اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 19 |
| تعداد شماره‌ها | 372 |
| تعداد مقالات | 3,050 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,123,393 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,748,728 |
بازسازی مدرسه حدیثی شیعه ری در آیینه راویانِ حدیث (سده‌های دوم و سوم هجری) | ||
| مطالعات فهم حدیث | ||
| دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 18، اردیبهشت 1402، صفحه 115-139 اصل مقاله (465.75 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2023.15579.1994 | ||
| نویسندگان | ||
| حسن اصغرپور1؛ روح الله شهیدی2؛ رقیه ایوزخانی* 3 | ||
| 1استادیار گروه قرآن و حدیث دانشگاه شاهد. | ||
| 2استادیار گروه قرآن و حدیث دانشگاه تهران. | ||
| 3دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد دانشگاه قرآن و حدیث. | ||
| تاریخ دریافت: 05 خرداد 1400، تاریخ بازنگری: 18 خرداد 1402، تاریخ پذیرش: 15 آذر 1400 | ||
| چکیده | ||
| رونق و گسترش حدیث‌پژوهی در یک شهر یا منطقه، در گرو عوامل مختلفی است. یکی از این عوامل را می‌توان حضور عالمان و محدّثان در آن جغرافیای علمی و فعّالیت‌های حدیثی آنان دانست. یکی از بهترین و مهم‌ترین روش‌های بازسازی مدارس حدیثی، بازشناسی راویان و محدّثان مشهور و گونه‌شناسی روایات رایج در آن مدرسه حدیثی است. یکی از مهم‌ترین مدارس حدیثی شیعه در قرون اوّلیه اسلامی، مدرسه حدیثی «ری» است. این مدرسه به دلیل کثرت محدّثان شیعی و فراوانی روایات آن‌ها در کتب حدیثیِ شیعه و نیز تجربه دو عصر حضور و غیبت ائمّه (ع)، از اهمّیت بسزایی برای پژوهش برخوردار است. این پژوهش در راستای بازسازی مدرسه حدیثی شیعه در «ری» در آیینه راویان حدیث، طراحی شده و هدف از آن، شناخت دقیق راویان این مدرسه حدیثی، مصنّفات آن‌ها و گونه‌شناسیِ روایات‌شان است. در این راستا، نحوه تحمّل و ادای حدیث در این مدرسه و میزان اثرپذیری محدّثان آن دیار، از دیگر مدارس حدیثی نیز استخراج و گزارش شده است. پژوهش حاضر با روش کتابخانه‌ای و رویکردی توصیفی ـ تحلیلی، به این نتیجه رسیده که فعّالیت مدرسه حدیثی ری، از زمان امام صادق(ع) آغاز شده است. بررسی رَحَلات حدیثی محدّثان، نشان از آن دارد که این مدرسه، بیشترین اثرپذیری را از مدرسه حدیثی «کوفه» داشته و به‌رغم تنوّع گونه‌های روایی منقول از راویان، صبغه غالب روایات مدرسه حدیثی «ری»، فقهی بوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مدارس حدیثی؛ حدیث شیعه؛ مدرسه حدیثیِ ری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Reconstruction Shi`i Hadith School in Ray in Ravian Opinion (the Second and Third Centuries) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hasan Asgharpour1؛ Roohullah Shahidi2؛ Roghayeh Eyvazkhani3 | ||
| 1Assistant Professor Shahed University. | ||
| 2Assistant Professor of Quran and Hadith, Farabi Campus of University of Tehran. | ||
| 3Graduated from the University of Quran and Hadith. | ||
| چکیده [English] | ||
| Diverse agents affect the abundance and spread of hadith research in a city or region. The presence of scholars and hadith narrators in that scientific geography and their hadith narrating activities is one of these influential factors. Recognition of famous narrators and typology of common narrations in that school of hadith is known as the best and most important methods of reconstruction of hadith schools. Ray School of Hadith is one of the most important Shiite Hadith schools in the early Islamic century. The exuberance of Shiite’s hadith narrators and the abundance of their narrations in Shiite hadith books, and the experience of two periods of the presence and absence of the Imams (Peace be upon them), are the reasons for the high significance of this school’s research activities. Reconstruction of the Shiite hadith school in “Ray” in the mirror of hadith narrators, the purpose of its creation, accurate recognition of the narrators of this school of hadith, their writings and the typology of their narrations has been investigating in this research. In this regard, the hard learning and prophecy of hadith in this school and the extent of the influence of the narrators of that region from other hadith schools, have also been extracted and reported. With the help of a library method and a descriptive-analytical approach, the present study, has concluded that the activity of Rey Hadith School has started from the time of Imam Saadeh (Peace be upon him).The study of scientific exchanging trips of the hadith scholars shows that this school was the most influential of the hadith school of “Kufa” and in spite of the variety of narrative types received by the narrators, the predominant narration of the hadith school of “Ray” was jurisprudence. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Hadith Schools, Shiite Hadith, Ray Hadith School | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌اثیر جزری، عزّالدین، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، 1385ق. ابن‌عبد ربّه آندلسی، احمدبن‌محمد، العقد الفرید، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1417ق. احمدی، محمدحسین. "نواب اربعه و شخصیت اجتماعی آنان". سیمای تاریخ، 4(1390): 33ـ54. اردبیلی، محمدعلی، جامع الرواة، بیروت، دار الأضواء، 1403ق. استرآبادی، محمّدبن‌علی، منهج المقال فی تحقیق أحوال الرّجال، قم، مؤسسه آل البیت (ع)، 1422ق. ابطحی، سیدمحمدعلی، تهذیب المقال، قم، مطبعة الآداب، چاپ دوم، 1417ق. ایوزخانی، رقیه، بازسازی مدرسه حدیثی شیعه در ری از آغاز تا پایان قرن سوم هجری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه قرآن و حدیث پردیس تهران، 1399ش. برقی، احمدبن‌محمد، الرّجال، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم، النشر الإسلامی، 1419ق. جبّاری، محمدرضا، مکتب حدیثی قم، قم، زائر، 1384ش. جعفریان، رسول، تاریخ تشیّع در ایران از آغاز تا پایان قرن نهم هجری، تهران، علم، 1395ش. حسینی تفرشی، سیدمصطفی، نقد الرّجال، قم، مؤسسه آل البیت (ع)، 1418ق. حلی، حسن‌بن‌یوسف، خلاصة الأقوال فی معرفة الرّجال، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم، فقاهت، چاپ دوم، 1422ق. حموی، یاقوت‌بن‌عبداللّه، معجم البلدان، بیروت، دار صادر، 1376ق. خرمشاهی، بهاءالدین، احمد و کامران فانی و احمد صدرحاج سید جوادی، دائرة المعارف تشیّع، تهران، حکمت، 1391ش. خضری، سید احمدرضا، تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه، تهران، سمت، 1378ش. خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، قم، مرکز نشر آثار شیعه، 1410ق. محمّدی ری شهری، محمّد و مهدی مهرریزی و رضا بابایی و محمّد قنبری، دانشنامه ری، قم، دارالحدیث، 1397ش. رجبی دوانی، محمّدحسین، کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی، تهران، دانشگاه امام حسین(ع)، 1397ش. ستار، حسین، سیدمحمد موسوی، و سیدامیرالیاس موسوی. "اثرپذیری کلینی از پیشینیان در تدوین و تبویب اصول الکافی (موردپژوهی؛ کتاب «عقل و جهل»، «ایمان و کفر» و «حجّت»)". مطالعات فهم حدیث 8، 16(1401): 9ـ31. doi:10.30479/mfh.2022.2581 شفیعی، سعید، مکتب حدیثی شیعه در کوفه از آغاز تا پایان قرن سوم هجری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه تربیت مدرس، 1385ش. شوشتری، محمّدتقی، قاموس الرجال، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1410ق. صدوق، محمّدبن‌علی، علل الشرایع، مقدمه: محمّدصادق بحرالعلوم، نجف، مکتبة الحیدریة، 1385ق. ________________، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، قم، شریف رضی، 1368ش. صفّار قمی، ابوجعفر محمّدبن‌حسن، بصائر الدرجات، تحقیق: محسن کوچه‌باغی، تهران، اعلمی، 1404ق. طباطبایی، سید محمّدکاظم، تاریخ حدیث شیعه، تهران، سمت، 1388ش. طوسی، محمّدبن‌حسن، الرّجال، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم، مؤسسه نشر اسلامی، 1420ق. ______________، الفهرست، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم، نشر الاسلامی، 1417ق. طهرانی، آقابزرگ، الذریعه الی تصانیف الشیعه، قم، اسماعیلیان، 1408ق. عطاردی، عزیزاللّه، مسند امام کاظم (ع)، بیروت، دارالصفوة، 1413ق. ___________، مسند امام هادی (ع)، بیروت، دار الصفوة، چاپ دوم، 1413ق. ___________، مسند امام رضا (ع)، بی‌جا، مکتبة الصدوق، 1392ق. غضائری، احمدبن‌حسین، الرجال، به تحقیق: سید محمّدرضا حسینی جلالی، قم، دارالحدیث، 1380ش. غلامعلی، مهدی، سبک‌شناسی کتاب‌های حدیثی، تهران، سمت، 1388ش. فیروزمندی بندچی، جعفر ، و زهره نریمانی. "نقش مفاخر شیعه در نشر حدیث در ری"، پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی، 7(1396): 43ـ72. قمی، عباس، سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار، قم، اسوه، 1414ق. کریمان، حسین، ری باستان، تهران، دانشگاه ملی ایران، چاپ دوم، 1354ش. _________، ری باستان، تهران، دانشگاه شهید بهشتی، 1371ش. کلینی، محمدبن‌یعقوب، الکافی، محقق: علی‌اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیة، 1407ق. لوئیس، برنارد، تاریخ اسماعیلیان، ترجمه: فریدون بدره‌ای، بی‌جا، توس، 1363ش. مجلسی، محمدتقی، لوامع صاحبقرانیة، قم، اسماعیلیان، چاپ دوم، 1414ق. محدث نوری، حسین، مستدرک الوسائل، تحقیق: مؤسسه آل البیت (ع) لاحیاء التراث، قم، مؤسسه آل البیت، چاپ دوم، 1368ق. مددی، سیداحمد. "مکتب‌ها و حوزه‌های حدیثی و اعتبارسنجی احادیث". رهنامه پژوهش، 23و 24(1395): 75ـ81. معرفت، محمدهادی، تفسیر و مفسّران، قم، التمهید، 1379ش. مفید، محمدبن‌محمد، أوائل المقالات فی المذاهب و المختارات، بیروت، دارالمفید، چاپ دوم، 1414ق. مقدسی، محمدبن‌احمد، أحسن التقاسیم فی معرفة الأقالیم، ترجمه: علینقی منزوی، تهران، مؤلفان و مترجمان ایران، 1361ش. مهدوی، حسن. "بررسی شخصیت رجالی ـ حدیثی سهل‌بن‌زیاد". فقه اهل بیت، 88(1395): 175ـ210. میرجلیلی، علی‌محمد، احمد زارع زردینی، و محمدمهدی خیبر. "تعامل حوزه حدیثی مدائن با دیگر مراکز حدیثی در سده دوم و سوم هجری". مطالعات فهم حدیث 8، 61(1401): 197ـ221. doi:10.30479/mfh.2021.2328 نجاشی، احمدبن‌علی، الرجال، تحقیق: محمّدجواد نائینی، بیروت، دارالأضواء، 1408ق. نریمانی، زهره، شناخت و بررسی مکاتب حدیثی شیعه (بغداد و ری) تا پایان قرن پنجم هجری، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، قم، دانشگاه قم، 1384ش. نیومن، اندرو جی، دوره شکل‌گیری تشیّع دوازده امامی، ترجمه: مهدی طالبی و محمّدرضا امین و حسن شکرالهی، قم، شیعه‌شناسی، 1386ش. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,506 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 979 |
||