اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 360 |
| تعداد مقالات | 2,962 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,779,691 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,554,011 |
معرفی ابزار سنجش سطح خلـاقیت کودکان مشارکت کننده با معمار، در فرآیند طراحی معماری برای کودکان | ||
| نشریه علمی اندیشه معماری | ||
| مقاله 12، دوره 6، شماره 11، فروردین 1401، صفحه 213-240 اصل مقاله (1.81 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/at.2022.14065.1614 | ||
| نویسندگان | ||
| بهنام به نیا1؛ مهران خیراللهی* 2؛ مهدی صحراگرد2؛ عاطفه سلطانی فر3 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران. | ||
| 2استادیار گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران. | ||
| 3دانشیار گروه روانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 14 شهریور 1399، تاریخ بازنگری: 22 دی 1400، تاریخ پذیرش: 27 دی 1400 | ||
| چکیده | ||
| بیان مسأله: در سال‌های اخیر، مشارکت معمار و کودک در طراحی معماری برای کودکان، محور توجه بسیاری از طراحان معماری قرار گرفته است و از آنجایی که پاسخ خلـاقانه به مسائل معماری، معیاری مهم در ارزیابی کیفی آثار معماری محسوب می‌شود، پس مسألۀ اساسی پژوهش حاضر، یافتن ابزاری جهت ارزیابی سطح خلـاقیت کودکان مشارکت‌کننده در فرآیند طراحی معماری است، به نحوی که نتایج این ارزیابی، قابلیت‌های خلـاقانۀ کودک در ارتقاء کیفیت اثر مشارکتی را برای معمار تشریح کند. سؤال تحقیق: این پژوهش به دنبال یافتـن پاسـخ دو سؤال اصـلی است: 1- در فرآیندهای طراحی مشارکتی با کودکان، معمار به کمک کدام ابزار می‌تواند به سنجش سطح خلـاقیت کودکان مشارکت‌کننده بپردازد؟ 2- بنیان‌های ساخت ابزار سنجش و ارزیابی سطح خلـاقیت کودکان در معماری، کدامند؟ اهداف تحقیق: هدف پژوهش، معرفی ابزاری کاربردی جهت استفادۀ معماران در ارزیابی سطح خلـاقیت کودکان مشارکت‌کننده در فرآیندهای طراحی معماری مشارکتی، است. روش تحقیق: این پژوهش کیفی با هدف کاربردی است. داده‌های اولیه به روش کتابخانه‌ای جمع‌آوری شد. برای تحلیل محتوا و استنتاج از داده‌ها، از روش فرا ترکیب سندلوسکی و باروسو استفاده شد. با استفاده از ابزار گلین، روایی استنتاج‌ها بررسی شد. دسته‌بندی یافته‌ها در نرم‌افزار MaxQDA 10 انجام شد. ابزار پیشنهادی پژوهش در بازۀ زمانی خرداد و تیر 1399 چهار مرتبه مورد استفادۀ آزمایشی قرار گرفت. مرتبۀ اول و دوم را نگارندگان و به روش بازآزمایی به کمک 30 کودک(15 پسر و 15 دختر 8 تا 12 سال) اجرا کردند. مراتب سوم و چهارم را دو آزمونگر دیگر، در دو گروه مجزای 30 نفره با همان شرایط جنسی و سنی، اجرا کردند. اعتبارسنجی نتایج آزمون‌ها با آماراستنباطی و محاسبۀ ضرایب همبستگی پیرسون، در نرم‌افزار SPSS 25 ، انجام شد. مهم‌ترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری تحقیق: یافته‌های پژوهش نشان داد سطح توانایی کودکان در اظهار نظر پیرامون مسائل مطرح شده با آنها، با هم متفاوت است. هر چند کودکان از مفاهیم بنیادین مؤثر در شکل‌گیری فضاهای معماری درکی نسبی دارند، اما نتایج پژوهش نشان داد قابلیت‌های خلـاقانۀ کودکان در حوزۀ پاسخ به مسائل معماری، با هم متفاوت است. از این رو لـازم است قبل از شروع فرآیند مشارکتی، معمار آن دسته از قابلیت‌های کودک که می‌تواند در تولید آثار معماری مشارکتی اثر بخش باشد را مورد سنجش و ارزیابی قرار دهد، تا بستر ورود کودکان خلـاق‌تر به فرآیند طراحی، فراهم شود. به این سبب ابزار «سنجش سطح خلـاقیت کودکان مشارکت-کننده با معمار» در قالب «دستورالعمل» و «جدول کمّی‌سازی و استنتاج نهایی» تدوین، اعتبارسنجی و ارائه گردید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| "کودک"؛ "مشارکت"؛ "فرآیند طراحی معماری برای کودکان"؛ "خلـاقیت"؛ "ابزار سنجش سطح خلـاقیت" | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Introducing tools for measuring the level of creativity of children participating with the architect in the architectural design process for children | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Behnam Behnia1؛ Mehran Kheirollahi2؛ Mahdi Sahragard2؛ Atefeh Soltanifar3 | ||
| 1Ph.D. Candidate in Department of Architecture, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran. | ||
| 2Assistant Professor, Department of Architecture, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran. | ||
| 3Associate Professor, Department of Psychiatry,Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Research Problem: In recent years, the participation of architects and children in architectural design for children has been the focus of many architectural designers. Since creative response to architectural issues is an important criterion in the qualitative evaluation of architectural work The key is to find a tool to assess the effective level of creativity of the children involved in the design process. Explain the results of the evaluation of the child's creative abilities in improving the quality of the participatory work to the architect. Research Question: This study seeks to answer two main questions: 1- What are the steps to create tools for measuring and evaluating the level of creativity? 2- How can an architect choose his or her most creative little colleagues on a level beyond the usual ways of engaging with children? Research Method: This is a qualitative research with an applied purpose. Preliminary data were collected by library method. To analyze the content and infer from the data, the combined method of Sandlowski and Barroso was used. The validity of the conclusions was checked using the Glynn tool. The results were categorized in MaxQDA 10 environment. The proposed research tool was used experimentally four times in June and July 2020. The first and second time were performed by the authors and by retesting on 30 children (15 boys and 15 girls 8 to 12 years old). The third and fourth stages were performed by two other examiners on two separate groups of 30 people with the same sexual and age conditions. Validation of test results was performed by inferential statistics and by calculating Pearson correlation coefficients in SPSS 25 environment. The Most Important Results and Conclusion: The results showed that in the field of answering architectural problems, children's creative abilities are different from each other. Therefore, it is necessary that those capabilities of the child that can be effective in the production of participatory architecture works be evaluated and evaluated by the architect before starting the participatory process to provide a platform for more creative children to enter the design process. Therefore, the tool "Measuring the level of creativity of children participating with the architect" was presented in the form of "instructions" and "table of quantification and final inference". This tool was formed based on performing four games and the method of calculating and measuring children's scores And contains three "worksheets". The first worksheet is the "Game Execution Guide" which describes the order, instructions, purpose and basis for scoring each game. The title of the second worksheet is "Score sheet" in which the characteristics of the child being tested, the assigned small grades and the raw grade calculated according to the instructions in the worksheet are recorded and a worksheet is completed for each child. The third worksheet is called the "Level Measurement and Determination Worksheet". "Raw grades" of children are recorded in this worksheet according to the results in worksheet number 2 And according to the guide in the worksheet and based on statistical standards, the "standard score" of the child is calculated in the components of fluidity, initiative, flexibility and expansion, as well as the "final standard score with positive or negative sign". | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| "child", "participation", "architectural design process for children", "creativity", "creativity level measurement tool" | ||
| مراجع | ||
|
اچ بیکر، جفری. (1382). راهبردهای طراحی در معماری. ترجمه رضا افهمی. تهران: باران. https://www.gisoom.com/book/11056299
تورنتون و برونر. (1393). روانشناسی رشد - رشد شناختی کودکان - بررسی انتقادی دیدگاه پیاژه. ترجمۀ دکتر حمیدرضا آقامحمدیان و حامد برآبادی. مشهد: دانشگاه فردوسی. https://www.gisoom.com/book/11032931
بیرامی، منصور. (1376). جنبه های شناختی روانشناسی رشد. تبریز: آیدین. https://www.gisoom.com/book/1128384
پیرخائفی، علیرضا؛ برجعلی، احمد؛ دلـاور، علی و اسکندری، حسین. (1388). تأثیر آموزش خلـاقیت بر مؤلفه های فراشناختی تفکرخلـاق دانشجویان. فصلنامۀ رهبری و مدیریت آموزشی، 3(2): 51-61. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=118132
حبیبی، سیدمحسن؛ عزتیان، شهره و محقق نسب، عنایتالله. (1397). آموزه های مشارکت کودکان در فرآیند طراحی فضای شهری دوستدار کودک. مطالعۀ موردی: شهر سدۀ لنجان. مطالعات شهری، 8(29): 111-120. http://urbstudies.uok.ac.ir/article_61012_7afa6dc1e54f21cb3b05a368b51e5f78.pdf
حقیقی بروجنی، سمر و فیضی، محسن. (1390). نقش مشارکت کودکان در طراحی منظرهای شهری، مورد مطالعاتی: پارکهای محلی. نشریۀ علمی پژوهشی انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، 2(3): 37-46. http://www.isau.ir/article_61945_3212d00c305791dc75f2c971daf8430e.pdf
خداداده، یاسمن و یعقوبیان، شادی. (1386). طراحی تعاملی: مطالعۀ فرهنگ کاربران ایرانی جهت ایجاد تعامل بهتر با محصولـات، نشریۀ هنرهای زیبا، 29(29): 79-86. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=61374
درتاج، فریبرز؛ عباسپور، عباس؛ شریعت، سارا؛ دلـاور، علی و سعدیپور، اسماعیل. (1397). طراحی مدل پرورش تفکر استراتژیک و خلـاق در مدیران شرکت ملی نفت ایران. مجلۀ علمی پژوهشی ابتکار و خلـاقیت در علوم انسانی، 7(4): 197-218. http://journal.bpj.ir/article_540825_68a5d2013f705159d16564dce6c1c04a.pdf
سپاسیان، حمیرا و شیخ الـاسلـامی، راضیه. (1396). نقش هیجان در تصمیم گیری کودکان. روانشناسی معاصر، 11(2): 36-51. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=345072
سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و حجازی، الهه. (1398). روشهای تحقیق در علوم رفتاری. تهران: آگه. https://www.adinehbook.com/gp/product/9643290514
سیلور، راولی. (1391). نقاشی انگیزشی و کاربرد آن در ارزیابی هیجانات و مهارت های شناختی. ترجمۀ داود عرب قهستانی و فرزانه ودایع خیری. تهران: رشد. https://www.gisoom.com/book/1837885
شعبانی، مرتضی؛ ملکی، حسن؛ عباسپور، عباس و سعدیپور، اسماعیل. (1396). اثربخشی آموزش مبتنی بر حل مسألۀ خلـاق بر تفکر خلـاق کارکنان. مجلۀ علمی پژوهشی ابتکار و خلـاقیت در علوم انسانی، 6(4): 149-170. http://journal.bpj.ir/article_531623_019584817bca78656d31af8ea59f6e7a.pdf
شهرآرای، مهرناز؛ سیدان، ابوالقاسم و فرزاد، ولیالله. (1381). تحلیل خلـاقیت در کودکان: معرفی آزمون تفکرخلـاق در عمل و حرکت. روانشناسی و علومتربیتی، 32(2): 191-213. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=8216
شیرمبک، ایگون. (1377). ایده، فرم و معماری. ترجمۀ سعید آقایی و سیدمحمود مدنی. تهران: هنر و معماری. https://www.gisoom.com/book/1133008
عزتیان، شهره. (1396). عوامل و موانع مشارکت کودکان در تشکیل فضای شهری. منظر، 9(39): 38-49. http://www.manzar-sj.com/article_57907_5ea2b5141f25c2d8b602c6b149aeea4a.pdf
عظمتی، حمیدرضا؛ ضرغامی، اسماعیل؛ صالحصدقپور، بهرام و عظمتی، سعید. (1391). بررسی نگرش استفاده کنندگان در طراحی فضای پارک های شهری به منظور ارتقاء خلـاقیتپذیری فضای بازی کودکان. معماری و شهرسازی آرمانشهر، 5(9): 233-246. http://www.armanshahrjournal.com/article_33255_f5273e0b7bbb26cd52565c65b6ad1809.pdf
عمومی، محمد. (1376). معماری، الگو - نظم. تهران: خاک. https://www.gisoom.com/book/1122471
فلـاحی، علیرضا و گمینی اصفهانی، هدیه. (1396). برنامه ریزی و طراحی معماری فضاهای دوستدار کودک در فرآیند بازسازی پس از زلزلۀ بم. مسکن و محیط روستا، 36(158): 63-87. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=360192
قاسم پور، فاطمه و مظاهریان، حامد. (1394). تأثیر معماری بر درمان کودکان با اختلـال نارسایی توجه/ بیش فعالی. هویت شهر، 9(24): 23-35. https://hoviatshahr.srbiau.ac.ir/article_8784_338184cfbcab26d9412e82d6450ef0fb.pdf
کاملنیا، حامد؛ اسلـامی، سیدغلـامرضا و حناچی، پیروز. (1389). تحلیل و ارزیابی معماری جمعی بر مبنای شاخصه های معماری جمعی. هویت شهر، (7): 131-140. https://hoviatshahr.srbiau.ac.ir/article_1143_9465e720aa30b5d508a658bc2540f212.pdf
کرمی، امیر و سیدجوادین، سیدعلیرضا. (1386). موانع ذهنی تفکرخلـاق. نشریۀ تدبیر، 18(190): 55-58. https://www.magiran.com/paper/489539
گلستانی، نفیسه؛ کمالی، محسن و روشن، محبوبه. (1395). بررسی جایگاه و نقش مشارکت کودکان در طراحی و برنامه ریزی شهرها با تأکید بر روانشناسی محیط کودکانه. مدیریت شهری، 15(44): 253-278. https://www.magiran.com/paper/1589363
لـاوسون، برایان. (1392). طراحان چگونه میاندیشند. ترجمۀ حمید ندیمی. تهران: دانشگاه شهید بهشتی. https://www.fadakbook.ir/product/33292
ملکی، بهنام و سامخانیانی، یاسر. (1394). سنجش و اندازهگیری در تربیت بدنی. تهران: پوران پژوهش. https://www.pouran.net/product-detail/%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%B4-%D9%88-%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D9%87-%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D8%AF%D9%86%DB%8C
منصوری، امیر و قره بیگلو، مینو. (1390). کیفیت فضای باز شهری در تعامل با کودکان. مطالعات شهر ایرانی اسلـامی، 2(6): 63-72. http://iic.icas.ir/image/Journal/Article/No6/6.pdf
نجفی مقدمنژاد، مریم و خوارزمی رحیمآبادی، رحمتالله. (1394). سنجش و اندازهگیری در تعلیم و تربیت. تهران: پرورش ذهن فرزام. https://www.gisoom.com/book/11134909
نرماشیری، عبدالواحد؛ سهرابی، احمد و حاتمی، جواد. (1395). سوگیری ادراکی – شناختی مرتبط با باور فراطبیعی. عصب روانشناسی، 2(7): 77-90. http://clpsy.journals.pnu.ac.ir/article_3794_f5b2f9b1de1f7e90d90031bdbe3a325f.pdf
American Heritage. (2001) https://www.nadaguides.com/RVs/2001/American-Heritage
Ashford, A. (2018). Involving Children in decision making. https://www.childcomm.tas.gov.au/wp-content/uploads/2015/06/Guide-to-making-decisions-booklet.pdf
C Read, J. & Fitton, D. & Horton, M. (2014). Giving Ideas as Equal Chance: Inclusion and Representation in Participatory Design with Children. IDC’14, June 17-20, 2014, Aarhus, Denmark. https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.1046.5007&rep=rep1&type=pdf
Galan Aguilar, M. (2015). Participatory design for public urban spaces. https://citiesprogramme.org/wp-content/uploads/2019/10/participatory_design-report_web.pdf
Glynn, L.(2006). A critical appraisal tool for library and information research, Library Hi Tech, Vol.24, Iss 3 pp. 387-399. https://www.researchgate.net/publication/235262791_A_critical_appraisal_tool_for_library_and_information_research
Kleine, D. & Pearson, G. & Poveda, S. (2016). Participatory methods: Engaging children’s voices and experiences in research. http://eprints.lse.ac.uk/71261/
Molina, G. & Molina, F. & Tanner, T. & Seballos, F. (2009). Child-friendly participatory research tools. https://www.researchgate.net/publication/272791311_Child-friendly_participatory_research_tools
Noblit, G. W. & Hare, R. D. (1988). Meta-ethnography: Synthesizing qualitative studies. Vol.11. sage. https://www.scirp.org/(S(lz5mqp453edsnp55rrgjct55))/reference/ReferencesPapers.aspx?ReferenceID=2107922
Participation Models, Citizens, Youth, Online, A chase through the maze, 2nd edition, November 2012. https://www.nonformality.org/wp-content/uploads/2012/11/Participation_Models_20121118.pdf
Sang, B. (2018). A study on cognitive characteristics of children’s information architecture using participatory design. https://www.academia.edu/650296/A_STUDY_ON_COGNITIVE_CHARACTERISTICS_OF_CHILDRENS_INFORMATION_ARCHITECTURE_USING_PARTICIPATORY_DESIGN
Sutton, S.E.a.S.P.K.(2002). Children as partners in neighborhood place making: lessons from intergenerational design charrettes. University of Washington, Journal of Environmental Psychology, 22, 171-189. https://www.semanticscholar.org/paper/CHILDREN-AS-PARTNERS-IN-NEIGHBORHOOD-PLACEMAKING%3A-Sutton-Kemp/343e83f7c9408f461da33540fac10394fed0a3d6
Torrance. E. P. (1981). Thinking creatively in action and movement. Bensenville, Illinois: Scholastic Testing Service. https://www.scirp.org/(S(czeh2tfqyw2orz553k1w0r45))/reference/ReferencesPapers.aspx?ReferenceID=2167530
UNICEF. (1989). Convention on the Rights of the Child. https://www.unicef.org/child-rights-convention
Van Mechelen, M. & Vandenberghe, B. & Derboven, J. (2018). Value-led Participatory Design with Children: Reflection on Action. http://www.valuesincomputing.org/wp-content/uploads/2017/03/vanmechelen_values_vic2017.pdf
Wagner, I. & Bratteteig, T. (2018). Unpacking the notion of partipication in Participatory Design. https://www.uio.no/studier/emner/matnat/ifi/INF5200/v16/pensumliste/bratteteig-and-wagner-unpacking-participation-r3-finalfinal.pdf | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,871 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 366 |
||