ān interpreters, and Qur’ān recitation researchers in their studies is the narration “Iqra’ kamā yaqra’ al-nās”. The text and transmission chain of this narration has been accepted by many scholars. Nonetheless, there are some who have not deemed its transmission chain to be perfectly sound due to the presence of a weak transmitter named “Sālim b. Abī Salama.” Of course, this narration exists in narration sources along with similar transmitter names “Sālim b. Salama” and “Sālim Abī Salama.” Since this narration is one of the important narrations used in Islamic jurisprudence, qur’ānic sciences, Qur’ān interpretation, and Qur’ān recitation, an inspection of the soundness of its chain of transmission seems to be necessary. In particular, it has been stated that the teknonym of “Sālim b. Salama” is Abū Khadīja and Abū Salama, and these two teknonyms have also been used for “Sālim b. Mukarram”, and in some narrations, the teknonym Abū Khadīja has been used without mentioning the name “Sālim b. Salama” or “Sālim b. Mukarram.” This might suggest that “Sālim b. Salama” is the same as “Sālim b. Mukarram.” Therefore, based on the interpretations made about these narration transmitters in the Rijāl sources, the narrations under all these four transmitter names were extracted from the narration sources and were examined with regard to the narration transmitter, narration text, the narrated person, and the narration sources so that the last narration transmitter could be found and the soundness or weakness of the narration could be decided upon. The results of the examination of the narration text, the narrated person, and the narration sources indicated that “Sālim b. Salama” and “Sālim Abī Salama” were the misspellings of “Sālim b. Abī Salama”, and this person is different from “Sālim b. Mukarram” who has narrations on the Qur’ān interpretation and the Islamic jurisprudence. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
“Iqra’ kamā yaqra’ al-nās”, Narration Transmitter, Rijāl, Sālim b. Abī Salama, Sālim b. Salama, Sālim Abī Salama, Sālim b. Mukarram, Narration Transmission Chain | ||
مراجع | ||
آلوسی، محمود، روح المعانی، تحقیق علی عبدالباری عطیة، بیروت، دارالکتب العلمیة، 1415ق. ابن ادریس، محمد بن احمد، السرائر الحاوی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1410ق. ابن غضائری، احمد بن حسین، الرجال لابن الغضائری، قم، دارالهدی، 1422ق. ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، نجف اشرف، دار المرتضویه، 1356ش. استرآبادی، علی، تأویل الآیات الظاهره، قم، موسسة النشر الاسلامی، 1409ق. برقی، احمد بن محمدخالد، المحاسن، قم، دارالکتب الاسلامیه، 1371ش. بلاغی، محمد جواد، آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن، قم، بنیاد بعثت، 1420ق. تستری، محمدتقی، قاموس الرجال، قم، مؤسسه نشر اسلامی، 1424ق. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، قم: مؤسسه آل البیت، 1409ق. __________________، اثباة الهداة بالنصوص والمعجزات، بیروت، اعلمی، 1425ق. حلی، حسن بن سلیمان، مختصر البصائر، قم، موسسه نشر اسلامی، 1421ق. حلی، حسن بن یوسف، رجال العلامة الحلی، قم، دار الذخائر، 1402ق. _______________، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، مجمع البحوث الاسلامیه، 1412ق. حمادی، عبدالرضا؛ حسینی، سید علیرضا، «جایگاه نقد محتوایی در اعتبار سنجی احادیث شیعه»، دو فصلنامه حدیثپژوهی، 1393ش، شماره یکم، صص51-27. خصیبی، حسین بن الحمدان، الهدایة الکبری، بیروت، البلاغ، 1419ق. خویی، ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الراوة، قم، مرکز نشر ثقافة الاسلامیة فی العالم، 1372ش. ذهبی، محمدحسین، التفسیر و المفسرون، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1396ق. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، بیروت، دارالعلم، 1412ق. شاه پسند، الهه، «دلالت و مصداق روایت إِقْرَأْ کَمَا یَقْرَأُ النَّاسُ»، پژوهشهای قرآن و حدیث، شماره دوم، 1393ش. شوشتری، محمدتقی، قاموس الرجال، قم، مؤسسه نشر اسلامی، 1410ق. صدوق، محمد بن علی، معانی الاخبار، تهران، دارالکتب الاسلامیة، 1372ش. صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1413ق. صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد، قم، مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی ره، 1404ق. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعهى مدرسین حوزه علمیه، 1417ق. طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، قم، شریف رضی، 1412ق. طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1407ق. _______________، رجال طوسی، قم، انتشارات جامعه مدرسین، 1415ق. _______________، الفهرست، نجف، مکتبة المرتضویة، بیتا. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، تهران، المطبعة العلمیه، 1380ش. فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، الوافی، اصفهان، مکتب امام علی (ع)، 1406ق. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، بیروت، دارالتعارف، 1419ق. کورانی، علی، تدوین القرآن، تهران، دارالقران الکریم، 1418ق. مازندرانی، محمدصالح بن احمد، الکافی شرح جامع محمد مازندرانی، تهران، مکتبة الاسلامیة، 1382ش. مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایة فی علم الدرایة، تهران، دلیل ما، 1386ش. __________، تنقیح المقال فی علم الرجال، قم، مؤسسه آل البیت لإحیاء التراث، 1389ش. مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، بیروت، موسسة الوفاء، 1403ق. ____________، مرآة العقول، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1404ق. مجلسی، محمدتقی، روضة المتقین، قم، موسسه فرهنگی ایلامی کوشانبور، 1406ق. محدث نوری،حسین، مستدرک الوسائل، قم، مؤسسة آل البیت، 1408ق. معرفت، محمدهادی، علوم قرآنی، قم، مؤسسه فرهنگی التمهید، چاپ چهارم، 1381ش. مفید، محمد بن محمد، الاختصاص، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1388ش. _____________، المقنعه، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، 1413ق. مهدویراد، محمدعلی، «بررسی روایت إِقْرَأْ کَمَا یَقْرَأُ النَّاسُبا نگاهی به فهم شیخ انصاری (ره)»، آموزههای قرآنی، 1392ش، شماره 17، صص70-49. نجاشی، احمدبن علی، رجال نجاشی، تحقیق سید موسی شبیری زنجانی، چاپ پنجم، قم، مؤسسه نشر اسلامی، 1416ق. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 915 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 464 |