اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 19 |
| تعداد شماره‌ها | 380 |
| تعداد مقالات | 3,121 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,250,685 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,844,919 |
بررسی و تحلیل ادراج متنی احادیث در کتاب جواهر الکلام | ||
| مطالعات فهم حدیث | ||
| دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 14، فروردین 1400، صفحه 71-91 اصل مقاله (356.33 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2021.2334 | ||
| نویسندگان | ||
| سیدعلی دلبری* 1؛ سیدجعفر علوی2؛ علی اکبر حبیبی مهر3 | ||
| 1دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی | ||
| 2استادیار گروه فقه و اصول دانشگاه علوم اسلامی رضوی | ||
| 3دانش‌آموخته دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی | ||
| تاریخ دریافت: 24 فروردین 1399، تاریخ بازنگری: 20 دی 1399، تاریخ پذیرش: 29 دی 1399 | ||
| چکیده | ||
| روایات، سنّت معصومان را که بیان‌گر کلام خداوند است برای ما گزارش می‌کند اما در گذر زمان دچار آسیب‌های متعدّدی شده که یکی از آن‌ها پدیده ادراج است. برطرف کردن این آسیب جز با استفاده از تجربیات حدیث‌پژوهان خبره ممکن نیست. مخزن جواهر فقه اهل بیت (ع) که در دسترس ماست، می‌تواند در این جهت راه‌گشا باشد. نوشتار پیش‌رو که با روش توصیفی- تحلیلی سامان یافته در صدد است که حجیّت حدیث مُدرَج، عوامل ادراج و قراین کشف آن را از نظر صاحب جواهر مورد بررسی قرار دهد. یافته‌های این جستار نشان می‌دهد که از نظر ایشان، حدیث مُدرَج تنها به صورت مویّد قابل استفاده است، عواملی همچون شرح و تفسیر روایات، آمیخته شدن اجتهادها با احادیث، ادخال روایتی در روایت دیگری و اشتباه راوی یا ناسخ باعث پیدایش پدیده ادراج در روایات شده است و قراینی مانند گزارش متخصّصان حدیث، سنجش حدیث با دیگر روایات، ناسازگاری با کلام اهل لغت، عدم تناسب با سیاق واژگان متن حدیث و اسلوب کلام می‌تواند در کشف و شناسایی این آسیب موثّر باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جواهر الکلام؛ ادراج متنی؛ مویّد بودن حدیث مُدرَج؛ عوامل ادراج؛ قراین کشف ادراج | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Review & Analysis of Textual Interpolation of Ḥadiths in the Book of Jawāhir al-Kalām | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Seyyed Ali Delbari1؛ Sayyed Jafar Alavi2؛ Aliakbar Habibimehr3 | ||
| 1Associated Professor of Razavi University of Islamic Sciences. | ||
| 2Assistant Professor, Department of Jurisprudence and Principles, Razavi University of Islamic Sciences. | ||
| 3PhD Student of Quran and Hadith, Razavi University of Islamic Sciences | ||
| چکیده [English] | ||
| The Ḥadiths are the means of narrating the traditions of the Immaculate Imams to us, which in fact are the teachings of the Almighty. Yet the topic of Ḥadith has gone through so many problems over time including the topic of Idrāj or interpolation. Resolving such issue is feasible by the help of the Ḥadith experts and their expertise in the field. Perhaps the sources of the Household of the Prophet (peace be upon them) jurisprudence that resides within our reach, is the opening path for resolving such problems. This article reviews and analyzes the authenticity of an interpolated Ḥadith, its causing factors, as well as the identifying factors from the viewpoint of the author of Jawāhir Using a descriptive – analytical approach. According to the view of the author, the interpolated Ḥadith can only be accepted and used as confirmer element. Factors such as commentary and exegeses of the Ḥadith, mixture of the Ḥadith with Ijtihad, alteration of another Ḥadiths, and mistake (intentionally or unintentionally) of the narrator can all lead to the interpolation of the Ḥadith. Accordingly factors such as experts’ reports, measurement of one Ḥadith to another Ḥadiths, lack of compatibility with the lexicographer statements, lack of compatibility with the context of the Ḥadith or the style of the statement can be used as signs to identify the interpolated Ḥadith. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Jawāhir al-Kalām, Textual Interpolation, Interpolated Ḥadith as a Confirmer, Factors of Interpolation, Signs of Interpolation | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. آقابزرگ تهرانى، محمدمحسن، الذریعة، گردآورنده: احمد بن محمد حسینی، بیروت، دار الأضواء، 1403ق. ابن‌حجر، احمد، نخبة الفکر فی مصطلح اهل الاثر و شرحها نزهة النظر فی توضیح نخبة الفکر، تصحیح: کپتان ولیم ناسولیس الایرلندی و المولوی عبدالحق و المولوی غلام قادر، کلکته، کالج پریس، 1862م. ابن‌صلاح، مقدمة ابن‌الصلاح، تحقیق: نورالدین عتر، بیروت، دار الفکر، 1406ق. ابن‌فارس، احمد، معجم مقاییس اللغة، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، 1404ق. ابن‌منظور، لسان العرب، بیروت، دار صادر، چاپ سوم، 1414ق. اراکی، محمدعلی، کتاب الطهارة، قم، موسسه در راه حق، 1413ق. ازهری، محمد، تهذیب اللغة، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1421ق. اصفهانی، محمد، کشف اللثام، قم، جامعه مدرسین، 1416ق. بحرانی، یوسف، الحدائق، قم، جامعه مدرسین، 1405ق. بروجردی، آقاحسین طباطبایی، تبیان الصلاة، تقریر: علی صافی گلپایگانی، قم، گنج عرفان، 1426ق. بستانی، قاسم و باجی، نصره، «سیاق لغوی؛ مفهوم و کارکرد آن در فهم حدیث»، علوم حدیث، زمستان 1393، شماره 74، صص 3-25. بهایی، محمد، الوجیزة، قم، بصیرتی، 1398ق. تهانوى، محمدعلى، کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، تحقیق: علی دحروج، بیروت، مکتبة لبنان ناشرون، 1996م. حائری، علی، ریاض المسائل، قم، موسسه آل البیت (ع)، 1418ق. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، قم، موسسه آل البیت (ع)، 1409ق. حلی، جعفر بن حسن، المعتبر، تحقیق: محمدعلی حیدری و دیگران، قم، موسسه سید الشهداء (ع)، 1497ق. حمزه کاظم، فاطمه، «الادراج فی الحدیث النبوی الشریف»، مجله جامعة بابل للعلوم الانسانیة، سال ۲۰۱۹، المجلد ۲۷، العدد ۱، صص 162-175. جوهری، اسماعیل، الصحاح، بیروت، دار العلم للملایین، 1376ق. خطیب بغدادی، احمد بن علی، الفصل للوصل المدرج فی النقل، تحقیق: محمد بن مطر الزهرانی، قم، دار الهجرة، 1418ق. خمینی، روح اللّه، الرسائل، قم، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، 1410ق. دلبری، سیدعلی، «ادراج در متن حدیث: انواع، عوامل و پیامدهای آن»، تحقیقات علوم قرآن و حدیث، سال 1392، شماره 19، صص 31-56. راغب اصفهانی، حسین، مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دار القلم، 1412ق. رجبی، محمود، روش تفسیر قرآن، قم، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، 1383ش. ساجدی، ابوالفضل و مرتضوی شاهرودی، محمود، «واکاوی گونه‌های دخالت ذهنیت راویان در فهم حدیث»، علوم حدیث، سال 1392، شماره 2، صص 118-145. سیوطی، عبدالرّحمن، الاتقان، بیروت، دار الکتاب العربی، چاپ دوم، 1421ق. __________، تدریب الراوی، تحقیق: عبدالوهاب عبداللطیف، الریاض، مکتبة الریاض، بی‌تا. __________، المدرج الی المدرج، تصحیح: صبحی البدری السامرائی، الکویت، الدار السلفیة، بی‌تا. شهید اول (عاملی)، محمد، ذکری الشیعة، قم، موسسه آل البیت (ع)، 1419ق. شهید ثانی (عاملی)، زین الدین، الرعایة، تحقیق: عبدالحسین محمدعلی بقال، قم، مکتبة آیة العظمی مرعشی نجفی، چاپ دوم، 1408ق. صدوق، محمدبن علی، الامالی، تهران، کتابچی، چاپ ششم، 1376ش. ___________، الخصال، قم، جامعه مدرسین، 1362ش. ___________، علل الشرایع، قم، کتاب‌فروشی داوری، 1385ش. ___________، عیون اخبار الرضا (ع)، تهران، نشر جهان، 1378ق. ___________، من لا یحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین، چاپ دوم، 1413ق. صفّار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات، قم، مکتبة آیة اللّه مرعشی، چاپ دوم، 1404ق. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تهران، نشر مرتضوی، چاپ سوم، 1375ش. طوسی، محمد، الإستبصار، تصحیح: حسن موسوی خرسان، تهران، دار الکتب الاسلامیة، 1390ق. _______، الأمالی، تحقیق: موسسة البعثة، قم، دار الثقافة، 1414ق. _______، تهذیب الأحکام، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. عاملی، عبد الصمد، وصول الاخیار، تحقیق: عبد اللطیف کوه‌کمری، قم، مجمع الذخائر الاسلامیة، بی‌تا. عبدالرّحمن عبد الرّحیم، محمود عبداللّه، «الإدراج و أثره فی فقه الحدیث»، حولیة کلیة اصول الدین و الدعوة الاسلامیة بطنطا، 2016م، شماره 8، صص 997- 1049. عبدالعزاوی، انور فارس، «الحدیث المدرج-دراسة نظریة تطبیقیة»، مجلة آداب الفراهیدی، 2015م، شماره 22، صص 162-181. علی بن جعفر، مسائل علی بن جعفر و مستدرکاتها، قم، موسسه آل البیت (ع)، 1409ق. فراهیدی، خلیل، العین، قم، نشر هجرت، چاپ دوم، 1409ق. فیروزآبادی، محمد، القاموس المحیط، بیروت، دار الکتب الاسلامیة، 1415ق. فیض کاشانى، محمدمحسن، الوافی، اصفهان، کتابخانه امام امیرالمومنین علی (ع)، 1406ق. کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق: علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. ________________، تحقیق: قسم إحیاء التراث مرکز بحوث دار الحدیث، قم، دار الحدیث، 1429ق. مبروک، رمضان، «الإدراج فی الحدیث و أثره علی المتن و الاسناد»، حولیة کلیة الدراسات الاسلامیة و العربیة، 1425ق، العدد 22، صص 136-227. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق. _________، مرآة العقول، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ دوم، 1404ق. مجلسی، محمدتقی، لوامع صاحبقرانی، قم، موسسه اسماعیلیان، چاپ دوم، 1414ق. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، قم، صدرا، چاپ هشتم، 1372ش. مکارم شیرازی، ناصر، انوارالاصول، تقریر: احمد قدسى، قم، مدرسه الامام علی بن ابی طالب (ع)، چاپ دوم، 1428ق. منسوب به امام رضا (ع)، علی بن موسی(ع)، فقه الرضا (ع)، مشهد، موسسه آل البیت (ع)، 1406ق. نجاشی، احمد، رجال النجاشی، قم، موسسه النشر الاسلامی، چاپ ششم، 1365ش. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، تحقیق: عباس قوچانی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ هفتم، 1362ش. نرم افزار قاموس النور2. نوری، حسین، مستدرک الوسائل، قم، موسسه آل البیت (ع)، 1408ق. هاشمی، احمد، جواهر البلاغة، قم، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، چاپ پنجم، 1381ش. http://www.manuscripts.ir/fa/center-news. http://farsi.khamenei.ir. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 899 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 364 |
||