اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 385 |
| تعداد مقالات | 3,169 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,342,188 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,936,632 |
بررسی تحلیلی- فلسفی دو گانه «تشابه» و «تمایز» در شناخت آثار معماری | ||
| نشریه علمی اندیشه معماری | ||
| مقاله 5، دوره 5، شماره 9، فروردین 1400، صفحه 68-83 اصل مقاله (1.07 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/at.2020.11276.1287 | ||
| نویسندگان | ||
| مائده کلانتری* 1؛ مهدی سعدوندی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری مرمت بناهای تاریخی. دانشگاه هنر اصفهان. اصفهان، ایران | ||
| 2استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان. اصفهان. ایران | ||
| تاریخ دریافت: 12 مرداد 1398، تاریخ بازنگری: 31 مرداد 1399، تاریخ پذیرش: 02 شهریور 1399 | ||
| چکیده | ||
| بیان مساله: شناخت آثار معماری به دلیل پیچیدگی و گستردگی، امری دشوار تلقی می‌گردد. می‌توان با درنظرگرفتن مشابهت میان آثار معماری، دسته‌بندی و گونه‌بندی‌هایی را لحاظ کرد تا با تعمیم خصوصیات موارد مشابه، شناخت اثر معماری تسهیل گردد. از طرفی با وجود مشابهت، آثار معماری دقیقاً یکسان نیستند. هر بنا یگانه و منحصربه‌فرد است و ویژگی‌ها و هویت خاص خود را دارد. بنابراین در شناخت آثار معماری، از سویی با تشابه آثار به هم و از سویی با تمایز آثار از هم مواجهیم سوال تحقیق: ماهیت «تشابه» و «تمایز» و نسبت و رابطۀ میان آن‌ها چیست و در شناخت آثار معماری، کدام جنبه، اصالت بیشتر دارد؟ اهداف تحقیق: هدف پژوهش حاضر تقرب به نحوه شناخت جامع و کامل آثار معماری است. روش تحقیق: برای تبیین پاسخ پرسش‌ها، از حوزۀ فرادست موضوع معماری، یعنی علوم عقلی که به‌طورکلی به شناخت عالم می‌پردازند، مدد گرفته شده است. برای نیل به پاسخ سؤال تحقیق، دوگانه‌های مشابهی در علوم عقلی و عرفانی استخراج شد که مرتبط با هم هستند و می‌توان با روش استدلال قیاسی، قاعده و رابطۀ میان آن‌ها را به دو مفهوم «تشابه» و «تمایز» در پدیده‌ها و ازجمله آثار معماری تعمیم داد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف، «بنیادی نظری» است و از نظر ماهیت و روش، ماهیتی تحلیلی- فلسفی دارد. مهم‌ترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری تحقیق: درنهایت اثبات می‌گردد تشابه و تمایز، دو ویژگی آثار است که نخست در وجوه ظاهری ادراک می گردد. اما هم در وجوه کالبدی و هم در وجوه معنایی آثار هنری و معماری قابل دریافت هستند. این دو جنبه با هم متقابل و درعین‌حال مکمل‌اند و در شناخت آثار معماری لزوماً بایست هر دو جنبه به صورت هم‌زمان در نظر گرفته شوند؛ چراکه هریک از این دو قوه، به‌تنهایی از حقیقت، تصویری ناقص و واژگون به دست می‌دهد؛ درعین‌حال، هم در وجوه کالبدی و هم در وجوه معنایی و فراکالبدی، وجه تشابه، غلبه و اصالت بیشتر دارد و تمایز که در ظهور مادی آثار به حداکثر می‌رسد، ذیل و از شئون آن به حساب می‌آید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| معماری؛ تشابه؛ تمایز؛ شناخت؛ معماری سنتی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A philosophical-analytical study of the duality of "similarity" and "distinction" in the recognition of architectural works | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Maedeh Kalantari1؛ Mahdi Saedvandi2 | ||
| 1Ph. D Student in Conservation of Historical Buildings. Art University of Isfahan. Isfahan. Iran | ||
| 2Assistant Professor. Art university of Isfahan. Isfahan. Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Research Problem: Recognition of architectural works is considered a difficult task due to its complexity and expansion. Categorizations and classifications can be regarded in recognizing the architectural works, by considering the similarities between them to facilitate the recognition of architectural works by generalizing the characteristics of similar cases. But on the other hand, despite the similarities, the architectural works are not exactly the same. Each construction is entirely exclusive, having its own features and identity. It happens because specific aspects and characteristics of buildings are affected by several factors such as climate, style, culture, material, shape and color, methods, authorities, beliefs, tradition, function, etc. these factors cause every building have special aspects and its own features and identity. Thus, in recognizing the architectural works, we are faced on the one hand with the similarities of the works and on the other hand with their distinctions with each other. Research Questions: Therefore, the questions arise as to what the nature of "similarity" and "distinction" and what the relation between them is, and what aspect is more original in recognizing the architectural works. The main purpose of this study is approaching to a comprehensive recognition of architectural works based on their similarities or differences. Research Method: The transcendental realm of architecture, i.e. the rational sciences that deal with the cognition of the universe in general has been used to explain the answer, since the considered questions are fundamental. So Islamic philosophical knowledge has been used and referred. The Most Important Results and Conclusion: To answer the research question, some dualities are extracted. The resulsts showed that the dualities such as General and Partial, Being and Nature, Substance and Accident, Unity and Plurality, Appearance and hidden, Transcendence and Immanence are opposite and also related to each other. One side of these dualities which are discussed is more intelligible and the other side is more sensible. The first one leads to similarities and the second leads to distinctions. In these dualities the two sides are always together and study based on just one side is defective and causes defective recognition and results. Their relationship can be generalized by the deductive reasoning method and generalize to the two concepts of "similarity" and "distinction" in the phenomena, including the architectural works. The present study is "theoretical fundamental" in terms of purpose, while it has an analytical-philosophical nature in terms of nature and method. Finally, it will be proved that similarity and distinction are two features of works that are counteracting while complementary at the same time, and both aspects must be considered simultaneously in recognizing architectural works, since each of these aspects, on their own, provide an incomplete and reciprocal image from the reality. However, the aspect of similarity has more domination and originality, and the distinction that is maximized in the materialistic emergence of the works is considered as one of its subordinates. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Architecture, similarity, distinction, recognition, traditional architecture | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
ابراهیمی دینانی، غلامحسین. 1381. وحدت و کثرت وجود از دیدگاه حکمت متعالیه. پژوهشنامۀ حقوق اسلامی. شمارۀ 8 و 9. صص 90- 103. http://ensani.ir/fa/article/136285/%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%AA-%D9%88-%DA%A9%D8%AB%D8%B1%D8%AA-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA-%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%87 ابراهیمی دینانی، غلامحسین. 1394. از محسوس تا معقول. تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران. https://bookroom.ir/book/30351/%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%88%D8%B3-%D8%AA%D8%A7-%D9%85%D8%B9%D9%82%D9%88%D9%84 اکبریان، رضا. 1386. «جوهر» از دیدگاه ملاصدرا. مجلۀ علمی پژوهشی دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان. شمارۀ 51. صص 41-68. http://ensani.ir/fa/article/226299/%D8%AC%D9%88%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7 البهنسی، عفیف. 1385. هنر اسلامی. ترجمۀ محمود پورآقاسی. تهران: سورۀ مهر. https://ebook.sooremehr.ir/content/6402/%D9%87%D9%86%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C الکساندر، کریستوفر. 1390. معماری و راز جاودانگی، راه بی‌زمان ساختن. ترجمۀ مهرداد قیومی بیدهندی. تهران: دانشگاه شهیدبهشتی. https://taaghche.com/book/20060/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%B2-%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C بورکهارت، تیتوس. 1376. ارزش‌های جاویدان هنر اسلامی. ترجمۀ سیدحسین نصر. مبانی هنر معنوی. تهران: دفتر مطالعات دینی هنر. http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/539709 بینای مطلق، محمود. 1385. نظم و راز. تهران: هرمس. https://www.30book.com/Book/33575/%D9%86%D8%B8%D9%85-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF-%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B3 پورعلی، مصطفی. 1390. دربارۀ پدیدارشناسی معماری. نشریۀ صفه. شمارۀ 52. صص 19-29. http://sofeh.sbu.ac.ir/article/view/20332 حجت، عیسی. 1384. هویت انسان‌ساز، انسان هویت‌پرداز (تأملی در رابطۀ هویت و معماری). نشریۀ هنرهای زیبا. شمارۀ 24. صص 55-62. https://journals.ut.ac.ir/article_13881.html حجت، عیسی. 1394. سنت سنت گرایان و سنت گرایی معماران. نشریه هنرهای زیبا. دوره 20. شماره 1. صص 5-16.https://jfaup.ut.ac.ir/article_56367_51fd4eabb6e4912cccc79ee02f51c0f9.pdf حجت، مهدی. 1380. مقدمۀ کتاب معماری و راز جاودانگی، راه بی‌زمان‌ساختن. ترجمۀ مهرداد قیومی بیدهندی. تهران: دانشگاه شهیدبهشتی. https://taaghche.com/book/20060/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%B2-%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C حسنی، حمیدرضا. 1385. وحدت و کثرت وجود در حکمت متعالیه و عرفان. نشریۀ علمی پژوهشی دانشگاه قم. شمارۀ 3. صص 3-24. http://ensani.ir/fa/article/92452/%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%AA-%D9%88-%DA%A9%D8%AB%D8%B1%D8%AA-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA-%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%87-%D9%88-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86 خمینی، روح الله. 1392. توحید از دیدگاه امام خمینی. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_118923/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/%D8%AA%D9%88%D8%AD%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%B2_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B3_%D8%AC_1_/%D8%AA%D9%88%D8%AD%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%B2_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B3_%D8%AC_%DB%B1_ رنجبر کرمانی، علی‌محمد و نقره‌کار، عبدالحمید. 1388. روش پژوهش در حوزۀ مبانی نظری معماری در پرتو بینش اسلامی. نشریۀ طرح و نماد. شمارۀ 1. صص 63- 80. http://www.iust.ac.ir/jfa/browse.php?a_id=29&sid=1&slc_lang=fa&ftxt=0 رلف، ادوارد. 1389. مکان و بی‌مکانی. ترجمۀ محمدرضا نقصان محمدی، کاظم مندگاری و زهیر متکی. تهران: آرمانشهر. https://www.fadakbook.ir/product/4816/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%DB%8C-%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%D8%B1%D9%84%D9%81-%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D9%86%D9%82%D8%B5%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C شبستری، شیخ‌محمود. 1365. مجموعه آثار، گلشن راز. به اهتمام صمد موحد. تهران: طهوری. https://www.gisoom.com/book/1135565/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF-%D8%B4%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%DA%AF%D9%84%D8%B4%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D8%B2/ شیخ‌الاسلامی، علی. 1383. خیال، مثال و جمال در عرفان اسلامی. تهران: فرهنگستان هنر. https://www.adinehbook.com/gp/product/9642321506 شیروانی، علی. 1392. تشبیه و تنزیه نزد ابن‌عربی. فصلنامۀ آیین حکمت. شمارۀ 18. صص 133- 150. ص 135 و 136. http://ensani.ir/fa/article/342554/%D8%AA%D8%B4%D8%A8%DB%8C%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%87-%D9%86%D8%B2%D8%AF-%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم. 1389. تفسیر آیۀ نور با بیان مراتب آفرینش. ترجمۀ محمد خواجوی. تهران: مولی. https://fidibo.com/book/3598-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%D9%87-%D9%86%D9%88%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%A8-%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%B4 طهوری، نیر. 1386. تجلی باورهای اعتقادی و مفاهیم عرفانی در هنر، معماری و شهرسازی سنتی ایران. مجموعه گفتارهای اولین و دومین هم‌اندیشی مباحث معماری. اصفهان: سازمان فرهنگی‌تفریحی شهرداری. http://ketab.org.ir/bookview.aspx?bookid=1369885 کاشانی، عبدالرزاق. 1370. اصطلاحات‌الصوفیه. قم: بیدار. https://library.tebyan.net/fa/Viewer/Pdf/3344068/1 مصباح یزدی، محمدتقی. 1382. آموزش فلسفه. ج 1. تهران: امیرکبیر. http://lib.eshia.ir/10110/1/1 معماریان، غلامحسین و طبرسا، محمدعلی. 1392. گونه و گونه‌شناسی معماری. نشریۀ علمی پژوهشی انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران. شمارۀ 6. 103-114. https://www.sid.ir/Fa/Journal/ViewPaper.aspx?ID=240817 مطهری، مرتضی. 1371. مسئلۀ شناخت. تهران: صدرا. https://taaghche.com/book/92/%D9%85%D8%B3%D8%A6%D9%84%D9%87-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA مطهری، مرتضی. 1373. مقالات فلسفی. تهران: صدرا. http://lib.eshia.ir/11047/1/11 مظفر، محمدرضا. 1393. ترجمه و شرح منطق. ترجمۀ آیت‌الله محسن غرویان. قم: دارالفکر. https://www.gisoom.com/book/1680977/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82/ ناجی اصفهانی، حامد. 1395. بازکاوی مسئله تشبیه و تنزیه در آموزۀ وحدت تشکیکی وجود. نشریۀ الهیات تطبیقی. شماره 16. صص 124-115. http://ensani.ir/fa/article/366342/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D9%88%DB%8C-%D9%85%D8%B3%D8%A3%D9%84%D9%87-%D8%AA%D8%B4%D8%A8%DB%8C%D9%87-%D9%88-%D8%AA%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%87-%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%AA-%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%DA%A9%DB%8C-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF نصر، سیدحسین. 1375. هنر و معنویت اسلامی. ترجمۀ رحیم قاسمیان. تهران: دفتر مطالعات دینی هنر. http://ensani.ir/fa/article/136634/%D9%87%D9%86%D8%B1-%D9%88-%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C نصر، سیدحسین. 1386. اسلام سنتی در دنیای متجدد. ترجمۀ محمد صالحی. تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی. https://bookroom.ir/book/41811/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AA%D8%AC%D8%AF%D8%AF نوربرگ شولتز، کریستین. 1389. روح مکان به سوی پدیدارشناسی معماری. ترجمۀ محمدرضا شیرازی. تهران: انتشارات رخداد نو. https://www.gisoom.com/book/1977194/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%B1%D9%88%D8%AD-%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ Bonnes, Mirilia, Bonaiuto, Marino & Terence Lee. 2003. Psychological Theories for Environmental Issues. Ashgate Publishing Company. https://www.routledge.com/Psychological-Theories-for-Environmental-Issues/Bonnes-Lee/p/book/9781138277427
Arkoun, Mohammed. 2008. Spirituality and Architecture. Understanding Islamic Architecture. New York: RoutledgeCurzon. https://archnet.org/authorities/329/publications/3690
Al-Jasmi, Abdullah and Mitias, Michael H. 2004. Does an Islamic architecture exist? Revista Portuguesa de Filosofia. T. 60, Fasc. 1. pp. 197-214. https://www.jstor.org/stable/40338415?seq=1. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,384 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 671 |
||
