اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 327 |
| تعداد مقالات | 2,691 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,029,249 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,203,344 |
خوانش نظریه اتمسفر (پیتر زومتور) در تحلیل کیفیت فضایی مساجد آذربایجان‌شرقی (نمونه‌موردی: مساجد جامع تبریز، میانه، سراب، اهر، بناب و عجبشیر) | ||
| نشریه علمی اندیشه معماری | ||
| مقاله 7، دوره 5، شماره 10، مهر 1400، صفحه 109-123 اصل مقاله (1.61 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/at.2020.13289.1530 | ||
| نویسندگان | ||
| شهره باقرزاده کثیری1؛ مهروش کاظمی شیشوان* 2؛ اکرم حسینی3؛ سید مهدی سیدالماسی4 | ||
| 1پژوهشگر دکتری معماری، گروه معماری، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران | ||
| 2استادیار گروه معماری، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران | ||
| 3استادیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
| 4استادیار گروه معماری، مؤسسه آموزش عالی اسوه معاصر، تبریز، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 30 اردیبهشت 1399، تاریخ بازنگری: 25 آبان 1399، تاریخ پذیرش: 06 آذر 1399 | ||
| چکیده | ||
| بیان مساله: از مهم‌ترین ابنیه های ساخته‌شده در فرهنگ‌های سنتی که در طول تاریخ نسبتی معنادار با امر قدسی داشته‌اند، فضاهای عبادی است. مسئله اساسی در طراحی و ساخت مسجد در دوران کنونی، نسبت آن با سنت تاریخی خود در خلق فرم و فضا در مناطق مختلف ایران است. یکی از رویکردها در این زمینه، تداوم کیفیت فضایی است. این پژوهش به دنبال بررسی روشی است که براساس آن بتوان کیفیت فضایی مساجد را موردتحلیل قرار داد تا شناخت عمیق‌تر مسجد حاصل شود. سوال تحقیق: در تجربة کاربران، کیفیت فضایی مساجد چگونه براساس نظریة اتمسفر فضا تبیین می‌شود؟ اهداف تحقیق: هدف از انجام این تحقیق، شناخت و تبیین سهم مؤلفه‌های مؤثر بر خلق کیفیت فضای مساجد تاریخی در آذربایجان‌شرقی است که بتوان براساس آن به بازآفرینش آن کیفیت در شرایط امروز اقدام کرد. روش تحقیق: در این پژوهش با توجه به ماهیت متغیرها، کیفی است و طرح تحقیق، در مرحلة شناخت مساجد موردمطالعه و اخذ نظر کاربران، پیمایشی و در مرحلة تحلیل‌داده‌ها بر اساس نظریه اتمسفر پیتر زومتور، استدلال استنتاجی (قیاسی) است. بر آن است پس از گردآوری داده‌های کتابخانه‌ای ٰ،مشاهدات میدانی و انجام مصاحبه با کاربران، مؤلفه‌های کیفیت فضا تبیین کند. به این منظور ابتدا نظریه اتمسفر تشریح شده سپس با بررسی عوامل مؤثر بر تجربه و ادراک فضا به نقش زمان و حس فضا پرداخته شده است. سپس مؤلفه‌ها در مساجد موردمطالعه ارزیابی شده است. مهم ترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری تحقیق: تحلیل تفسیری یافته‌ها نشان می‌دهد که نسبت میان نتایج حاصل از مصاحبه‌ها و مؤلفه‌های نه‌گانه اتمسفر فضایی نظریة پیتر زومتور، قرابت معناداری دارد از‌این‌رو، ابزار مناسبی جهت تحلیل کیفیت فضا به دست می‌دهد. در مسجد جامع تبریز، کالبد معماری و سلسله‌مراتب دسترسی عمده‌ترین نقش را در ادراک محیط در ذهن مخاطبان دارد. در مساجد بناب و عجبشیر تزئینات سرستون‌ها و تیرها بیشترین تأثیر را بر اتمسفر فضا داشته است. بنابراین شخصیت کالبدی خاص بنا یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های خلق اتمسفر در آن است. تقریباً در تمام مساجد تابش نور آفتاب تفاوت معناداری در ذهنیت مردم ندارد که نشان‌دهندة درون‌گرایی ساخت مسجد در این منطقه است. در مساجد میانه، سراب و اهر رویدادهای فضا و خاطرات مردم از حضور در فضای مسجد در مراسم مختلف تأثیرگذار بوده است. کیفیت دمای احساسی فضا یکی از مؤلفه‌های ساخت اتمسفر در معماری مساجد آذربایجان‌شرقی است. رنگ قرمز آجرها، رنگ قرمز فرش‌ها و نیز تا حدی کوتاهی سقف‌ها باعث ایجاد محیط احساسی گرم شده است که در آب‌وهوای سرد منطقه، رابطه معناداری است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ننظریه اتمسفر؛ انسان‌شناسی فضا؛ احساس و ادراک؛ کیفیت فضا؛ عوامل حسی و ادراک؛ معماری مساجد تاریخی؛ مساجد جامع آذربایجان‌شرقی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Investigation of Zumthor’s Theory of Atmosphere in Experince of Spatial Quality of Religious Buildings in East Azarbaijan Mosques (Case study: Jame Mosques of Tabriz, Miyana, Sarab, Ahar, Bonab, Ajabshir | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Shohreh Bagerzadeh Kasiri1؛ Mehrvash Kazemi Shishavan2؛ Akram Hosseini3؛ Seyed Mehdi Mehdi Seyed Almasi4 | ||
| 1PhD Candidate of Architecture, Architecture Department, Shabestar Branch, Islamic Azad University, Shabestar, Iran | ||
| 2Assistant Professor, Architecture Department, Shabestar Branch, Islamic Azad University, Shabestar, Iran | ||
| 3Assistant Professor, Architecture Department, Faculty of Architecture and Urbanism, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran | ||
| 4Assistant Professor, Architecture Department, Osvesh Moaser Institute of Higher Education, Tabriz, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Research Problem: One of the most important buildings in traditional cultures that have had a significant relationship with the sacred throughout history is their places of worship. The fundamental issue of this research is to provide a way to analyze the spatial quality of mosques to gain a deeper understanding of the mosque and to design mosques in the present era. Also, in the design and construction of mosques, more emphasis has been placed on the physical and symbolic qualities of it. The repetition or innovation in the architecture of the mosque has been focused on creativity in its symbolic elements such as domes, minarets and altars and approaches to architecture of mosques, in a reductionist view, have considered the mosque to be only a symbolic physicality. Therefore understanding the spatial quality factors of mosques, is the main problem of this study. Research Question: In the humanities experience of space, how is the spatial quality of the studied mosques explained based on the space atmosphere theory? Objectives of the research: In the present study, the spatial quality structure of congregational mosques in East Azerbaijan is based on an approach that can explain the spatial quality of those mosques in a way that can be used to recreate its quality. Research Method: The present study, relying on interpretive philosophical foundations, with a qualitative approach based on deductive-inferential reasoning and in the theoretical framework of the atmosphere concept, intends to answer that in the anthropological experience of space, how is the spatial quality of the studied mosques explained based on the space atmosphere theory, by collecting library data and field observations and conducting interviews with users. For this purpose, first the atmosphere theory is described and then by examining the factors affecting the experience and perception of space, the role of time and sense of space is discussed. The components are then evaluated and compared in the studied mosques. The Most Important Results and Conclusion: What cannot be sensed and perceived today with the onslaught of formalist and visual-based architecture on religious buildings, is the spatial quality and its role in identification of the building. In addition to the fact that mosques have lost their true identity and are devoid of physical and environmental characteristics of religious and emotional construction in the true sense, the audience has lost its sense of time and space. This is confirmed by the newly built mosques in the city of Tabriz and other cities. Such that if the name of the mosque is removed from their entrance, one can doubt on its identity as a mosque. Significant signs, such as domes, minarets, courtyards, porches, colorful tiles, and other non-physical qualities that in the past stimulated the audience's feelings in traditional and inspiring mosques, have lost their meaning in today's mosques and have been replaced by modern aesthetics of form. Therefore, the subject of research is not only relevant in traditional religious buildings, but also the creation of quality in the present architecture to stimulate the feeling and influence on the nature of the audience, seems necessary by architects. The focus of this study was on human emotional needs in architectural settings. The lack of this factor has led to the emergence of cold and dull environments without any connection with humans in the architectural space. The results of the present study show that the mental and psychological relationship of the prayers with the building is due to the quality of the spatial experience and the memorable patterns and behavioral bases for them are the most important element of the perception of the mosque space. Their connection to the smell of space, the sound of space, color and light in space, the toughness of walls and the presentable qualities, including the ability to rely on columns, perception of time by the light of windows, presence at the courtyard in summer, build their mental image of the mosque. This is the most important factor in designing and building new mosques. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Atmospheric theory, space quality, sensory and perceptual factors, Religious Buildings, East Azarbaijan Mosques | ||
| مراجع | ||
|
اکبری، علی (۱۳۹۴). از اتمسفر حسی-احساسی تا معماری سکوت، در: زومتور، پیتر (۱۳۹۴). اتمسفر، پیشگفتار، تهران: پرهام‌نقش. ص ۱۳. https://www.researchgate.net/publication/339776782_atmsfr اکبری، علی و محمدمنصور فلامکی (۱۳۹۵). بررسی جایگاه «ادراکات حسی» و «احساس» در پدیده‌شناسی فضای ساخته‌شده، پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، 6 (1)، ۲۱- ۷. https://ijar.ut.ac.ir/arhttps://dx.doi.org/10.22059/ijar.2016.60807ticle_60807.html امینی امیرحسین، سلطانزاده حسین، (1396)، اتمسفر فضا در پدیده شناسی به مثابه فضای بدون سطح، مدیریت شهری، 49، 469-487. http://ijurm.imo.org.ir/article-1-2109-fa.html بهشتی، سیدمحمد (۱۳۸۹). مسجد ایرانی، مکان معراج مؤمنین، تهران: روزنه، ص ۳۰. http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/1989479 پرز-گومز، آلبرتو (۱۳۹۶). فضای معماری: معنا به‌مثابه حضور و بازنمایی، در: هال، استیون و دیگران (۱۳۹۶)، پرسش‌های ادراک: پدیدارشناسی معماری، ترجمة علی اکبری و محمدامین شریفیان، چاپ دوم، تهران: پرهام‌نقش، ص ۱۵۵. https://b2n.ir/550351 حاجی‌قاسمی، کامبیز (۱۳۸۲). گنجنامه، مساجد، تهران: دانشگاه شهید بهشتی و روزنه، ص ۱۰۰. https://b2n.ir/211604 دانشنامه جهان اسلام، ذیل مدخل مسجد جامع بناب. https://b2n.ir/923422 زومتور، پیتر (۱۳۹۸). اتمسفر، ترجمه: علی اکبری، چاپ چهارم، تهران: پرهام‌نقش. ص ۲۵. https://www.researchgate.net/publication/339776782_atmsfr نگینتاجی، صمد، انصاری مجتبی، پورمند، حسنعلی، (1396)، تبیین نسبت رابطۀ انسان و مکان در فرآیند طراحی معماری با رویکرد پدیدارشناسی، هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، 22(4)، 71-80 . https://jfaup.ut.ac.ir/article_65698.html وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، پرونده ثبت آثار ملی، ذیل مداخل مسجد جامع اهر و مسجد جامع شیرلو عجبشیر. https://b2n.ir/326354 هال، استیون و دیگران (۱۳۹۶)، پرسش‌های ادراک: پدیدارشناسی معماری، ترجمة علی اکبری و محمدامین شریفیان، تهران: پرهام‌نقش. ص ۵۷. https://b2n.ir/550351 Balmer, J. & Swisher, M. T. (2013). Diagramming the big Idea, Methods for Architectural Composition. London: Routledge. P 168. https://b2n.ir/269623
Bille, M. & Sorensen. T. F. (2016). Elements of Architecture. Assembling archaeology, atmosphere and the performance of building spaces. London: Routledge, p 107. https://b2n.ir/292513
Böhme, G. (2017). Atmospheric Architectures – the aesthetics of felt spaces. London: Bloomsbury Publishing. P. 150. https://philpapers.org/archive/BHMAAT-3
Böhme,G.(2015).The Aesthetics of Atmospheres. London: Routledge. P 23. https://b2n.ir/206664
Böhme, G., Elíasson, Ó. & Pallasmaa, J. (2014). Architectural atmospheres: On the experience and politics of architecture. Walter de Gruyter. P 43. https://b2n.ir/443591
Canepa, E, (2019). Neurocosmi: La dimensione atmosferica tra architettura e neuroscienze (Translated title, Neurocosmoi: The Atmospheric Dimension between Architecture and Neuroscience) [online]. Ph.D. thesis. Genova: University of Genoa. P. 10, 296. Available online at https://www.iris.unige.it/ (consulted on October 6, 2019).
Canepa. E, Scelsi. V, Fassio. A, vanzino, L, Lagravinese. G, Chiorri, C, (2019), Atmospheres: Feeling Architecture by Emotions, Ambiances, p 10. [Online], 5 | 2019, Online since 20 December 2019, connection on 20 Dec 2019. https://doi.org/10.4000/ambiances.2907
Eliasson, O. (2016). Unspoken Spaces. London: Thames & Hudson. P 13.https://b2n.ir/113894
Eun Cho, M& Kim, M.J, (2017) Measurement of User Emotion and Experience in Interaction with Space, Journal of Asian Architecture and Building Engineering, 16:1, p 99-106. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.3130/jaabe.16.99
Erwine, B. (2017) Creating Sensory Spaces: The Architecture of the Invisible. London: Routledge, p 24. https://b2n.ir/547485
Ferreira, M. de. P, Kretzer, A, Duarte. J. P. Stricker, D, Schenkenberger, B, Weber, M. Toyama. T. (2017), FEEL YOUR DESIGN exploring the sensorial experience of Architectural space through immersive architecture models, Proceedings of the 5th eCAADe Regional International Symposium,The Virtual and the Physical,p.15https://b2n.ir/866405
Ferreira, M. de. P, Kretzer, A, Duarte. J.P. (2019), Embodied Emotions: A Methodology for Experiments in Architecture and Corporeality, Research Culture in Architecture, Publisher: Birkhäuser, pp. 313-320. https://doi.org/10.1515/9783035620238-030
Ford, T. H. (2018). Wordsworth and the Poetics of Air: Atmospheric Romanticism in a Time of Climate Change. Cambridge: Cambridge University Press. P. 18. https://doi.org/10.1017/9781108569316
Griffero T. (2016). Atmospheres: Aesthetics of Emotional Spaces. London: Routledge. P. 67. https://b2n.ir/564660
Hale, J. (2016). Merleau – Ponty for Architects. London: Routledge. P 53. https://b2n.ir/835279
Havik K. (2013).OASE#91, Building Atmosphere, with Juhani Pallasmaa and Peter Zumthor.Amsterdam.: NAi. 91. 3-12 https://b2n.ir/525771
Heidegger, M. (2002) On Time and Being. Translated by: Johan Stambaugh. Chicago: Chicago press. P 12. https://b2n.ir/720297
Jones, P.B, Petrescu, D. Till, J. (2013) Architecture and Participation. London: Routledge, p 40. https://b2n.ir/672473
Lyu, F, (2019), Architecture as spatial storytelling: Mediating human knowledge of the world, humans and architecture, Frontiers of Architectural Research, 8, 275-283.https://doi.org/10.1016/j.foar.2019.05.002
Mitias, M. H. (Ed.). (1994). Philosophy and architecture, 19 Rodopi.P 205. https://b2n.ir/161580
Norberg-Schulz. C. (1979). Genius Loci: Towards a Phenomenology of Architecture. New York: Rizzoli.p 64. https://b2n.ir/895937
Nute. K. & Chen. Z. J. (2018). Temporal cues in built environment. International Journal of the Constructed Environment, 9 (1) p 1-18. https://doi.org/10.18848/2154-8587/CGP/v09i01/1-18
Pallasmaa, J., Böhme, G. Griffero, T.,Thibaud. J. (2015). Architecture and Atmosphere. Helsinki: Peripheral Projects Pub. P 105. https://research.aalto.fi/en/publications/architecture-and-atmosphere
Pallasmaa, J. (2012). The eyes of the skin: architecture and the senses. Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons. P 36, 55. https://b2n.ir/371311
Pallasmaa, J. & MacKeith, P. B (2012). Encounters: Architectural Essay. Helsinki: Rakennustieto. P.55,261.https://www.worldcat.org/title/encounters-architectural-essays/oclc/824694553
Pallasmaa, J. (2018), Between Art and Science: Reality and Experience in Architecture and Olafur Eliasson’s Art. In Gattara, A.; Robinson, S. & Ruzzon, D. (2018). Intertwining: Unfolding Art and Science, no. 1. Milano-Udine: Mimesis Edizioni. P 17-37. http://mimesisinternational.com/intertwining-unfolding-art-and-science-1-2018/
Riedel, F, (2019). Atmosphere. In Slaby, J. & von Scheve, Ch (eds). 2019. Affective Societies: Key Concepts. Abingdon: Routledge. P 85-95. https://b2n.ir/652867
Schmitz, H. (2016). Atmospheric spaces. Ambiances. Environment sensible, architecture and space urban, 2, pp 17-30. https://doi.org/10.4000/ambiances.711.
Vignjević, A., (2017), Dialectic Atmosphere of Architecture, AM Journal, 12, pp 41-54. http://dx.doi.org/10.25038/am.v0i12.166
Wittmann, M. (2017) Felt Time: The Science of how We Experience Time. Cambridge: MIT Press. P 31. https://www.goodreads.com/book/show/29363487-felt-time
Zumthor, P. (1998). Peter Zumthor works: buildings and projects 1979-1997. Lars Müller. P. 11, 24, 46. https://b2n.ir/053876
Zumthor, P. (2006). Atmospheres: Architectural Environments, Surrounding Objects. Basel: Birkhauser. P 22, 61. https://www.degruyter.com/view/title/300229
Zumthor, P. (2010). Thinking Architecture. Basel: Birkhauser. P. 12, 42. https://b2n.ir/247687
Zumthor, P. & Lending, M. (2018). A Feeling of History. Zurich: Scheidegger & Spiess. P 36. https://b2n.ir/080829 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,052 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 344 |
||