اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 19 |
| تعداد شماره‌ها | 380 |
| تعداد مقالات | 3,121 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,251,427 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,845,851 |
جایگاه آستانگی در سکونت نزد کریستین نوربرگ‌شولتز؛ بررسی ویژگی‌ها و عوامل مؤثر بر شناخت و طراحی فضای سکونت با رویکرد آستانه‌ای | ||
| نشریه علمی اندیشه معماری | ||
| مقاله 7، دوره 7، شماره 14، مهر 1402، صفحه 109-127 اصل مقاله (1.15 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/at.2024.18201.1945 | ||
| نویسندگان | ||
| فرزانه قاسمی1؛ سید سعید سید احمدی زاویه* 2؛ آرزو منشی زاده3 | ||
| 1دانشجوی دکتری پژوهش هنر، پردیس بین‌المللی فارابی، دانشگاه هنر، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار، عضو هیئت‌علمی گروه پژوهش هنر، دانشکده علوم عالی و مطالعات نظری هنر، دانشگاه هنر، تهران، ایران | ||
| 3استادیار، عضو هیئت‌علمی گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 28 آذر 1401، تاریخ بازنگری: 07 بهمن 1402، تاریخ پذیرش: 09 بهمن 1402 | ||
| چکیده | ||
| بیان مساله: آستانگی به‌عنوان مرحلۀ میانی آئین گذار در نظریات انسان‌شناسانه، با دربرداشتن کیفیت فضایی «انتقال»، مفهومی بنیادی در مسیر شناخت وضعیت بشر به‌شمار می‌رود. جایگاه آستانگی در تجربۀ زندگی حاکی از فضامندی وجودی و دربردارندۀ جنبه‌های «هویت» و «موقعیت» در مفهوم انسان‌مدار سکونت به شیوه‌های چهارگانه در گفتار معمارانۀ نوربرگ‌شولتز است این امر بنا به وضعیت دیالکتیکی میان موقعیت‌های «ماندن» و «سرگردانی»، در فرایند جدایی از یک مکان تا رسیدن به دیگری، در میان دیگران، در زمینۀ ارتباط صمیمانه با محیط محقق می‌شود. به‌این‌ترتیب، آستانگی مفهوم بنیادی در فرایند سکنی‌گزینی و آفرینش فضا در معماری محسوب می‌شود و آگاهی به چگونگی تجسم‌بخشی به آن، در قالب چهارچوبی از مفاهیم معماری، از ضروریات مطالعات این حوزه است. سوال تحقیق: جایگاه آستانگی در مفهوم «سکونت» نزد نوربرگ‌شولتز چیست؟ ویژگی‌های اساسی فضای سکونت و عوامل مؤثر بر طراحی فضاهای معماری از دیدگاه آستانگی کدام‌اند؟ اهداف تحقیق: شناخت جایگاه آستانگی در مفهوم سکونت؛ و بررسی ویژگی‌ها و عوامل مؤثر بر شکل‌گیری فضاهای سکونت باتوجه به چهارچوب نظری. روش تحقیق: پژوهش توصیفی‐تحلیلی حاضر در دو مرحلۀ جمع‌آوری و مطالعۀ منابع و تحلیل و استنتاج یافته‌ها، ازجمله مصادیق مورد اشارۀ نوربرگ‌شولتز، انجام شده است. مهم‌ترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری تحقیق: بنا بر بررسی انجام‌شده در خصوص دیالکتیک دو مؤلفۀ سرگردانی و سکونت در مفهوم سکونت نزد نوربرگ‌شولتز و نمونه‌ها و مصادیق مطرح‌شده در تألیفات او جایگاه بنیادین آستانگی در مفهوم و امر سکنی‌گزینی تبیین می‌شود. معماری بر این اساس در جایگاه انسان‐زیباشناختی خود بر پایۀ مجموعه روابط دیالکتیکی فضایی و اجتماعی، که بنا بر تغییر متقابل انسان و فضا موجب دیالکتیک‌های از‐آن‐خود‐سازی می‌شوند، در مقیاس‌های آبادی؛ شهر؛ نهاد و مسکن، درجات مختلفی از درون‌بودگی را در انواع مکان‌های آستانه‌ای مشتمل بر انواع مسیرها و دسترسی‌ها، فضاهای خارجی و نماها؛ فضاهای ورودی؛ و فضاهای داخلی در کلیت عرصه‌های گذار و در حالت‌های مختلف باز، نیمه‌باز و بسته پدید می‌آورد. ویژگی‌های اساسی این فضاها متناظر با کیفیات فضای گذار در این پژوهش تحت‌عناوین سلسله‌مراتب دسترسی و فضایی، ماهیت انفصالی‐اتصالی در عوامل کالبدی، گشودگی و نفوذپذیری، انعطاف‌پذیری، گوناگونی، و پویایی به‌دست‌آمده‌اند. مجموعۀ ویژگی‌ها، علاوه بر عوامل مؤثر در طراحی در مقیاس‌های مختلف سکونت، چهارچوبی نظری برای بررسی انواع فضاهای معماری بر مبنای رویکرد آستانه‌ای به سکونت را فراهم آورده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| «آستانگی»؛ «سکونت»؛ «فضا»؛ «معماری»؛ «نوربرگ‌شولتز» | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The position of liminality in dwelling according to Christian Norberg Schulz; a study into the features and factors involved in the recognition and design of living spaces with a limen-oriented approach | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Farzane Ghasemi1؛ Seyyed Saeed Seyyed Ahmadi Zavieh2؛ Arezou Monshizadeh3 | ||
| 1PhD student in Art Research, Farabi International Campus, Art University, Tehran, Iran | ||
| 2Associate professor, Faculty of Theories and Art Studies, Art University, Tehran, Iran | ||
| 3Assistant Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Art University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Research Problem: Liminality, seen as an intermediary stage in anthropological theories, encompasses a spatial quality of “transition” and is considered a fundamental concept in comprehending the human condition. The position of liminality within the experience of life entails existential spatiality and comprises "Identity" and "orientation" aspects in the human-oriented concept of quadruple manner of dwelling in terms of Nurberg Schulz's architectural discourse. The concept materializes in the dialectical interplay between "staying” and “wandering” throughout the process of movement from one place to another, movement between individuals, and intimate connection with the environment. Liminality is hence a fundamental concept in the process of dwelling and space creation in architecture. Developing a more profound awareness of how this concept materializes through a framework of architectural concepts is thus an imperative field of research in this field. Research question: What is the position of liminality within the concept of dwelling according to Norberg Schulz? What are the essential features of dwelling spaces and factors involved in architectural space design from a limen-oriented viewpoint? Goal: Comprehending the position of liminality within the concept of dwelling and study the features and factors involved in the formation of living spaces based on the theoretical framework Research Method: This descriptive-analytical research has been done through studying sources related to liminality and dwelling and deducing findings from investigations. The Most Important Results and Conclusion: The studies performed on the dialectic between the two components of staying and wandering within the concept of dwelling according to Norberg Schulz and the examples and practices raised in his authorship suggest that the liminality’s fundamental position emerges in the concept and act of dwelling. Architecture based on this concept would adopt a human-aesthetical position based on the set of social and spatial dialectic relations that yield varied levels of internality in different liminal spaces including accessibility routes and paths, exterior spaces and views, entrance spaces, interior spaces in a variety of threshold spaces and in the different states of closed, open, and semi-open on the various scales of settlement, city, institution, and residential unit. The present work found the primary features of these spaces to be spatial hierarchies, articulation in physical factors, openness and permeability, robustness; variability, and dynamism, which correspond to the qualities of transitional space. This set of features along with the factors involved in design at various dwelling scales contributed to a theoretical framework to investigate the various types of architectural spaces based on the limen-oriented approach. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| “Liminality”, “dwelling”, "space", “architecture”, “Norberg-Schulz” | ||
| مراجع | ||
|
آرنت، هانا. 1389. وضع بشر. ترجمۀ مسعود علیا. تهران: ققنوس. https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2226008&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
اردلان، نادر [و دیگران]. 1389. منشور حقوق اسکان. ترجمۀ فریش فرهپور. تهران: یادآوران. https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=4732448&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
الکساندر، کریستوفر. 1396. سرشت نظم (جلد نخست: پدیدۀ حیات). ترجمۀ رضاسیروس صبری و علی اکبری. تهران: پرهام نقش. https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=5467956&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
انوری، حسن. 1382. فرهنگ بزرگ سخن. تهران : سخن. https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=696763&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
ایلکا، شاهین [و دیگران]. 1394. تبیین مفهوم مسکن و سکونت در رویکرد پدیدارشناسی و رهیافت پارادایم‌های فرهنگی زیستی. مدیریت شهری 14(39): 165-188. https://www.sid.ir/paper/484211/fa
بنتلی، ای‌ین [و دیگران]. 1396. محیط‌های پاسخده. ترجمۀ مصطفی بهزادفر. تهران: مرکز انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران. https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=7352054&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
بهزادفر، مصطفی. 1399. اصول طراحی دالان‌های دروازه‌ای شهر. تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران. https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=6109863&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
چرمایف، سرجیوس ایوان و الکساندر، کریستوفر. 1394. عرصه‌های زندگی خصوصی و زندگی جمعی به‌جانب یک معماری انسانی. ترجمۀ منوچهر مزینی. تهران: مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران. https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=901894&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
حسن‌دوست، محمد. 1393. فرهنگ ریشه‌شناختی زبان فارسی. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی. https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=668034&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
دانشمند، سارا و نقره‌کار، عبدالحمید. 1391. چگونگی طراحی ورودی بنا با توجّه به اصول شکل‌گیری معماری آستانگی. مطالعات شهر ایرانی اسلامی. 3 (9): 79-89. https://www.magiran.com/paper/1304593/چگونگی-طراحی-ورودی-بنا-با-توجه-به-اصول-شکل-گیری-معماری-آستانگی
راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد. 1416 ق/1996 م. مفردات الفاظ القرآن تدوین صفوان عدنان داوودی. دمشق، بیروت: دارالقلم؛ الدار الشامیه. https://noorlib.ir/book/view/02088?viewType=pdf
طاهری، جعفر. 1392. بازاندیشی مفهوم سکونت در معماری. مطالعات معماری ایران 2 (4): 5-22. https://civilica.com/doc/443734/
علی‌نیای مطلق، ایوب؛ شکوری، رضا و عینی‌فر، رضا. 1399. تبیین مفهوم آستانگی در برهم‌کنش درون و بیرون محدوده‌ها در معماری. هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی 2 (25): 31-42. https://jfaup.ut.ac.ir/article_81451.html
علی‌نیای مطلق، ایوب، شکوری، رضا و عینی‌فر، علیرضا. 1398. بازخوانی مفهوم آستانگی در معماری و تبیین مراتب معنایی آن، بر اساس ریشه‌شناسی واژه و آرای اندیشمندان حوزه‌ی معماری. صفه 29 (87): 39-58. https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100487.html
فلامکی، محمدمنصور. 1391. شکل‌گیری معماری در تجارب ایران و غرب. تهران : موسسه علمی و فرهنگی فضا. https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=3053599&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
کریستوا، ژولیا. 1398. فردیت اشتراکی. ترجمۀ مهرداد پارسا. تهران: روزبهان. https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=3627255&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
گروتر، یورگ‐کورت. 1388. زیبایی‌شناسی در معماری. ترجمۀ پاکزاد جهانشاه و عبدالرضا همایون. تهران: انتشارات دانشگاه شهیدبهشتی. https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1992031&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
مایس، پیر فون. 1392. نگاهی به مبانی معماری از فرم تا مکان همراه با تحلیل و قیاس با مبانی معماری ایران. ترجمۀ سیمون آیوازیان. تهران: مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران. https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2798550&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
مجمع الغة العربیه المعجم الوسیط. 1425 ه/ 2004 م. مصر: القاهره : مکتبه الشروق الدولیه. https://noorlib.ir/book/view/72885/مجمع-اللغة-العربیة-فی-ثلاثین-عاما?volumeNumber=2&pageNumber=-7&viewType=pdf
نورایی، علی. 2013. فرهنگ ریشۀ واژگان فارسی. بی‌نام. https://ketabnak.com/book/98849/فرهنگ-ریشه-واژگان-فارسی
هوسرل، ادموند. 1398. تأملات دکارتی: مقدمه‌ای بر پدیده‌شناسی. ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان. تهران: نشر نی. https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=666758&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
وایت، ویلیام هالینگزورث. 1392. زندگی اجتماعی در فضاهای شهری کوچک. ترجمۀ میترا حبیبی و محمدهادی غیاثی. تهران: دانشگاه هنر. https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=3083236&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
وینترز، ادوارد. 1396. زیبایی‌شناسی و معماری. ترجمۀ عبدالله سالاروند. تهران : نقش‌جهان. https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=4725925&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
Curtis, William j. r. 2002. modern architecture since 1900. London : Phaidon Press Limited. https://books.google.com/books/about/Modern_Architecture_Since_1900.html?id=s8VPAAAAMAAJ
Cyril M. Harris.2000. Dictionary of Architecture & Construction. United States of America : McGraw-Hill. https://www.amazon.com/Dictionary-Architecture-Construction/dp/0071452370
Della, Summers . 2008. Longman dictionary of contemporary english. Italy : La Tipografica Varese. https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=963753&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
Dovey, Kimberly.1985 .Home and Homelessness In 8:13 Home Environments in Human Behavior and Environment edited by Altman Irwin & Werner Carol M .New York : Springer Science+Business Media. https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-1-4899-2266-3_2
Gauvain, Mary & Altman, Irwin. 1982. A Cross-Cultural Analysis of Homes . Architecture & Comportement/ Architecture & Behaviour.1 (2): 27-46 https://www.epfl.ch/labs/lasur/wp-content/uploads/2018/05/GAUVAINandALTMAN.pdf
“Habitare.” The Latin Dictionary. http://latindictionary.wikidot.com/verb:habitare
Hallak, Essam. The Ephemeral and The Liminal: A Philosophical Reconceptualizayion of The Boundaries of Architecture and Ethics. 2011. International Journal of Multidisciplinary Thought.1(5):131-137. https://www.academia.edu/28948879/THE_EPHEMERAL_AND_THE_LIMINAL_A_PHILOSOPHICAL_RE_CONCEPTUALIZATION_OF_THE_BOUNDARIES_OF_ARCHITECTURE_AND_ETHICS
Heidegger, Martin . 1996. Being and Time. Translated by Stambaugh Joan. Albany : State University of New York Press. https://www.amazon.com/Being-Harper-Perennial-Modern-Thought/dp/0061575593
Heidegger, Martin 1971. Poetry,Language, Thought Translated by Hofstadter Albert. New york : Harper & Row. https://www.amazon.com/Poetry-Language-Thought-Harper-Perennial/dp/0060937289
Hill Jonathan.2005. Introduction In Occupying Architecture: Between The Architect And The User. London and New York : Routledge, Taylor & Francis e-Library. https://books.google.com/books?id=1cqEAgAAQBAJ&printsec=frontcover&source=gbs_atb#v=onepage&q&f=false
Korosec-Serfaty, Perla.1985. Experience and Use of the Dwelling. Home Environments In 8:13 of Human Behavior and Environment Edited by Altman Irwin & Werner Carol M .New York : Springer Science+Business Media. https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-1-4899-2266-3_3
Levinas, Emmanuel.1998. On Thinking-of-the-Other entre nous Translated by Smith Michael B. & Harshav Barbara. NEW YORK : Columbia University Press. https://books.google.com/books/about/Entre_Nous.html?id=u13lXZIO3QcC
“Liminal.” Merriam-Webster.com Dictionary, Merriam-Webster, https://www.merriam-webster.com/dictionary/liminal
Norberg-Shulz, Christian.1971. Existence, Space & Architecture Edited by klig Mary. New York : Praeger Publishers. https://archive.org/details/existencespacear00norb/page/n123/mode/2up
Norberg Schulz, Christian. 1980. Genius Loci: Twards a Phenomenology of Architecture. New York : Rizzoli. https://www.amazon.com/Genius-Loci-Towards-Phenomenology-Architecture/dp/0847802876
Norberg-Schulz, Christian. 1980. Meaning in Western Architecture. New York : Rizzoli. https://www.amazon.com/Meaning-Western-Architecture-Christian-Norberg-Schulz/dp/0847803198
Norberg-Schulz, Christian . 1985. The concept of dwelling: On the way to figurative architecture. New York : Rizzoli. https://www.pdfdrive.com/the-concept-of-dwelling-on-the-way-to-figurative-architecture-e176191023.html
Norberg-Schulz, Christian . 1988. Architecture: Meaning and Place selected essays.New York: Rizzoli. https://www.amazon.com/Architecture-Meaning-Selected-Architectural-documents/dp/0847808475
Norberg-Schulz, Christian. 2000. Architecture: Presence, Language and Place. Milan: Skira editore S.P.A. http://84.241.57.83/simwebclt/WebAccess/SimWebPortal.dll/DubSrch
Smith, Catherine. 2011. The Space of Liminality and the Space of Architecture, Looking for Liminality in Architectural Space .Limen, Jornal for theory and practice of liminal phenomena http://limen.mi2.hr/limen1-2001/catherine_smith.html.
Soja, Edward. 2000. Thirdspace: Expanding the Scope of the Geographical Imagination In Architecturally Speaking: Practices of Art, Architecture and the Everyday Edited by Read Alan. London, New York : Routlrdge.https://www.taylorfrancis.com/books/mono/10.4324/9780203468791/architecturally-speaking-alan-read
Spring Repenning, Sara. 2003. An Architecture of Liminality Cincinnati : University of Cincinnati. https://etd.ohiolink.edu/acprod/odb_etd/etd/r/1501/10?clear=10&p10_accession_num=ucin1068668764
Szakolczai, Arpad. 2009. Liminality and Experience: Structuring transitory situations and transformative events International Political Anthropology.1 (2): 141-172. https://www.academia.edu/8343072/Liminality_and_Experience_Structuring_transitory_situations_and_transformative_events
Thomassen, Bjørn. 2009. The Uses and Meanings of Liminality International Political Anthropology1(2):5-27. https://s3.amazonaws.com/arena-attachments/2253233/22ab3f637146922a156651ebf1951964.pdf
Troy Zimmerman, Patrick. 2008. Liminal Space in Architecture: Threshold and Transition- Knoxville : The University of Tennessee, Knoxville. https://trace.tennessee.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1489&context=utk_gradthes
Turner, Victor. 1969. Liminality and Communitas:Form and Attributes of Rites of Passage. The Ritual Process: Structure and Anti-structure. New York : Cornell University Press.
Tversky, Barbara, Zacks, Jeffrey M & Hard Bridgette, Martin. 2008. The Structure of Experience In Oxford series in visual cognition: V. 4. Understanding events: From perception to actionEdited by Shipley Shipley & Zacks J. M. Oxford University Press. https://www.researchgate.net/publication/232083090_The_Structure_of_Experience
Wolford, Rebecca. L. 2008. Wandweing in Dwelling Washington State University. https://rex.libraries.wsu.edu/esploro/outputs/graduate/Wandering-in-dwelling/99900525273201842 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 386 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 165 |
||