اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 360 |
| تعداد مقالات | 2,962 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,779,352 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,553,982 |
اعتبارسنجی توقیعات امام زمان (ع) به شیخ مفید در کتاب الاحتجاج | ||
| مطالعات فهم حدیث | ||
| دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 18، اردیبهشت 1402، صفحه 63-86 اصل مقاله (400.32 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2023.16949.2106 | ||
| نویسنده | ||
| کاظم استادی* | ||
| پژوهشگر مطالعات اسلامی. | ||
| تاریخ دریافت: 19 اسفند 1400، تاریخ بازنگری: 13 خرداد 1402، تاریخ پذیرش: 22 شهریور 1401 | ||
| چکیده | ||
| از گذشته‌ی دور تا کنون، کتاب‌هایی درباره توقیعات امام زمان (ع) نوشته شده است. در منابع حدیثی شیعه امامیه، حدود صد توقیع از امام زمان (ع) موجود است که بیشتر آن‌ها در کتاب‌های «کمال‌الدین» صدوق و «الغیبه» طوسی نقل شده‌اند. در این میان، جدای از گزارش داستان توقیع امام زمان (ع) پیرامون فتوای فقهی شیخ مفید (که متنی از آن در دسترس نیست و هم روایتی متأخر و موضوع است)، فقط دو توقیع منسوب به شیخ مفید، برای عصر غیبت کبری گزارش شده است؛ که البته برخی از اندیشمندان، در انتساب و اعتبار آن‌ها، تشکیک نموده‌‌اند. با توجه به این‌که تاکنون پژوهش مستقلی پیرامون اعتبار این توقیعات شیخ مفید (موجود در کتاب احتجاج) صورت نگرفته است؛ اکنون لازم است بررسی گردد که: 1ـ اسناد روایی و نسخه‌ای این توقیعات چگونه هستند؟ 2ـ متن آن‌ها در منابع شیعی، چه سابقه‌ای دارند؟ 3ـ اعتبار توقیعات شیخ مفید در احتجاج، در چه حدی هستند؟ 4ـ آیا این توقیعات از نظر انتساب به شیخ مفید، قابل قبول هستند؟ در پژوهش حاضر، ضمن بررسی اسناد و تحلیل داده‌ها، مشخص شد که به دلایل متعددی، این توقیعات عصر غیبت کبری، از امام زمان (ع) و برای شیخ مفید نیستند و انتساب توقیعات به ایشان نادرست و بی‌اعتبار است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تفسیر عسکری؛ شیخ مفید؛ احتجاج؛ توقیعات؛ امام زمان (ع) | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Validation of Imam al-Zaman (a.s.) to Sheikh Mufid in the Book of Protest | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Kazem Ostadi | ||
| Islamic Studies Researcher. | ||
| چکیده [English] | ||
| From the distant past until now, books have been written about the signatures of Imam al-Zaman (a.s.). In the hadith sources of Shia Imamia, there are about a hundred taqee’s of Imam Zaman (a.s.); Most of them are mentioned in the books of Kamal al-Din Sadouq and al-Ghaibah Sheikh Tusi. In the meantime, apart from the report of the story of Imam Zaman (a.s.) about the jurisprudential fatwa of Sheikh Mofid “the text of which is not available and it is a later narration and subject”, only two of the stories attributed to Sheikh Mofid, for the age of great absence of the report has been Of course, some thinkers have doubted their attribution and validity. Due to the fact that so far, no independent research has been done regarding the validity of Sheikh Mufid’s assertions “found in the book of protests”; Now it is necessary to research that: 1- What are the narrative documents and copies of these allegations? 2- What history do their texts have in Shiite sources? 3- What is the validity of Sheikh Mofid’s assertions in the protest? 4- Are these convictions acceptable in terms of attribution to Sheikh Mofid? In the present research, while examining the documents and analyzing the data, it was found that due to several reasons, these revelations of the era of the great disappearance of Imam Zaman (a.s.) are not useful for the sheikh; And attributing the facts to them is incorrect and invalid. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Tafsir Askari, Sheikh Mufid, Protest, Toqiyat, Imam Zaman (a.s.) | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌طاووس، کشف المحجة، نجف، الحیدریة، 1370ق. استادی، رضا، «بحثی درباره تفسیر امام حسن العسکری (ع)»، نور علم، 1364ش، ش13، صص 118-136. استادی، کاظم. "بازشناسی نویسندگان توقیعات کتاب الاحتجاج، منسوب به امام عصر (عج) در عصر غیبت کبری". انتظار موعود 21، 37(1400): 127-157. ___________. "بازشناسایی مؤلف تفسیر منسوب به امام حسن عسکری(ع)". علوم قرآن و حدیث 54، 2(1401)(الف): 9-32. doi: 10.22067/jquran.2022.77657.1336 ___________. "زندگی تاریخی مهدی مرعشی (راوی تفسیر امام حسن عسکری و بخشی از احتجاج طبرسی)". سخن تاریخ 16، 04(1401) (ب): 96-123. doi: 10.22034/skh.2021.11228.1223 ___________. "واکاوی وضعیت و شخصیت رجالی ابوجعفر الحسینی العلوی المرعشی، راوی اصلی تفسیر منسوب به امام حسن عسکری(ع)". مطالعات تاریخی قرآن و حدیث 28، 47(1401ش)(پ): 245-275. اکبرنژاد، محمدتقی، موسوعة توقیعات الامام المهدی، قم، مسجد جمکران، 1427ق. بحرانی، یوسف‌بن‌احمد، لولوة البحرین، قم، آل‌البیت (ع)، بی‌تا. تنکابنی، محمدبن‌سلیمان، قصص العلماء، قم، حضور، 1380ش. توکلی‌زاده، سعید. "چالش‌های حجیت صدوری روایات و توقیعات ولیّ عصر (علیه السلام) در دوره غیبت کبری". پژوهش‌های فقهی تا اجتهاد 4، 7(1399): 53-80. تهرانی، آقابزرگ، الذریعة، قم، اسماعیلیان، 1408ق. جباری، محمدرضا. "نقش و جایگاه توقیعات در عصر غیبت صغری". انتظار موعود 2، 3(1381):140-165. جعفری، جواد. "دیدار با امام عصر علیه السلام و توقیع علی‌بن‌محمد سمری". مشرق‌موعود 5، 71(1390): 53-80. حلی، حسن‌بن‌سلیمان، مختصر البصائر، قم، الإسلامی، 1421ق. خویی، ابوالقاسم، معجم رجال، بی‌جا، موسسه آیت‌الله خویی، 1413ق. درایتی، مصطفی، فهرستگان نسخه‌های خطی ایران، تهران، کتابخانه ملی، 1391ش. دیلمی، حسن‌بن ابی‌الحسن، ارشاد القلوب، تهران، اسوه، 1424ق. راوندی، سعیدبن‌عبدالله، الخرائج، قم، امام‌مهدی (عج)، 1409ق. رمضانی، علی. "پیشینه ترسل و نامه‌نگاری در ایران 1 آغاز تا قرن ششم هجری". زبان و ادبیات فارسی (دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج) 5، 41(1392): 107-130. dor: 20.1001.1.2008899.1392.5.14.5.4 زرکلی، خیرالدین، الاعلام للزرکلی، بیروت، مل، 1980م. شبیری‌زنجانی، محمدجواد، دانشنامه بزرگ اسلامی (مدخل توقیع)، ج8، تهران: مرکز دائرة المعارف اسلامی، 1383ش. شوشتری، نورالله، مجالس المؤمنین، تهران، اسلامیه، 1377ش. صادقی، مصطفی. "نگاهی به کتاب احتجاج". سخن تاریخ 10، 42(1395): 131-151. صالحی، غلامرضا. "ماهیت‌شناسی توقیعات حضرت مهدی (ع)". فرهنگ کوثر، 28(1389): 94-101. صدوق، محمدبن‌علی، کمال‌الدین، تهران، اسلامیه، 1363ش. طبرسی، أحمد، الاحتجاج، تحقیق: بهادری و هادی‌به، قم، اسوه، 1413ق. _________، الاحتجاج، تعلیق محمدباقر الخرسان، نجف، النعمان، 1386ش. _________، ترجمه الاحتجاج، مترجم جعفری، تهران، الإسلامیة، 1381ش. _________، ترجمه الاحتجاج، مترجم غفاری، تهران، المرتضویة، بی‌تا. _________، نسخه خطی احتجاج، کتابخانه حوزه علمیه اردکان، شماره 177، 736ق. طوسی، محمدبن‌حسن، الغیبة، تحقیق: عبادالله، قم، دارالمعارف الإسلامیة، 1411ق. _______________، الغیبة، تحقیق: عبادالله، قم، دارالمعارف الإسلامیة، 1425ق. عارفی، هادی. "بررسی جایگاه منشآت و منشآت‌نویسی در ایران تا پایان قرن هشتم هجری". تاریخ‌نو، 21(1394): 165-188. فیض‌کاشانی، محمدبن‌شاه مرتضی، نوادر الأخبار، تهران، مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1372ش. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، بیروت، داراحیاء، بی‌تا. کریمیان، محمود. "واکاوی فتوایی منسوب به شیخ مفید". حدیث حوزه، 9(1393): 30-41. گروه فرهنگی موعود، مجموعه‌ای از روایات و توقیعات حضرت مهدی، تهران، موعود عصر، 1388ش. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، الوفاء، بی‌تا. محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه امام مهدی (عج)، قم، دارالحدیث، 1393ش. مفید، محمدبن‌محمد، اربع رسالات فی الغیبه، قم، کنگره شیخ‌مفید، 1413ق. ______________، الارشاد، قم، کنگره شیخ‌مفید، 1413ق. ______________، الفُصولُ العَشَرة فی الغَیبَة، قم: کنگره شیخ‌مفید، 1413ق. نباطی‌عاملی، علی‌بن‌محمد، الصراط المستقیم، مصحح بهبودی، تهران، المرتضویة، 1384ق. نجاشی، احمدبن‌علی، رجال نجاشی، قم، اسلامی، 1407ق. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,023 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 321 |
||