1دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، ایران
2استادیار گروه شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، ایران
تاریخ دریافت: 29 خرداد 1401،
تاریخ بازنگری: 10 تیر 1401،
تاریخ پذیرش: 12 تیر 1401
چکیده
در دهه‌های اخیر، به دنبال گسترش بی‌سابقه شهرها خدمات عابر پیاده در مناطق شهری به‌تدریج کاهش‌یافته است. با افزایش بی‌رویه‌ها شهرها، فضاهای شهری می‌بایستی به سمت سرزندگی و دلپذیری برای شهروندان سوق پیدا کنند. براین‌اساس هدف پژوهش حاضر ارزیابی کیفیت سرزندگی پیاده‌راه‌های شهری در خیابان سلمان فارسی اهواز می باشد. روش پژوهش به صورت توصیقی – تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش به طور تصادفی 100 نفر انتخاب گردید که در محدودة پیاده‌راه سلمان فارسی حضور دارند. تجزیه و تحلیل داده‌ها با بهره گیری از از آزمون‌های نرم‌افزار SPSS، با آزمون های آماری فریدمن، خی دو، تی، رگرسیون چند متغیره انجام گردید. باتوجه به نتایج پرسشنامه، برخی از اولویت‌های پیاده‌راه سرزنده از دیدگاه مردم عبارت‌اند از: تنوع کاربری، امنیت و ایمنی، ساماندهی و بهسازی، روحیهة و فرهنگ، فضای مکث و مبلمان شهر. بعلاوه اینکه که ایجاد پیاده‌راه به عنوان یکی از دغدغه‌های مردم محسوب شده و مؤلفه‌های امنیت، فرهنگ، خلاقیت و تنوع دارای بیشترین اثرگذاری هستند.
Assessing the vitality quality of urban sidewalks, a case study of Salman Farsi Street in Ahvaz
نویسندگان [English]
Rana Naderikia1؛ Mohammad Ali Khaliji2
1MSc student . Department of Urban Design, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
2Assistant Professor, Department of Urban Planning, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
چکیده [English]
In recent decades, following the unprecedented expansion of cities, pedestrian services in urban areas have gradually decreased. With the excessive increase of cities, urban spaces should be moved towards vitality and pleasantness for citizens. Therefore, the aim of the current research is to assess the vitality quality of urban sidewalks on Salman Farsi Street in Ahvaz. The research method is confirmatory-analytical. The statistical population of the research was randomly selected 100 people who are present on the sidewalk. Data analysis was done using SPSS software tests, Friedman, Chi-square, T, multivariate regression statistical tests. According to the results of the questionnaire, some of the priorities of the lively sidewalk from people's opinions are: variety of uses, security and safety, organization and improvement, morale and culture, pause space and city furniture. In addition, the creation of a sidewalk is considered as one of the people concerns, and the components of security, culture, creativity and diversity have the greatest effect.
کلیدواژه‌ها [English]
Vitality, Sidewalk, Urban Space, Ahvaz
مراجع
اخوان، آرمین؛ صالحی، اسماعیل و طغیانی، شیرین (1397). ارزیابی تأثیر عوامل محیطی کالبدی بر سرزندگی و کیفیت، خیابان‌های شهری (مطالعه موردی: خیابان‌های نادر و انقلاب شهر ساری). مجله جغرافیا و پایداری محیط، سال هشتم، شماره 27، ص 15-29.
بحرالعلومی، زهرا (1395). دلایل سرزندگی فضاهای عمومی در ایتالیا درگذر تاریخ تا به امروز. فصلنامه هنر و تمدن شرق، دوره 4، شماره 14، ص 31-42.
پاکزاد، جهانشاه (1385). راهنمای طراحی فضاهای شهری در ایران (چاپ دوم). تهران: شرکت طرح و نشر پیام سیما.
پوراحمد، احمد؛ زنگنه شهرکی، سعید و صفایی رینه، مصطفی (1395). تحلیل نقش پیاده‌راه‌های شهری در ارتقای سرزندگی فضاهای شهری (مطالعه موردی: پیاده‌راه 17 شهریور، تهران). پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، دوره 4، شماره 2، ص 175- 195.
توسلی، محمود و بنیادی، ناصر (1386).طراحی فضای شهری (چاپ دوم). تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران، انتشارات شهیدی.
جهانبخش، حیدر و پیر اعیادی، افسانه (1399). قابلیت سنجی ایجاد پیاده‌راه خیابان ستارخان تهران با تأکید بر ایجاد مؤلفه‌های ایمنی و سرزندگی. گفتمان طراحی شهری، دوره 1، شماره 3، ص 81-67.
جهانگیر، صبا؛ صارمی، حمیدرضا و کلانتری خلیل آباد، حسین (1398). امکان‌سنجی ارتقای پیاده مداری با رویکرد سرزندگی در فضاهای شهری، مطالعه موردی: طراحی خیابان امام خمینی (ره) سنندج. فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، سال نهم، شماره 35، ص 47-93.
چرخچیان، مریم (1394). شناخت و تحلیل فضاهای شهری. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
حبیبی، کیومرث؛ نسترن، مهین و محمدی، مهرداد (1395). سنجش و ارزیابی کیفیت فضاهای عمومی شهری و نقش آن در افزایش کیفیت زندگی (موردشناسی: خیابان نظر شرقی اصفهان). مجله جغرافیا و آمایش شهری، سال ششم، شماره 19، ص 161-180.
حسینیون، سولماز (1383). مقدمه‌ای بر طراحی پیاده‌راه‌ها. مجله شهرداری‌ها، سال ششم، شماره 61، ص 69-73.
دادپور، سارا (1391). معیارهای سرزندگی فضاهای شهری (مطالعه موردی: خیابان ولیعصر تهران). ویژه نامه پیاده‌راه، نشریه داخلی سازمان زیباسازی شهر تهران، دوره 1، شماره 3.
شهرداری منطقه یک اهواز (1398). طرح پیاده‌رو سازی خیابان سلمان فارسی، سازمان بهسازی و نوسازی.
صرافی، ساقی؛ نقصان محمدی، محمدرضا و شریف نژاد، مجتبی (1392). بررسی سرزندگی در خیابان شهری (مطالعه موردی: خیابان مسجد جامع یزد). مقاله منتشر شده در پنجمین کنفرانس برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، مشهد.
صفایی رینه، مصطفی؛ پوراحمد، احمد و زنگنه شهرکی، سعید (1398). تحلیل فضایی سرزندگی در فضاهای شهری (مطالعه موردی: پیاده‌راه 17 شهریور تهران). فصلنامه شهر پایدار، دوره 2، شماره 2، ص 107-124.
طاهری، لینا (1389). پیش‌درآمدی بر ویژگی های شهر سرزنده. نشریه جستارهای شهرسازی، شماره 32، ص 39-35.
علی‌پور اصفهانی، مریم؛ زمانی، بهادر و شاهیوندی، احمد (1397). تدوین مدل نظری مؤلفه‌های مؤثر بر سرزندگی اجتماعی خیابان (موردمطالعه: خیابان تاریخی سپه، اصفهان). دوفصلنامه مرمت و معماری ایران، دوره 1، شماره 15، صفحات 115-136.
قربان‌پور، مریم؛ زالی، نادر؛ یوردخانی، مختار و آزاده، سیدرضا (1397). ارزیابی مؤلفه‌های مؤثر بر تقویت سرزندگی در مسیرهای پیاده شهری (مطالعه موردی: پیاده‌راه علم‌الهدی شهر رشت). فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، دوره 13، شماره 1(پیاپی 42)، ص 105-133.
کریمی دهکردی، فروغ (1393). بررسی امکان‌سنجی ایجاد پیاده‌راه به منظور ارتقای نشاط و سرزندگی در فضاهای شهری (مورد مطالعه: خیابان ملت شهرکرد). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، چاپ نشده.
مدنی پور، علی (1391). فضاهای عمومی و خصوصی شهر (چاپ سوم). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
معینی، سیدمهدی (1385). افزایش قابلیت پیاده‌مداری، گامی به سوی شهری انسانی‌تر. نشریه هنرهای زیبا، شماره 27، ص 5-16.
مولوی، مهرناز؛ حمیدی، آرمان؛ فریدی فشتمی، عالیه و آریاپسند، زهرا (1400). بررسی نقش پیاده‌راه‌های شهری در ارتقای شاخص‌های سرزندگی شهری و تعاملات اجتماعی (مطالعه موردی: پیاده‌راه مرکز رشت). پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، دوره 9، شماره 3، ص 881-908.
Babaei, Mohammadreza; Zoovarzi, Shahin & Rahbarimanesh, Kamal (2015). A Study on the Effective Factors in the Vitality of Residential Complexes (The Case Study of Azadegan, Lakan and Golsar Residential Complexes in Rasht). Space Ontology International Journal, 4 (14), 53-64.
Chapman, J. (2009). Design for emotional durability. Design, 25 (4), 29-35.
Hirt, Sonia A. (2016). Rooting out mixed use: Revisiting the original rationales. Land Use Policy, 50 (1), 134-147.
Khalili, Akra & Nayyeri Fallah, Siyamak (2018). Role of social indicators on vitality parameter to enhance the quality of women's communal life within an urban public space (case study: Isfahan's traditional bazaar, Iran). Frontiers of Architectural Research, 7 (3), 440-454.
Deljooy Kooshali, Atefeh; Karimi Azeri, Amir Reza & Parvizi, Reza (2015). Effect of Environmental Physical Elements in Creating Residential Complex's Vitality for the Enhancement of Social Interactions. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 201, 255-264.
Landry, Charles (2000). Urban Vitality: A New source of Urban Competitiveness, prince Claus fund journal. Archive issue Urban Vitality-Urban Heroes, 12 (1), 8-13.
Lu, Shiwei; Huang, Yaping; Shi, Chaoyang & Yang, Xiping (2019). Exploring the Associations between Urban Form and Neighborhood Vibrancy (A Case Study of Chengdu, China). International Journal of Geo-Information, 8 (4), 1-15.
Mardani, Seyedeh Fatemeh (2018). Public spaces liveliness indebted to Commercial function Case studies are the cities. Journal of art & civilization of the orient, 6 (20), 13-22.
Montgomery, John (1998). Making a city: Urbanity, vitality and urban design. Journal of Urban Design, 3 (1), 93-116.
2
