اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 396 |
| تعداد مقالات | 3,229 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,590,717 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,115,791 |
مطالعه تطبیقی تاثیر فرهنگ و اقلیم در شکل گیری خانه های قاجاریه دو بوم فرهنگ شیراز و کاشان | ||
| نشریه علمی اندیشه معماری | ||
| مقاله 12، دوره 5، شماره 10، مهر 1400، صفحه 182-201 اصل مقاله (1.53 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/at.2020.10953.1230 | ||
| نویسندگان | ||
| سمیرا پروردی نژاد1؛ مهدی حمزه نژاد2؛ نرگس دهقان* 3؛ منصوره کیان ارثی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه معماری، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران. | ||
| 2استادیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران. | ||
| 3استادیار گروه معماری، واحدنجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 21 خرداد 1398، تاریخ بازنگری: 08 آذر 1399، تاریخ پذیرش: 26 آذر 1399 | ||
| چکیده | ||
| بیان مساله: از میان عوامل متعدد موثر در طراحی خانههای سنتی ایران، اقلیم و فرهنگ هر دو نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کرده‌اند. امروزه توجه کمتر به این دو مقوله مشکلاتی را در تامین آسایش جسمی و فکری بوجود آورده و باعث پدیدآمدن شکل‌های متفاوتی از خانههای ایرانی بدون وابستگی به هویت بومی و فرهنگی شده است. تمایزات بوم فرهنگی خانه‌ها با بررسی‌های تطبیقی بهتر آشکار می‌‌شوند. این تحقیق دو بوم فرهنگ مطرح و مشهور ایرانی از پهنه اقلیمی گرم و خشک (بیابانی و نیمه‌بیابانی) که دو سبک و مکتب متمایز خانهسازی را با توجه به تفاوتهای اقلیمی و فرهنگی در تاریخ معماری ایران ایجاد کرده‌اند، مورد بررسی قرار‌می‌‌دهد. سوال تحقیق: اصلی‌ترین تفاوتهای کالبدی در خانهسازی دو شهر شیراز و کاشان در دوره قاجاریه چیستند؟ و چطور می‌توان تفاوتهای مذکور را براساس مبانی بوم‌فرهنگی این دو شهر تفسیر کرد؟ اهداف تحقیق: در صورتیکه چگونگی تاثیر‌پذیری خانههای قاجاریه شیراز و کاشان از عوامل اقلیمی و فرهنگی متمایز روشن‌تر گردد و با به جریان انداختن این مولفه‌های رها شده و معاصر‌سازی آن‌ها، می‌توان مبنایی برای طراحی بوم فرهنگی امروز، در شهر‌های مختلف ایران پدید آورد. روش تحقیق: در این پژوهش که بخشی از یک تحقیق کیفی کاربردی جامع‌تر است و ماهیتی تفسیری- تاریخی، تطبیقی و پدیدار شناسانه دارد، از مطالعات کتابخانه‌‌ای و میدانی در کنار هم استفاده شده است. مهمترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری تحقیق: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که مهمترین تفاوتها در مساحت، ارتفاع اتاقها، ساماندهی فضا‌های باز و بسته، نوع تزیینات و ... است به طوریکه در کاشان مساحت و ارتفاع اتاقها بیشتر و در شیراز کمتر است. در کاشان در مقایسه با شیراز سلسله مراتب فضایی نیز بیشتر است. علاوه بر توجیهات آسایش اقلیمی و تاثیر میزان رطوبت به عنوان یکی از مهمترین اجزای آن، برای تمایزات فوق می‌توان، از تفاوتهای فرهنگی، صفاتی و مزاج شناسی مردم‌کاشان در مقایسه با مردم شیراز نام برد که نمود این تفاوتها در تزیینات نما، مساحت خانه‌ها و ... قابل تفسیر است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| "اقلیم"."؛ فرهنگ"؛ "خانه؛ های قاجاریه شیراز"."خانه های قاجاریه؛ کاشان" | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Comparative Study of the influence of Culture and Climate in the Form of Qajar Houses in Shiraz and Kashan | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Samira Parvardinezhad1؛ Mehdi Hamzenejad2؛ Narges Dehghan3؛ Masoreh Kianersi3 | ||
| 1PhD student in Department of Architecture, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran. | ||
| 2Assistant Professor, Department of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Planning, Iran University of Science and Technology. | ||
| 3Assistant Professor, Department of Architecture, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Research Problem: Climate and culture both played a very important role in design of Iranian traditional houses. Nowadays, the effect of these two categories reduce and, as a result, they have less contribution to providing physical and intellectual comfort. Different shapes of houses without paying attention to native and cultural identity is the reason of this event. A comparative study of the differences between houses in various cities of Iran with a different climate, displays these contradictions better. Research Question: What are the main differences in the structure of houses in Shiraz and Kashan during the Qajar period? How can these differences interpreted on the based of the eco cultural of these two cities? Research purposes: The purpose of this research is to analyze the traditional houses in the Qajar period of Shiraz and Kashan to identify the effects of important factors such as climate and culture in the shape of the building, the type of ornamentation, facade and etc, to use the past instructive patters in future design. If the influence of the Qajar houses of Shiraz and Kashan from the different climatic and cultural factors becomes clearer and by releasing these abandoned components and modernizing them, it can be a basis for today's eco cultural designing in different cities of Iran. Not paying attention to the issue of the crisis of fossil fuels and the need to return to Natural and native patterns, identity crisis and decreasing the Life expectancy index, the gap between generations and reminiscent of Western culture, they all show the necessity of this research in each of the cities in Iran. By reviewing the traditional architecture of Iran, the physical distinctions and the identity of houses in biological zones, cultural and social differences along with the climatic differences are quite clear. The people's worldview of Iran, with the consideration of the principles and values that have been creating for the people of these lands over time. Made them their identity, allowed the emergence of cultural distinctions in each region, but gradually these values and ways of life have been forgetting, and it has led us to seek our identity in the foundations of foreign culture. This neglect has caused that all the houses of Iran's societies, being similar to the culture and the western architecture. Research Method: In this research, library and field studies are used together to clarify the impact of climatic and cultural factors in the traditional Qajar houses of Shiraz and Kashan, the research method is qualitative approaches with applicable goal, and based on its nature is historical interpretation, comparative and phenomenological. This study, which is part of a more comprehensive applied qualitative research. The Most Important Results and Conclusion: Results of this research show that the most important differences are in the area, height of the rooms, the organization of open and closed spaces, the type of decorations etc. In Kashan, the area and height of the rooms are more than Shiraz. Kashan, in comparison with Shiraz, has more space hierarchy. In addition to the climatic comfort justifications for the above differences, another issue that can mention is the difference between the social culture of Kashan people and Shiraz people. People working hard in Kashan and this causes differences in the facade decorations, the area of houses etc. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| "Climate", "Culture", "Shiraz Qajar Houses", "Kashan Qajar Houses, " | ||
| مراجع | ||
|
افسر، کرامت اله.( 1353). بافت قدیمی شیراز. تهران: انجمن آثار ملی. http://asmaneketab.ir/product/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA-%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%8C-%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87/ آرشیو میراث فرهنگی استان فارس. https://www.farschto.ir/ پانوف، میشل. پرن، میشل.(1382). فرهنگ مردمشناسی. عسکری خانقاه، اصغر. چاپ اول. تهران: سمت. https://www.adinehbook.com/gp/product/9644597133 پوردیهیمی، شهرام. سید کلال، ساسان. (1391)، فضای منظر پیوندگاه فرهنگ و طبیعت، مسکن و محیط روستا، شماره 138. 17-28. http://jhre.ir/browse.php?mag_id=16&slc_lang=fa&sid=1 پوردیهیمی، شهرام.(1390). فرهنگ و مسکن. مسکن و محیط روستایی. شماره 134، تابستان. 3-18. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=137021 جودت، محمدرضا.(1384). "تو معماری را ترسیم می کنی ولی من آن را میسازم"مجموعه مقالات معماری و شهر سازی.تهران: گنج هنر. 245-248. https://www.adinehbook.com/gp/product/964911064X حایری مازندرانی، محمد رضا.( 1388). خانه ، فرهنگ، طبیعت،"بررسی معماری خانههای تاریخی و معاصر به منظور تدوین فرآیند و معیارهای طراحی خانه". تهران: مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری. https://www.gisoom.com/book/1641768/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D9%88-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1/ حسینی یکتا، نفیسه. دادرس، فائزه. یزدانفر، عباس.(1393). تفاوتهای مزاجی انسان و گرایش به شاخصههای معماری، فصلنامه پرستار و پزشک در رزم، شماره پنج ، سال دوم، 211-201. http://npwjm.ajaums.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-79&slc_lang=fa&sid=1 حمزه نژاد، مهدی؛ فضلی، هاجر.(1395). ﺷﺎﺧﺼﻪﻫﺎی ﺑﻮم ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺧﺎﻧﻪ در ﮔﻨﺎﺑﺎد ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻃﺮاﺣﻲ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎی ﺑﻮﻣﻲ ﻣﻌﺎﺻﺮ. چهارمین کنگره تاریخ معماری و شهرسازی ایران. خراسان. بهمن 95. https://civilica.com/doc/936513/ داعی پور، زینب.( 1393). رابطه حضور طبیعت و افزایش حس تعلق در خانههای سنتی ایران. فصلنامه علمی پژوهشی مرکز پژوهشی هنر معماری و شهرسازی نظر. شماره 30. سال یازدهم. 58-49. http://www.bagh-sj.com/article_6497.html راپاپورت، ایموس (1382)، خاستگاههای فرهنگی معماری، آل رسول، صدف، بانک، افرا .فرهنگستان هنر. https://www.noormags.ir/view/en/articlepage/582872/%D8%AE%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C راپاپورت، ایموس (1929)، فرهنگ، معماری و طراحی، برزگر، ماریا. یوسف نیا پاشا، مجید.ساری: شلفین. https://www.gisoom.com/book/1832099/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%88-%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C/ راپاپورت، ایموس. (1366) . منشا فرهنگی مجتمع های زیستی. راضیه رضازاده. تهران: جهاد دانشگاهی دانشگاه علم و صنعت ایران. http//:www.lib.ir/book/68284986/%D9%85%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A1-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%B9%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C/ سلطان‌زاده، حسین. موسوی‌روضاتی، مریم‌دخت؛ حاجی‌قاسمی، کامبیز. (1375). گنج نامه، خانههای کاشان، مرکز اسناد و تحقیقات دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی. چاپ اول. تهران: روزنه. https://lib1.ut.ac.ir:8443/site/catalogue/1038757 سیاح، حمید.(1346). خاطرات حاج سیاح یا دوره خوف و وحشت. گلکار، سیف الله.تهران: سپهر. https://ketabnak.com/book/72422/%D8%AE%D8%A7%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%AD%D8%A7%D8%AC-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%AD صمیمیفر، فاطمه؛ حمزهنژاد، مهدی و خان محمدی، محمدعلی.( 1393). بررسی تطبیقی کالبد خانه های دزفول و کاشان با تاکید بر ملاحظات پایداری(زیست محیطی و اجتماعی). همایش ملی معماری، عمران و توسعه ی نوین شهری. تبریز. https://civilica.com/doc/315069/ طوفان، سحر.(1390). "زن و مطالعات خانواده". بررسی رابطه مفهوم حریم زنانه با آفرینش فضای ورودی در معماری ایران. سال چهارم. شماره چهاردهم. 119-142. http://jwsf.iaut.ac.ir/article_519711.html عادلی، سمیرا. (1392). نسبت طبیعت و معماری از منظر هستیشناسی اسلامی پژوهشی در خانههای سنتی فلات مرکزی ایران و تمرکز بر چهار خانه شاخص در یزد، نایین وکاشان. نشریه مطالعات تطبیقی هنر(دو فصلنلمه علمی پژوهشی). شماره پنجم. سال سوم. 103-116. https://www.sid.ir/Fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=201574 فلامکی، محمد منصور.( 1384). سیری در تجارب مرمت شهری از ونیز تا شیراز. چاپ دوم. تهران: نشر فضا. https://www.gisoom.com/book/1343447/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%A8-%D9%85%D8%B1%D9%85%D8%AA-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AA%D8%A7- قبادیان، وحید.(1387). بررسی اقلیمی ابنیه سنتی ایران. چاپ پنجم. تهران: دانشگاه تهران. https://www.gisoom.com/book/1943844/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D8%A8%D9%86%DB%8C%D9%87-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/ کسمایی، مرتضی و احمدی نژاد، محمد.( 1384). اقلیم و معماری. چاپ سوم. اصفهان: خاک. https://www.adinehbook.com/gp/product/9645583470 کلانتر ضرابی، عبدالرحیم و کاشانی، سهیل.( 1378). "تاریخ کاشان". افشار، ایرج. تهران: امیر کبیر. http://ghnews.ir/index.php?option=com_k2&view=item&id=30035:%D9%85%D8%AA%D9%86-%D9%83%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%9C%D8%AE-%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%DB%9C%D9%85-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B1-%D8%B6%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%9C-%D8%A8%D8%A7-%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84%DB%9C%D8%AA-%D9%87%D8%A7%DB%9C-%D9%88%DB%9C%DA%98%D9%87-%D8%A8%D8%B1-%D8%B1%D9%88%DB%9C-%D8%B3%D8%A7%DB%9C%D8%AA-%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%DB%9C%D9%87-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA&Itemid=125 گروتر، یورگ.(1375). زیباییشناختی در معماری. پاکزاد، چهانشاد. همایون، عبدالرضا. چاپ اول. تهران: دانشگاه شهید بهشتی. http://unipress.sbu.ac.ir/node/311 لنگ، جان؛ عینیفر، علیرضا.(1388). آفرینش نظریه معماری نقش علوم رفتاری در طراحی محیط چاپ چهارم. تهران: دانشگاه تهران. https://www.gisoom.com/book/11200022/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%B4-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85-%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7/ لوتی، پیر؛ کتابی، بدرالدین.(1372). به سوی اصفهان. تهران: اقبال. https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 مارکوس، کلرکوپر. (1382). علیقلیان، احد. خانه: نماد خویشتن. مجله خیال. شماره پنج.84-119. http://ensani.ir/fa/article/226240/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D8%AB%D8%A7%D8%A8%D9%87-%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D9%88%DB%8C%D8%B4%D8%AA%D9%86 مجیدی، سمیرا و معماریان، غلامحسین.(1394). فهم ابعاد عاطفی حیاط در خانههای سنتی شیراز. نشریه علمی پژوهشی انجمن علمی معماری و شهر سازی ایران. شماره9. برگرفته از سایت: http://www.isau.ir/article_62002.html معماریان، غلامحسین.(1387). آشنایی با معماری مسکونی ایرانی گونهشناسی درونگرا. چاپ پنجم. تهران: سروش دانش. https://www.gisoom.com/book/1580452/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%86%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7/ نراقی، حسین.(بی تا). "تاریخ اجتماعی کاشان". تهران: علمی و فرهنگی. https://salahshorannaragh.blog.ir/1393/06/28/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%86%D8%B1%D8%A7%D9%82-27-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86 نصیری، نگار. (1388). مطالعه تطبیقی مفهوم خلوت در خانه درونگرای ایرانی و خانه برونگرای غربی. نشریه هنرهای زیبا. شماره 37.46-39. https://jfaup.ut.ac.ir/article_68319.html همایونی.(1353). "گوشهای از آداب و رسوم مردم شیراز". شیراز: اداره کل فرهنگ و هنر فارس. https://www.farschto.ir Edwards, Brain; Sibley, Magd; Mohamad, Hakimi & Lend. Peter. (2006). Courtyard Housing: Past Present and Future.First Publishid by Taylor and Francis. http://library.sbu.ac.ir/node/5163 Gunn, Michael C. (1980). “CULTURAL ECOLOGY: A BRIEF OVERVIEW”. University of Nebraska, Lincoln DigitalCommons@University of Nebraska –Lincoln. Nebraska Anthropologist. Paper 149-170. https://digitalcommons.unl.edu/nebanthro/149/ Soltanzadeh, Hossein. (2015). “The Role of Climate and Culture on the Formation of Courtyards in Mosques”. Space Ontology International Journal 4 (15). http://soij.qiau.ac.ir/article_520024.html Sutton, Mark Q. and Anderson E. N. (2010).” INTRODUCTION TO CULTURAL ECOLOGY".Second Edition. A division of ROWMAN & LITTLEFIELD PUBLISHERS, INC. Lanham New York Toronto Plymouth, UK .Altamira press. https://www.amazon.com/Introduction-Cultural-Ecology-Mark-Sutton/dp/0759123292 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,195 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,092 |
||