2کارشناس ارشد معماری اسلامی، دانشکده هنر و معماری اسلامی، دانشگاه بین المللی امام رضا ع، مشهد، ایران
تاریخ دریافت: 29 آذر 1399،
تاریخ بازنگری: 11 بهمن 1399،
تاریخ پذیرش: 08 خرداد 1400
چکیده
فتوت، آیینی در ایران باستان بود که پس از امتزاج با آموزه های اسلامی، معانی ژرف تری یافت. فتوت نامه ها- همچون اسنادی میان رشته ای- روش های آمیختن هنر را با اخلاق به هنرآموزان -با بلاغتی خاص- می آموخت.این پژوهش با هدف تبیین کارکرد فتوت نامه ها دراعتلای اخلاق حرفه ای در هنر ایران انجام شده است. بدین منظور، با روش کیفی، و با استفاده از برداشت میان رشته ای از متن فتوت نامه ها، اشتراک محتوا و روش آنها را با سنت معنوی هنرایرانی بررسی تطبیقی کرده است. ضرورت باز نگری در مفاهیم فتوت نامه ها، روشن می سازد که با روشمندی امکان استفاده ترویجی از محتوی آنها در هنر معاصروجود دارد. یکی از مهمترین نتایج چنین امری، حفظ سویه و ریشه های فرهنگ و تمدن اصیل ایرانی- اسلامیِ مندرج در فتوت نامه ها در سطح عموم، و ارتقاء جایگاه هنر و هنرمندان از طریق تأسی به هویت و اخلاق حرفه ای است. افزون بروجوه محتوای اخلاقی فتوت نامه ها می توان به غنای ادبی بلاغی آنان هم اشاره کرد که این خود در تثبیت وتحکیم مضامین آنها بسی قابل توجه بوده است؛ ونماد پیوند راهبردی هنرایران و ادبیات فارسی به منزله کلید ورود به گنجینه های هنر این سرزمین است.
Explaining the role of Fotovvatnameh in the transcendence of the moral field of Iranian art
نویسندگان [English]
alireza bavandian1؛ Hadi Farhangdoust2
1assistant profesor
2Master of Islamic Architecture, Faculty of Islamic Art and Architecture, Imam Reza International University, Mashhad, Iran
چکیده [English]
Magnanimity was a ritual in ancient Iran that found deeper meanings after mixing with Islamic teachings. Photo letters - as interdisciplinary documents - taught the methods of combining art with ethics to art students - with a special rhetoric - This study aims to explain the function of photo letters in promoting professional ethics in Iranian art. For this purpose, with a qualitative method, and using an interdisciplinary interpretation of the text of the photo letters, the sharing of content and their method with the spiritual tradition of Iranian art has been comparatively studied. The need to reconsider the concepts of photo letters makes it clear that there is a way to promote their content in contemporary art. One of the most important results of this is to preserve the roots and roots of the original Iranian-Islamic culture and civilization contained in the photo letters at the public level, and to promote the status of art and artists through the establishment of professional identity and ethics. In addition to the moral content of the photo letters, we can also point to their rhetorical literary richness, which has been very significant in consolidating and consolidating their themes; The symbol of the strategic link between Iranian art and Persian literature is the key to entering the treasures of art in this land.
کلیدواژه‌ها [English]
Art, Persian literature, traditionalism, photo letter, ethics
مراجع
فهرست منابع و مآخذ
کتابها
ابراهیمی، نادر. (1378). «چیستی و فلسفه هنر»، چیستی هنر، به کوشش عباس نبوی، تهران، مرکز پژوهش های نهاد-قطران صص 5-22.
ابن المعمار البغدادی الحنبلی، ابوعبدالله محمدبن ابی المکارم. (1958). کتاب الفتوه، بغداد، مکتبه المثنی.
اسفندیاری، امید(1378)،«معرفت شناسی هنر، چیستی هنر»، به کوشش عباس نبوی، تهران: مرکز پژوهشهای نهاد-قطران صص 48- 69.
افشاری، مهران و مداینی، مهدی. (1381). چهارده رساله در باب فتوت و اصناف، چاپ سوم، تهران: نشر چشمه.
پازوکی، شهرام. (1384). «حکمت هنر و زیبایی در اسلام»، تهران: فرهنگستان هنر.
سلمی، ابوعبدالرحمن. (1369). مجموعه آثار ، ج۲، ص۲۲۵ـ ۲۲۸، به کوشش نصرالله پورجوادی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
سهروردی، شهابالدین. (1370). فتوتنامه، تهران: چاپ مرتضی صراف.
شفیعیکدکنی، محمدرضا. (1386). قلندریه در تاریخ، تهران: انتشارات سخن.
صراف، مرتضی. (1352). رسائل جوانمردان، مشتمل بر هفت فتوتنامه، با مقدمه و خلاصه فرانسوی از هانری کربن، تهران: قسمت ایرانشناسی انستیتوی فرانسوی پژوهشهای علمی در ایران.
فرامرز قراملکی، احد. (1385). اخلاق حرفه ای، تهران: نشر مجنون.
معتمدی، احمدرضا. (1368). مبانی هنر موعود، تهران: انتشارات برگ
موسوی، سید رضی. (1390). درآمدی بر روششناسی هنر اسلامی، تهران: انتشارات ادیان با همکاری مدرسه اسلامی هنر.
بهار، مهرداد. (1376). سابقه جوانمردی در ایران باستان، برگرفته از هانری کربن، آیین جوانمردی.
راوندی، مرتضی. (1347). تاریخ اجتماعی ایران، تهران: انتشارات امیرکبیر.
ریاض، محمد. (1382). فتوت نامه: تاریخ، آیین، آداب و رسوم، به انضمام رساله فتوتیه میر سید علی همدانی، به اهتمام عبدالکریم جربزهدار، چاپ سوم، تهران: انتشارات اساطیر.
عبدالرزاق کاشانی، کمالالدین. (1369). تحفهالاخوان فی خصائص الفتیان، با مقدمه و تصحیح سید محمد دامادی، چاپ اول، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
واعظ کاشفی سبزواری، حسین. (1350). فتوتنامه سلطانی، به اهتمام محمدجعفر محجوب، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
امام جمعه، سید مهدی. (1390). «رویکرد حکمت متعالیه به هنر اسلامی»، جستارهایی در چیستی هنر اسلامی (مجموعه مقالات و درسگفتارها)، به اهتمام هادی ربیعی، تهران: فرهنگستان هنر.
بلخاری، حسن. (1390). «رویکرد اخوان الصفا به هنر اسلامی»، جستارهایی در چیستی هنر اسلامی (مجموعه مقالات و درسگفتارها)، به اهتمام هادی ربیعی، تهران: فرهنگستان هنر.
بینای مطلق، سعید؛ ایزدی دهکردی، سیده مریم. (1397). «عرفان اسلامی و آداب معنوی آموزش هنر (باتأکید بر فتوتنامهها)»، پژوهشنامه مذاهب اسلامی، سال پنجم، شماره دهم، پاییز و زمستان 1397 صص117-139.
ــــــــــــــ (1386). «معنای صنعت در حکمت اسلامی، شرح و تحلیل رساله صناعیه میرفندرسکی»، مجله علمی پژوهشی خردنامه صدرا، شماره 48 صص 95-106.
پورجوادی، نصرالله. (1365). «عالم خیال از نظر احمد غزالی»، مجله فرهنگ و پژوهش، آبان 1365 شماره 8.
خزایی، محمد. (1391). «رابطه هنر و الهیات»، کتاب ماه هنر، اردیبهشت 1391 - شماره 164.
دامادی، محمد. (1373). الادبوالمروهازصالحبنجناحومروانبنجناح ، با تحقیق در فراز و فرود فتوت و جوانمردی، تصحیح و ترجمه محمد دامادی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
سلمی، ابوعبد الرحمن. (1385). جوانمردی و جوانمردان (کتاب الفتوه)، ترجمۀ قاسم انصاری، قزوین: انتشارات حدیث امروز.
فیزابی، بهمن. (1387). «آموزش در هنرهای سنتی ایران؛ بررسی سنت های آموزشی هنروری در فتوتنامهها»، ماهنامه آیینه خیال (11)، 128-131
فیزابی، بهمن. (1387). «آموزش در هنرهای سنتی ایران؛ بررسی سنت های آموزشی هنروری در فتوتنامهها»، ماهنامه آیینه خیال (11)، 128-131
موسوی گیلانی، سید رضی. (1398). «راهکارهای نظری و عملی برای سلوک معنوی هنرمند در منشور فتوتنامه»، مطالعات هنر و رسانه، سال اول، شمارۀ اول، بهار و تابستان 1398.
