اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 347 |
| تعداد مقالات | 2,862 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,252,137 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,388,379 |
مقایسۀ تطبیقی طاق و گنبد تیموری با روش‌های محاسباتی در سرمشق‌های کاشانی نمونۀ موردی: مسجد گوهرشاد مشهد | ||
| نشریه علمی اندیشه معماری | ||
| مقاله 6، دوره 6، شماره 12، مهر 1401، صفحه 101-117 اصل مقاله (1.72 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/at.2022.14870.1681 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه فلاحی1؛ سعید میرریاحی* 2؛ حسین سلطانزاده3؛ محمد مهدی رئیس سمیعی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری، گروه معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار، گروه معماری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| 3استاد، گروه معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران | ||
| 4استادیار، گروه معماری، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 19 دی 1399، تاریخ بازنگری: 15 مرداد 1401، تاریخ پذیرش: 15 مرداد 1401 | ||
| چکیده | ||
| بیان مساله: کاربرد فرمول های محاسباتی سهم عمده ای در هندسۀ معماری ایران در عصر تیموری دارد. آنچه در معماری دورۀ تیموری قابل توجه است بهره گیری از دیدگاه غیاث الدین جمشید کاشانی ریاضی دان قرن نهم، در اندازه گیری، محاسبات و فرموله کردن روش‌های اجرایی طاق و گنبد معماری است. یکی از مهمترین دستاوردهای غیاثالدین تثلیث زاویه و دایره است که پس از او میرزا ابوتراب نطنزی ریاضی دان عصر قاجار با روش هندسی هم ارز با روش جبری کاشانی به این مسئله پرداخت. سوال تحقیق: این پژوهش درصدد پاسخ به این پرسش ها است که کاشانی چگونه عملیات محاسبات در معماری را مورد توجه قرار داده است و رسالۀ او چگونه از یک فرآیند نظر -عمل به تکنولوژی ساخت طاق و گنبد دست یافته است. میزان دقت سرمشق‌های کاشانی در توصیف اجرای طاق و گنبد معماری و نحوۀ استفادۀ سازندگان بنا از بیانات کاشانی از دیگر گزینه‌هایی هستند که در این پژوهش ارزیابی شده است. اهداف تحقیق: هدف این پژوهش کشف روابط و تبیین قوانین محاسباتی از طریق ضوابط ترسیمی و محاسباتی کاشانی در تلاش برای پاسخ به سوالات فوق الذکر می باشد. روش تحقیق: این پژوهش بر پایۀ استدلال منطقی متکی بر گزاره‌های قاعده‌مند ریاضیات استوار است. ابزار تحلیلی در این پژوهش توسط زبان برنامه نویسی پایتون در نرم‌افزار راینو می باشد که ارتباط دهندۀ قواعد محاسباتی و زبان اشکال در سرمشق های کاشانی است. نتایج این ارزیابی در عناصر معماری مسجد گوهرشاد که از لحاظ زمانی و مکانی با حضور کاشانی در منطقه مطابقت دارد، شناسایی می شوند. مهم ترین یافته ها و نتیجه گیری تحقیق: نتایج این پژوهش نشان می دهد که محاسبات و ترسیمات کاشانی فقط یک تمرین عملی نظری نبوده و او به درستی عملیات محاسباتی را برای خلق عناصر معماری به کار بسته است. همچنین رابطه میان قواعد محاسباتی سرمشق های کاشانی و نظام هندسی طاق و گنبد مسجد گوهرشاد تایید می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| "طاق"؛ "گنبد"؛ "معماری تیموری"؛ "غیاثالدین جمشید کاشانی"؛ "مسجد گوهرشاد" | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Comparison of Timurid vault and dome using computational methods of Al’Kashi models: the case of Goharshad Mosque, Mashhad | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Fatemeh Fallahi1؛ Saiid Mirreiahi2؛ Hossein Soltanzadeh3؛ Muhammad Mahdi Ra’is Sami’ei4 | ||
| 1Ph.D. Student of Architecture, Architecture Department, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran | ||
| 2Associate Professor, Department of Architecture, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran | ||
| 3Professor, Department of Architecture, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran | ||
| 4Assistant Professor, Department of Architecture, Gilan University, Gilan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Research Problem: The application of computational formulas has a major role in the geometry of Iranian architecture in the Timurid era. What is interesting about the architecture of this period is the use of the ideas of Al’Kashi --a ninth century mathematician-- in measuring, calculating, and formulating the methods of constructing vaults and domes. One of the most important achievement of Ghiaseddin is related to triangulation. It was Mirza Abu Turab Natanzi, a mathematician of the Qajar era, who later dealt with this issue through a geometric method equivalent to Al’Kashi’s algebraic method. Research Question: This research explores whether Al’Kashi has accurately considered computational operations in architecture or his thesis is just a practical and theoretical exercise. We also investigate whether Al’Kashi’s models are precise descriptions of existing vaults and whether the builder has carefully paid attention to Al’Kashi’s recommendations. To address these issues, we aim at discovering the relationships and explain the new computational rules proposed in Al’Kashi’s works. Research Method: The research method is based on logical reasoning through precise mathematical propositions. The analytical tool includes Python programming language to be run in Rhino software, which could link computational rules and the Shape Grammars in Al’Kashi models. The results of this evaluation are identified in the architectural elements of Goharshad Mosque, which corresponds to Al’Kashi 's presence in the region of Khorasan at the time the mosque was built. Computational exploration of architectural elements requires modeling and physical encoding. The predominant feature of Al’Kashi’s works is approaching architectural elements from a descriptive-analytical perspective. This method involves component-based classification, defining the parameters of the elements, and describing their resulting hierarchy. Therefore, our method is based on modeling in Rhino software. In addition, the Grasshopper extension and Python programming language were used to examine and determine computational relationships, the language of shapes between architectural elements (vault and dome), and Al’Kashi models based on the geometric system of Timurid architecture. We first investigate how accurately Al’Kashi calculated the coefficients of the vaults; next, by referring to the dimensions and sizes of the vault and dome in the related building, we search for the roots of their geometric system in order to find the numerical correspondence of these ratios in Al’Kashi models. The Most Important Results and Conclusion: The results suggested that Al’Kashi’s calculations and drawings are not merely a practical and theoretical exercise; rather, they have correctly used computational operations to develop architectural elements. Besides, there is a relationship between the computational rules of Al’Kashi models and the geometric system of the vault and dome of Goharshad Mosque. Indeed, Ghavam al-Din Shirazi, the architect of the Timurid court, has appropriately deployed the geometric system and computational rules of his time in the construction of this building. These findings reinforce the hypothesis that the ‘captains of industries’ used to obtain their mathematical and geometric knowledge through dialogue with contemporary intellectuals. Goharshad Mosque showcases the harmony and balance between the geometric and computational system of the Timurid era. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| "Vault", " Dome", "Timurid architecture", "Al’Kashi", "Goharshad Mosque" | ||
| مراجع | ||
|
اخلاصی، احمد؛ مفیدی شمیرانی، مجید و عنبری روزبهانی، نظام‌الدین. (1392). رویکرد طراحی الگوریتمیک و راهکارهای معماری بومی ایران در بهرهگیری و کنترل نور روز: چگونگی بهرهگیری از راهکارهای معماری گذشته در راستای طراحی نماهای شفاف معاصر، معماری و شهرسازی آرمان‌شهر، ویژه‌نامه منتخب مقالات اولین همایش روشنایی و نورپردازی ایران، صص: 35-25
باوندیان، علیرضا. (1396). شاخصهای ارزشی مسجد گوهرشاد مشهد از منظر حکمت انسی، فرهنگ رضوی: ادیان مذاهب و عرفان، 17، صص: 230-209. http://www.farhangerazavi.ir/article_50282.html?lang=fa
پوپ، آرتور. (1965). معماری ایران. ترجمۀ: غلامحسین صدری افشار، (1393)، چاپ دهم (دوم ناشر)، تهران: دات.
ترزیدیس، کستاس. (2003). فرم بیانگر رهیافتی به معماری رایانه‌ای، ترجمۀ: کاوه بذرافکن و همکاران. (1393). چاپ اول، مشهد: کتابکده کسری
حسینی، سید محسن. (1393). مساجد تاریخی خراسان، جلد یکم، چاپ اول، مشهد: آستان قدس رضوی.
خیری، علی. (1389). قوس معماری ایرانی اسلامی در «مفتاحالحساب» غیاثالدین جمشید کاشانی، کتاب ماه علوم و فنون، (129)2، صص: 34-28. https://www.magiran.com/paper/778942
دوستقرین، فاطمه. (1388). رسالۀ میرزا ابوتراب نطنزی در تثلیث زاویه، تاریخ علم، 8، صص: 29-1. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=123034
زمرشدی، حسین. (1390). مسجد بینظیر جامع گوهرشاد و هنرهای قدسی معماری، مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 6، صص: 32-17.
سمپلونیوس، ایوونه دولد. (2000). روش کاشانی برای محاسبۀ قوسها، ترجمۀ: علیرضا اشرفی و محمدرضا احمدی، (1384)، آیینه میراث ویژۀ تاریخ علم، 3:28، صص: 77-61.
سوادی، فاطمه. (1387). رسالهای فارسی دربارۀ محاسبۀ جیب یک درجه، تاریخ علم، 6، صص: 104-69.
شهابی، ریحانه و همکاران. (1394). جایگاه طراحی پارامتریک در شکل‌گیری معماری معاصر کشورهای اسلامی، مجموعه مقالات دومین کنگره بین‌المللی افق‌های جدید در معماری و شهرسازی، تهران، ایران.
صحراگرد، مهدی. (1392). شاهکارهای هنری در آستان قدس رضوی: کتیبههای مسجد گوهرشاد، چاپ اول، مشهد: آستان قدس رضوی.
طاهری، جعفر و نورتقانی، عبدالمجید. (1390). دانش ریاضیات معماری در آثار کاشانی، کتاب ماه علوم و فنون، (52)2، صص: 130-121.
فلاح‌نیا، مهسا؛ خسروی، رضا و زارع‌پور، سروش. (1392). معماری الگوریتمی ابزاری در جهت تحقق ایده‌های نو، کنفرانس بین‌المللی مهندسی عمران معماری و توسعۀ پایدار شهری، تبریز، ایران.
فلاحی، فاطمه؛ میرریاحی، سعید؛ سلطانزاده، حسین؛ رئیس سمیعی، محمد مهدی. (1399). نقش قواعد مثلثاتی در عناصر معماری ایران از دیدگاه غیاثالدین جمشید کاشانی، فلسفه علم، (20)10، صص: 129-152.
قاضیزادۀ رومی، موسی. (بی تا). رسالة فی استخراج جیب درجة واحدة، نسخۀ شمارۀ 11/٣١٨٠ ، کتابخانۀ ملی ملک، مشهد: آستان قدس رضوی.
کاشانی، غیاثالدین جمشید. (بیتا). رسالۀ طاق و ازج، ترجمۀ: سید علیرضا جذبی، (1393). چاپ سوم، تهران: انتشارات سروش.
کریچلو، کیت. (1976). تحلیل مضامین جهانشناختی نقوش اسلامی. ترجمۀ: سید حسن آذرکار. (1390). چاپ اول، تهران: حکمت
گروت، لیندا و وانگ، دیوید. (1954)، روش‌های تحقیق در معماری، ترجمۀ: علیرضا عینی‌فر (1394)، چاپ هشتم، تهران: دانشگاه تهران.
گلابچی، محمود؛ اندجی گرمارودی، علی و باستانی، حسین. (1391). معماری دیجیتالی کاربرد فن‌آوری‌های CAD/CAM/CAE در معماری، چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران.
مستغنی، علیرضا و علیمرادی، محسن. (1393). واکاوی کاربرد هندسه طبیعت و فراکتال در معماری پارامتریک با بررسی آرایه داخلی گنبد مسجد شیخ لطفالله، فصنامۀ نامۀ معماری و شهرسازی، 16، صص: 121-103
مظاهری، مهرانگیز. (1376). معماری در عهد تیموری، جلوه هنر، 8 و 9، صص: 51-46.
معصومی همدانی، حسین. (1385). تثلیث زاویه، دایره المعارف بزرگ اسلامی، ج. 14، تهران: دایره المعارف بزرگ اسلامی.
معماریان، غلامحسین. (1367). نیارش سازه های طاقی در معماری اسلامی ایران، چاپ اول، تهران: جهاد دانشگاهی.
ویلبر، دونالد و گلمبیک، لیزا. (1988). معماری تیموری در ایران و توران، ترجمۀ: کرامتالله افسر و محمد یوسف کیانی، (1374)، چاپ اول، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
Balachandran Pillai A. (2017). Software Architecture with Python: Design and architect highly scalable, robust, clean, and high performance applications in Python, 1th ed., Birmingham, Packt Publishing Ltd.
Connors D, Dunn K, Bueter, R. (2017). PyCompArch: Python-Based Modules for Exploring Computer Architecture Concepts, Conference Paper. https://www.researchgate.net/publication/304551365. Retrived: 01/2020.
Hillenbrand, Robert. (2005). The Timurid Achievement, In: Architecture, A Survey of Persian Art FROM PREHISTORIC TIMES TO THE PRESENT: The Islamic Period, Vol. XVIII, ed. Abbas Daneshvari, Costa Mesa, pp: 83-126.
Kostof, Spiro. (1977). The Architect in the Middle Ages, East and West. In: Architect chapter in the history, ed. Kostof, Spiro, New York, Oxford University press, pp: 59-95.
Memarian Gh. H. Anwarul Islam M. Mousavian S. M. F. (2014). 15th century contribution to the study of vaulted structure in Iran based on Ghiayth-al Din Kashani’s studies. International Journal of Architectural Engineering & Urban Planning, Vol. 24, No. 1, pp: 1-8.
Ozdural, Alpay. (2000). Mathematics and Arts: Connections between Theory and Practice in the Medieval Islamic World, Historia Mathematica, Vol. 27, No. 2, pp: 171-201
O’kane, Bernard. (2017). Architecture and Court Cultures of the Fourteenth Century, John Wiley & Sons, Inc.
Rutten, David. (2011). Python for Rhinoceros 5, Rhinocervs, Revision 3. http://designalyze.com/sites/default/files/tutorial_files/RhinoPythonPrimerRev3.pdf. Retrieved: 01/2020.
Shuriye, Abdi Omar. Daoud, Jamal I. (2011). Islamic Mathematical Sciences. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, Vol. 5, No. 3, pp: 51-59.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 549 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 285 |
||