تعداد نشریات | 19 |
تعداد شمارهها | 380 |
تعداد مقالات | 3,121 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,251,425 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,845,824 |
نظام آبیاری اراضی کشاورزی و باغی در دوران سلجوقیان مطابق با نظریه استبداد شرقی ویتفوگل | ||
فصلنامه تاریخ روستا و روستانشینی در ایران و اسلام | ||
مقاله 6، دوره 1، شماره 3، دی 1402، صفحه 127-149 اصل مقاله (788.12 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/hvri.2024.18015.1001 | ||
نویسندگان | ||
پوریا اسمعیلی* 1؛ عباس برومند اعلم2؛ محسن بهرام نژاد3؛ امیرحسین حاتمی4 | ||
1دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران | ||
2دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه تربیت مدرس. تهران. ایران | ||
3دانشیار گروه تاریخ؛ دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران | ||
4دانشیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران | ||
تاریخ دریافت: 08 آبان 1401، تاریخ بازنگری: 13 تیر 1402، تاریخ پذیرش: 01 خرداد 1403 | ||
چکیده | ||
این نوشتار اقدامات و چگونگی عملکرد سلجوقیان را در نظام آبیاری اراضی زراعی و باغی شرح میدهد. سرزمین ایران بهخاطر وسعت و تنوع اقلیمی خاص، در میان سرزمینهای اسلامی از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ نیمۀ جنوبی و برخی از مناطق شرقی ایران، بهسبب کمبود بارندگی و نیز اقلیم گرمسیری، همواره مشکلاتی را برای کشاورزان در طول تاریخ ایجاد کرده است که حاکمان سلجوقی هم از این قاعده مستثنی نبودند و با توجه به اینکه عایدات حاصل از زراعت برای آنان حیاتی بود؛ بنابراین بهناچار تمهیداتی را اندیشیدند. در همین راستا این سؤال مطرح میشود که عملکرد سلجوقیان در مدیریت نظام آبیاری چگونه بود؟ فرضیۀ حاصله چنین است که سلاجقه با توجه به شرایط اقلیمی و نیز اولویت بخشیدن به مناطق کمآبی که از نظر اقتصادی مهمتر بودند، مسئلۀ کمبود آب را مدیریت نمودند. این مقاله با بهرهگیری از روش پژوهش تاریخی مبتنی بر توصیف و تحلیل، طبق نظریۀ ویتفوگل ابعاد و زوایای موضوع را بررسی مینماید. یافتههای تحقیق نشان میدهد که سلاجقه در اکثر مواقع، بهویژه در عصر انحطاط، تنها در نقاطی به حفر چاه و احداث قنات میپرداختند که محصولات خاص و کمیابی، مثل برخی از میوههای گرمسیری را پرورش میدادند؛ زیرا فروش چنین محصولاتی باعث میشد تا عایدات بیشتری وارد خزانۀ سلطان سلجوقی شود و تا حدودی کسری نقدینگی جبران گردد. بااینحال هزینۀ هنگفت وسایل آبیاری اراضی بر عهدۀ زارعان بود که باعث نارضایتی آنان شده بود. | ||
کلیدواژهها | ||
سلجوقیان؛ آبیاری اراضی؛ سدها؛ قناتها؛ چاهها | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Irrigation System of Agricultural and Garden Lands during the Saljuqids Period According to Wittfogel's Theory of Oriental Tyranny | ||
نویسندگان [English] | ||
pourya esmaeili1؛ Abbas Boroumand alam2؛ Mohsen Bahram Nejad3؛ Amirhossein hatami4 | ||
1(PhD), The history of Islamic Iran, Department of History, Faculty of Literature and Humanities, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran | ||
2Department of History Faculty of Literature and Humanity Sciences Tarbiat modares University, Tehran, Iran | ||
3Associate Professor Department of History Faculty of Literature and Humanity Sciences Imam Khomeini International University Qazvin Iran | ||
4Associate Professor Department of History Faculty of Literature and Humanity Sciences Imam Khomeini International University Qazvin Iran | ||
چکیده [English] | ||
This article describes the actions and practices of The Saljuqids in the irrigation system of agricultural and garden lands. The land of Iran is of great importance due to the vastness and diversity of climates among Islamic lands, The southern half and some eastern regions of Iran due to lack of rainfall and tropical climate have always created problems for farmers throughout history that The Saljuqid rulers were no exception to this rule and given that the income from agriculture was vital for them; so they were looking for solution In this regard, The question arises how The Saljuqids performed in the management of the irrigation system? The resulting hypothesis is that The Saljuqids managed the issue of water shortage due to climatic conditions as well as prioritizing water-scarce areas that were economically important. This article examines the dimensions and angles of the subject using historical research method based on description and analysis. This article examines the dimensions and angles of the subject using historical research method based on description and analysis according to Wittfogel theory. The findings of the research show that most of the time, especially in the era of decadence, Saljuqids dug wells and built aqueducts only in places where they cultivated special and rare products such as some tropical fruits, because the sale of such products made So that more incomes will enter The Saljuqids sultan's treasury and compensate the liquidity deficit to some extent. However, the huge cost of land irrigation equipment was borne by the farmers, which caused them dissatisfaction. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
The Saljuqids, Land Irrigation, Dams, Aqueducts, Wells | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,090 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 526 |