اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 348 |
| تعداد مقالات | 2,872 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,267,390 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,403,472 |
تبیین نقش پاسخدهی به مراتب نیازهای انسان در پایایی آثار معماری ایران | ||
| نشریه علمی اندیشه معماری | ||
| مقاله 2، دوره 7، شماره 14، مهر 1402، صفحه 21-34 اصل مقاله (827.48 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/at.2024.15346.1728 | ||
| نویسندگان | ||
| مجید طاهری دمنه1؛ ابوذر مجلسی کوپائی* 2؛ شیرین طغیانی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری، گروه معماری، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران. | ||
| 2استادیار گروه معماری، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران. | ||
| 3استادیار گروه شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 28 فروردین 1400، تاریخ بازنگری: 11 بهمن 1402، تاریخ پذیرش: 15 بهمن 1402 | ||
| چکیده | ||
| بیان مسأله: نیازهای مادی انسان مثل نیاز به آب، غذا، هوا و... از نیازهای اولیه و پست انسان است و نیاز به زیبایی، شناخت، کنکاش در پدیده‌ها و... از جنس نیازهای عالی او می باشد. تلاش در جهت برآورده شدن نیازهای انسان امری معمول و ضروری است. همچنین توجه به مراتب مختلف نیازهای انسان در معماری کاملاً عقلانی و از ضروریات است. پایایی نیز در این پژوهش به مفهوم حیات داشتن در عین ماندگاری کالبدی آثار معماری می‌باشد. مسأله این پژوهش بررسی و تحلیل ارتباط بین دو مقوله پاسخدهی به مراتب مختلف نیازها و پایایی معماری است. تبیین این ارتباط می تواند در راستای ایجاد معماری پایا بسیار مؤثر و کاربردی باشد. سوال تحقیق: پاسخدهی به مراتب نیازها چگونه و به چه میزان بر پایایی معماری مسکونی ایران مؤثر است؟ اهداف تحقیق: هدف اصلی این پژوهش تبیین نقش پاسخدهی به مراتب مختلف نیازهای انسان در پایایی معماری مسکونی ایران می‌باشد. روش تحقیق: در این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و مقالات علمی- پژوهشی به روش توصیفی- تحلیلی ارتباط مؤلفههای پژوهش مورد بررسی قرار می‌گیرد و در راستای اثبات فرضیه با تکمیل پرسشنامه و جمع‌آوری داده‌ها در نمونه مورد مطالعه، تحلیل آماری به کمک نرم افزارهای SPSS و AMOS انجام می‌شود و با روش استدلال منطقی و استقرایی نتیجه‌گیری حاصل می‌شود. مهم ترین یافته ها و نتیجه گیری تحقیق: توجه به مراتب نیازها در راستای ایجاد معماری پایا از اهمیت زیادی برخوردار است. از بین مراتب نیازها با توجه به تأثیر آنها بر پایایی معماری خانه‌های قاجاری کاشان، نیازهای زیست شناختی با میانگین رتبه 38/2 در اولویت اول قرار دارد، نیازهای ایمنی با میانگین رتبه 04/3 در رتبه دوم اهمیت و عزت نفس، نیازهای متعالی و نیازهای شناختی با اختلاف کمی در رتبه های بعدی قرار می‌گیرند. بر اساس استدلال منطقی و اسقرایی می‌توان گفت؛ پاسخدهی به همه مراتب نیازها در راستای پایایی آثار معماری ضروری است و هر چند توجه به نیازهای مادی در این خصوص اهمیت زیادی دارد و بسیار ملموس است ولی پاسخدهی به نیازهای مراتب بالاتر مثل زیبایی شناختی، حس تعلق، ایمنی، عزت نفس و خودشکوفایی نیز در راستای پایایی آثار معماری مؤثر است چنانکه بیشتر شاخص‌های پایایی از نظر مفهومی با نیازهای غیر مادی مرتبط هستند. لازم به توضیح است که بسیاری از بناهای گذشته از نظر پاسخدهی به نیازهای مادی با توجه به شرایط امروز مناسب نیستند ولی به دلیل پاسخدهی مناسب به مراتب بالاتر نیازها در حال حاضر حیات دارند و از پایایی مناسبی هم برخوردار می‌باشند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مراتب نیازهای انسان؛ پایایی؛ معماری؛ نیازهای مادی؛ نیازهای غیر مادی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Exploring the Role of Responsiveness to Human Needs in the Sustainability of Residential Architecture in Iran. (Case Study: Qajar Houses in Kashan) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Majid Taheri Demneh1؛ Abouzar Majlesikoupaei2؛ Shirin Toghyani3 | ||
| 1PhD Student, Department of Architecture , Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran. | ||
| 2Assistant professor, Department of Architecture, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran. | ||
| 3Assistant professor, Department of Urbanism, Faculty of Art, Architecture and Urban Planning, Islamic Azad University, Najafabad, Isfahan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Research Problem: Material needs of humans, such as the need for water, food, air, etc. constitute basic and fundamental requirements, while the need for beauty, cognition, contemplation of phenomena, and etc. fall within the realm of higher-order needs. Not only endeavoring to fulfill human needs is a commonplace and essential pursuit but also attention to the various levels of human needs in architecture is both rational and imperative. In this research, sustainability is conceptualized as the coexistence of vitality and the physical permanence of architectural works. The focus of this study revolves around investigating and analyzing the relationship between responsiveness to different levels of needs and the sustainability of architecture. Clarifying this connection can practically contribute to the development sustainable architecture. Research Question: How and to What Extent Does Responsiveness to Different Levels of Needs Affect the Sustainability of Residential Architecture in Iran? Research Method: In this research, the examination of the research components is carried out using library resources and scientific-research articles through a descriptive-analytical approach. To substantiate the hypothesis, a questionnaire is completed, and data is collected within the selected study sample. Statistical analysis is then performed using SPSS and AMOS software. The results are drawn through logical and inductive reasoning methods, contributing to the overall conclusion of the study. The Most Important Results and Conclusion: An emphasis on the hierarchy of needs proves to be significantly crucial in the creation of sustainable architecture. Among the various levels of needs and their impact on the sustainability of Qajar houses in Kashan, physiological needs take precedence, holding the top position with an average rank of 2.38. Safety needs follow closely behind with an average rank of 3.04, while self-esteem, transcendent, and cognitive needs, with slight variations, occupy subsequent ranks. Based on logical and inductive reasoning, it can be stated that responsiveness to all levels of needs is essential for the sustainability of architectural works. While attention to material needs is highly tangible and significant, addressing higher-level needs such as aesthetic appreciation, a sense of belonging, safety, self-esteem, and self-actualization is also effective for architectural sustainability. Many indicators of sustainability conceptually align with non-material needs. It is crucial to note that numerous historical structures may not be suitable for contemporary material needs. However, due to their effective responsiveness to higher-level needs, they continue to exist and possess suitable sustainability. Meeting human needs in architecture is a logical and essential matter, intertwined with virtues and the pursuit of truth inherent in human innate affairs. In this study, the role of addressing needs in the context of architectural sustainability has been examined and analyzed. Sustainability in architecture, encompassing both physical and spiritual permanence, is reflected through indicators such as attention to human needs, the hierarchy of these needs, fostering a sense of belonging, cultural aspects, spirituality, consideration of aesthetic foundations, innovation, uniqueness, the imperative of respecting nature and maintaining a suitable connection with it, conservation of resources and the environment, the continuity and stability of structures, etc. In this research, the architectural capabilities in responding to human needs have been initially elucidated using documentary and library resources. Direct responses to material (physical, biological), psychological (safety, sense of belonging, self-esteem), and some intellectual needs (aesthetic considerations) in architecture are explicitly addressed. However, the self-actualization and cognitive needs falling under the category of intellectual needs, as well as the transcendent needs stemming from the spiritual dimensions of human existence, are not directly met in architecture. Instead, the groundwork for addressing these needs is facilitated. Based on the analysis of previous research, it can be concluded that addressing human needs in architecture, particularly fostering a sense of belonging, is one of the key factors contributing to architectural sustainability. In order to substantiate the research hypothesis, the impact of the hierarchy of needs on architectural sustainability in the study sample has been gathered through questionnaires and the opinions of experts. Using a descriptive-analytical method and logical reasoning, it is concluded that there is a significant relationship between responding to the hierarchy of needs and architectural sustainability. According to the statistical analysis results, among the hierarchy of needs in the study sample, physiological needs hold the highest priority with an average rank of 2.38. It can be stated that responding physiological needs has the most significant impact on architectural sustainability. Safety needs, with an average rank of 3.04, are in the second priority, followed by self-esteem, higher-level needs, and cognitive needs with minor differences in subsequent ranks. Therefore, while attention to basic and physical needs is crucial, responding to aesthetic, belongingness, safety, and self-actualization needs also holds great importance in terms of architectural sustainability. It can be asserted that most indicators of sustainability are conceptually related to non-material needs. Analytical results from this study suggest that although many historical buildings may not meet contemporary material needs, they still possess considerable architectural sustainability. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Hierarchy of Human Needs, Sustainability, Architecture, Material Needs, Non-material Needs | ||
| مراجع | ||
|
آیوازیان، سیمون. 1376. حفظ ارزش های معماری سنتی در معماری معاصر. نشریه هنرهای زیبا (2): 43-51.
الکساندر، کریستوفر. 1386. معماری و راز جاودانگی، ت: مهرداد قیومی بیدهندی. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
امین پور، احمد. مدنی، رامین و حیاتی، حامد. 1397. تأثیر آموزه‌های اسلامی بر کالبد معماری خانه‌های ایرانی، نمونه موردی خانه سنتی در اقلیم گرم و خشک ایران. فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای (29): 173-190. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516735.1397.8.29.13.1
بسحاق، محمدرضا. 1394. مدل سازی معادلات ساختاری در علوم انسانی Amos22. تهران: انتشارات جامعه شناسان.
بلخاری قهی، حسن. 1397. در باب زیبایی- زیبایی شناسی در حکمت اسلامی و فلسفه غربی. تهران: مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران.
پاکزاد، جهانشاه. 1382، کیفیت فضا. فصلنامه آبادی (17): 100-111.
پورجعفر، محمدرضا. صادقی، علیرضا و یوسفی، زاهد. 1387. بازشناسی اثر معنا در جاودانگی مکان. مجله مسکن و محیط روستا (125): 2-17. http://jhre.ir/article-1-80-fa.pdf
تاکی، ندا. 1394. مروارید کویر، بررسی معماری خانه‌های کاشان دوره قاجار. تهران: انتشارات سیمای دانش.
جلیل‌پوراقدم، سینا. میرزا کوچک خوشنویس، احمد. خاکزند، مهدی و مسعودی‌نژاد، مصطفی (1400). تبیین مؤلفههای مؤثر بر ادراک عدالت در معماری بناهای مسکونی معاصر ایران، فصلنامه مطالعات محیطی هفت‌حصار (42): 5-24. http://dorl.net/dor/20.1001.1.23225602.1401.11.42.3.7
خاکی قصر، آزاده. 1397. مدخلی بر "فهم درونی" در تحقیق وجوه معنایی معماری. فصلنامه علمی- پژوهشی معماری و شهرسازی صفه (81): 1-18. https://dorl.net/dor/20.1001.1.1683870.1397.28.2.1.0
سرمد، زهره، بازرگان، عباس، حجازی الهه. 1393. روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: نشر آگه، چاپ 26.
سلیقه، الهام. 1395. پدیدار شناسی ساختار عدالت در معماری اسلامی و باهمستانهای شهری با الگوی ایرانی- اسلامی. مدیریت شهری (43): 389-410. magiran.com/p1556527
سید عباس‌زاده، میر محمد. امانی ساری بگلو، جواد. خضری آذر، هیمن. پاشوی، قاسم. 1391. مقدمه ای بر مدل یابی معادلات ساختاری به روش PLS و کاربرد آن در علوم رفتاری با معرفی نرم افزارهای ,VisualPLS PLS-Graph. SmartPLS. ارومیه: انتشارات دانشگاه ارومیه.
سیف، علی اکبر. 1389. روانشناسی پرورشی نوین. تهران: نشر دوران.
شفیعیان داریانی، فائزه. پور جعفر، محمد رضا و قبادی، علیرضا. 1393. مفهوم ماندگاری در معماری اسلامی و مقایسه آن با مفهوم پایداری در معماری معاصر. فصلنامه پژوهشهای معماری اسلامی (5): 35-53. http://jria.iust.ac.ir/article-1-109-fa.pdf
صارمی، علی‌اکبر. رادمرد، تقی. 1376. ارزشهای پایدار در معماری ایران. تهران: انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور.
عباسی هرفته، محسن و عادلی، سمیرا. 1396. »پایه داری« وجه مغفول رویکرد »معماری پایدار« در نسبت با طبیعت. نشریه معماری اقلیم گرم و خشک (5): 71-82. SID. https://sid.ir/paper/269107/fa
قاسمی، وحید. 1392. مدل سازی معادله ساختاری در پژوهشهای اجتماعی با کاربرد Amos Graphics. چاپ دوم، تهران: انتشارات جامعه شناسان.
قیومی بیدهندی، مهرداد و عبدالله زاده، محمد مهدی. 1391. بام و بوم و مردم (باز خوانی اصول پیشنهادی پیرنیا برای معماری ایرانی. مطالعات معماری ایران دو فصلنامه معماری ایرانی (1): 7-24. https://www.sid.ir/paper/219476/fa
گلابچی، محمود و آیدا زینالی فرید. 1391. معماری آرکی‌تایپی، کهن الگویی، الگوهای پایدار بنیادین. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
لنگ، جان. 1388. آفرینش نظریه معماری. ترجمه علیرضا عینی فر. چاپ سوم. انتشارات دانشگاه تهران.
مازلو، آبراهام. 1374. افق های والاتر فطرت انسان، ترجمه احمد رضوانی، انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد، ایران.
مطلبی، قاسم. 1380. روان شناسی محیطی دانشی نو در جهت معماری و طراحی شهری. مجله هنرهای زیبا (10): 52-67. SID. https://sid.ir/paper/5650/fa
نقره‌کار، عبدالحمید، حمزه‌نژاد، مهدی، و فروزنده، آیسان. (1388). راز جاودانگی آثار معماری (تحلیلی بر نگرش‌های نوگرا و فرانوگرا و رویکردهای فراگیرتر). باغ نظر، 6(12)، 31-44. SID. https://sid.ir/paper/125578/fa
نقره‌کار، عبدلحمید. 1389. مبانی نظری معماری. چاپ اول. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
نقره‌کار، عبدالحمید. مظفر، فرهنگ. تقدیر، سمانه. 1393. بررسی قابلیّت‌های فضای معماری برای ایجاد بسترِ پاسخ‌گویی به نیازهای انسان از منظر اسلام. شهر ایرانی اسلامی(15): 21-34. SID. https://sid.ir/paper/177453/fa
نقی‌زاده، محمد. 1379. رابطه معماری ایران با اصول توسعه پایدار. هنر و معماری (44): 61-78.
نورانی یزدی، ملیحه السادات. 1397. درآمدی بر شناخت مفهوم تقارن، تعادل و جایگاه آن در معماری. معماری شناسی (2): 38-44.
هومن، حیدر علی. 1388. مدل‌یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم‌افزار لیزرل. چاپ سوم. تهران: انتشارات سمت.
Fuston, S, (1995), gatherihop citizens, call to a sustainability ethnic for guiding publice life, santafa, nm, the ustainability, pp132.
Hsu, Y.L.,Lee,C.H. Kreng, V.B. (2010). The application of Fuzzy Delphi Method and Fuzzy AHP in lubricant regenerative technology selection. Expert Systems with Applications, 37(1), 419-425. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 112 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 43 |
||