تعداد نشریات | 19 |
تعداد شمارهها | 380 |
تعداد مقالات | 3,121 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,250,835 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,844,982 |
ایدئولوژیزه کردنِ مذهب: اندیشه و عملِ خشونت در سلفیسم جهادی | ||
مطالعات سیاسی جهان اسلام | ||
دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 38، شهریور 1400، صفحه 113-135 اصل مقاله (952.69 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/psiw.2021.15463.2991 | ||
نویسنده | ||
محسن عباس زاده مرزبالی* | ||
استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه مازندران | ||
تاریخ دریافت: 09 اردیبهشت 1400، تاریخ بازنگری: 07 مرداد 1400، تاریخ پذیرش: 12 مهر 1400 | ||
چکیده | ||
هدف: مقاله حاضر درصدد ارائه تحلیلی کاربردی در خصوص نقش نظام معنایی در تکوین، توجیه و پیشبرد کنش خشونتآمیز گروههای سلفی رادیکال است. در این راستا، پرسش اصلی این است که چگونه میتوان تبیینی از «نحوه اتصال» خشونت سیاسی به مذهب ارائه داد؟ روش: مقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی دادههای گردآوری شده از منابع کتابخانهای و اینترنتی میپردازد و در قالب یک چارچوب تحلیلیِ ایدئولوژیشناسانه سامان میدهد؛ زیرا بر این فرض است که مکانیسم اتصال خشونت سیاسی به مذهب را میبایست در «ایدئولوژیزه کردنِ مذهب» سراغ گرفت. یافتهها: با تقلیل یافتن مذهب به ایدئولوژی در اثر روششناسیِ ظاهرگرایانه سلفیسم جهادی، خشونت نه تنها به لحاظ نظری از «توجیه یا تجویز» مذهبی برخوردار میشود، بلکه «نحوه اِعمال» آن نیز در قالب فقهالتکفیر تصریح میگردد. بدین منظور، مقاله حاضر پس از تحلیل خشونت سیاسی به منزله دلالت ایدئولوژی سلفیسم جهادی، سه مفهوم نکایه (تخریب)، توحش (ارعاب) و تمکین (استقرار) را متذکر میشود. مفاهیمی که همچون «دستورالعملهای فقهی» در جهت «استراتژی سیاسیِ» کسب، حفظ و گسترش سیادت به کار سَلَفیهای جهادی میآیند. نتیجهگیری: این تحلیلِ ایدئولوژیشناسانه، تبیینی از «سیاست خشونتِ» سلفیسم جهادی به مثابه آمیزهای از جهانبینی سنتی (آموزههای سلفی) و پدیدار مدرن (عقلانیت ابزاری معطوف به سلطه) به دست میدهد. تجربه داعش، مصادیق مناسبی برای تبیین این فرض در اختیار مینهد. | ||
کلیدواژهها | ||
اسلام؛ ایدئولوژی؛ اسطوره؛ عقل ابزاری؛ فقهالتکفیر؛ جهاد؛ داعش | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Ideologization of the Religion: The Thought and Practice of Violence in Jihadi Salafism | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohsen Abbaszadeh Marzbali | ||
Assistant Professor of Political Science; University of Mazandaran | ||
چکیده [English] | ||
Objective: Aiming to give an applied analysis on the significance of ‘meaning system’ in the genesis, justification and direction of violent actions of Salafi radical groups, the present paper seeks to address the main question that ‘how can one relates political violence to religion’? Method: Building ona descriptive- analytical method for analyzing the data collected from library and internet resources, the paper articulates the data in a theoretical framework extracted from ideology studies. It is because the paper hypothesizes that the linkage between violence and religion in Jihadi Salafism might be found in the ideologization of the religion. Findings: Due to the reduction of religion to an ideology within Salafi fundamentalist / mythical approach, not only violence might be theoretically justified but also accompanied by some jurisprudential patterns for implementation. To explain, the paper initiates by highlighting the mechanism of justification of violence according to the radical Salafi worldview. Then, it concentrates on Nekayeh (destruction), Tavahosh (savagery), and Tamkin (establishment) as jurisprudential concepts, pointing to the justifiability of brutality as the necessary step in constructing the sovereignty, which actually serves jihadists` political strategy of obtaining, maintaining, and expanding the hegemony. Conclusion: The paper maintains that adapting such a theoretical framework helps to articulate the ‘politics of violence’ in Jihadi Salafism as a combinative phenomenon; containing both the traditional worldview (Salafism) and modern phenomenon (instrumental rationality aiming at domination). ISIS`s performance would provide relevant examples. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Islam, Ideology, Myth, Instrumental Rationality, Figh al-Takfir, Jihad, ISIS | ||
مراجع | ||
آرنت، هانا (1390)، توتالیتاریسم، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: ثالث، چاپ سوم. احمدی، حمید (1390)، جامعهشناسی سیاسی جنبشهای اسلامی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق. انسار، پییر (1398)، ایدئولوژیها، کشمکش و قدرت، ترجمه: مجید شریف، تهران: قصیدهسرا، چاپ سوم. بارت، رولان (1386)، اسطوره، امروز، ترجمه: شیریندخت دقیقیان، تهران: مرکز. بشیریه، حسین (1386)، انقلاب و بسیج سیاسی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ ششم. بلقزیز، عبدالاله (1398)، دولت و نظام سیاسی در اندیشه متفکرین اسلامی معاصر، ترجمه: علیرضا سمیعی اصفهانی و محمدجواد خلیلی، تهران: نگاه معاصر. تانسی، استیون. دی (1386)، مقدمات سیاست، ترجمه: هرمز همایونپور، تهران: نی، چاپ سوم. تودُر، هنری (1382)، اسطوره سیاسی، ترجمه: سید محمد دامادی، تهران: امیرکبیر. ثابت، علی (1393)، «کلام سیاسی و حیات سلولی تروریسم تکفیری»، آفاق امنیت، 7 (23): 131-97. جنینگز، جرمی (1380)، «ژرژ سورل: اندیشهها درباره خشونت»، در نقد و بررسی آثار بزرگ سیاسی سده بیستم، ویراسته موری فوریست و موریس کینز ساپر ترجمه: عبدالرحمن عالم، تهران: انتشارات دانشکده حقوق وعلومسیاسی دانشگاه تهران. دکمجیان، هرایر (1395)، اسلام در انقلاب: جنبشهای اسلامی در جهان عرب (بررسی پدیده بنیادگرایی اسلامی)، ترجمه: حمید احمدی، تهران: کیهان، چاپ هفتم. روآ، اولیویه (1397)، جهل مقدس؛زمان دین بدون فرهنگ، ترجمه: عبدالله ناصری طاهری و سمیه سادات طباطبایی، تهران: مروارید. زنگنه، پیمان؛ حمیدی، سمیه (1395)، «بازکاوی روانشناختی کنش گروههای سلفی- تکفیری: مطالعه موردی داعش»، فصلنامه پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، 6 (3): 144-121. ژیژک، اسلاوی (1394)، «داعش مدرنشدگیِ منحرف است»، ترجمه: سید امین هاشمی، ترجمان، 24 اردیبهشت، قابل دسترسی در: http://tarjomaan.com/vdch.knqt23nixftd2.html سید، رضوان (1398)، اسلام سیاسی معاصر: در کشاکش هویت و تجدد، ترجمه: مجید مرادی رودپشتی، قم: انتشارات دانشگاه مفید. شحاده، مروان (1395)، سیر گفتمان سلفیگری: جنبشهای جهادی- دوره 2007-1990 م، ترجمه: محمدکاظم جعفری، تهران: سروش. صالحی، سیدجواد؛ مرادی نیاز، فاتح (1395)، «بنیادگرایی داعش- القاعده: تمایزهای ساختاری و ایدئولوژیکی»، دوفصلنامه علمی- پژوهشی جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام، 4 (1): 110-85. شایگان، داریوش (1373)، «ایدئولوژیکشدن سنت»، ترجمه: مهرداد مهربان، کیان، 4 (19): 19-10. عبداللهی ضیاءالدینی، مهدی (1400)، «تبارشناسی تروریسم سلفی»، فصلنامه رهیافتهای سیاسی و بینالمللی، 12 (3): 175-203. غفاری هشجین، زاهد؛ قدسی علیزاده، سیلاب (1393)، «مؤلفههای فرهنگ سیاسی جریان سلفی- تکفیری (مطالعه موردی: داعش)»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، 3 (11): 111- 89. فراتی، عبدالوهاب (1396)، «ایدئولوژی تکفیر؛ سرشت و راهبرد مواجهه با آن»، فصلنامه علوم سیاسی، 20 (77): 99-127. فیرحی، داوود (1387)، «مفهوم جنگ و اخلاق نظامی در اسلام شیعی»، فصلنامه سیاست، 38 (1): 131-159. فیرحی، داوود (1393)، «فقه تکفیر و تحولات آن در اندیشه معاصر»، پایگاه اطلاعرسانی مؤسسه فرهنگی فهیم، 12 مهر، قابل دسترسی در: http://fahimco.com/Post/Details/4152/ قطب، سید (1378)، نشانههای راه، ترجمه: محمود محمودی، تهران: نشر احسان. مکنیر، برایان (1392)، مقدمهای بر ارتباطات سیاسی، ترجمه: مهدی کاظمی، تهران: انتشارات همشهری. میراحمدی، منصور و احمد مهربان (1387)، «ایدئولوژی سید قطب و اسلام رادیکال»، پژوهشنامه علوم سیاسی، 4 (13): 175-212. ناجی، ابوبکر (1397)، مدیریت توحش، ترجمه: محمدحسین باقی، تهران: سرایی. نبوی، عبدالامیر؛ اعتضادالسلطنه، نوژن (1398)، «داعش و مدرنیسم ارتجاعی؛ بررسی اندیشه و عملکرد نسل جدید اسلامگرایی رادیکال»، فصلنامه پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، 9 (2): 79-105. نصری، قدیر (1395)، «صنعت خشونت»، مرکز پژوهشهای علمی و تحقیقات استراتژیک خاورمیانه، 13 تیر، قابل دسترسی در: https://www.cmess.ir/Page/View/2016-07-03/373 نصری، قدیر (1396)، «داعش و رجوع به مخازن فکری خشونت: چهار کتابی که مرجع اندیشههای تکفیر هستند»، دیپلماسی ایرانی، 6 شهریور، قابل دسترسی در: http://irdiplomacy.ir/fa/news/1971037/ نوذری، حسینعلی (1386)، نظریه انتقادی مکتب فرانکفورت در علوم اجتماعی و انسانی، تهران: آگه، چاپ دوم. وینسنت، اندرو (1386)، ایدئولوژیهای مدرن سیاسی، ترجمه: مرتضی ثاقبفر، تهران: ققنوس، چاپ دوم. یورگنزمیز، مارک (1399)، تروریسم در اندیشه یکتاپرستی، ترجمه: مجید موحد، تهران: تیسا.
Abdollahi Ziyaedini, M (2021), “The Genealogy of Salafi Terrorism”, Political and International Approaches, 12 (3): 175-203 (In Persian). Ahmadi, H (2011). Political Sociology of Islamic Movements, Tehran: I.S.U. Press (In Persian). Al-sayyid, R (2019). Contemporary Political Islam: Conflict Between Identity and Modernity, M. Moradi Roudposhti (Trans.), Qom: Mofid University Press (In Persian). Al-Zarqawi, A (2014). “The Widespread Ignorance among the People”,Dabiq, No.2. Ansar, P (2019). Ideologies: Conflicts and Power, M. Sharif (Trans.), Tehran: Ghasidehsara, 3rd edition (In Persian). Arendt, H (2011). Totalitarianism, M. Salasi (Trans.), Tehran: Sales, 3rd edition (In Persian). Barthes, R (2007). Myth, Today, SH. Daghighian (Trans.), Tehran: Markaz (In Persian). Bashirieh, H (2007). Revolution and Political Mobilization, Tehran: University of Tehran Press, 6th edition (In Persian). Belkeziz, A (2019). The State in Contemporary Islamic Thought: a Historical Survey of the Major Muslim Political Thinkers of the Modern Era, A. Samiee Esfahani & M. Khalili (Trans.), Tehran: Negah`e Moaaser (In Persian). Borum, R (2004). Psychology of Terrorism, Tampa: University of South Florida. Cavanaugh, W (2009). Myth of Religious Violence: Secular Ideology and the Roots of Modern Conflict,Oxford:Oxford University Press. Dekmejian, H (2016). Islam in Revolution: Fundamentalism in the Arab World, H. Ahmadi (Trans.), Tehran: Keyhan, 7th edition (In Persian). Forati, A (2017). “Takfir Ideology; Characteristics and the Ways of Dealing with it”, Political Science Quarterly, 20 (77), 99- 127 (In Persian) Firahi, D (2008). “The Concept of War and Military Ethics in Shi’ite Islam”, Politics Quarterly, 38 (1), 131-159 (In Persian). Firahi, D (2014). “Figh al-Takfir and its Developments in Contemporary Thought”, available on: http://fahimco.com/Post/Details/4152/, (In Persian) Herf, J (2003). Reactionary Modernism: Technology, Culture, and Politics in Weimar and the Third Reich, Cambridge University Press. Jennings, J (2001). “Georges Sorel: Reflections on Violence”, in F. Forsyth & m. keens- Soper (Eds.), The Political Classics: Green to Dworkin, A. Alem (Trans.), Tehran: Faculty of Law & Political Science Press (In Persian). Juergensmeyer, M (2020). Terror in the Mind of God: The Global Rise of Religious Violence, M. Monahed & M. aligo (Trans.), Tehran: Tisa (In Persian). McNair, B (2013). An Introduction to Political Communication, M. Kazemi (Trans.), Tehran: Hamshahri Press (In Persian). Mir-Ahmadi, M; Mehraban, A (2008). “Seid Qotb and Radical Islam”, Research Letters on Political Science, 13: 175-212 (In Persian). Nabavi, A; Etezad-al-saltaneh, N (2109). “ISIS and Reactionary Modernism”, Quarterly Journal of Political Research in Islamic World, 9 (2): 79-105 (In Persian). Naji, A (2018). Management of Savagery, M. Baghi (Trans.), Tehran: Saraee (In Persian). Nasri, Gh (2016). “The Industry of Violence”, Available on: https://www.cmess.ir/Page/View/2016-07-03/373 Nasri, GH (2017). “ISIS and Referring to Intellectual Resources of Violence”, available on: http://irdiplomacy.ir/fa/news/1971037/ Nozari, H (2007). The Critical Theory of Frankfurt School; in Human and Social Science, Tehran: Agah, 2nd edition (In Persian). Qutb, S. (1998) Milestones, M. Mahmodi (Trans.), Tehran: Ehsan (In Persian).
Roa, O (2018), Holy Ignorance: When Religion and Culture Part Ways, A. Naseri & S. Tabatabaie (Trans.), Tehran: Morvarid (In Persian). Sabet, A (2014). “Political Islamic Scholastic Theology and the Cellular Life of Takfiri Terrorism”, Scientific Journal of Security Horizons, 7 (23): 97-131 (In Persian). Salehi, S. J & Moradi Niaz, F (2016). “Daesh- Al-Qaida Islamic Fundamentalism: Structural and Ideology Differentiation”, Political Sociology of Islamic World, 4 (1): 85- 110 (In Persian). Shayegan, D (1994). “ldeologization of the Tradition”, M. Mehraban (Trans.), Kian, 4(19): 10-19 (In Persian). Shihadeh, M (2016). The Developments of Discourse of Salafism, M. Jaefari (Trans.), Tehran: Sorosh (In Persian). Stren, J; Berger, J (2015). ISIS: The State of Terror, New York: Ecco. Tansy, S (2007). Politics: The Basics, H. Homayonpor (Trans.), Tehran: Ney, 3rd edition (In Persian). Tudor, H (2003). Political Myth, M. Damadi (Trans.), Tehran: Amirkabir (In Persian). Vincent, A (2007). Modern Political Ideologies, M. Sagheb-far (Trans.), Tehran: Ghoghnos (In Persian). Zahed GHaffari, H. & GHodsi Alizadeh, S (2014). “Components of the Political Culture of the Takfiri Militant Groups (Case Study: ISIS)”, A Quarterly Journal of Political Studies of Islamic World, 3 (11): 89-111 (In Persian). Zangeneh, P. & Hamidi, S (2016). “Psychological Re-examination of Takfiri-Salafi Groups”, Quarterly Journal of Political Research in Islamic World, 6 (3): 121-144 (In Persian). Zizek, S (2015). “ISIS is Perverted Modernization”, A. Hashemi (Trans.), Available on: http://tarjomaan.com/vdch.knqt23nixftd2.html, (In Persian).
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 650 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 371 |