تعداد نشریات | 19 |
تعداد شمارهها | 380 |
تعداد مقالات | 3,141 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,263,874 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,858,820 |
بازیابی میراث رجالی و روایی جبریل بن احمد فاریابی با تأکید بر رجال کشی | ||
مطالعات فهم حدیث | ||
دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 20، اردیبهشت 1403، صفحه 33-57 اصل مقاله (515.65 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2024.19157.2283 | ||
نویسندگان | ||
کوثر یوسفی نجف آبادی1؛ حسین ستار* 2؛ روح الله شهیدی3؛ محمدهادی یوسفی غروی4 | ||
1دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشکده ادبیات، دانشگاه کاشان، ایران. | ||
2استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده ادبیات، دانشگاه کاشان. ایران. | ||
3استادیار گروه قرآن و حدیث دانشکده الهیات، دانشکدگان فاریابی، دانشگاه تهران، قم. ایران. | ||
4استاد حوزه علمیه، پژوهشگر تاریخ، قم. ایران. | ||
تاریخ دریافت: 18 مرداد 1402، تاریخ بازنگری: 24 اردیبهشت 1403، تاریخ پذیرش: 21 شهریور 1402 | ||
چکیده | ||
تاریخ رجال شیعه پیش از اصول اولیه رجالی از جهات مختلف روشن نیست و هر آنچه هست مروری گذرا و بنیاد نهاده بر حدس، بر درونمایه آنهاست. در راستای بازسازی منابع رجالی و نگارش تاریخ رجال شیعه، بازیابی آثار جبریلبناحمد فاریابی- به عنوان یکی از اساتیدِ خراسانی پر بسامد کشی و صاحب کتاب رجالی- مهم به نظر میرسد. این پژوهش با روشی توصیفی- تحلیلی و بهرهگیری از شیوههایی چون تحلیل اسناد و یافتن حلقه مشترک و تبیین روابط معنایی میان روایات سعی دارد تا شخصیت روایی و رجالی جبریل و آثار وی را بازیابی کند تا از این منظر الگو و مبنای وی در نقل روایات به عنوان یک رجالی نصگرای متقدم را کشف کند. بدین روی با ارزیابی روایات او از هریک از مشایخ؛ استناد وی به کتاب «الرجال» محمدبنعیسی به شکل سماع و «المذمومین و الممدوحین» محمدبنعبداللهبنمهران مشخص شد. این پژوهه ضمن تحلیل گرایش فاریابی به اندیشههای کلامی محمدبنعیسی و مخالفت وی با دیدگاه کلامی و حدیثی زراره، بهرهگیری از منابع غالی و عدم انتساب کتاب مفاخر الکوفه و البصرة به وی را نشان میدهد. نوشتار حاضر ضمن تبیینِ رویکرد وی به عنوان یک رجالی نصگرای مبنامند؛نشانگر آن است که کشی با توجه به شیوه تحدیث و اندیشههای جبریل؛غالباً از منقولات وی در شرح روایات دیگر بهره برده و کمتر به نقد آنها پرداخته است. | ||
کلیدواژهها | ||
حدیث؛ رجال؛ منابع؛ بازیابی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Relocation of the Herritage of Traditionalists and Narrations of Jibril bn. Ahmad Fariabi with Emphasis on Kashshi’s Rijal | ||
نویسندگان [English] | ||
kowsar Yuosofi Najafabadi1؛ Hossein Sattar2؛ Ruhollah Shahidi3؛ Mohammad Hadi Yousefi Gharavi4 | ||
1Ph.D. Student of Quran and Hadith Sciences, Faculty of Literature, Kashan University, Iran. | ||
2Assistant Professor, Department of Quranic and Hadith Sciences, Faculty of Literature, Kashan University. Iran. | ||
3Assistant Professor of Quran and Hadith Department, Faculty of Theology, Faryabi College, University of Tehran, Qom. Iran. | ||
4Seminary Professor, History Researcher, Qom. Iran. | ||
چکیده [English] | ||
The history of Shi’i traditionalist sources precedent to the early traditionalist ‘Asl’ books is not clear in some aspects except for some brief reviews, based upon supposition, of their contents. In order to reconstruct the traditionalist sources and historiography of Shi’i traditionalists, it seems necessary to relocate the works of Jibril bn. Ahmad Fariabi as one of the frequently-narrated scholars of Khorasan by Kashshi, the author of one of the early traditionalist Asls. This research, with descriptive-analytical approach, and using methods such as analysing the documents, locating the common segments, and elaborating semantic relationships of the narrations tries to relocate Jibril as a traditionalist and narrator as well as his works, and discover his pattern and basis in narrating traditions as an early textualist traditionalist. Thus, by evaluating his narrations from each chief scholar, it was proved that he had used Al-Rijal of Mohammd bn. Isa in form of hearing, and Almazmumeen and Almamduheen of Mohammad bn. Abdullah bn. Mehran was indicated. Also, his tendency to polemical thoughts of Mohmd bn. Isa and disagreement with polemical and narrative views of Zurara, using the ‘Ghali’ (exaggerators) sources, and denying him as the author of Mafakhir A-Kufa wa Al-Basra was clarified. His approch as a positive textualist traditionalist was also specified. Having into consideration Jibril’s thought and manner of narrating, Kashshi has benefitted from his narrations to explain other narrations and has criticised them in fewer occasions. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
narration, traditionalists, sources, relocating | ||
مراجع | ||
آذریفرد، مهدی، و حسین ستار. "بازپژوهی رِجالکشی در لسانالمیزان عسقلانی". علوم حدیث 28، (1402): 71-97.
ابنشمائل قطیعی بغدادی، صفیالدین عبدالمؤمن، مراصد الاطلاع على أسماء الأمکنة والبقاع، بیروت، دارالجیل، 1412ق.
ابنغضائری، احمدبنحسین، الرجال لابن الغضائری، قم، دارالحدیث،1380ش.
ابنفقیه، احمدبنمحمد، کتاب البلدان، بیروت، عالم الکتب، 1416ق.
ابنمنظور، محمدبنمکرم، لسان العرب، بیروت، دارالفکر، 1414ق.
ابنندیم، محمدبنإسحاق، الفهرست، بیروت، دارالمعرفة، چاپ دوم، 1417ق.
انصاری، حسن، 1392ش، بررسیهای تاریخی – جِبْریلُبنُاَحْمَد الفاریابی و انتساب کتابی به او، حلقۀ کاتبان (kateban.com).
باقری، حمید. "جبریلبناحمد الفاریابی و کتاب مفاخر الکوفة و البصرة وی". کتاب شیعه، 4(1390): 156-172.
برقی، احمدبنمحمد، الرجال، همراه رجال ابن داوود حلی، تصحیح: جلال الدین محدث ارموی، تهران، دانشگاه تهران، 1342ش.
تمیمی سمعانی مروزی، عبدالکریمبنمنصور، الانساب، حیدرآباد، مجلس دائرهالمعارف العثمانیه، 1382ق.
حسکانی، عبیداللهبنعبدالله، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، تهران، التابعة لوزارة الثقافة و الإرشاد الإسلامی، مجمع إحیاء الثقافة الإسلامیة، 1411ق.
حسینیزبیدی، محمدمرتضى، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت، دارالفکر، 1414ق.
حلی، حسنبنعلی، الرجال، تهران، دانشگاه تهران، 1342ش.
حلی، حسنبنیوسف، رجال العلامه الحلی، قم، الشریف الرضی، چاپ دوم، 1402ق.
حموی، یاقوتبنعبدالله، معجم البلدان، بیروت، دارصادر، چاپ دوم، 1995م.
خصیبی، حسینبنحمدان، الهدایة الکبری، بیروت، البلاغ، چاپ چهارم، 1411ق.
___________________، فقة الرساله الرستباشیة اصول العقیدة النصیریة (العلویة)، بیجا، بینا، 2015م.
خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث و طبقات الرجال، بیجا، بینا، 1372ش.
رحمانستایش، محمدکاظم، جدیدىنژاد، محمدرضا، بازشناسى منابع اصلى رجال شیعه، قم، دارالحدیث، 1384ش.
زراری، احمدبنمحمد، رسالة ابیغالب الزراری الی ابنه فی ذکر آل اعین و تکملتها بابن الغضائری، قم، مرکز البحوث و التحقیقات الاسلامیة التابع لمکتب الاعلام الاسلامی، 1369ش.
سلیمانی، لیلا، محمدحسن صانعیپور، ناصر نیستانی، و لیلاالسادات مروّجی. " بررسی روایات جرح هشامبنحکم و یونسبنعبدالرحمن براساس دادههای سندی-متنی روایات رجالی". مطالعات فهم حدیث 10، (1402): 81-108. doi:10.30479/mfh.2023.18305.2215
شبیریزنجانی، محمدجواد، التعلیقات الرجالیه، قم، مرکز کامپیوتری نور، بیتا.
شمشیری، رحیمه. "تحلیلی بر دیدگاه ابنغضائری پیرامون ابوبصیر مرادی". مطالعات فهم حدیث 6، 12(1399): 145-160. doi:10.30479/mfh.2020.2076
شوشتری، محمدتقی، قاموس الرجال، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ دوم، 1410ق.
صدوق، محمدبنعلى، علل الشرائع، قم، کتاب فروشى داورى، 1385ش.
_______________، کمال الدین و تمام النعمة، تهران، اسلامیه، چاپ دوم، 1395ق.
_______________، معانی الأخبار، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1403ق.
طلال، علامه، نشاه النحو العربی فی مدرستی البصرة و الکوفة، بیروت، دارالفکر، 1992م.
طوسی، محمدبنحسن، تهذیب الأحکام، تهران، دارالکتب الإسلامیه، چاپ چهارم، 1407ق.
________________، رجال الطوسی، قم، جامعه المدرسین فی حوزه العلمیه بقم، چاپ سوم، 1427ق.
________________، فهرست کتب الشیعه و اصولهم و اسماء المصنفین و اصحاب الاصول، قم، مکتبه المحقق الطباطبائی، 1420ق.
عسقلانی، أحمدبنعلی، لسان المیزان، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات،1390ق.
عیاشى، محمدبنمسعود، تفسیر العیاشی، تهران، المطبعة العلمیة، 1380ق.
کشی، محمدبنعمر، اختیار معرفه الرجال، قم، موسسه آلالبیت لاحیاء التراث، 1404ق.
______________، رجال الکشی- اختیار معرفة الرجال (مع تعلیقات میرداماد الأسترآبادی)، قم، مؤسسة آلالبیت (ع)، 1363ش.
محمدبنسلمان، مفاخرة بین المکه المکرمه و المدینه المنوره، مدینه، دارالافاق العربیه، 1419ق.
مهلبیعزیزی، حسنبنأحمد، الکتاب العزیزی أو المسالک والممالک، بیجا، بینا، بیتا.
نجاشی، احمدبنعلی، رجال النجاشی، قم،جامعه المدرسین فی حوزه العلمیه بقم، 1365ق.
نوبختی، حسنبنموسی، فرق الشیعه، کربلا، مجمع الامام الحسین (ع) العلمی لتحقیق تراث اهل البیت، 1439ق. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 868 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 281 |