اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 19 |
| تعداد شماره‌ها | 372 |
| تعداد مقالات | 3,050 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,123,393 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,748,728 |
ارزیابی روایات شأن نزول آیات درباره نجاشی پادشاه حبشه | ||
| مطالعات فهم حدیث | ||
| دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 18، اردیبهشت 1402، صفحه 37-61 اصل مقاله (422.18 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2023.15549.1988 | ||
| نویسندگان | ||
| قاسم بستانی* 1؛ مینا شمخی1؛ علی مطوری2؛ عیسی محمودی مزرعاوی3 | ||
| 1دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
| 2استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
| 3دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 06 خرداد 1400، تاریخ بازنگری: 24 خرداد 1402، تاریخ پذیرش: 15 آذر 1400 | ||
| چکیده | ||
| در منابع روایی و تفسیری و کتب اسباب النزول، روایاتی نقل شده است که در آن‌ها شأن نزول آیات قرآن، بیان شده است. جایگاه نجاشی پادشاه حبشه و اهمّیت شخصیت وی در حوادث صدر اسلام مانند هجرت مسلمانان به حبشه و سپس اسلام وی سبب شده است که برخی مفسران با استناد به روایات، شأن نزول بعضی از آیات قرآن را پیرامون وی و یارانش بدانند. درباره این روایات، چند پرسش مطرح می‌شود: نخست این‌که اعتبار این روایات از لحاظ سندی چگونه است؟ دوم این‌که در مقابل این روایات، روایات معارض دیگری نقل شده است یا خیر؟ سوم این‌که سیاق آیات، بیشتر با کدام شأن نزول‌ها مطابقت دارد؟ در این پژوهش که با روش تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای انجام گرفته است، روایات شأن نزول درباره نجاشی پادشاه حبشه و یارانش از لحاظ سندی بررسی گردیده و روایات معارض با آن‌ها در صورت وجود، ذکر می‌شوند. نتیجه این تحقیق روشن می‌سازد که سند بیشتر روایات شأن نزول درباره نجاشی پادشاه حبشه و یارانش از لحاظ سندی ضعیف و مرسل و برخی از آن‌ها علاوه بر ضعف، دارای معارض نیز هستند. همچنین بررسی سیاق آیات نشان می‌دهد که روایات شأن نزول معارض که این آیات را تنها مختص به نجاشی و یارانش ندانسته‌اند نیز اگرچه اکثراً از نظر سندی ضعیف هستند، ولی با سیاق آیات هماهنگ‌تر و موافق‌ترند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| روایات شأن نزول؛ نجاشی؛ پادشاه حبشه؛ سیاق آیات | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluation the Narrations of the Cause of Revelation of Verses Around Najashi, the King of Abyssinia Habashah | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ghasem Bostani1؛ Mina Shamkhi1؛ Ali Matouri2؛ Issa Mahmoodi Mazreavi3 | ||
| 1Associated Professor of Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran. | ||
| 2Assistant Professor of Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran. | ||
| 3Ph.D Student in Quranic and Hadith Sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| In narrative and interpretive sources and books of the causes of revelation, narrations has been narrated in which the cause of revelation of Quranic verses is expressed. The Place of Najashi; king of Abyssinia and the importance of her personality in the events of the beginning of Islam like the Migration of Muslims to Abyssinia and then her Islam caused that some commentators according to the narrations consider the causes of revelation of some verses of the Qur’an about her and her companions. In relation to these narrations a few questions are arise. Firstly the validity of these narrations How is it in terms of documents? Secondly in the versus of these narrations, have other opponent narrations been narrated or not? Third that the context of the verses with what the cause of revelation most relevant? In this research, which has been done analytically and in a library method the narrations of the cause of the revelation around Najashi, the king of Abyssinia and his companions have been studied in terms of documents and narrations that oppose them are mentioned if they exist. The result of this research makes it clear that the document of most of the narrations of the cause of revelation about the Najashi of the king of Abyssinia and his companions is weak in terms of authenticity and some of them, in addition to weakness, have contradictions. Also, the study of the context of the verses shows that the narrations the opposite of cause of revelation, who did not consider these verses to be specific only to Najasi and his companions, although they are mostly weak in terms of authenticity, are more in line with the context of the verses. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Narrations of the cause of revelation, Najashi, king of Abyssinia (Habashah), context of verses | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم، ترجمه: حسین انصاریان، قم، اسوه، 1383ش. ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمان‌بن‌محمد، المراسیل، تحقیق: شکر الله نعمه الله قوچانی، بیروت، موسسه الرساله، 1397ق. ___________________________، الجرح و التعدیل، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1271ق. ___________________________، تفسیر القرآن العظیم، تحقیق: اسعد محمد الطیب، سعودیه، مکتبه نزار مصطفی الباز، چاپ سوم، 1419ق. ابن‌أثیر، عزالدین علی‌بن‌محمد، اسد الغابه فی معرفه الصحابه، بیروت، دارالفکر، 1409ق. ابن‌اسحاق، محمد، سیره، تحقیق: سهیل زکار، بی‌جا، دارالفکر، 1398ق. ابن‌العراقی، احمدبن‌عبدالرحیم، المدلِّسین، بی‌جا، دار الوفاء، 1415ق. ابن‌بشکوال، خلف‌بن‌عبدالملک، غوامض الاسماء المبهمه، تحقیق د. عزالدین علی السید و محمد کمال الدین عزالدین، بیروت، عالم الکتب، 1407ق. ابن‌تیمیه، احمد بن عبدالحلیم، الجواب الصحیح لمن بدّل دین المسیح، تحقیق: علی بن حسن و عبدالعزیز بن ابراهیم و حمدان بن محمد، السعودیه، دار العاصمه، چاپ دوم، 1419ق. ابن‌حنبل، احمد، المسند، تحقیق: شعیب الارنووط و عادل مرشد، بی‌جا، موسسه الرساله، 1421ق. ابن‌داود حلی، حسن‌بن‌علی، الرجال، تحقیق: سید محمدصادق آل بحرالعلوم، قم، رضی، 1392ق. ابن‌حبان، محمّد، الثقات، حیدرآباد دکن هند، دائره المعارف العثمانیه، 1393ق. __________، المجروحین، تحقیق: محمد ابراهیم زاید، حلب، دار الوعی، 1396ق. ابن‌حجر عسقلانی، احمدبن‌علی، الاصابه فی تمییز الصحابه، تحقیق: عادل‌احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1415ق. ________________________، العجاب فی بیان الاسباب، تحقیق: عبدالحکیم محمد الانیس، بی‌جا، دار ابن‌الجوزی، بی‌تا. ________________________، طبقات المدلِّسین، عمان، مکتبه المنار، 1403ق. ابن‌سعد، محمد، الطبقات الکبری، تحقیق: احسان عباس، بیروت، دار صادر، 1968م. ابن‌شاهین، عمر، تاریخ اسماء الثقات، تحقیق: صبحی السامرائی، کویت، دار السلفیه، 1404ق. ابن‌عدی، عبدالله، الکامل فی ضعفاء الرجال، تحقیق: عادل احمد عبدالموجود و دیگران، بیروت، الکتب العلمیه، 1418ق. ابن‌کثیر، اسماعیل‌بن‌عمر، التکمیل فی الجرح و التعدیل، یمن، مرکز النعمان للبحوث، 1432ق. ابن‌معین، یحیی، تاریخ (روایه الدارمی)، تحقیق: د. احمد محمد نور سیف، دمشق، دار المامون للتراث، بی‌تا. ____________، تاریخ (روایه الدوری)، تحقیق: د. احمدمحمد نورسیف، مکه، مرکز البحث العلمی و احیاء التراث الاسلامی، 1399ق. ابن ناصرالدین، محمدبن‌عبداللّه، توضیح المشتبه فی ضبط اسماه الرواه، تحقیق محمدنعیم عرقسوسی، بیروت، موسسه الرساله، 1993م. ابن‌هشام، عبدالملک، السیره النبویه، تحقیق: مصطفی السقا و دیگران، مصر، مکتبه و مطبعه البابی الحلبی و اولاده، چاپ دوم، 1375ق. ابوالسعود، محمدبن‌محمد، تفسیر ابی‌السعود، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا. بخاری، محمدبن‌اسماعیل، الصحیح، تحقیق: محمد زهیر بن ناصر الناصر، بی‌جا، نشر دار طوق النجاه، 1422ق. ___________________، التاریخ الکبیر، حیدرآباد الدکن، بی‌نا، بی‌تا. بروجردی، سیدعلی، طرائف المقال، تحقیق: سید مهدی رجائی، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، 1410ق. بزار، ابوبکر احمد، المسند، تحقیق: محفوظ الرحمن زین‌الله و دیگران، مدینه منوره، مکتبه العلوم و الحکم، 2009م. ثعلبی، احمدبن‌محمد، الکشف و البیان، تحقیق: ابی‌محمد بن عاشور، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1422ق. جاحظ، عمروبن‌بحر، المختار فی الرد علی النصاری، تحقیق: د. محمد عبدالله الشرقاوی، بیروت، دارالجیل، 1411ق. خطاب، محمود شیت، اسلام النجاشی و الاعتماد علی المصادر الاسلامیه، مکه، مرکز فقهی اسلامی، 1408ق. خطیب‌بغدادی، احمدبن‌علی، تاریخ بغداد، تحقیق: د. بشار عواد معروف، بیروت، دارالغرب الاسلامی، 1422ق. دارقطنی، علی‌بن‌عمر، الضعفاء و المتروکون، مدینه منوره، مجله الجامعه الاسلامیه، 1403ق. _____________، العلل الوارده، ریاض، دار طیبه، 1405ق. ذهبی، محمّد‌بن‌عثمان، تاریخ الاسلام، تحقیق: د. بشار عواد معروف، بی‌جا، دارالغرب الاسلامی، 2003م. ________________، دیوان الضعفاء، مکه، مکتبه النهضه لحدیثه، چاپ دوم، 1387ق. ________________، ذکر اسماء من تکلم فیه و هو موثق، زرقاء اردن، مکتبه المنار، 1406ق. ذهبی، محمّد‌بن‌عثمان، سیر اعلام النبلاء، تحقیق گروهی از محققین، بی‌جا، موسسه الرساله، چاپ سوم، 1405ق. ________________، میزان الاعتدال، بیروت، دار المعرفه، 1382ق. سهیلی، عبدالرحمان، الروض الانف فی شرح السیره النبویه لابن هشام، تحقیق: عمر عبدالسلام سلامی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1421ق. سیوطی، جلال‌الدین، اسماء المدلِّسین، بیروت، دارالجیل، بی‌تا. صدوق، محمدبن‌علی، علل الشرایع، تحقیق: سیدمحمدصادق بحرالعلوم، نجف، منشورات المکتبه الحیدریه، 1386ق. صنعانی، عبدالرزاق، التفسیر، تحقیق: د. محمود محمد عبده، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1419ق. طباطبایی، سیدمحمّدحسین، تفسیر المیزان، قم، موسسه نشر اسلامی وابسته به جامعه مدرسین قم، بی‌تا. طبرسی، فضل‌بن‌حسن، مجمع البیان، به کوشش: جمعی از محققین، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، 1415ق. طبری، محمدبن‌جریر، جامع البیان، تحقیق: احمد محمد شاکر، بیروت، موسسه الرساله، 1420ق. ______________، تاریخ الطبری، بیروت، دار التراث، چاپ دوم، 1387ق. طوسی، محمدبن‌حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، تحقیق: احمد حبیب قصیر، بی‌جا، مکتبه الاعلام الاسلامی، 1409ق. _________________، الفهرست، تحقیق: جواد قیومی، بی‌جا، موسسه نشر الفقاهه، 1417ق. _________________، الرجال، تحقیق: جواد قیومی، نشر موسسه اسلامی وابسته به جامعه مدرسین قم، 1415ق. _________________، اختیار معرفه الرجال، تحقیق: سید مهدی رجائی، قم، نشر موسسه آل البیت لاحیاء التراث، بی‌تا. عجلی، احمدبن‌عبداللّه، تاریخ الثقات، بی‌جا، دار الباز، 1405ق. عقیلی، محمدبن‌عمرو، الضعفاء الکبیر، بیروت، دار المکتبه العلمیه، 1404ق. عیاشی، محمدبن‌مسعود، التفسیر، تحقیق: سید هاشم رسولی محلاتی، قم، نشر کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، 1410ق. عینی، بدرالدین، عمده القاری شرح صحیح البخاری، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا. غیث، فتحی، الاسلام و الحبشه عبر التاریخ، قاهره، مکتبه النهضه المصریه، بی‌تا. قزوینی، زکریابن‌محمد، آثار البلاد و اخبار العباد، بیروت، دار صادر، بی‌تا. کلینی، محمدبن‌یعقوب، الکافی، تحقیق علی‌اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ پنجم، 1363ش. مازندرانی، محمدصالح، شرح اصول الکافی، تصحیح سیدعلی عاشور، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1421ق. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تحقیق ابراهیم میانجی و محمدباقر بهبودی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ سوم، 1403ق. مزّی، یوسف‌بن‌عبدالرحمن، تهذیب الکمال، تحقیق: د. بشار عواد معروف، بیروت، موسسه الرساله، 1400ق. مسلمی، محمدمهدی و دیگران، موسوعه اقوال ابی الحسن الدارقطنی فی رجال الحدیث و علله، بیروت، عالم الکتب للنشر و التوزیع، 2001م. مغلطای‌بن‌قلیج، علاءالدین، اکمال تهذیب الکمال، بی‌جا، الفاروق الحدیثه، 1422ق. منیسی، سامیه عبدالعزیز، اسلام النجاشی و دوره فی صدر الدعوه الاسلامیه، قاهره، دارالفکر، 1421ق. نجاشی، احمدبن‌علی، فهرست مصنفی الشیعه (رجال النجاشی)، قم، موسسه نشر اسلامی وابسته به جامعه مدرسین قم، 1416ق. نسایی، احمدبن‌شعیب، الضعفاء و المتروکون، حلب، دار الوعی، 1396ق. ______________، تسمیه الشیوخ، مکه مکرمه، دار عالم الفوائد، 1423ق. ______________، ذکر المدلِّسین، مکه مکرمه، دار عالم الفوائد، 1423ق. واحدی، علی‌بن‌احمد، اسباب نزول القرآن، تحقیق: عصام بن عبدالمحسن الحمیدان، الدمام السعودیه، دار الاصلاح، چاپ دوم، 1412ق. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,551 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 892 |
||