تعداد نشریات | 19 |
تعداد شمارهها | 380 |
تعداد مقالات | 3,131 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,251,787 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,846,167 |
بررسی و تحلیل زمینۀ اجتماعی تعامل زبان و شعر فارسی و ترکی بر اساس آرای بوردیو | ||
پژوهشهای میان رشتهای زبان و ادبیات فارسی | ||
دوره 2، شماره 2، مهر 1402، صفحه 1-35 اصل مقاله (1.74 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/irpli.2024.19444.1115 | ||
نویسندگان | ||
محمدباقر علیزاده اقدم* 1؛ محمد حریری اکبری1؛ محمد علی موسی زاده2؛ ابراهیم زال3 | ||
1گروه علوم اجتماعی، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
2گروه زبان و ادبیات فارسی- دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی- دانشگاه تبریز- تبریز - ایران. | ||
3گروه علوم اجتماعی- دانشکده حقوق و علوم اجتماعی- دانشگاه تبریز- تبریز- ایران. | ||
تاریخ دریافت: 23 مهر 1402، تاریخ بازنگری: 19 اسفند 1402، تاریخ پذیرش: 12 خرداد 1403 | ||
چکیده | ||
مقالۀ حاضر در نظر دارد با استفاده از دیدگاه بازار زبانشناختی بوردیو به مطالعۀ زمینههای اجتماعی تأثیر شعر و زبان فارسی بر زبان و شعر ترکی بپردازد و همچنین تأثیرپذیری ادبی و فرهنگی زبان فارسی از زبان ترکی در دوران انقلاب مشروطه را مورد بررسی قرار دهد. بوردیو، زبان را مانند کالایی میداند که در بازار معامله میشود و خریدوفروش آن بیشتر تابع منطق بازار است. هنگامی که زبانی در بازار مسلط میشود، قیمت شیوههای دیگر بیان، براساس آن تعیین میشود و گروههایی که چنین زبانی را به زبان خود تبدیل میکنند، بهطور مشروعی بر ابزارهای فهم سلطه مییابند. این بازار زبانشناختی است که گفتارهای برخی از افراد و گروهها را در صدر مینشاند و گفتارهای برخی دیگر را محدود و حتی طرد میکند. زبان فارسی سدهها بر میدان یا بازار شعر و ادبیات مسلط بود و در دربار، حلقههای تصوف و عرفان رواج داشت. شعر کلاسیک ترکی نیز تحت تأثیر شعر عروضی فارسی تکوین یافته و به حوزۀ دربار و عرفان و تصوف راه پیدا کرد. بهواسطۀ شعر عروضی فارسی، لغات بسیاری به شعر کلاسیک ترکی، و سپس تعدادی از این لغات در زبان مردم نیز داخل شد. باوجوداین، زبان و شعر فارسی در ادبیات شفاهی ترکی چندان نفوذی نداشت. از اوایل قرن بیستم موضوعات اجتماعی و زبان محاوره وارد شعر ادبی ترکی گردید و شکل و مضمون شعرها ساده شد و ادبیات فارسی نیز از این شیوه متاثر شد و در نتیجه جریان تأثیر و تأثّر ادبی و فرهنگی از ترکی به سوی فارسی تغییر یافت. | ||
کلیدواژهها | ||
زبان فارسی و ترکی؛ تأثیر و تأثر؛ بازار زبانشناختی؛ بوردیو | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Investigating the Social Context of Interaction between Persian and Turkish Language and Poetry, Based on Bourdieu's Perspectives | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad Bagher Alizadehaghdam1؛ Mohammad Hariri-Akbari1؛ MohammadAli Mousazadeh2؛ Ebrahim Zal3 | ||
1Social Sciences Department, Faculty of Low and Social Sciences, University of Tabriz, Tabriz, Iran | ||
2Department of Persian Language and Literature, Faculty of Persian Literature and Foreign Languages, University of Tabriz, Iran. | ||
3Social Sciences Department, Faculty of Low and Social Sciences, University of Tabriz, Tabriz, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
The present article aims to study the social contexts of the influence of Persian poetry and language on Turkish language and poetry by using Bourdieu's linguistic market theory, and to examine the literary and cultural influence of Turkish language on Persian during the constitutional revolution. Bourdieu considers language as a commodity which is traded based on the market logics. When a language dominates the market, it becomes the norm by which the price of other discourses is determined and the groups that make such a language their own language, legitimately dominate the means of understanding. The linguistic market places the speech of some people and groups at the top and limits and even rejects the speech of others. Persian language was dominant in the poetry and literature field and market for centuries, and was popular in the court, and circles of Sufism, and mysticism. Classical Turkish poetry was also developed under the influence of Persian Prosodic poetry and found its way into the field of court, Sufism, and mysticism. Through Persian Prosodic poetry, many words entered Turkish classical poetry, and then some of these words entered the language of the people. However, Persian language and poetry did not have much influence on the Turkish oral literature. From the early 20th century, social issues and colloquial language entered Turkish literary poetry, and the form and content of the poems became simple, Persian literature was also affected by this method, and as a result, the flow of literary and cultural influences reversed. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Persian and Turkish Language, Interplay, Linguistic Market, Bourdieu | ||
مراجع | ||
منابع
-آرلاتو، آنتونی.(1373). درآمدی بر زبانشناسی تاریخی؛ ترجمه یحیی مدرسی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-آرینپور، یحیی. (1372). از صبا تا نیما؛ جلد دوم، تهران: زوار.
-انوری، حسن. (1355). اصطلاحات دیوانی دورۀ غزنوی و سلجوقی؛ تهران: کتابخانه ظهوری.
-ایوبی، حجتالله. (1397). دولت، فرهنگ و اقتدار نمادین از دیدگاه بوردیو؛ اصلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 310 و 311، صص 4-25.
-بابایی، رسول. (1390). امکانات سیاسی در نظریة جامعهشناختی پیر بوردیو: تولید نظریه سیاسی؛ فصلنامه سیاست، دورۀ 41، شماره 3، صص 39-56.
-بروگش، هینریش. (1367). سفری به دربار سلطان صاحبقران؛ ترجمه حسین کردبچه، تهران: اطلاعات.
-پاشایئو، میرجلال. (1388). مکاتب ادبی در آذربایجان؛ ترجمه رضا جلیلینیا و رعنا فرامرزی، قم: نوید اسلام.
-تربیت، محمدعلی. (1378). دانشمندان آذربایجان؛ به کوشش غلامرضا طباطبائی مجد، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات.
-ترسک، لارنس رابرت. (1379). مبانی زبان؛ ترجمه علی فامیان، تهران: مرکز.
-جنکینز، ریچارد. (1396). پییر بوردیو. ترجمة لیلا جوافشانی و حسن چاوشیان. تهران: نشر نی.
-چامسکی، نوام. (1399). اربابان بشریت؛ ترجمه محمد حریری اکبری، تبریز: قالان یورد.
-خطایی، شاه اسماعیل صفوی. (1380). کلیات دیوان، نصیحتنامه، دهنامه، قوشماها و اشعار فارسی؛ تحقیق و تصحیح از میرزا رسول اسماعیلزاده، تهران: الهدی.
-درفر، گرهارد. (1399). نفوذ زبان و ادبیات فارسی در میان ترکان؛ حضور ایران در جهان اسلام، ترجمه فریدون مجلسی، تهران: مروارید.
-دهخدا، علیاکبر. (1377). لغتنامه دهخدا؛ زیر نظر محمد معین و سید جعفر شهیدی، چاپ دوم، تهران: موسسه لغتنامه دهخدا.
-ریتزر، جورج. (1393). نظریههای جامعهشناسی؛ ترجمه هوشنگ نایبی. تهران: نی.
-رئیسنیا، رحیم. (1368). کوراوغلو در افسانه و تاریخ؛ چاپ دوم، تبریز: نیما.
-سیدمن، استیون. (1392). کشاکش آرا در جامعهشناسی؛ ترجمه هادی جلیلی. تهران: نی.
-شریعتی، سارا، مریم سالاری و راهله هاشمی. (1393). نقد رابطه میان سرمایۀ تحصیلی و ابیتوس هنری؛ جامعهشناسی هنر و ادبیات، دوره 6، شماره 2، ص 164-185.
-صابر (طاهرزاده)، میرزا علیاکبر. (1977). هوپهوپ نامه؛ ترجمه احمد شفائی، چاپ دوم، باکو: نشریات دولتی آذربایجان.
-صابر (طاهرزاده)، میرزا علیاکبر. (1381). هوپهوپ نامه؛ بازنویس حمید آرش آزاد، تبریز: سپند.
-صدری نیا، باقر. (1401). ادبیات مشروطه: از ناسیونالیسم تا ممالک محروسه ایران؛ اصفهان: خاموش.
-صفا، ذبیحالله. (1369). تاریخ ادبیات در ایران؛ جلد اول، تهران: فردوس.
-صفا، ذبیحالله. (1369). تاریخ ادبیات در ایران؛ جلد دوم، تهران: فردوس.
-صفا، ذبیحالله. (1364). تاریخ ادبیات در ایران؛ جلد چهارم، تهران: فردوس.
-فرای، ریچارد. (1363). عصر زرین فرهنگ ایران؛ ترجمه مسعود رجبنیا، چاپ دوم. تهران: سروش.
-فرخی قراملکی، حسن. (1398). اصلی ایله کرم؛ تبریز: اختر.
-فضولی بغدادی، ملامحمد بنسلیمان. (1374). حدیقه السعداء؛ قم: مجمع جهانی اهلبیت.
-فضولی بغدادی، ملامحمد بنسلیمان. (1400). تورکجه دیوانی (دیوان دیوانی)؛ تبریز: ییلاق قلم.
-فکوهی، ناصر. (1384). تاریخ اندیشه و نظریههای انسانشناسی؛ تهران: نی.
-قیطرانپور، طیب. (1393). ادبیاتدان بیرآز اویانا (فراتر از ادبیات)؛ تهران: نخبگان.
-کاشغری، محمود. (1375). دیوان لغات الترک؛ ترجمه سیدمحمد دبیرسیاقی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-کسروی، احمد. (1355). تاریخ مشروطه ایران؛ تهران: امیرکبیر.
-کوپریلی، محمدفؤاد. (1385). صوفیان نخستین در ادبیات ترک؛ ترجمه و توضیح توفیق سبحانی، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
-کیانی، داود. (1397). بایاتی؛ اردبیل: محقق اردبیلی.
-گرنفل، مایکل. (1393). مفاهیم کلیدی پیر بوردیو؛ ترجمه محمدمهدی لبینی، تهران: افکار.
-گروسه، رنه. (1368). امپراطوری صحرانوردان؛ ترجمه عبدالحسین میکده، تهران: علمی و فرهنگی.
-محمدقلیزاده، جلیل. (1350). چند داستان؛ ترجمه محمدعلی فرزانه، تهران: آشنا.
-محمدی، فردین. (1401). تحلیل فرایند عادتواره نهادی دانش آموزان؛ فصلنامه تعلیم و تربیت، سال 38، شماره 1، صص 109-132.
-ناتلخانلری، پرویز. (1347). زبانشناسی و زبان فارسی؛ تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
-نظامی، الیاس ابنیوسف. (1382). دیوان نظامی گنجوی؛ ترتیب، تصحیح، توضیح و مقدمه از صدیار وظیفه، تهران: اندیشه نو.
-نظامی گنجوی، الیاس بنیوسف (1370). کلیات خمسه حکیم نظامی گنجوی؛ چاپ پنجم، تهران: امیر کبیر.
-نقیبزاده، احمد و مجید استوار. (1391). بوردیو و قدرت نمادین؛ فصلنامه سیاست، دورۀ 42، شمارة 2، صص 279-294.
-نوایی، امیرعلیشیر. (1387). محاکمه اللغتین؛ ترجمه ترخان گنجهای. مقدمه، تصحیح و تحشیه از حسین محمدزاده صدیق. تبریز: اختر.
-نوروزی، یعقوب. (1401). فصلنامة ادبیات و زبانهای محلّی ایرانزمین؛ جستاری در وامواژههای ترکی در زبان محاورهای شعر مشروطه، دورة 12، شمارة 3، پیاپی 37، صص 139-164.
-هیئت، جواد. (1380). سیری در تاریخ زبان و لهجههای ترکی؛ چاپ سوم، تهران: پیکان.
-هیئت، جواد. (1400). ادبیات شفاهی آذربایجان؛ فصلنامه پژوهشی زبان، ادبیات، تاریخ و فرهنگ آناوارلیق، چاپ دوم، سال 6، شماره 21.
-Bourdieu, P. (1982). The Economics of Linguistic Exchanges. Social Science Information, 16 (6), pp. 645-668.
-Bourdieu, P. (1986). The Forms of Capital; Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education, New York: Greenwood.
-Kashgari, M. (1970). Divan U Logat-it Turk [Turkic-Arabic Dictionary]; Translated by Chichekli Ali, Istabnul: May Yayinlari.
-Katamba, Francis. (2005). English Words: Structure, History, Usage; 2nd ed, London: Routledge.
-Erden, M. (2018). XV. Yüzyıl Şairi Habîbî ve Dîvânı. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı (Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı).
-Perry. J. R. (2006). Turkic-Iranian Contacts. Encyclopedia Iranica. (http://www.iranicaonline.org/articles/turkic-iranian-contacts-i-linguistic) (Last Updated: August 15, 2006).
-Thomason, Sarah Grey; Terrence Kaufman. (1988). Language Contact, Creolization and Genetic Linguistics; California: University of California Press.
-Weinreich, U. (2011). Languages in contact: French, German and Romansh in twentieth-century Switzerland. Amsterdam: Joan Benjamins Publishing Company.
-Yildiz, A. (2004). Süleyman Nazif’e Göre Iran Edebiyatinin Edebiyatimiza Tesiri. Cumhuriyet Üniversitesi, Ilahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: VIII/1, S.159-201. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 470 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 194 |