تعداد نشریات | 19 |
تعداد شمارهها | 379 |
تعداد مقالات | 3,110 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,205,854 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,821,232 |
تاریخگذاری احادیث تفسیری آیه 15 سوره احقاف و نقش غلات در آن بر اساس کاربست معیارهای نقد محتوایی احادیث | ||
مطالعات فهم حدیث | ||
مقاله 4، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 17، مهر 1401، صفحه 73-95 اصل مقاله (438.97 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2022.2601 | ||
نویسندگان | ||
علی حسن بیگی1؛ زهرا قطبی* 2 | ||
1دانشیار دانشگاه اراک، گروه الهیات و معارف اسلامی. | ||
2دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه اراک. | ||
تاریخ دریافت: 12 بهمن 1400، تاریخ پذیرش: 12 بهمن 1400 | ||
چکیده | ||
فهم روشمند آیات قرآن کریم در گرو توجه به قرینه است؛ یکی از قرائن فهم و تفسیر آیات قرآن کریم، احادیث تفسیری میباشد. از موجبات آسیب دیدگی این دست از روایات ورود غالیان با شیوههایی چون درج در متون، تدلیس سندی و متنی و انگیزههای سیاسی بوده است. یکی از بسترهایی که غالیان برای نشر اندیشههای خود مناسب دیدهاند روایات مربوط به امام حسین (ع) و واقعه عاشورا است که در ذیل آیه 15 سوره احقاف نقل شده است. نظر به اینکه ابتدای آیه با خطاب عام آغاز شده ولی در ادامه، همسویی خطاب تغییر نموده و با ضمیر مفرد، از یک فرد شاخص، سخن گفته میشود که مادرش، با کراهت، وی را بارداری نموده و با کراهت، وضع حمل نموده که در برخی از روایات یافت شده، آن مادر، حضرت فاطمه (س) و آن فرد، امام حسین (ع) معرفی شده این مهم را در این پژوهش ایجاد نمود که با استفاده از روش تاریخگذاری سندی و متنی به نقد و ارزیابی این روایات پرداخته شود. حاصل این پژوهش نشان میدهد که این روایات علاوه بر ضعف از نظر سند دارای بخش مدرج در محتوا است که ناشی از رسوبات اندیشههای غالیانه است. | ||
کلیدواژهها | ||
روایات تفسیری؛ آیه 15 سوره احقاف؛ امام حسین (ع)؛ غلو؛ نقد حدیث؛ تاریخگذاری حدیث | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Application of Criteria for the Critique of Interpretive Hadiths for Clarifying of The Role of Exaggerators in the Dating of Hadith in the Verse 15 of Surah al-Ahqaf | ||
نویسندگان [English] | ||
Ali Hassan Beigi1؛ Zahra Ghotbi2 | ||
1Associate Professor, Arak University, Department of Theology and Islamic Studies. | ||
2Ph.D Student of Quran and Hadith, Arak University. | ||
چکیده [English] | ||
Methodical understanding of the verses of the Holy Qur›an depends on attention to the symmetry; One of the evidences of understanding and interpreting the verses of the Holy Quran is interpretive hadiths. It is clear that hadiths, by their very nature, need to be validated and analyzed in order to be worthy of their symmetry. Following verse 15 of Surah Al-Ahqaf; (وَ وَصَّیْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَیْهِ إِحْسانًا حَمَلَتْهُ أُمُّهُ کُرْهاً وَ وَضَعَتْهُ کُرْهاً) At the beginning of the verse, with your mother Has carried. In some Shiite interpretive narrations, that mother is Fatima (PBUH) and that person is Imam Hussein (AS). Since the interpretive hadiths are among the evidences considered in the interpretation of the verse, this study examines the fact that the documentary and textual validity of the previous interpretive narrations that believe that Fatima (PBUH) hated Imam Hussein (AS) How much is it? The present study, with a descriptive-analytical method, based on criticism and rational and narrative reasons, reflects the finding that these narrations, in addition to challenges and weaknesses in terms of document and source, also in terms of semantics due to conflict with infallibility The Prophet (PBUH) and the Ahl al-Bayt (AS) were corrupted and it is not acceptable. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Interpretive narrations, verse 15 of Surah Al-Ahqaf, Imam Hussein (AS), Exaggeration, Criticism of Hadith, Dating of Hadith | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. ابنبابویه، علیبنحسین، الامامة و التبصرة من الحیرة، محقق و مصحح: مدرسة امام مهدی (ع)، قم، مدرسة الامام المهدی (ع)، 1404ق. ابنقولویه، جعفربنمحمد، کاملالزیارات، محقق و مصحح: عبدالحسین امینی، نجف، دارالمرتضویة، 1356ش. ابنفارس، احمد، معجم مقاییس اللغة، بیروت، دارالفکر، 1399ق. اربلی، علیبنعیسی، کشفالغمة فی معرفة الائمة، بیجا، دارالاضواء، 1403ق. استرآبادی، علی، تأویل الآیات الظاهرة فی فضائل العترة الطاهره، قم، اسلامی، 1409ق. بحرالعلوم، سید مهدی، الفوائد الرجالیه، تهران، منشورات مکتبة الصادق، 1363ش. بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، مصحح: قسم الدراسات الاسلامیة مؤسسة البعثة، قم، مؤسسة بعثه، 1374ش. بهبهانی، محمد باقر، الرسائل الفقهیه، قم، مؤسسه جاوید، تهران، انتشارات برهان، بیتا. ثقفی تهرانی، محمد، تفسیر روان جاوید، تهران، برهان، 1398ق. جدیدینژاد، محمدرضا، معجم مصطلحات الرجال والدرایه، قم، دارالحدیث، 1380ش. حر عاملی، محمدبنحسن، اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، بیروت، اعلمی، 1425ق. _________________، وسائل الشیعه، قم، مؤسسة آلالبیت (ع)، 1409ق. حلی، ابنداود، کتاب الرجال، تهران، دانشگاه تهران، 1383ش. حلی، حسنبنسلیمان، مختصر البصائر، قم، مؤسسةالنشرالاسلامی، 1421ق. خصیبی، حسینبنحمدان، الهدایة الکبری، بیروت، البلاغ، 1419ق. خوئی، سید ابوالقاسم، معجم الرجال الحدیث و تفضیل طبقات الرواة، قم، مرکز نشر الثقافة الاسلامیة فی العالم، 1372ش. راغب اصفهانی، حسینبنمحمد، المفردات فی غریب القرآن، بیروت، دارالشامیة، 1412ق. سبحانی، جعفر، کلیات فی علم الرجال، قم، موسسة النشر الاسلامی، 1377ش. شمآبادی، مرضیه، حسینی، بیبی زینب، رضاداد، علیه، تاریخگذاری روایات اختفاء سر و نقش غلات در آن، مطالعات فهم حدیث، سال هفتم، شماره دوم، بهار و تابستان 1400ش. شمآبادی، مرضیه، حسینی، بیبی زینب، رضاداد، علیه، «تحلیل دیدگاههای رجالیان درباره زمینههای تضعیف «احمد بن محمد سیاری»»، پژوهشهای قرآن و حدیث، سال پنجاه و سوم، شماره دوم، پاییز و زمستان 1399ش. شوشتری، محمدتقی، قاموسالرجال، قم، مرکز نشر کتاب، 1378ش. شهیدثانی، زینالدین بن علی، الرعایه فی علم الدرایه، قم، مکتبه آیهالله مرعشی نجفی، 1413ق. صالحی نجفآبادی، نعمتالله، غلو (درآمدی بر افکار و عقاید غالیان در دین)، تهران، کویر، 1384ش. صدوق، محمدبنعلی، علل الشرائع، قم، کتابفروشی داوری، 1385ش. ______________، کمالالدین و تمام النعمة، محقق و مصحح: علیاکبر غفاری، تهران، اسلامیه، 1395ق. صفایی حائری، عباس، تاریخ سیدالشهداء (ع)، قم، مسجد مقدس جمکران، 1379ش. صفری فروشانی، نعمتالله، غالیان: کاوشی در جریانها و برآیندها تا پایان سده سوم، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، 1388ش. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، حوزه علمیه، 1417ق. طبرسی، علیبنحسن، مجمعالبیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصرخسرو، 1372ش. ______________، مشکاة الانوار فی غرر الاخبار، نجف، المکتبة الحیدریة، 1385ق. طبرسی، فضلبنحسن، مجمعالبیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصرخسرو، 1372ش. طبری آملیصغیر، محمدبنجریر، دلائل الامامة، قم، بعثت، 1413ق. طوسی، محمدبنحسن، الأمالی (للطوسی)، قم، دارالثقافة، 1414ق. _______________، رجال الطوسی، محقق و مصحح: جواد قیومی اصفهانی، قم، موسسة النشر الاسلامی التابعة لجامعة المدرسین بقم المقدسة، 1373ش. _______________، فهرست کتب الشیعة و اصولهم و اسماء المصنفین و اصحاب الاصول، محقق و مصحح: عبدالعزیز طباطبائی، قم، مکتبة المحقق الطباطبائی، بیتا. عاملی، جعفر مرتضی، سیرة الحسین فی الحدیث و التاریخ، بیروت، المرکز الاسلامی للدراسات، 1435ق. عروسی حویزی، عبدعلیبنجمعة، تفسیر نور الثقلین، محقق و مصحح: سیدهاشم رسولی محلاتی، قم، اسماعیلیان، 1415ق. فرات، فراتبنابراهیم، تفسیر فرات الکوفی، تهران، وزارت ارشاد اسلامی، 1410ق. فیض کاشانی، محمدمحسن، الوافی، اصفهان، کتابخانه امام امیرالمومنین علی (ع)، 1406ق. قرشی بنایی، علیاکبر، قاموس القرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیة، 1371ش. قمی مشهدی، محمد، تفسیر کنزالدقائق و بحرالغرائب، مصحح: حسین درگاهی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1368ش. قمی، علیبنابراهیم، تفسیر القمی، محقق و مصحح: طیب موسوی جزائری، قم، دارالکتاب، 1404ق. کشی، محمدبنعمر، رجال الکشی- اختیار معرفة الرجال، محقق و مصحح: محمدبنحسن طوسی، حسن مصطفوی، مشهد، دانشگاه مشهد، 1409ق. کلینی، محمدبنیعقوب، الکافی، محقق و مصحح: علیاکبر غفاری، محمد آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیة، 1407ق. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، 1403ق. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1368ش. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیة، 1374ش نجاشی، احمدبنعلی، رجال النجاشی، قم، موسسه نشر اسلامی، 1365ش. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,701 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 900 |