تعداد نشریات | 19 |
تعداد شمارهها | 373 |
تعداد مقالات | 3,062 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,148,055 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,767,487 |
شکافهای اجتماعی درون قومی و پیامدهای سیاسی آن: مطالعه موردی قوم عرب | ||
مطالعات سیاسی جهان اسلام | ||
مقاله 5، دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 47، مهر 1402، صفحه 109-132 اصل مقاله (1.08 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/psiw.2024.19333.3268 | ||
نویسندگان | ||
محمدباقر خرمشاد1؛ حمید احمدی2؛ عبلسعلی رهبر3؛ امیر مولودی* 4 | ||
1استاد علوم سیاسی ، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی ، تهران، ایران | ||
2استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران | ||
3عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی | ||
4دانشجوی دوره دکتری دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی | ||
تاریخ دریافت: 28 شهریور 1402، تاریخ بازنگری: 05 آذر 1402، تاریخ پذیرش: 25 دی 1402 | ||
چکیده | ||
چکیده هدف: گروههای قومی در ایران دارای شکافهای اجتماعی درونی هستند که بر زیست سیاسی آنها تأثیرگذار است. عربهای ساکن ایران نیز از این قاعده مستثنی نیستند و علیرغم وحدت زبانی و مذهبی دارای برخی شکافهای اجتماعی درونی هستند که پیامدهای سیاسی را در سطوح مختلف با خود همراه دارد. بررسی این شکافها و پیامدهای سیاسی آن دغدغه اصلی این نوشتار است. در همین راستا سوال خود را اینگونه مطرح کردیم که عربهای ساکن ایران دارای چه شکافهای اجتماعی درون قومی هستند و این شکافها چه پیامدهای سیاسی برای آنها را بدنبال داشته است؟ روش: این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با بهرهگیری از منابع کتابخانهای و تکنیک مصاحبه انجام شده است. یافتهها: نتایج پژوهش نشان داد شکافهای اجتماعی سنتی و مدرنی مانند "شکاف عشیرهای" ؛ شکاف شهر – عشیره" ؛ شکاف نسلی"؛ شکاف جنسیتی" در کنار برخی شکافهای سیاسی مانند"شکاف ایدئولوژیک و سازمانی" که میتوان آن-ها را ذیل دو کلان شکاف "سنت – نوگرایی" و شکاف "همگرایی – واگرایی" دستهبندی کرد؛ در میان عربها باعث شده است که هویت سیاسی عربها هویتی متکثر باشد. نتیجهگیری: از ابتدای شکل گیری جنبشهای قومی یکی از عوامل مهم در عدم موفقیت برخی جریانهای تجزیه طلب در همراه کردن همه گروههای قومی وجود تکثر درون قومی و جریانهای سیاسی متنوع درون قومی است. | ||
کلیدواژهها | ||
شکاف های اجتماعی؛ ،پیامد سیاسی؛ ،عرب؛ ؛؛ ،شکاف سیاسی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Internal social cleavages and their political consequences: A case study of the Arab ethnic | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammadbagher Khorramshad1؛ Hamid Ahmadi2؛ Abbas Rahbar3؛ Amir Moulodi4 | ||
1Professor of political Science in Faculty of Law and political Sciences, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran. | ||
2Professor of political Sciennce in Faculty if law and political Science, University of Tehran | ||
3Professor of political science | ||
4student | ||
چکیده [English] | ||
Objective: Ethnic groups in Iran have internal social cleavages that affect their political life. The Arabs living in Iran are no exception to this rule and despite their linguistic and religious unity, they have some internal social cleavages that have political consequences at different levels. Examining these cleavages and their political consequences is the main concern of this article. Therefore, in this regard, we raised the question, what kind of social cleavages do the Arabs living in Iran have within their ethnicity, and what political consequences did this issue have? Method: This article is written using descriptive-analytical method and based on library sources and interview technique. Findings: To reach this goal, we tried to investigate the historical process of intra-ethnic cleavages and its political consequences with the approach of historical sociology and using the technique of library studies along with interviews with researchers. The research results showed traditional and modern social cleavage such as "Tribal cleavage"; "City-Tribe cleavage"; "generational cleavage"; and "gender cleavage" along with some political cleavages such as "ideological and organizational cleavage" which can be categorized as "modernity" and "convergence-divergence" cleavage. These cleavages among the Arabs have caused their political identity should be plural. Conclusion: From the beginning of the formation of ethnic movements, one of the important factors in the failure of some separatist currents in bringing all ethnic groups together is the existence of intra-ethnic pluralism and diverse intra-ethnic political currents. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Social cleavages, ،political consquences, ،Arab, ؛, ،political cleavafe | ||
مراجع | ||
احمدی، حمید، (1395)، قومیت و قوم گرایی در ایران از افسانه تا واقعیت، تهران: نشر نی.
احمدی، حمید، (1383)، ایران هویت و ملیت، تهران: انتشاراتی موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
افشار سیستانی، ایرج، (1366)، نگاهی به خوزستان، تهران: نشر هنر
انصاری، مصطفی، (1377)، تاریخ خوزستان 1925-1878 (دوره خاندان کعب و شیخ خزعل)، ترجمه محمد جواهر کلام، تهران: انتشارات شادگان
بشیریه،حسین، (۱۳۹۰)، جامعهشناسی سیاسی (نقش نیروهای اجتماعی در زندگی سیاسی)، تهران: نشر نی.
دلیرپور، پرویز؛ سمیعی اصفهانی، علیرضا، (1388)، جامعهشناسی شکافهای اجتماعی (بررسیهای موردی)، پیپا نوریس، نیکی آر. کدی و دیگران؛ انتشارات کویر.
غرایاقزندی، داوود، (1399)، ایرانیان عربتبار (مردم شناسی ساختار قومی اعراب خوزستان)، تهران: انتشارات افکار جدید
کاتم، ریچارد، (1383)، ناسیونالیسم در ایران، ترجمه احمد تدین، چاپ سوم، تهران: انتشارات کویر
کسروی، احمد، (1373)، تاریخ پانصد ساله خوزستان، تهران: انتشارات گام پایدار
مقصودی، مجتبی، (1380)، تحولات قومی در ایران (علل و زمینهها) تهران: موسسه مطالعات ملی
نوذرپور، علی، (۱۳۸۱)، جامعهشناسی زن عرب ایرانی، تهران: انتشارات گنجینه هنر
غرباوی، رسول، (1397)، عوامل جامعهشناختی مؤثر بر گرایش به سنت عشیرهای در میان شهروندان شهر سوسنگرد، پایاننامه دوره کارشناسی ارشد دانشگاه اقتصاد و علوم اجتماعی دانشگاه شهید چمران اهواز.
باقری، معصومه و دیگران، (1398)، بررسی رابطه جامعهپذیری سیاسی با مشارکت سیاسی زنان اهواز با رویکرد الگوسازی معادله ساختاری، نشریه علمی فرهنگی – تربیتی زنان و خانواده، 14 (49): 85-55.
برزگر، ابراهیم؛ مهنی زاده فلاحیه، غلامرضا، (1401)، خوزستان و تهدیدات برساخت هویت قومی و مذهبی متغایر، فصلنامه مطالعات ملی؛ 92، 23 (4): 109-85.
بیژنی، علی؛ عزتی، عزتالله، (1384)، کالبدشکافی جنبشها و گروههای قومی در استان خوزستان، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، علمی – پژوهشی، 5 (20) 30-15.
حسین پور، سیروس و دیگران، (1398)، تبیین جامعهشناختی مشارکت سیاسی زنان اقوام لر، بختیاری و عرب (مطالعه موردی: استان خوزستان، فصلنامه پژوهشهای سیاسی و بینالمللی، 12 (49): 278-261.
طاهری احمدی، محمود، (1378)، درآمدی بر اتحادیههای کارگری خوزستان: 25 – 1323، فصلنامه گفتگو، (25): 16-1.
قیم، نبی، (1380)، نگاهی جامعهشناختی به زندگی و فرهنگ مردم عرب خوزستان، فصلنامه مطالعات ملی، 2 (7): 225-187.
لهسائیزاده، عبدالعلی و دیگران، (1388)، بررسی عواملی داخلی موثر بر هویت قومی و هویت ملی در میان اعراب شهرستان اهواز، فصلنامه جامعهشناسی کاربردی، 20(33): 70-45.
حیدری، علی، (1395)، «تبارشناسی جریانهای سیاسی عرب در خوزستان»، وب سایت سازمان حقوق بشر اهواز (منظمه الحقوق النسان اهوازیه).
مرکز پژوهش های مجلس، « بیشترین میزان ترک تحصیل دانش آموزان در کدام استان هاست؟»وسب سایت جماران به تاریخ 28/10/1401، کد خبر 1581659،
https://www.jamaran.news
احسانی نیا، عبدالرضا، «گسترش شدید وهابیت در رامشیر خوزستان» 10/02/1390،https://www.tabnak.ir/fa/news/161793/
دکتر داود غرایاقزندی، استاد دانشگاه شهید بهشتی(مکتوب)، تاریخ مصاحبه 25/02/1402.
دکتر عبدالرضا نواح،استاد دانشگاه شهید چمران، تاریخ مصاحبه، 20/03/1402.
دکتر علامرضا مهنیزاده،پژوهشگر مسائل قومی، تاریخ مصاحبه، 01/03/1402.
مصاحبه با دکتر عبدالمیر نبوی، استاد دانشگاه و پژوهشگر قومی،تاریخ مصاحبه، 19/03/1402.
دکتر کیانوش راد، نماینده مجلس ششم و فعال سیاسی عرب،تاریخ مصاحبه، 04/04/1402.
مصاحبه با دکتر عبداالنبی قیم، پژوهشگر مسائل قومی، تاریخ مصاحبه، 04/07/1402.
Afshar Sistani, Iraj (1987), A Look at Khuzestan, Honar Publishing House, first edition, Tehran. (in Persian) Ahmadi, Hamid (2015) Ethnicity and ethnocentrism in Iran from myth to reality, Nei publication. (in Persian) Ahmadi, Hamid (2015), Iran Identity and Nationality, Humanities Research and Development Institute Publications, first edition, Tehran. (in Persian) Ahmady,Kameel (2022),Ethnicity and Identities in Iran: Progress and Equality, University of kent, International Journal of Kurdish Studies. Ansari, Mustafa (1998), History of Khuzestan 1878-1925 (Period of Ka'b and Sheikh Khazal dynasty), translated by Mohammad Javaher Kalam, Shadgan Publishing House, first edition of Tehran. (in Persian) Baghery ,Masoumeh (2020),A Study of the Relationship between Political Socialization and Women's Political Participation in Ahwaz, Iran Using Structural Equation Modeling Approach,Scientific Journal Women and Families Cultural-Educational, 14(49): 55-85. (in Persian) Barzegar, ebrahim and Mahnizadefalahyeh,Gholamreza(2022), Khuzestan and Threats to the Construction of Different Ethnic and Religious Identities, National Studies Journal, 23(92) :85-109. (in Persian) Bashirieh, Hossein (2019) Political Sociology (the role of social forces in political life), Tehran, Nei Publications. (in Persian) Bijani ,Ali and Ezati, Ezatollah (2009),Analyzing of movement and tribal groups of Khozestan province, Quarterly Geographical Journal of Territory, 5 (20): 15-29. (in Persian) Deegan-Krause, K. (2006). New Dimensions of Political Cleavage. Oxford Handbook of Political Science, eds. Delirpero, Parviz and Samii Esfahani Alireza (2008): Sociology of social gaps (case studies), Pippa Norris, Niki R. Kadi and others;, Kavir Publications. (in Persian) Gharbavi, Rasoul(2018),The study of sociological affecting factors the orientation to tribal tradition among citizens of susangerd, Master's thesis of Shahid Chamran University of Ahvaz. (in Persian) Ghraiyaq-Zandi, Dawood (2019), Iranians of Arab descent (Anthology of the ethnic structure of the Khuzestan Arabs), Afkar Jadid Publications, first edition, Tehran. (in Persian) Hosseinpour, Sirus and others(2002),Sociological Explanation of the Political Participation of Bakhtiari Lur and Arab Women (A Case Study of Khuzestan Province, 2019), Politica; and International Researches Quarterly, 12(49): 261-278. (in Persian) Kasravi, Ahmed (1994), the five hundred year history of Khuzestan, Gam Padaydar Publishing House, first edition, Tehran. (in Persian) Kellas, James (1991), The politica of nationalis, and ethnicity, London: Macmillan. Kellas,James(1991), The politica of nationalis, and ethnicity, London: Macmillan. (in Persian) Lahsaeizadeh, Adol Ali(2009),The study of Internal Factors Affecting Ethnic and National Identities Among Arab People of Ahwaz,Journal of Applied Sociology, 20(1): 45-70. Maghsoodi, Mojtabi (2008), Ethnic changes in Iran (causes and contexts), Institute of National Studies, first edition, Tehran. (in Persian) Nozarpour, Ali (2011), Sociology of Iranian Arab Women, Ganjineh Honar Publications, first edition. Tehran. (in Persian) Qayim, Nabi (2008), a sociological look at the life and culture of the Arab people of Khuzestan, National Studies Quarterly, 2(7):187-225. Saleh,Alam(2013),Ethnic Identity and the State in Iran,Palgrave and Macmillan,First published, New York. Saleh. Alam(2013), Ethnic Identity and the State in Iran,Palgrave and Macmillan, Frist published. New York. Taheri Ahmadi, Mahmoud (2000), an introduction to labor syndicate in Khuzestan: 1323-25, Goftegu Quarterly No. 25: 1-16.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 148 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 127 |