تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 367 |
تعداد مقالات | 3,004 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,033,274 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,687,194 |
واکاوی آینده اسلام سلفی - وهابی- تکفیری در عربستان سعودی | ||
مطالعات سیاسی جهان اسلام | ||
دوره 11، شماره 3 - شماره پیاپی 43، مهر 1401، صفحه 1-24 اصل مقاله (1.13 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/psiw.2022.17789.3148 | ||
نویسندگان | ||
یوسف خان محمدی* 1؛ محمدباقر خرمشاد2 | ||
1دکتری علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی ، تهران | ||
2استاد علوم سیاسی ، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی ، تهران، ایران | ||
تاریخ دریافت: 08 شهریور 1401، تاریخ بازنگری: 17 دی 1401، تاریخ پذیرش: 10 دی 1401 | ||
چکیده | ||
هدف: اسلام سیاسی، پدیدهای مؤثر بر سیاست، امنیت و فرهنگ جهانی است. هر سرنوشتی که اسلام سیاسی پیدا کند، بر عرصه سیاست، امنیت و فرهنگ در عرصه بینالملل بهویژه در کشورهای اسلامی منطقه آسیای غربی و شمال آفریقا؛ ازجمله عربستان، تأثیر خواهد گذاشت. با توجه به این مسئله، هدف پژوهش، شناسایی رویدادها، روندها و پیشرانهای مؤثر بر اسلام سلفی، وهابی و تکفیری و ترسیم دورنمایی از آیندههای احتمالی آن است. پژوهش در پی یافتن جوابی به این سؤال است که آینده اسلام سیاسی در عربستان سعودی در افق ۲۰۳۰ میلادی و چگونه است. روش: با روشهای تحلیل روند، دلفی دومرحلهای و پانل خبرگان، مهمترین روندهای حاکم بر اسلام سیاسی سلفی، وهابی تکفیری در عربستان، شناسایی و نیروهای پیشران کلیدی تعیین گردید. یافتهها: یافتههای تحقیق نشان داد که چهار پیشران «بحرانهای اجتماعی و هویتی»، «تشدید بستگی فضای سیاسی و بازشدگی فضای فرهنگی اجتماعی»، «رابطه با آمریکا»، و «پایان درگیریهای داخلی به نفع محمد بن سلمان»، از بالاترین اجماع و اهمیت در بین صاحبنظران برخوردار است و آینده اسلام سیاسی سلفی – وهابی و تکفیری در عربستان را رقم میزنند. نتایج: بهنظر میرسد در آینده، با واگرایی بین آل سعود و آلالشیخ، نیاز به اقتصاد متنوع؛ ازجمله مبتنی بر گردشگری مذهبی، غیرمذهبی و پیشرفتهای فناوریهای ارتباطاتی، غلظت شریعت در سپهر سیاسی عربستان، کاهش، مطالبه دموکراسی، افزایش و جایگاه اسلام سلفی، وهابی و تکفیری هرچه بیشتر به حاشیه خواهد رفت. | ||
کلیدواژهها | ||
اسلام سیاسی؛ اسلام سلفی – وهابی؛ تکفیری؛ آیندهپژوهی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Analyzing the Future of Salafi, Wahhabi and Takfiri Political Islam in Saudi Arabia | ||
نویسندگان [English] | ||
Yousef Khanmohammadi1؛ Mohammadbagher Khorramshad2 | ||
1Ph.D. in Political Sciences, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran | ||
2Professor of political Science in Faculty of Law and political Sciences, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
Objective: Political Islam is a phenomenon which influences the global politics, security and culture. Whatever the fate of the political Islam is, it will affect politics, security and culture in the international arena, especially in the Islamic countries of West Asia and North Africa, including Saudi Arabia. Considering this issue, the aim of the present research is to identify the events, trends and drivers affecting Salafi-Wahhabi Islam and draw a perspective of its possible futures. The research seeks to find an answer to the question how the future of political Islam will be in Saudi Arabia in the horizon of 2030. Method: With the use of the methods of trend analysis, two-stage Delphi and expert panel, the most important trends governing Salafi-Wahhabi political Islam in Saudi Arabia were identified and the key driving forces were determined. Results: The findings of the research shows that the four drivers of "social and identity crises", "intensification of the dependence of the political environment and openness of the social cultural environment", "relationship with America", and "the end of internal conflicts in favor of Muhammad bin Salman", are among the highest consensus and importance among experts and they determine the future of Salafi-Wahhabi political Islam in Saudi Arabia. Conclusion: It seems that in the future, with the divergence between the House of Saud and the House of Sheikhs, there will be a need for a diverse economy, including religious and non-religious tourism and advances in communication technologies, the concentration of Sharia in the political sphere of Saudi Arabia, the reduction, the increase in the demand for democracy, the increase and the status of Salafi Islam, Wahhabi and Takfiri will be marginalized further. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Political Islam, Salafi-Wahhabi, Takfiri Islam, Futures Studies | ||
مراجع | ||
ابراهیم علی، حیدر. (1999). التیارات الاسلامیه و قضیه الدیمقراطیه. بیروت: مرکز دراسات الوحده العربیه. اسپوزیتو، جان. (۱۳۸۲). انقلاب ایران و بازتاب جهانی آن. (مترجم: محسن. مدیرشانهچی) تهران: باز. اسپوزیتو، جان سان، تامارا. وول، جان. (1395). دولت و جنبشهای اسلامی معاصر: (اسلام و دموکراسی پس از بهار عربی). (علیرضا. سمیعی اصفهانی، محمد. حاجیپور، مترجم)، تهران: نگاه معاصر. آدمی، علی، مرادی، عبدالله. (1394). چیستی افراطگرایی در اسلام سیاسی: ریشههای هویتی و کنش هنجاری. فصلنامه پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، 5(3): 43-45. بابی. اس، سعید. (1391). هراس بنیادین؛ اروپامداری و ظهور اسلامگرایی. ( مترجم: غلامرضا. جمشیدیها، موسی. عنبری) تهران: دانشگاه تهران. بهروز لک، غلامرضا. (1385). اسلام سیاسی و جهانی شدن. فصلنامه مطالعات راهبردی، 1(31): 148-167. پایا، علی، برادران شرکا، حمیدرضا. طباطبایی س.م. و همکاران (1386). پامفا 1404، نخستین گام در آیندهنگاری ملی. رهیافت،17(41): 14-22. بازیابی از https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13453.html پوراحمدی میبدی، حسین، ذوالفقاری، عباس. (1394). انواع مدلهای اسلام سیاسی و تعامل آنها با سیاست جهانی، رهیافتهای سیاسی و بینالمللی، 6(41): 28-30. حسینیزاده، سیدمحمدعلی. (1395). اسلام سیاسی در ایران، قم: دانشگاه مفید چاپ سوم. خانمحمدی، یوسف (1400). آینده اسلام سیاسی. تهران. رساله دکتری. دانشگاه علامه طباطبایی خواجهسروی و همکاران، غلامرضا. (1390). بیداری اسلامی در گستره سیاست جهانی. تهران: دانشگاه امام صادق(ع)، چاپ اول. روآ، اولیور. (1378). تجربه اسلام سیاسی (شکست اسلام سیاسی). (مترجم: محسن. مدیرشانهچی، حمیدرضا. مطیعی امین) تهران: الهدی. سبحانی تبریزی، جعفر. (1391). کاوشی در فقه. جلد1، مدرسه نواب مشهد: مؤسسه امام صادق علیه السلام. شهیدی، فرزان. (1392). سلفیه سوریه بین اصلاح و تکفیر. مطالعات راهبردی جهان اسلام،14(54): 147-176. غریب رضا، حمیدرضا. (1389). منتقدان جدید سلفیگری. بازیابی در بازیابی: 5/5/1398، از صفحه شخصی غریب رضا حمیدرضا: http://www.gharibreza.com/Portal.aspx?pid=71243&Cultcure=Persian&CaseID=32077 فتوحی مهربانی، باقر؛ کلانتری، محسن؛ رجایی، سیدعباس. (1395). شهر خلاق و شاخصهای شهر خلاق ایرانی. جغرافیا(فصلنامه علمی-پژوهشی انجمن جغرافیای ایران) 14(51): 101-118. فرمانیان, مهدی. (1395). سلفیگری معاصر (جلد 1). قم: زمزم هدایت. فوزی، یحیی. (1389). گونه شناسی فکری جنبش های اسلامی معاصر و پیامدهای سیاسی- امنیتی آن در جهان اسلام. مطالعات راهبردی, 13(4): 161. قادری، حاتم. (1389). اندیشههای سیاسی در اسلام و ایران. تهران: سمت. گوردون، آدام. (1392). فهم آینده، بازشناسی روندهای موثر بر تصمیم گیری بهتر. (ط. واعظی, مترجم) تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور. (1397). پایلوت آینده نگاری مناسبترین فناوریهای ایران 1404. تهران. بازیابی از پامفا: https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13453.html موثقی، سیداحمد. (1374). جنبشهای اسلامی معاصر. تهران: سمت. موسوینیا، سیدرضا. (1398, مهر). آیندهپژوهی(امتداد حال) و کاربست نظریههای روابط بینالملل. فصلنامه علمی رهیافتهای سیاسی و بینالملل, 11(1): 156-177. نصر، سیدحسین. (1374). جوانان مسلمان و دنیای متجدد. (مترجم:مرتضی. اسعدی) تهران: طرح نو. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 323 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 321 |