دانشگاه بین المللی امام خمینی
معاونت پژوهشی و فناوری
نشریات دانشگاه در پرتال وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات19
تعداد شماره‌ها380
تعداد مقالات3,121
تعداد مشاهده مقاله4,251,100
تعداد دریافت فایل اصل مقاله2,845,153
عادلی, زینب, حمزه‌ای‌ها, سیمین. (1402). سنجش میزان زیست‌پذیری در بافت‌های از پیش طراحی شده و خودرو شهر قزوین با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی (نمونه موردی: محله‌های مینودر و غیاث آباد). لسان مبین, 1(2), 15-28. doi: 10.30479/ust.2023.18311.1110
زینب عادلی; سیمین حمزه‌ای‌ها. "سنجش میزان زیست‌پذیری در بافت‌های از پیش طراحی شده و خودرو شهر قزوین با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی (نمونه موردی: محله‌های مینودر و غیاث آباد)". لسان مبین, 1, 2, 1402, 15-28. doi: 10.30479/ust.2023.18311.1110
عادلی, زینب, حمزه‌ای‌ها, سیمین. (1402). 'سنجش میزان زیست‌پذیری در بافت‌های از پیش طراحی شده و خودرو شهر قزوین با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی (نمونه موردی: محله‌های مینودر و غیاث آباد)', لسان مبین, 1(2), pp. 15-28. doi: 10.30479/ust.2023.18311.1110
عادلی, زینب, حمزه‌ای‌ها, سیمین. سنجش میزان زیست‌پذیری در بافت‌های از پیش طراحی شده و خودرو شهر قزوین با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی (نمونه موردی: محله‌های مینودر و غیاث آباد). لسان مبین, 1402; 1(2): 15-28. doi: 10.30479/ust.2023.18311.1110

سنجش میزان زیست‌پذیری در بافت‌های از پیش طراحی شده و خودرو شهر قزوین با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی (نمونه موردی: محله‌های مینودر و غیاث آباد)

اندیشه راهبردی شهرسازی
مقاله 2، دوره 1، شماره 2، شهریور 1402، صفحه 15-28    اصل مقاله (2.06 M)
نوع مقاله: مقاله علمی - پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/ust.2023.18311.1110
نویسندگان
زینب عادلی* 1؛ سیمین حمزه‌ای‌ها2
1استادیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
2دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
تاریخ دریافت: 01 فروردین 1402،  تاریخ بازنگری: 27 تیر 1402،  تاریخ پذیرش: 30 تیر 1402 
چکیده
در این پژوهش با مطالعه ادبیات نظری، هفت مؤلفه اصلی برای سنجش میزان زیست­‌پذیری در محلات مسکونی در نظر گرفته­ شد، که عبارتند از: سرمایه اجتماعی، عدالت­ اقتصادی، سرزندگی، هویت، محیط کالبدی سازگار، دسترسی و تاب­‌آوری بافت. آن­گاه با استفاده از آمارهای موجود، برداشت میدانی و پرسشنامه هر یک از سنجه­‌ها را در دو بافت خودرو (محله غیاث­ آباد) و از پیش برنامه‌ریزی شده (محله مینودر) اندازه­‌گیری شد. با استفاده از تکنیک AHP مؤلفه‌ها و شاخص­‌های فوق­‌الذکر وزن‌­دهی و امتیاز نسبی هر یک از بافت­‌های مورد نظر محاسبه شده ­است. بر اساس نتایج حاصل، میزان زیست‌پذیری محله غیاث آباد به عنوان بافت برنامه‌ریزی­ نشده معاصر شهر قزوین نسبت به محله مینودر با بافت برنامه­‌ریزی­ شده، بالاتر است. به نظر می­‌رسد یکی از دلایل مهم پایین بودن میزان زیست‌پذیری در محلات برنامه­‌ریزی شده عدم توجه به مسائل اجتماعی-فرهنگی در فاز طراحی است. این بررسی اولویت­‌های برنامه­‌ریزی را در این دو بافت جهت دستیابی به زیست­‌پذیری بالاتر را مشخص می­‌سازد. براین اساس در بافت طراحی شده توجه به راهکارهایی جهت ارتقاء سرمایه اجتماعی، ارتقاء سرزندگی محیط شهر و ایجاد هویتی منحصر به فرد اشاره نمود. در بافت طراحی نشده، برنامه­‌ریزی جهت ارتقاء سطح تاب­‌آوری و حذف کاربری­‌های ناسازگار می­‌بایست در اولویت قرارگیرد.
کلیدواژه‌ها
زیست پذیری؛ فرآیند تحلیل سلسله مراتبی؛ محله؛ برنامه ریزی شده
عنوان مقاله [English]
Measuring the livability level in the pre-designed spontaneous of Qazvin city using the hierarchical analysis process technique (case study: Minoodar and Ghiyasabad neighborhoods)
نویسندگان [English]
Zeinab Adeli1؛ Simin Hamzeieha2
1Assistant Professor of Urban Planning, Faculty of Architecture and Urban Planning, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran
2Master Student in Urban Planning, Department of Urban Planning, Faculty of Architecture and Urban Planning, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran
چکیده [English]
Livability is one of the concepts that was raised at the same time as sustainability and is used together as a guiding principle for planning and urban planning policy. Paying attention to livability criteria in planning and designing cities and especially neighborhoods can create higher quality environments for citizens' lives. The purpose of this research is to investigate the livability level in two planned and unplanned contexts in Qazvin city. The current research has a descriptive-analytical quantitative approach. In this research, by studying the prevailing theoretical literature, seven main components were considered to measure the livability in residential areas, which are: social capital, economic justice, vitality, identity, compatible physical environment, access and context resilience. Then, using the available statistics, field survey and questionnaire, each of the parameters was measured in two contexts of the irregular (Ghiyasabad neighborhood) and pre-planned (Minoodar neighborhood). These two neighborhoods are at the same time in terms of their formation period, but different in terms of their formation method, and as a result, they have different physical, social, and cultural qualities, so they were selected for investigation. Then, for each of the 7 mentioned components, indicators and metrics were defined to make them measurable, and using the AHP technique, the components and indicators were weighted and the relative score of each of the target context was calculated. In the Analytical Hierarchy (AHP) method, after drawing the hierarchical tree, the weight of each of the criteria and indicators was calculated using a questionnaire that was provided to 21 experts and specialists in this field. The obtained weight was multiplied by the unscaled number of each index and finally the final weight of the options (in this research, Ghiyasabad and Minoodar neighborhoods) was obtained. The difference in the nature and quality of the physical, social and functional environment of these tissues has caused the difference in the livability of the neighborhoods. Based on the results, the livability of Ghiyasabad neighborhood as a contemporary unplanned fabric of Qazvin city is higher than Minoodar neighborhood with a planned fabric. It seems that One of the important reasons for the low level of livability in planned neighborhoods is the lack of attention to social-cultural issues in the design phase. In addition to the low level of social capital, the lack of collective spaces with local identity in the newly designed context of Minoodar neighborhood and the lack of functions and symbols of local indicators have caused a decrease in the sense of belonging among citizens. This review identifies planning priorities in these two contexts to achieve higher livability. Therefore, in the designed context, attention was paid to solutions for improving social capital, improving the vitality of the city environment and creating a unique identity. In the undesigned context, planning to improve the level of resilience and eliminate incompatible uses should be prioritized.
کلیدواژه‌ها [English]
Livability, Hierarchical analysis process, Neighborhood, Planned
مراجع
  1. Annez, P. (1998). Livable cities for the 21st century. Society, 35(4), 45-50. https://doi.org/10.1007/BF02686382
  2. Badland, H., Whitzman, C., Lowe, M., Davern, M., Aye, L., Butterworth, I., ... & Giles-Corti, B. (2014). Urban liveability: emerging lessons from Australia for exploring the potential for indicators to measure the social determinants of health. Social science & medicine, 111, 64-73. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2014.04.003
  3. Bandarabad, A. (2011). Livable city from basics to meanings. Tehran: Azarakhsh. (In Persian) https://www.adinehbook.com/gp/product/6005881387
  4. Bigio, A. G., & Dahiya, B. (2004). Urban environment and infrastructure: Toward livable cities. World Bank Publications. https://b2n.ir/j41838
  5. Eckert, R. & Schinkel, U. (2009). Liveable City TP. Ho Chi Minh-Adaptation as response to impacts of climate change. Real Corp, 313-323. https://b2n.ir/x27054
  6. Evans, P. (2002). Livable Cities? Urban Struggle for Livelihood and Sustainability. California, USA: University of California Press Ltd. https://www.jstor.org/stable/10.1525/j.ctt1ppbjb
  7. Ghudsipour, S. H. (2009). Analytical Hierarchy Process AHP. Tehran: Publications of Amirkabir University of Technology. (In Persian) http://publication.aut.ac.ir/fa/book/show/1037
  8. Golkar, K. (2001). Constructive components of quality in urban design. Sofeh Journal, 11(32), 38-65. (In Persian) https://www.sid.ir/paper/94234/fa
  9. Hataminezhad, H., Hatami, A., & Ahmadinezhad, M. (2021). Measurement of Dimensions and Indices of Livability in NourAbad Delfan City. Sustainable Development & Geographic Environment, 2(3), 67-86. (In Persian) https://egsdejournal.sbu.ac.ir/article_99070.html
  10. Khastoo, M., & Saeidi rezvani, N. (2010). The Effective Factors on Urban Spaces Vitality (Creating a Lively Urban Space with Emphasizing the Concept “Pedestrian Mall”). Hoviatshahr, 4(6), 63-74. (In Persian) https://hoviatshahr.srbiau.ac.ir/article_1123.html
  11. Khezerlou, A., & Abedini, A. (2022). A comparative study of livability in new and old parts of the cities (Case Study: Urmia city). Motaleate Shahri, 11(42), 35-48. (In Persian) https://doi.org/10.34785/J011.2022.107
  12. Mousavi Noor, S. A., Varesi, H. R., & Mohammadi, J. (2019). The Application of Multi-criteria Decision Making Models for Assessing the Livability of Metropolitan Areas of Tehran. Journal of Geography and Regional Development, 16(2), 243-269. (In Persian) https://doi.org/10.22067/geography.v16i2.72686
  13. Parizadi T. & bigdeli L. (2016). Viability assessment in district 17 of Tehran Municipality. Spatial analysis of environmental hazards, 3(1), 65-90. (In Persian) https://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-2545-fa.html
  14. Piri, F., Maleki, S., & Abedi, Z. (2021). Identifying the Factors Affecting the Urban Livability with Structural-Interpretative Modeling Approach (Case Study: Ilam City). Journal of Geography and Regional Development, 19(1), 87-53. (In Persian) https://doi.org/10.22067/jgrd.2021.48827.0
  15. Pourmohammadi, M. & Paydar, M. (2022). Measuring the urban livability with emphasis on the pedestrian approach (Region 2 of Tabriz Metropolis). Urban Planning and Regional Development, 1(2), 51-67. (In Persian) https://urplanning.tabrizu.ac.ir/article_15701.html 
  16. Rahnama, M. R., Ganbari, M., Mohammadi Hamidi, S., & Hosseini, S. M. (2019). Evaluation and measurement of livability in Ahvaz metropolis. Sustainable city, 2(2), 1-17. (In Persian) https://www.jscity.ir/article_95640.html
  17. Salzano, E. (1997). Seven Aims for the Livable City in Lennard, S,H,S vonUngern-Sternberg, H. L. Lennard,eds. International Making Cities Livable Conferences. California, USA: Gondolier Press.
  18. Satu, S. A. (2014). An examination of the livability of dense urban neighborhoods in Dhaka: the impacts of urban planning. HKU Theses Online (HKUTO). https://hub.hku.hk/handle/10722/206743
  19. Sasanpour, F., Tavallai, S. & Jafari Asadabadi, H. (2015). Study of Urban Livability in Twenty-two Districts of Tehran Metropolitan. Regional Planning, 5(18), 27-42. (In Persian) https://jzpm.marvdasht.iau.ir/article_766.html
  20. Soleimani, M., & gharehbaglou, M. (2021). Spatial assessment of spontaneous settlements in connection with the living structure of residents (Case Study: Northern Zone Settlements in Tabriz). Motaleate Shahri, 10(40), 119-132. (In Persian) https://doi.org/10.34785/J011.2021.115
  21. Soleimani Mehrenjani, M., Tavallai, S., Rafieian, M., Zanganeh, A., & khazaei Nezhad, F. (2016). Urban livability: the concept, principles, aspects and parameters. Geographical Urban Planning Research (GUPR), 4(1), 27-50. (In Persian) https://jurbangeo.ut.ac.ir/article_58120.html
  22. Statistical Center of Iran. (2015). General Population and Housing Census 2015. Retrieved in September 2016, from the internet address. (In Persian) https://b2n.ir/m40734
  23. The Town of Cochrane Planning and Engineering Service. (2005). Livable Indicators Report. The Town of Cochrane Planning and Engineering Service, Canadian province of Albert. https://www.cochrane.ca/592/Planning-Services
  24. Western Australian Planning Commission. (2000). Liveable Neighbourhoods. A Western Australian Government Sustainable Cities Initiative , Western Australian Planning Commission, western Australian. https://catalogue.nla.gov.au/Record/2052456
  25. World Bank. (1996). Livable cities for the 21st century. https://digitallibrary.un.org/record/195226?ln=en
  26. Yadolahisaber, R., Alizadeh, M., & Parizadi, T. (2019). Measurement of urban viability (Case study: District 11 of Tehran). Geography and Human Relationships, 1(4), 344-363. (In Persian) https://www.gahr.ir/article_87800.html
  27. Zanganeh, M., Khavari, A., & Baniasad, T. (2018). Measurement and evaluation of the viability of urban settlements border areas Case Study: Torbat Jam. Sustainable city, 1(2), 31-46. (In Persian) https://www.jscity.ir/article_88228.html
  28. Zebardast, E. (2001). Application of hierarchical analysis process in urban and regional planning. Journal of fine arts, 10, 13-21. (In Persian) https://journals.ut.ac.ir/article_13624.html
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 840
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 775


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب