تعداد نشریات | 19 |
تعداد شمارهها | 380 |
تعداد مقالات | 3,141 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,269,656 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,863,715 |
جریان سیال ذهن در رمان الشحاذ اثر نجیب محفوظ | ||
لسان مبین | ||
مقاله 9، دوره 4، شماره 11، خرداد 1392، صفحه 179-161 اصل مقاله (223.16 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
حسن گودرزی لمراسکی؛ معصومه زندنا | ||
تاریخ دریافت: 22 دی 1392، تاریخ پذیرش: 22 دی 1392 | ||
چکیده | ||
جریان سیال ذهن، سبکی نو در داستاننویسی است که در آن نقش نویسنده به حداقل ممکن میرسد؛ چرا که اندیشهها و احساسات شخصیتها همانگونه بیان میشود که در ذهن آنان جریان دارد. در این شیوه، ترتیب زمانی، مکانی و نظم منطقی رویدادها به هم میریزد. روشهای روایی تکگویی درونی و حدیث نفس شخصیتها را میتوان در تقویت این شیوة روایی موثر دانست. از نویسندگانی که از این شیوه در آثار خود استفاده کردهاند، میتوان به جیمز جویس، ویلیام فاکنر، ویرجینیا وولف و...، از میان نویسندگان عرب نجیب محفوظ، غسان کنفانی، حلیم برکات و... و از بین نویسندگان ایرانی عباس معروفی، هوشنگ گلشیری و... نام برد. این جستار با نقد رمان «الشحاذ» اثر نجیب محفوظ به کمک معیارهای جریان سیال ذهن و روش تحلیل محتوا به این نتیجه دست یافته است که نویسنده در این رمان، وظیفة انتقال بخشهایی مهم از داستان خود را به عهدة گفتگوها از جمله تکگویی درونی نهاده، و بدین وسیله به خواننده اجازه داده تا مستقیم و بدون دخالت راوی در جریان افکار و احساسات قهرمان داستان قرار گیرد. همچنین با کمک ویژگیهای مختلف تک گویی درونی از قبیل صاحب تک گویی درونی، در نظر نگرفتن مخاطب معهود، شیوة شخصیت پردازی، راهیابی به ذهن قهرمان و پدیدة همزمانی، توانسته شخصیت قهرمان را به مخاطب معرفی کند. | ||
کلیدواژهها | ||
کلمات کلیدی: رمان؛ جریان سیال ذهن؛ تک گویی درونی؛ نجیب محفوظ؛ الشحاذ | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Stream of Consciousness in Najib Mahfouz's Beggar | ||
نویسندگان [English] | ||
Hassan Goodarzi Lomraski؛ Masomeh Zandna | ||
مراجع | ||
1. آرمن، سید ابراهیم و زهرا پاک نهاد. (1389ش). تیار الوعی فی(التلصص) لصنع الله ابراهیم؛ السنه الثانی، العدد 8، ذوالحجه1431، الصفحات 9-18. 2. اسحاقیان، جواد. (1387ش). از خشم و هیاهو تا سمفونی مردگان؛ چاپ اول، تهران: نشر هیلا. 3. اصغری،جواد. (1387ش). «نگاهی تحلیلی به تکنیک روایی سیلان ذهن»؛ فصلنامة پژوهشهای ادبی، سال پنجم، شمارة 21، صص9-22 . 4. أنیس، ابراهیم؛ منتصر و الغیر(1972م). المعجم الوسیط؛ القاهرة: المکتبة الإسلامیة. 5. ایرانی، ناصر. (1380ش). هنر رمان، چاپ اول، تهران: آبانگاه. 6. ایدل، لیون. (1959م). القصة السیکولوجیة؛ ترجمة محمود السمرة، بیروت: المکتبة الأهلیة. 7. بیات، حسین. (1387ش). داستان نویسی جریان سیال ذهن؛ چاپ اوّل، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. 8. بدیر، حلمی. (1988م). الروایة الجدیدة فی مصر (قراءة فی النص الروائی المعاصر)؛ الطبعه الولی، دار المعارف. 9. پروینی، خلیل و دیگران. (1431ق). «التناص القرآنی فی روایة «اللص و الکلاب» لنجیب محفوظ»؛ اللغة العربیة و آدابها، خریف و شتا، 6(11)، صص 17-38. 10. حرّی، ابوالفضل.(1390ش). وجوه بازنمایی گفتمان روایی: جریان سیال ذهن و تک گویی درونی؛ پژوهش ادبیات معاصر جهان، شماره 61، صص 25-40. 11. رادفر، ابوالقاسم.(1366ش). فرهنگواره داستان و نمایش؛ تهران: انتشارات اطلاعات. 12. روشنفکر، کبری و صلاح الدین عبدی. (1383ش). «ندای زن در آثار نقد واقع گرایانه نجیب محفوظ»؛ مجلة علوم انسانی، 11(2)، صص55-64 . 13. زیتونی، لطیف. (2002م). معجم مصطلحات نقد الروایـﮥ؛ الطبعه الاولی، بیروت: مکتبة لبنان ناشرون. 14. سید حسینی، رضا. (1389ش). مکتبهای ادبی؛ تهران: انتشارات نگاه. 15. شمیسا، سیروس. (1389ش). انواع ادبی؛ چاپ چهارم، تهران: نشر میترا. 16. طاهری، محمد و معصومه سپهری عسکر. (1390ش). «بررسی شیوه به کارگیری جریان سیال ذهن در رمان سنگ صبور اثر صادق چوبک»؛ مجلة بوستان ادب دانشگاه شیراز، سال 3، شمارة2، صص 169-190. 17. گری، مارتین. (1382ش). فرهنگ اصطلاحات ادبی در زبان انگلیسی؛ ترجمة منصوره شریف زاده، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 18. گنجیان خناری، علی و معصومه بادرستانی. (1388ش). «اللص و الکلاب؛ دراسه فی الشکل و المضمون»؛ التراث الادبی، خریف،1(4)، صص 113-122. 19. محفوظ، نجیب. (1965م). الشحاذ؛ مصر: مکتبة مصر و دار مصر للطباعة. 20. مستور، مصطفی. (1379ش). مبانی داستان کوتاه؛ چاپ اوّل، تهران: نشر مرکز. 21. معینالدینی، فاطمه.(1387ش). «گونههای تکگویی در مثنوی»؛ فصلنامة پژوهشهای ادبی، سال5، شمارة 21، صص133-156. 22. مقدادی، بهرام. (1378ش). فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی (از افلاطون تا عصر حاضر)؛ تهران: فکر روز. 23. میرزایی، فرامرز و مظفر اکبری. (1388ش). «قراءﮤ فی المدرسة الادبیة لروایة الثلاثیـﮥ لنجیب محفوظ»؛ الجمعیـﮥ الایرانیـﮥ للغـﮥ العربیـﮥ و آدابها، بهار و تابستان، 5(11)، صص 115-135 . 24. ------------------. (1387ش). «بحران فکری و روحی قهرمان در رمان الثلاثیه نجیب محفوظ»؛ پژوهشنامة ادب غنایی، پاییز و زمستان،6(11)، صص 153-164. 25. میرصادقی، جمال. (1364ش). عناصر داستان؛ چاپ اول، تهران: شفا. 26. میرصادقی، جمال و میمنت میرصادقی. (1377ش). واژهنامه هنر داستان نویسی؛ تهران: کتاب مهناز. منابع اینترنتی:
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,874 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,363 |