اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 348 |
| تعداد مقالات | 2,872 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,267,165 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,403,109 |
تبیین مفهوم فضای مرزی جهت تحلیل الگوهای حرکتی بین درون و بیرون در نمونه هایی از مسکن معاصر شهر زنجان | ||
| نشریه علمی اندیشه معماری | ||
| مقاله 8، دوره 7، شماره 14، مهر 1402، صفحه 128-151 اصل مقاله (2.43 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/at.2024.19390.2000 | ||
| نویسندگان | ||
| احمد نصیری* 1؛ حسن ذوالفقارزاده2؛ رحیم هاشم پور3 | ||
| 1دانشجوی دکتری، گروه معماری، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران | ||
| 2دانشیار، گروه معماری، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران | ||
| 3دانشیار، گروه شهرسازی، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 18 مهر 1402، تاریخ بازنگری: 26 دی 1402، تاریخ پذیرش: 14 بهمن 1402 | ||
| چکیده | ||
| بیان مسئله: مرزها در معماری، درون و بیرون را از هم متمایز کرده و بر موجودیت یافتن هر دو صحه می‌گذارند. چگونگی ارتباط درون و بیرون از طریق فضای مرزی هدایت می‌شود. استحالۀ مفهوم درون و هجمۀ بیرون به درون که در ادامۀ مفهوم پیوستگی فضایی توجیه می‌شود! مسئله‌ای ویژه در معماری بوده و مسکن از جملۀ فضاهایی است که بیشترین اثرات منفی را در پی این اتفاق متحمل می شود. این پژوهش با تبیین مفهوم فضای مرزی و ویژگی‌ها آن در پی تحلیل الگوهای ارتباطی میانِ درون و بیرون است. سوال تحقیق: فضای مرزی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟ و چه الگوهای ارتباطی متاثر از فضای مرزی رابطۀ درون و بیرون را هدایت می‌کند؟ اهداف تحقیق: هدف از تحقیق شناختِ ویژگی‌های فضای مرزی و تاثیر آنها بر شکل گیری الگوهای حرکتی در فضای مسکن است. روش تحقیق: ماهیت پژوهش در این مقاله کیفی و با راهبرد توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر موردپژوهی است. شیوه‌های گردآوری داده‌ها ترکیبی از منابع کتابخانه‌ای و پیمایش میدانی است. پس از تعریف فضای مرزی بر اساس مفهوم مرز و اصل تفکیک و سپس ارتباط فضا، سه ویژگی برای فضای مرزی به عنوان فضای کنترلی-تعاملی شامل: حرکت، سازماندهی‌فضایی و فرم فضایی شناسایی شد. در مرحلۀ بعد نمونه‌های موردی شامل 9 خانه در یک بازۀ 50 ساله شامل سه دورۀ زمانی از 1351 تا 1401 هجری شمسی در شهر زنجان مورد مطالعه قرار گرفتند. جهت مطالعۀ نمونه‌های موردی از روش نحو فضا استفاده شده است. برای شناسایی فضاهای مرزی در نمونه‌های موردی از نمودار توجیهی به وسیلۀ نرم‌ابزار اِی‌گراف بهره گرفته شده و تحلیل حرکت در فضا به شیوۀ عامل محور توسط نرم‌ابزار دیپث‌مپ انجام شده است. تحلیل وی جی اِی نیز جهت مطالعۀ سازماندهی فضایی مورد استفاده قرار گرفت. تحلیل فرم فضایی نیز آماری است. جهت آزمون و اثبات نتایج عددی به روش آمار استنباطی از تحلیل همبستگی پیرسون در نرم-افزار اس‌پی‌اس اس26 استفاده شده است. مهم‌ترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری تحقیق: نتایج نشان می‌دهد که در بازۀ 50 ساله فضا از حالت چند بخشی به سوی فضای گشوده حرکت کرده است. حضور مرز به صورت فضایی سبب شکل‌گیری الگوهای حرکت متنوع شده در نتیجه رفتارها و فعالیت‌های متنوع در فضا را سازماندهی می‌کند. مهم‌ترین مولفۀ شناسایی شده مربوط به تعداد فضا در خانه است که منجر به تنوع سازماندهی و الگوهای حرکتی در خانه می‌شود. الگوهای حرکت شامل چهار دستۀ؛ 1- چرخشی، 2- مستقیم - واگرا، 3- مستقیم- هم‌گرا و 4- ترکیب مستقیم- هم‌گرار- واگرا است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فضای مرزی؛ حرکت؛ سازماندهی فضایی؛ فرم فضایی؛ نحو فضا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Explaining the concept of boundary space to analyze movement patterns between inside and outside in examples of contemporary housing in Zanjan city | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ahmad Nasiri1؛ Hasan Zolfagharzadeh2؛ Rahim Hashempour3 | ||
| 1PH.D Students, Architecture Group, Architecture and Urbanism Faculty, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran | ||
| 2Associate Professor. Architecture Group, Architecture and Urbanism Faculty, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran | ||
| 3Associate Professor, Urbanism Group, Architecture and Urbanism Faculty, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Research Problem: Boundaries in architecture differentiate inside and outside and confirm the existence of both. How to communicate inside and outside is guided through the boundary space. The transformation of the concept of the inside and the attack from the outside into the inside, which is justified in the continuation of the concept of spatial continuity! It is a special problem in architecture and housing is one of the architectural spaces that suffer the most negative effects as a result of this incident. By introducing and explaining the concept of boundary space and its characteristics, this research aims to analyze the patterns of internal and external communication. Inside and outside is not just inside and outside. Rather, there is a hierarchy from inside to outside in the house. With this attitude, in the housing, one room can be considered inside or outside compared to another room. The connection between inside and outside is not direct and the intermediate spaces between them, the porous walls between them and the like play a role in this interactive process. In the upcoming research, the study of movement patterns inside the house is desired. The approaches of analyzing the relationship between inside and outside have been discussed under concepts such as in between space, liminality, articulation, and the concept of boundary space has been discussed less. In this research, boundary space is considered as the main concept in the direction of analyzing this relationship, and movement patterns affected by it are identified and introduced. Research Question: What is the boundary space and what are its characteristics? And what movement patterns affected by the boundary space guide the relationship between inside and outside? Research Method: The nature of the research in this article is qualitative with a descriptive-analytical strategy and based on a case study. Data collection methods are a combination of library sources and field surveys. After defining the boundary space based on the concept of boundary and the principle of separation and then the relationship of space, three features were identified for the boundary space as a control-interactive space including: movement, spatial organization and spatial form. In the next step, case examples including 9 houses in a 50-year period including three time periods from 1351 to 1401 AH were studied in Zanjan city. In order to study the case examples, the space syntax method has been used. In order to identify the boundary spaces in case examples, the justification diagram was used by A graph software, and the analysis of movement in space was done in an agent-based way by Depthmap software. VGA analysis was also used to study spatial organization. Spatial form analysis is also statistical. In order to test and prove the numerical results by inferential statistics, Pearson correlation analysis was used in SPSS26 software. The Most Important Results and Conclusion: Boundary space has a specific spatial meaning, it is a space designed with a control-interactive approach and it specifically emphasizes first on separation and division and then on controlled communication and determining the limit of the space according to the interpretation of the user and a personality derived from the surrounding spaces. Internal and external communication patterns in the housing are affected by the boundary space. The presence of the boundary space causes the creation of a multi-part space and creates diversity in the organization and spatial form. Based on the results of field studies in the examined samples in three periods, it was observed that in the 50-year period, the space has moved from a multi-part state to an open space. The presence of the boundary spatially and not just physically causes the formation of diversified movement patterns as a result of organizing diverse behaviors and activities in space. The most important factor identified is the amount of space in the house, which is related to the variety of organization and movement patterns in the house. Movement patterns include four categories; 1- rotational, 2- direct-divergent, 3- direct-convergent and 4- direct-convergent-divergent combination. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Boundary space, movement, spatial organization, spatial form, space syntax | ||
| مراجع | ||
|
آرنهایم، رودلف. 1386. "پویه شناسی صور معماری". ترجمه: مهرداد قیومی بیدهندی. تهران.انتشارات فرهنگستان هنر ایران.
الکساندر، کریستوفر. 1392. " سرشت نظم، ساختارهای زنده در معماری، جلد اول: پدیدۀ حیات". مترجم: رضا سیروس صبری و علی‌اکبری. تهران. انتشارات: پرهام.
الکساندر، کریستوفر. 1388. "الگوهای استاندارد در معماری"، مترجم: فرشید حسینی. تهران. انتشارات: مهرازان.
بلیلان اصل، لیدا. 1387. " تأثیر فضاهای بینابین در پیوستگی فضایی عناصر معماری و شهری در ایران- مطالعه موردی- بخشی از بافت تاریخی شهر تبریز". خلاصه رسالۀ دکتری. دانشگاه آزاد؛ واحد علوم و تحقیقات تهران .
پرتوی، پروین. 1382." مکان و بیمکانی؛ رویکردی پدیدارشناسانه". هنرهای زیبا. شمارۀ 14، 40-50.
حافظنیا، محمدرضا؛ جانپرور، محسن و مجتهدزاده، پیروز. 1389. " تأثیر جهانی‌شدن بر ماهیت مرزها ". نشریۀ برنامهریزی و آمایش فضا. شمارۀ 3، دورۀ 14، ص 37-54.http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-8151-fa.html
دهخدا, علی‌اکبر. 1377. "لغتنامه دهخدا". دانشــگاه تهران، تهران. موسســۀ لغتنامه دهخدا.
رضاخانی، ژیلا. 1392. "مفصل در معماری، نسبت میان اجزای معماری در محل مفصل". خلاصه رسالۀ دکتری. دانشگاه تهران.
رضاخانی، ژیلا. 1393. "درآمدی بر مفهوم مفصل در معماری بر اساس روش هایدگریِ ریشه‌شناسی واژه ". دوفصلنامۀ معماری ایران. شمارۀ 5، ص 101- 114.https://jias.kashanu.ac.ir/article_111725.html
علینیای مطلق، ایوب؛ شکوری، رضا و عینیفر، علیرضا. 1398. " بازخوانی مفهوم آستانگی در معماری و تبیین مراتب معنایی آن بر اساس ریشه‌شناسی واژه و آرای اندیشمندان حوزۀ معماری". مجلۀ صفه. شمارۀ 87، ص 39-57.https://soffeh.sbu.ac.ir/article_100487.html
فرشیدی، محمد؛ منصوری، سید امیر و میرشاهزاده، شروین. 1401. " تأثیر مؤلفه‌های ذهنی بر آنالیز نحو فضا با بهرهگیری از نمودار وزندار(نمونۀ موردی: خانۀ هنرمندان تهران). باغ نظر. 19(113)،ص 107-124.https://www.bagh-sj.com/article_157730.html
فون مایس، پییر. 1387. "نگاهی به مبانی معماری، از فرم تا مکان". ترجمۀ: سیمون آیوازیان. تهران. انتشارات دانشگاه تهران.
کیانی، مصطفی؛ بهجو، اشکان و راستیان طهرانی، نوشین. 1394. "تداوم فضایی در معماری معاصر ایران، بررسی میزان تأثیرپذیری معماری معاصر ایران از معماری غرب و معماری ایرانی". فصلنامۀ علمی-پژوهشی نقش‌جهان. شمارۀ 3-5. پاییز 1394. ص 52-67.https://bsnt.modares.ac.ir/article-2-1467-fa.html
گروتر، یورگ کورت. 1388. "زیبایی‌شناسی در معماری". ترجمۀ جهانشاه پاکزاد و عبدالرضا همایون. انتشارات دانشگاه شهید بهشتی تهران.
مدقالچی، لیلا. 1396. " بازشناسی مفهوم «آستانه» در باغ ایرانی". مجلۀ منظر. شمارۀ 39، ص 6-19. https://www.manzar-sj.com/article_57904.html
مرتضوی، حسن. 1397. " ارزشهای معنایی در معماری آستانگی(نمونه موردی: مسکن سنتی شهر یزد) " . رساله دکتری. دانشگاه تربیت مدرس تهران.
مهدوینژاد، محمدجواد و ناگهانی، نوشین. 1390. " تجلی مفهوم حرکت در معماری معاصر ایران". فصلنامۀ مطالعات شهر ایرانی اسلامی. 1(3)،ص 21-34.https://www.sid.ir/paper/177333/fa
میرشاهزاده، شروین؛ اسلامی، سید غلامرضا و عینیفر، علیرضا. 1390. " نقش فضای مرزی-پیوندی، در فرایند آفرینش معنا". مجلۀ هویت شهر. شمارۀ نهم، سال پنجم، ص5-16. https://sanad.iau.ir/Journal/hoviatshahr/Article/795273
میرمیران، سیده مهدیه؛ افضلی، علیاصغر و کریمیفرد، لیلی. 1401. "پدیدارشناسی تفسیری فضاهای میانوار در معماری خانه". باغ نظر. 19(106)، 57- 68.https://www.bagh-sj.com/article_142842.html
نادری قمی، مسعود و عباسزاده، محمد جواد. 1393. "مهمان در خانه: یک بررسی تطبیقی میان ایران و غرب در آستانۀ دوران مدرن". فصلنامۀ پژوهشهای معماری اسلامی. شمارۀ سوم، سال اول. ص93-108.http://jria.iust.ac.ir/article-1-157-fa.html
نجومیان، امیرعلی. 1386. " مفهوم دیگری در اندیشۀ ژاک دریدا، خودی از نگاه دیگری". چهارمین همایش ادبیات تطبیقی. ص 226-215. تهران. انتشارات دانشگاه تهران. SID. https://sid.ir/paper/809845/fa
نوربرگ شولتز، کریستیان. 1388. "روح مکان، به‌سوی پدیدارشناسی معماری". مترجم: محمدرضا شیرازی. تهران . انتشارات: رخداد نو.
نوربرگ شولتز، کریستیان. 1388. "ریشههای معماری مدرن". مترجم: محمدرضا جودت. تهران. انتشارات شهیدی.
نیلاندر، اولا. 1390. " معماری خانه". مترجم: محمدصادق فلاحت. زنجان. انتشارات: دانشگاه زنجان.
ونچوری، رابرت. 1389. "پیچیدگی و تضاد در معماری". مترجم: سید علیرضا میرترابی و محمدرضا منوچهری. تهران. انتشارات سمیرا.
هرتزبرگر، هرمان. 1399. " ساختارگرایی و معماری". مترجم: حبیب قاسمی. تهران. انتشارات کتابکدۀ کسری.
یعقوبی، مرتضی و هرکیش، هیرو. 1393. " نقش فضای بینابین در طراحی معماری". نهمین سمپوزیوم پیشرفتهای علوم و تکنولوژی مشهد. همایش ملی معماری، شهرسازی و توسعه پایدار.
A.Salingaros, Nikos. 2016 .”Borders in architecture and Urban Design: Science Explains How Life is Influenced by Physical Boundaries”. Lecture Presented at the seminar” Architecture and Cities in Transition”. during Tampere Design and Architecture Week. Tampere. Finland. 2 September 2016.https://zeta.math.utsa.edu/~yxk833/Borders%20in%20Architecture%20and%20Urban%20Design
Benedikt,m,1979” to take hold of space: isovists and isovist fields”. In: Enviroment and Planning B: Planning and Design, 47-65.
Can, Isin؛ Heath, Tim, 2016 .” In-between spaces and social interaction:a morphological analysis of Izmir using space syntax”. Journal of Housing and the Built Environment .No.31.https://link.springer.com/article/10.1007/s10901-015-9442-9
Collins. 2003. “ Collins English Dictionary”. Great Britain: Haper Collins Publishers.
Farhady, Maryam؛ Nam, Jeehyun.2009 .”Comparison of In-between Concepts by Aldo Van Eyck and Kisho Kurokawa-Through Theories of Twin Phenomena and Symbiosis. “Journal of Asian Architecture and Building Engineering. vol.8 no.1 May 2009.pp. 17- 23.https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.3130/jaabe.8.17
Hillier, Bill؛ Hanson, Julienne.1984.” The Social Logic of Space”. Cambrige: Cambrige University Press.
Jurgenhake, Brigit .2006.” Connecting Inside and Outside in Time-Based Dwelling”. Nordic Journal of Architectural Research. Vol. 19, No. 3.pp. 59-68.http://arkitekturforskning.net/na/article/view/159
Ledent, Gérald.2016. “Permanence to allow Change. The archetypal room: the persistence of the 4x4 room”. Architectural Research Addressing Societal Challenges. EAAE/ARCC 10th International Conference Lisbon. (du 15/06/2016 au 18/06/2016). http://hdl.handle.net/2078.1/224570
Manum, Bendik. 2005 .” Generality versus specificity”. 5th International Space Syntax Symposium. Delft: Techne Press.
MOISE(Sfintes), Anda-Ioana. 2014. ” Boundary-spaces in the architectural anthropology” . PH.D Dissertation in Architecture. the University of Architecture and Urban Planning Ion Mincu. Bucharest. Romani.
Pitts, Adrian. 2013. ” Thermal Comfort in Transition Spaces” Buildings. 3, 122-142.
Turner,A. 2006. Depthmap: Spatial Network Analysis Software. VR entre of the Built Environment. UCL, London. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 143 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 50 |
||