اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 19 |
| تعداد شماره‌ها | 380 |
| تعداد مقالات | 3,121 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,251,423 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,845,820 |
مؤلفه‌های مهم در کاربست عملی روش‌های تاریخ‌گذاری «مبتنی بر سند» و «تحلیل ترکیبی إسناد-متن» | ||
| مطالعات فهم حدیث | ||
| دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 18، اردیبهشت 1402، صفحه 241-263 اصل مقاله (449.52 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2023.17804.2169 | ||
| نویسندگان | ||
| نصرت نیل ساز* 1؛ مهدیه کیان مهر2؛ بی بی سادات رضی بهابادی3 | ||
| 1دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس. | ||
| 2دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا (س). | ||
| 3دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا (س). | ||
| تاریخ دریافت: 17 شهریور 1401، تاریخ بازنگری: 29 خرداد 1402، تاریخ پذیرش: 12 اردیبهشت 1402 | ||
| چکیده | ||
| خاورشناسان روش‌های مختلفی را برای تاریخ‌گذاری روایات، ابداع و به مرور زمان اصلاح کرده و بسط داده‌اند. غیر از قواعد کلی که در هر روش وجود دارد، برخی مؤلفه‌ها و نکات ظریف باید در کاربست هر شیوه، مورد توجه جدی قرار گیرد؛ زیرا در غیر این‌صورت اعتبار نتایج پژوهش خدشه‌دار می‌شود. در این مقاله با بررسی آثار مختلف مربوط به تاریخ‌گذاری روایات و نیز تجربه حاصل از تاریخ‌گذاری نمونه‌هایی از روایات، مهم‌ترین مؤلفه‌ها در روش‌های تاریخ‌گذاری «مبتنی بر سند» و «تحلیل ترکیبی إسناد - متن» استخراج شده است. برخی از مؤلفه‌های مهم در تاریخ‌گذاری «مبتنی بر سند» عبارتند از: «بازیابی سندهای دارای ابهام»، «توجه به نظرات مختلف در تبیینِ بخش‌های مختلف شبکه إسناد و اعتبار تاریخی آن‌ها» و «توجه به شیوه‌های بررسی امانت‌داری و اعتبار تاریخی راویان و نقل آن‌ها». مهم‌ترین مؤلفه‌ها در روش ترکیبی إسناد -متن عبارتند از: «به دست آوردن سیر تطور متن بر اساس طرق نقل در شبکه إسناد»، «توجه به میزان کارآمدی آزمون همبستگی در اعتبارسنجی تاریخی روایات» و «توجه به میزان کارآمدی آزمون همبستگی در یافتن تحریر اولیه و راویان مؤثر در تغییر روایت». | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مؤلفه‌های تاریخ‌گذاری؛ تحلیل إسناد - متن؛ تاریخ‌گذاری مبتنی بر سند | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Important Components in the Practical Application of the “Isnad-Based” Dating Method and “Isnad-Matn Analysis” | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Nosrat Nilsaz1؛ Mahdieh Kianmehr2؛ Bibi Sadat Razi Bahabadi3 | ||
| 1Associated Professor, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. | ||
| 2Ph.D Student of Quran and Hadith, Alzahra University. | ||
| 3Associated Professor, Department of Quranic Sciences and Hadith, Alzahra University. | ||
| چکیده [English] | ||
| Orientalists have invented different methods for dating traditions and have modified and developed them over time. Apart from the general rules that exist in each method, some components and nuances should be taken seriously in the application of each method; otherwise, the validity of the research results will be damaged. In this article, by examining various works related to the dating of hadiths and also the experience gained from dating examples of hadiths, the most important components in the “Isnad-based” dating methods and “Combined Isnad-Matn analysis” have been extracted. Some of the important components in “Isnad-based” dating are: “recovery of ambiguous Isnads”, “paying attention to different opinions in explaining different parts of the Isnad Bundle and their historical validity” and “paying attention to the method of reviewing the trustworthiness and historical validity of narrators and their narration”. The most important components in the “Combined Isnad-Matn analysis” are: “Obtaining the evolution of the text based on the transmission methods in the Isnad Bundle”, “Paying attention to the efficiency of the correlation test in the historical validation of narrations” and “Paying attention to the efficiency of the correlation test in finding the original writing and effective narrators in changing the narrative”. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Components in the dating of traditions, The oldest source, Dating based on the text, Finding sources | ||
| مراجع | ||
|
آقایی، سیدعلی. "تاریخ‌گذاری احادیث بر مبنای روش تحلیل ترکیبی إسناد - متن: امکانات و محدودیت‌ها". صحیفه مبین 17، 50(1390): 101-140. dor: 20.1001.1.17358701.1390.17.50.5.4 ____________. "حلقه مشترک و پیوند آن با اصطلاحات حدیثی". تاریخ و تمدن اسلامی 8، 15(1391): 59-98. ابن‌عساکر، علی‌بن‌حسن، تاریخ دمشق، تحقیق: عمروبن‌غرامة العمروی، بیروت، دارالفکر، 1415ق. ابن‌هشام، عبدالملک، السیرة النبویة، تحقیق: طه عبدالرئوف سعد، بی‌جا، شرکة الطباعة الفنیة المتحدة، بی‌تا. ابن‌عدیم، عمربن‌أحمد، بغیة الطلب فی تاریخ حلب، تحقیق: سهیل زکار، بیروت، دارالفکر، 1408ق. ازکان، خالد، «حلقه مشترک و پیوندش با مدار»، ترجمه: سیدعلی آقایی، تاریخ‌گذاری حدیث: روش‌ها و نمونه‌ها، تهران، حکمت، 1394ش. اسپیت، مارستن، «وصیت سعد‌بن‌ابی‌وقاص: تطور یک روایت»، ترجمه: سیده زهرا مبل، تاریخ‌گذاری حدیث: روش‌ها و نمونه‌ها، تهران، حکمت، 1394ش. ذهبی، محمدبن‌أحمد، میزان الاعتدال فی نقد الرجال، تحقیق: علی‌محمد بجاوی، بیروت، دارالمعرفة، 1382ق. شاخت، یوزف، «سند شاهدی برای تاریخ‌گذاری‌حدیث»، ترجمه: مهرداد عباسی، تاریخ‌گذاری حدیث: روش‌ها و نمونه‌ها، تهران، حکمت، 1394ش. شیری‌محمدآبادی، مرجان. و نصرت نیل‌ساز. "واکاوی قواعد مشترک در شیوه‌های نقد حدیث مسلمانان و روش‌های تاریخ‌گذاری روایات خاورشناسان". مطالعات تاریخی قرآن و حدیث 26، 67(1399): 251-282. dor: 20.1001.1.17358701.1399.26.67.11.7 __________________________________، کاظم قاضی‌زاده، و نهله غروی‌نائینی. "تاریخ‌گذاری روایات حاکی از دعای پیامبراکرم (ص) برای شماتت‌شدگان توسط ایشان در جوامع‌حدیثی اهل‌سنت". تحقیقات علوم قرآن و حدیث 17، 3(1399ش): 75-118. dor: 10.22051/tqh.2020.29418.2704 طبرى، محمدبن‌جریر، جامع البیان فى تفسیر القرآن، بیروت، دارالمعرفه، 1412ق. طوسى، محمدبن‌حسن، تهذیب‌الأحکام، تحقیق: حسن موسوی خرسان، تهران، دارالکتب الإسلامیه، چاپ چهارم، 1407ق. فان‌اس، یوزف، «تقدیر در رحم مادر: پژوهشی در پیوند حدیث و کلام»، ترجمه: اسماعیل باغستانی، تاریخ‌گذاری حدیث: روش‌ها و نمونه‌ها، تهران، حکمت، 1394ش. فوک، یوهان، «اهمیّت حدیث‌گرایی در اسلام»، ترجمه: احمد نمایی، حدیث‌اسلامی (خاستگاه‌ها و سیر تطور)، قم، دارالحدیث، چاپ دوم، 1394ش. قاسمنژاد، زهرا، و اسماعیل زارعی. "بازشناسی جایگاه رجالی آخرین راوی در سند روایت «إِقرَأ کَمَا یَقّرَأ النَّاسُ»"، مطالعات فهم حدیث 6، 12(1399): 53-74. doi: 10.30479/mfh.2020.2072 قندهاری، محمد، و علی راد. "احادیث طوال در میراث مکتوب سده نخست هجری"، مطالعات تاریخی قرآن و حدیث 26، 67(1399): 67-98. dor: 20.1001.1.17358701.1399.26.67.4.0 کلینى، محمدبن‌یعقوب، الکافی، تحقیق: على‌اکبر غفاری و محمد آخوندى، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. گورکه، آندریاس، «روش تاریخ‌گذاری إسناد- متن، با توجه به «حلقه مشترک» پژوهش موردی: روایات آخرالزمان»، ترجمه و تحقیق: سعید شفیعی، رویکردهای نوین در حدیث‌پژوهی شیعه، به‌اهتمام مرتضی سلمان‌نژاد و محمدهادی گرامی، تهران، دانشگاه امام صادق(ع)، 1397ش. مزی، یوسف‌بن‌عبدالرحمن، تهذیب الکمال فی أسماء الرجال، تحقیق: بشار عواد معروف، بیروت، مؤسسة الرسالة، 1400ق. موتسکی، هارالد، «ارزیابی تاریخ‌گذاری احادیث»، تاریخ‌گذاری حدیث: روش‌ها و نمونه‌ها، تهران، حکمت، 1394ش. _____________، «مصنف عبدالرزاق صنعانی منبعی برای احادیث معتبر قرون نخست»، ترجمه: شادی نفیسی، حدیث اسلامی، قم، دارالحدیث،چاپ‌دوم، 1394ش. _____________، «مطالعات حدیثی به کجا می‌رود؟»، ترجمه: سیده زهرا مبلغ، تاریخ‌گذاری حدیث: روش‌ها و نمونه‌ها، تهران، حکمت، 1394ش. _____________، «حدیث‌پژوهی در غرب: مقدمه‌ای در باب خاستگاه و تطور حدیث»، ترجمه: مرتضی‌کریمی‌نیا، حدیث اسلامی، قم، دارالحدیث، چاپ‌دوم، 1394ش. نعیم‌بن‌حماد، کتاب الفتن، تحقیق: سمیر أمین الزهیری، قاهره، مکتبة التوحید، ١٤١٢ق. نفیسی، شادی، درایة‌الحدیث: بازپژوهی مصطلحات حدیثی در نگاه فریقین، تهران، سمت، چاپ دهم، 1394ش. نیشابوری، مسلم‌بن‌حجاج، صحیح مسلم، تحقیق: محمدفؤاد عبدالباقی، قاهره، عیسی البابی‌الحلبی و شرکاه، 1374ق. نیل‌ساز، نصرت، خاورشناسان و ابن‌عباس؛ تحلیل انتقادی دیدگاه‌های خاورشناسان درباره آثار تفسیری منسوب به ابن‌عباس، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1393ش. ینبل، خویتر، «جامعه نخستین اسلامی: درآمدی به اصطلاح‌شناسی خویتر ینبل»، ترجمه: سیدعلی آقایی، سیره‌پژوهی در غرب، تهران: مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، 1386ش. _________، «برخی شیوه‌های تحلیل إسناد با تکیه بر روایاتی با مضمون تحقیرآمیز درباره زن در کتاب‌های حدیثی»، ترجمه: سیدعلی آقایی، حدیث اسلامی، قم، دارالحدیث، چاپ دوم، 1394ش. _________، «نافع مولای ابن‌عمر و جایگاه او در آثار حدیثی مسلمانان»، ترجمه مژگان آقایی و راحله نوشاوند، تاریخ‌گذاری حدیث: روش‌ها و نمونه‌ها، کوشش علی‌آقایی، تهران، حکمت، 1394ش. یحیى‌بن‌سلام، تفسیر یحیى‌بن‌سلام، تحقیق: هند شلبی، بیروت، دارالکتب العلمیة، 1425ق. Motzki, Harald. “The Murder of Ibn Abi-Huqayq: On The Origin and Reliability of some Maghazi-Reports”. The Biography of Muhammad in Islamic History and Civilization Studies and Texts. Liden-Boston-koln: Brill, vol.78(2000): 170-239. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,679 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 918 |
||