اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 19 |
| تعداد شماره‌ها | 380 |
| تعداد مقالات | 3,121 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,251,079 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,845,123 |
احادیث نهی بکاء بر میّت در میانه فهم جهان‌شمول و بافت‌مدار | ||
| مطالعات فهم حدیث | ||
| دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 14، فروردین 1400، صفحه 27-47 اصل مقاله (339.02 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2021.2331 | ||
| نویسندگان | ||
| یحیی میرحسینی* 1؛ زهرا هاشمی2 | ||
| 1استادیار علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه میبد، میبد، ایران | ||
| 2دانش آموخته دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه میبد، میبد، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 26 آذر 1399، تاریخ بازنگری: 26 دی 1399، تاریخ پذیرش: 29 دی 1399 | ||
| چکیده | ||
| گریستن، نخستین واکنش طبیعی انسان در بدو تولد و یکی از فرآیندهای احساسی بشر به‌شمار می‌رود؛ بیشترین و دردناک‌ترین گریه آدمی، زمانی است که هم‌نوعی از دست دهد که نسبت بدو رابطه عاطفی داشته است. برخی ادیان نسبت به این رفتار هیجانی، دستوراتی دارند؛ از جمله در اسلام، روایاتی وجود دارد که از گریه نهی کرده و در پاره‌ای دیگر، آن را جایز شمرده است. در دسته نخست با تعابیری چون عذاب شدن درگذشته، از نوحه بر میت نهی شده اما در روایات دیگر، گریستن موافق فطرت و از آن به «رحمت» یاد شده است. در سنت اسلامی تلاش‌های فراوانی برای حل این تعارض ارائه شده که بیشترین آن‌ها، باور به نسخ است؛ بی‌آن‌که دلیل آن به اندازه کافی بررسی شود. مطالعه حاضر می‌کوشد ضمن گونه‌شناسی فهم‌های سنتی، خوانشی تاریخی متناسب با بافت صدور این دسته از روایات به‌دست دهد. نتایج نشان می‌دهد دستور اولیه مبنی بر حرمت، ارتباط تنگاتنگی با فرهنگ پیشا اسلامی ساکنان شبه جزیره عربستان از جمله تفاخر و تکاثر در مراسم سوگواری و باور به تناسخ داشته است؛ از این‌رو برحذر داشتن از گریه، راه‌کاری برای میراندن آن باورها بوده است. اثربخشی شرایط سیاسی و گفتمان قدرت نیز به عنوان یک فرضیه، طرح شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گریه بر میت؛ نوحه؛ بکاء؛ فقه‌الحدیث؛ گفتمان؛ انسان‌شناسی فرهنگی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Religious Quotes on the Avoidance of Crying for the Dead: An Inclusive Context-Oriented Approach | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Yahya Mirhosseini1؛ Zahra Hashemi2 | ||
| 1Assistant Professor of Quran and Hadith, Faculty of Theology, Meybod University, Meybod, Iran. | ||
| 2Graduated from Doctor of Quranic and Hadith Sciences, Faculty of Theology, Meybod University. | ||
| چکیده [English] | ||
| Crying is an emotive human phenomenon initiated shortly after birth as the first natural act in man’s life. Bitter forms of crying often occur when one loses a dear person or whoever cordially significant. There are certain religious comments and commandments on this emotive behavior. The repertoire of Muslim teachings contains a set of contrastive remarks in this regard. Some of them discourage crying for the dead by considering it as a torture for them, while others encourage it as a natural reaction and even refer to it as a blessing. So far, Muslim scholars have made a great deal of attempts to resolve this contrast. Of the speculations ever offered, a history-based view considers crying as a permissible act. On the basis of inadequate historical evidence, it is argued that the ban on crying is a matter of the past. Through the analysis of the traditional views on the subject and by considering the historical contexts of certain quotations, the present study seeks to offer an appropriate picture in this regard. As the results of the study indicate, the initial prohibition of crying for the dead was strongly induced by the specific features of the pre-Islam culture in the Arabian Peninsula, such as ostentation and belief in reincarnation. The prohibition was mostly directed to the eradication of wrong beliefs there. Political conditions of the time and the corresponding power dialectics are also put forth as another basis for such a prohibition. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Crying for the Dead, Wailing, Hadith Jurisprudence, Dialectics, Cultural Anthropology | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. آلبانی، محمد ناصرالدین، أحکام الجنائز، بی‌جا، مکتب اسلامی، 1406ق. آلوسی، محمود شکری، بلوغ الأرب فی معرفة احوال العرب، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1992م. ابن أبی الحدید، عبدالحمید بن هبة الله، شرحنهجالبلاغة، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، 1404ق. ابن ادریس حلی، محمد بن منصور، السرائر الحاوی التحریر الفتاوی، قم، مؤسسه نشر اسلامی، بی‌تا. ابن‌تیمیه، احمد بن عبدالحلیم، مجموع الفتاوى، بیروت، مؤسسه دار الوفاء، بی‌تا. ______________، مختصر منهاج السنة، نعا، دارالصدیق، 1426ق. ابن‌جوزی، یوسف بن قزاوغلی، تذکرة الخواص، قم، الشریف الرضی، 1376ش. ابن‌جوزى، أبوالفرج عبدالرحمن، المنتظم فى تاریخ الأمم و الملوک، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1418ق. ابن‌حجر عسقلانى، احمدبن‌على، الإصابة فى تمییز الصحابة، بیروت، دارالکتب العلمیة، 1415ق. ________________، فتح الباری، بیروت، دارالمعرفة.، بی‌تا. ابن‌سعد، محمدبن‌سعد، الطبقات الکبرى، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1410ق. ابن‌شبه نمیری، عمر بن شبه، تاریخ المدینه المنورة، قم، دار الفکر، 1410ق. ابن‌عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستذکار، بیروت، دار الکتب العلمیة، 2000م. _______________، الاستیعاب فى معرفة الأصحاب، بیروت، دار الجیل، 1412ق. ابن‌قتیبه، عبدالله بن مسلم، تأویل مختلف الحدیث، بیروت، دارالکتب، بی‌تا. ابن قدامه، عبدالله بن احمد، المغنی، بی‌جا، مکتبه القاهره، 1388ق. ابن‌ماجه، محمدبن‌یزید، سنن، بیروت، دار الجیل، 1418ق. ابن‌محمد عثیمین، محمد بن صالح، مجموع فتاوى ورسائل، عربستان، دارالوطن، 1413ق. ابن‌منظور، محمد بن مکرم، لسانالعرب، بیروت، دار الفکر، 1414ق. ابن‌هشام، عبدالملک، السیرة النبویة، بیروت، دار المعرفة، بی‌تا. ابن‌میثم، میثم بن علی، شرح نهج البلاغة، تهران، دفتر نشر الکتاب، 1404ق. ابوداود، سلیمان بن اشعث، سننأبی‌داود، قاهره، دار الحدیث، 1420ق. احمدبن‌حنبل، مسند، بیروت، الرسالة، 1416ق. اوشیدری، موبد جهانگیر، دانشنامه مزدیسنا، تهران، مرکز، 1389ش. بخارى، محمد بن اسماعیل، حیحالبخاری، قاهره، جمهوریة مصر العربیة، 1410ق. بلاذری، احمد بن یحیی، أنساب الأشراف، به کوشش سهیل زکار و ریاض زرکلى، بیروت، دار الفکر، 1417ق. بویس، مری، گوسان پارتی و سنت خنیاگری ایرانی، در مجموعه دو گفتار درباره خنیاگری و موسیقی ایران، ترجمه بهزاد باشی، تهران، آگاه، 1368ش. بیهقی، احمدبن‌حسین، معرفة السنن و الآثار، به کوشش حسن کسروی، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1412ق. پورداود، ابراهیم، شرح و توضیحات بر یسنا، تهران، اساطیر، 1387ش. ترمذی، محمدبن‌علی، المنهیات، مصر، مکتبة القرآن للطبع، 1406ق. __________، نوادر الأصول فی أحادیث الرسول (ص)، بیروت، دار الجیل، بی‌تا. ترمذى، محمدبن‌عیسى، الجامعالصحیحوهوسننالترمذی، قاهره، دار الحدیث، 1419ق. جرداتی، محمدعبدالله، فتح العلام بشرح مرشد الانام فی الفقه علی مذهب السادة الشافعیة، قاهره، دارالسلام، 1412ق. جوادعلی، المفصل فى تاریخ العرب قبل الإسلام، بی‌جا، دار الساقی، 1422ق. حر عاملى، محمدبن‌حسن، وسائلالشیعة، قم، مؤسسة آل البیت (ع)، 1409ق. حلی، جعفر بن حسن، المعتبر فی شرح المختصر، به کوشش محمد علی حیدری، قم، مؤسسه سید الشهداء، 1407ق. حلی، حسن بن یوسف، منتهی المطلب، مشهد، مجمع البحوث الاسلامیه، 1422ق. دهلوی، ولی‌الله ابن عبدالرحیم، حجة الله البالغة، بیروت، دار الجیل، 1426ق. راغب اصفهانى، حسین‌بن‌محمد، مفرداتألفاظالقرآن، بیروت، الدار الشامیه، 1412ق. رضی، هاشم، ترجمه و شرح وندیداد، تهران، بهجت، 1385ش. زحیلى، وهبه، التفسیرالمنیرفیالعقیدةوالشریعةوالمنهج، دمشق، دارالفکر، 1411ق. ________، الفقه الإسلامی و أدلته، دمشق، دار الفکر، 1409ق. ژینیو، فیلیپ، ارداویراف‌نامه، ترجمه: ژاله آموزگار، تهران، بی‌نا، 1377ش. سیدرضی، محمدبن حسین، نهج البلاغة، به کوشش صبحی صالح، قم، هجرت، 1414ق. سیوطی، عبدالرحمن بن أبی‌بکر، شرح الصدور بشرح حال الموتى والقبور، بیروت، دار المعرفة، 1417ق. شافعی صغیر، شمس‌الدین، نهایة المحتاج الی شرح المنهاج، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1413ق. شربینی، محمدبن‌خطیب، مغنی المحتاج، بیروت، دار المعرفة، 1418ق. شوکانی، محمدبن‌علی، تحفه الذاکرین، بیروت، موسسه الکتب الثقافیة، 1408ق. _____________، نیل الأوطار من أحادیث سید الأخیار، بیروت، دار الجیل، 1973م. شهرستانی، عبدالکریم، الملل و النحل، قم، رضی، 1364ق. شیبانی، ابی‌عمرو، شرح المعلقات التسع، بیروت، مؤسسه الأعلمی، 1422ق. صدوق، محمد بن على، معانیالأخبار، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه، 1361ش. _______________، من لایحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامى، 1413ق. طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، بیروت، داراحیا التراث العربی، 1404ق. طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، بیروت، دار التراث، 1378ق. طبسی، محمدجواد، البکاء علی المیت علی ضوء السنة و السیرة، تهران، مشعر، بی‌تا. طوسی، محمدبن‌حسن، المبسوط فی فقه الامامیه، بی‌جا، المکتبة المرتضویه، بی‌تا. عبدالمجید عابدین، بین الحبشة و العرب، بیروت، دارالفکر العربی، بی‌تا. عسکرى، سید مرتضى، معالمالمدرستین، تهران، مؤسسة البعثة، 1412ق. ____________، من سنن النبی (ص) البکاء علی المیت، تهران، مجمع علمی اسلامی، 1377ش. عمر فروخ، تاریخ الجاهلیة، بیروت، دارالعلم للملایین، چاپ دوم، 1984م. قاضی نعمان، نعمان بن محمد مغربى، دعائمالإسلام، قم، مؤسسة آل البیت) ع)، 1385ق. کاندهلوی، محمد زکریا، اوجز المسالک، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1420ق. کلبانی عمانی، عبید، حول البکاء علی المیت، بحرین، دارالعصمة، 1428ق. کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، 1407ق. محمد بن عبدالوهاب، رسالة فی الرد على الرافضة، عربستان، جامعه الامام محمد بن سعود، بی‌تا. مزی، یوسف بن عبدالرحمان، تهذیب الکمال، بیروت، مؤسسه الرساله، 1406ق. مسعودی، علی بن حسین، اثباتالوصیة، قم، انصاریان، 1426ق. _____________، مروج الذهب و معادن الجوهر، قم، دار الهجرة، 1409ق. مسلم بن حجاج، حیحمسلم، قاهره، دار الحدیث، 1412ق. مشکور، محمدجواد، فرهنگ تطبیقی عربی با زبان‌های سامی و ایرانی، تهران، بنیاد فرهنگ ایران، 1978م. نجفی، محمدحسن بن باقر، جواهر الکلام، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1362ش. نسائی، احمد بن علی، المجتبىمنالسنن المشهوربسننالنسائى، عمان، بیت الأفکار الدولیة، بی‌تا. نورى، حسین بن محمدتقى، مستدرکالوسائلومستنبطالمسائل. قم، مؤسسة آل البیت) ع)، 1408ق. نووی، یحیی بن شرف، الأذکار النوویة، بیروت، دارالفکر، 1414ق. ____________، المجموع، بیروت، دارالفکر، بی‌تا. ____________، روضه الطالبین و عمده المفقین، بیروت، دارالفکر، 1426ق. واحدى، على بن احمد، اسبابالنزولواحدى، ترجمه: علیرضا ذکاوتی، تهران، نی، 1383ش. واقدى، محمدبن‌عمر، المغازی، بیروت، مؤسسة الأعلمى، 1409ق. وندیداد، به کوشش هاشم رضی، تهران، بهجت، 1385ش. ویدن گرن، گئو، دین‌های ایران، ترجمه: منوچهر فرهنگ، تهران، آگاهان ایده، 1377ش. هاشمی خویی، حبیب الله بن محمد، منهاج البراعة، تهران، مکتبة الاسلامیة، 1400ق. هینلز، ان، شناخت اساطیر ایران، ترجمه: ژاله آموزگار و احمد تفضلی، تهران، چشمه، 1385ش. Joynboll, G.H.A, Muslim Traditions. Landaon. University of Cambridge.1983, p96-108. Goldziher, Ignaz, Muhammedanische Studien, Halle, Max Niemeyer, 1889. Van Baaren. Th. P , Death, in Encyclopedia of Religion, Edited by Mircea Eliade, 1987, Vol.4, pp 251 – 259. Hartland, E. S , Death and Disposal of the Dead, in Encyclopedia of Religion and Ethics, 1908, vol 4, edited by James Hastings, pp. 411-444. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,081 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 483 |
||