اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 360 |
| تعداد مقالات | 2,962 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,780,580 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,554,247 |
تأثیر مؤلفه‌های تشکیل دهنده ابعاد ادراکی مخاطب بر کیفیت معنایی معماری یادمان‌های معاصر | ||
| نشریه علمی اندیشه معماری | ||
| مقاله 2، دوره 6، شماره 12، مهر 1401، صفحه 17-39 اصل مقاله (2.08 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/at.2022.15877.1770 | ||
| نویسندگان | ||
| سحر طوفان* 1؛ حسن معماری2؛ داریوش ستارزاده3؛ مهسا فرامرزی اصل4 | ||
| 1دانشیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران | ||
| 3دانشیارگروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران | ||
| 4استادیارگروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 22 تیر 1400، تاریخ بازنگری: 16 تیر 1401، تاریخ پذیرش: 18 تیر 1401 | ||
| چکیده | ||
| بیان مساله: در هر فضای معماری، از مهم‌ترین مسائل موردتوجه، نحوه و چگونگی دریافت و فهم کالبد معماری در ذهن مخاطبان می‌باشد. در واقع این سؤال همواره مطرح می‌باشد که آیا هر کالبد معماری از دید همه آدمیان به یک شکل دریافت و ادراک می‌شود یا تفاوت‌های ماهوی در این امر وجود دارد؟ در واقع، سؤال اصلی پژوهش این است که کیفیت این ادراک در معماری بناهای یادمانی چگونه بوده است؟ سؤال تحقیق: ساز و کار کیفیت ادراک بناهای یادمانی معاصر چگونه است؟ کدام یک از مؤلفه‌های زیر مجموعه‌ای در کیفیت ادراک بناهای یادمانی معاصر از دیدگاه مخاطب این آثار، مهم‌تر می‌باشد؟ اهداف تحقیق: بررسی ساز و کار کیفیت ادراک بناهای یادمانی معاصر با توجه به چارچوب نظری تحقیق روش تحقیق: مطالعه حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است که برای انجام آن از طرح تحقیق پیمایش استفاده شد. جامعه آماری شامل دانشجویان معماری دانشگاه‌های مختلف کشور بود. روش نمونه‌گیری طبقه‌ای-تصادفی و برای تعیین حجم نمونه آماری از فرمول کوکران در سطح 0.05 استفاده شد. با توجه به حجم جامعه آماری (1700 نفر) و ضرایب تعیین شده حجم نمونه آماری 303 نفر تعیین شد. به منظور گردآوری داده‌ها از ابزار پرسشنامه بسته استفاده شد. برای انجام تحلیل‌های تحقیق از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون همبستگی r پیرسون استفاده شد. با توجه به مبانی نظری و ادبیات موضوع، در پژوهش حاضر، می‌توان سه دسته کلی کیفیت معنایی، کیفیت زیبایی شناسی و کیفیت عملکردی را شناسایی نمود که هر یک، خود به زیرمجموعه‌ها (مؤلفه‌هایی) تقسیم بندی می‌گردند. مهم‌ترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری تحقیق: در نهایت، نتایج این پژوهش حاکی از آن است که در ارتباط با کیفیت زیباشناسی عینی، مؤلفه‌های جامعیت و هماهنگی در بنا (0.67)، نظم و تقارن بنا (0.40)، تزیینات بنا (0.38) و تنوع رنگی بنا (0.14) به ترتیب بیشترین تأثیر مستقیم را بر کیفیت معنایی ادراک شده از بنا (حضور) در مخاطب دارند. در ارتباط با کیفیت زیباشناسی ذهنی، مؤلفه‌های معنا بخشی به پیرامون (0.48) و محرک‌های محیطی (0.34) بیشترین تأثیر مستقیم را بر کیفیت معنایی ادراک شده از بنا در مخاطب دارند. در ارتباط با کیفیت عملکرد، مؤلفه‌های مصالح مناسب (0.58) امنیت (0.49)، خدمات ارائه شده (0.47) و استحکام بنا (0.43) به ترتیب بیشترین تأثیر مستقیم را بر کیفیت معنایی ادراک شده از بنا در مخاطب دارند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کیفیت ادراک؛ معنا؛ زیبایی شناسی عینی؛ زیبایی شناسی ذهنی؛ عملکرد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The effect of components of the perceptual dimensions of the public on the architectural semantic quality of contemporary monuments | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sahar Toofan1؛ Hasan M|emari2؛ Dariush Sattarzadeh3؛ Mahsa Faramarzi As4 | ||
| 1Associate Professor, Department of Architecture, Faculty of Art and Architecture, Islamic Azad University, Tabriz branch, Tabriz, Iran | ||
| 2PhD student of Architecture, Faculty of Arts and Architecture, Islamic Azad University, Tabriz branch, Tabriz, Iran | ||
| 3Associate Professor, Department of Architecture, Faculty of Art and Architecture, Islamic Azad University, Tabriz Branch, Tabriz, Iran | ||
| 4Assistant Professor, Department of Architecture, Faculty of Art and Architecture, Islamic Azad University, Tabriz Branch, Tabriz, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Research Problem: In any architectural space, one of the most important issues is how to perceive and understand the body of architecture in the minds of the audience. Is it sound that every architectural body creates the same shape and perception of all human beings, or is there an essential difference in this matter? The main question of the research is what was the quality of this perception in the architecture of monuments? Research Question: What is the mechanism of the perceived quality of contemporary monuments? Which of the following components is more important in the quality of perception of contemporary monuments from the perspective of the audience of these works? Research Method: The present study is a descriptive-analytical study that used a survey research design. The statistical population included architecture students of different universities in the country. The stratified random sampling method was used to determine the statistical sample size of Cochran's formula at the level of 0.05. According to the statistical population (1700 people) and the determined coefficients, the statistical sample size was 303 people. To collect data, a closed questionnaire was used. One-way analysis of variance and Pearson r correlation test was used for research analysis. According to the theoretical foundations and literature of the subject, in the present study, three general categories of semantic quality, aesthetic quality, and functional quality can be identified, each of which is divided into sub-components. The Most Important Results and Conclusion: Regarding the dimension of identity and originality of semantic quality, the findings of the regression model show that the quality of mental aesthetics (0.42) and the quality of performance (0.24) have a considerable effect and causal relationship with the dimension of identity and originality of semantic quality. Regarding the sense of the belonging aspect of semantic quality, the findings of the regression model show that the quality of performance (0.32) and the quality of mental aesthetics (0.27) have the most effective impact and causal relationship with the dimension of sense of belonging to the semantic quality of the building. Regarding the readability dimension of semantic quality, the findings of the regression model show that the quality of objective aesthetics (0.41) and the quality of performance (0.34) have a considerable effect and causal relationship with the readability dimension of the semantic quality of the building. Comparison of the findings shows that the quality of services (ie security, strength, and services provided in the building) has a causal effect on all dimensions of the semantic quality of the building, among which has the most effective impact on the readability dimension of the building. But about the mental and objective aspects, the aesthetic quality of the findings is different. In this way, the quality of existing aesthetics has the most effective impact on the legibility dimension of semantic quality and does not have a significant effect on the aspects of originality and identity of semantic quality. While the mental aspect of aesthetic quality has a considerable impact on the dimension of originality and identity of semantic quality and does not have a significant effect on the readability dimension of semantic quality. Also, the objective aspect of aesthetic quality has no important outcome on the sense of belonging aspect of semantic quality. While the mental aspect of aesthetic quality has a significant and causal effect on the sense of the belonging dimension of semantic quality. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Quality of perception, meaning, objective, subjective aesthetics, performance | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
آرنهایم، رودلف، 1382، پویهشناسی صور معماریف ترجمه مهرداد قیومی بیدهندی، فرهنگستان هنر، تهران https://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/702776
اسپیلبرگ، هربت، شومان، کارل، 1393، جنبش پدیدارشناسی: درآمدی تاریخی، جلد دوم، مترجم: مسعود علیا، انتشارات مینوی خرد. https://www.gisoom.com/book/11009823
اکبری، علی، 1397، مبانی نظری معماری (برداشت‌هایی فلسفی)، انتشارات جهاد قزوین https://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/5324602
ایروانی، محمود، خداپناهی، محمد کریم، 1371، روانشناسی احساس و ادراک، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت). تهران https://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/524461
ایرجی، ج، نوروزبرازجانی، و،1399، معنا در معماری معاصر ایران بعد از انقلاب اسلامی، نشر دانشگاه پارس، چاپ اول
https://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/7367647
بهبودی، ریحانه، 1391، ادراک در معماری، مطالعه موردی سنجش ادراک گردشگران اروپایی از معماری ایرانی- اسلامی شهر اصفهان، نشریه هنرهای زیبا دانشگاه تهران، دوره 17، شماره 3.
https://jfaup.ut.ac.ir/article_30372.html
بهزادپور، محمد، حسن پور، ف، 1399، مکان و لامکان، انتشارات طحان، چاپ اول.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/6215090
پاکزاد، جهانشاه، بزرگ، حمیده، 1394، الفبای روانشناسی محیط برای طراحان، انتشارات آرمانشهر.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/3020039
پالاسما، یوهانی، 1398، چشمان پوست، ترجمه سارا گلمکانی و علیرضا فخرکننده، نشر چشمه، تهران.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/7726552
پیراوی ونک، مرضیه، 1393، پدیدار شناسی نزد مرلوپونتی، نشر پرسش. تهران.
https://www.gisoom.com/book/11106375/%DA%A9%D8%
تقدیر، سمانه، 1395، تبیین مراتب و فرایند ادراک انسان و نقش آن در کیفیت خلق آثار معماری براساس مبانی حکمت متعالیه، فصلنامه پژوهش معماری اسلامی، شماره 14، سال پنجم.
http://jria.iust.ac.ir/article-1-694-fa.html
خاکزاد، آیدا، میرغلامی، مرتضی، 1394، ارزیابی و تحلیل عوامل تأثیرگذار بر طراحی و شکلگیری بناهای یادمانی دوره معاصر ایران، همایش ملی معماری و شهرسازی هویتگرا، تهران.
https://civilica.com/doc/426635/
جوان فروزنده، علی، مطلبی، قاسم، 1390، مفهوم حس تعلق به مکان و عوامل تشکیل دهنده آن، نشریه علمی-پژوهشی هویت شهر، دوره 5 شماره 8.
https://hoviatshahr.srbiau.ac.ir/article_1146.html
رابینسون، س، پالاسما، ی، 1396، ذهن در معماری-علم اعصاب تجسم و آینده طراحی، مترجم: رضا امیر رحیمی، انتشارات مترجم، تهران.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/4670782
راپاپورت، آموس، 1384، معنی محیط ساخته شده، ترجمه فرح حبیب، انتشارات پردزاش و برنامه ریزی شهری، تهران.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/766628
سلجی، ن، سجادزاده، ح، خان محمدی، م، سرخوش، ف، 1400، نقش مؤلفه‌ی جایگشت در ارتقای ادراک و کیفیت سکونت در خانه‌های تاریخی تبریز، فصلنامه اندیشه معماری، نشریه علمی، سال پنجم، شمارة نهم، صص 150-160
https://at.journals.ikiu.ac.ir/article_2168.html
شاهچراغی، آزاده و بندر اباد، علیرضا، 1394، محاط در محیط، کاربرد روانشناسی محیطی در معماری و شهرسازی، تهران، نشر جهاد دانشگاهی.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/3960798
شایگان، داریوش، 1395، در جستجوی فضاهای گمشده (مجموعه مقالات مرتبط با هنرهای تجسمی)، انتشارات فرهنگ معاصر، تهران.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/433716
شعیری، محمد رضا، 1384، بررسی نقش بنیادی ادراک حسی در تولید معنا، پژوهشنامه علوم انسانی، دوره 14، شماره 45-46. صص 131-146.
http://ensani.ir/fa/article/142976
صابری کاخکی، سیاوش، 1392، ربط کیفیات تألیفی در ادراک معماری اسلامی ایران، نشریه علمی-پژوهشی شهر ایرانی اسلامی، شماره سیزدهم.
http://www.armanshahrjournal.com/article_85076.html
طهماسبی، ارسلان، علیزاده هوشمند و پرویز اصلانی، 1397، مطالعه مؤلفه‌های شکل‌دهنده کیفیت معنایی-ادراکی محیط، مورد مطالعاتی: محله قطارچیان سنندج، فصلنامه معماری و شهرسازی آرمانشهر، دوره 11، شماره 25.
http://www.armanshahrjournal.com/article_85076.html
عباسی، زهرا، حبیب، فرح، مختاباد امرئی، سید مصطفی، 1394، تدوین اصول و معیارهای ادراک فضایی در معماری بازارهای سنتی ایران، نشریه علمی- پژوهشی مدیریت شهری، شماره 39، صص 291-316.
https://www.sid.ir/Fa/Journal/ViewPaper.aspx?ID=484477
عباسی، زهرا، حبیب، فرح، مختاباد امریی، سید مصطفی، 1397، مروری نو بر ادراک حسی در معماری بازار ایرانی-اسلامی (نمونه موردی: بازار کاشان)، نشریه علمی پژوهشی نقش جهان، دوره هشتم، شماره دوم. صص 81-90.
فلامکی، محمد منصور، 1381، ریشه‌ها و گرایش‌های نظری معماری، نشر فضا، چاپ اول، تهران. https://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/677750
گروتر، یورگ کورت، 1389، زیباییشناسی در معماری، ترجمه جهانشاه پاکزاد و عبدالرضا همایون، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران. http://www.lib.ir/book/53733504
گومز، آلبرتو پرز، 1397، تاملات بهنگام (گزیده‌ای از مقالات گومز)، مترجم: رضا عسگری، نگین جواهریان، باوند بهپور، انتشارات معمار نشر، تهران.
https://parhambook.com/product/detail/15697
لاوسون، برایان، 1399، زبان فضا، ترجمه علیرضا عینی فر و فؤاد کریمییان، انتشارات دانشگاه تهران.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2893403&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
لنگ، جان، 1390، آفرینش نظریه معماری، ترجمه علیرضا عینی فر، چاپ پنجم، انتشارات دانشگاه تهران.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=263143&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
مقربی، فرزانه، 1398، غنای حسی در معماری، انتشارات سیمای دانش، تهران.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/5615547
ملاصالحی، حکمت الله، 1394، بازخوانی حافظه و هویت در معماری یادمانی ایران، نشریه باغ نظر، شماره 34، سال دوازدهم.
http://www.bagh-sj.com/article_11091.html
Gibson, James J. (1966), The Senses Considered as Perceptual Systems, Houghton Mifflin, Boston. https://www.amazon.com/Senses-Considered-Perceptual-Systems/dp/0313239614
Green, E. J. (2020). The perception-cognition border: A case for architectural division. Philosophical Review, 129(3), 323–393. https://read.dukeupress.edu/the-philosophical-review/article-abstract/129/3/323/166790/The-Perception-Cognition-Border-A-Case-for?redirectedFrom=fulltext
Weymouth, T. E., & Amini, A. A. (2020). Visual perception using a blackboard architecture. In Image Analysis Applications (pp. 235–280). CRC Press. https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.1201/9781003066330-7/visual-perception-using-blackboard-architecture-terry-weymouth-amir-amini
Ittelson, William H. (1960), Visual Space Perception, Springer, New York. https://www.science.org/doi/10.1126/science.133.3460.1241.d
Jenkins, O. H (1999), Understanding and measuring tourist destination images, Journal of Tourism Research, 1, 1-15. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/%28SICI%291522-1970%28199901/02%291%3A1%3C1%3A%3AAID-JTR143%3E3.0.CO%3B2-L
Lasansky, D. M. (2004), Architecture and tourism, perception, performance and place, Berg: New York. https://www.bloomsbury.com/uk/architecture-and-tourism-9781859737040/
Al-zoabi, A. Y. (2006), The residents’ images of the past in the architecture of Salt City, Jordan, Habitat International, 28, 541-565. http://eprints.utm.my/id/eprint/38970/5/AsmaaRabieePFAB2013.pdf | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 771 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 621 |
||