تعداد نشریات | 19 |
تعداد شمارهها | 380 |
تعداد مقالات | 3,141 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,264,410 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,859,211 |
روش فهم حدیث در پرتو احادیث با تکیه بر «صافی در شرح کافی» ملاخلیل قزوینی | ||
مطالعات فهم حدیث | ||
دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 21، مهر 1403، صفحه 231-252 اصل مقاله (520.14 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/mfh.2024.19630.2329 | ||
نویسندگان | ||
علیرضا طبیبی* 1؛ مرتضی افخمی2 | ||
1استاد دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران. | ||
2دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه اراک. | ||
تاریخ دریافت: 05 دی 1402، تاریخ بازنگری: 21 اردیبهشت 1403، تاریخ پذیرش: 12 اسفند 1402 | ||
چکیده | ||
عالمان اسلامی از روشها و منابع گوناگونی برای شرح حدیث استفاده نمودهاند و در میان این منابع پس از قرآن، مجموعه روایات قرار دارند که سابقهای دیرین و مرتبهای والا دارند. با توجه به اینکه نقش برخی احادیث نسبت به دیگر روایات، به مثابه مبین، مقید، مخصّص بوده و در فهم مراد معصوم مؤثر است، لذا مراجعه به احادیث همموضوع و تشکیل خانواده حدیث ضروری است. چون این دانش در آغاز راه است نیاز است که مبانی، قواعد و روشهای فهم حدیث با سیر و تفحص در شروح به دست آید، دقیقاً کاری که در روشهای تفسیر قرآن شده است، در روشهای فهم حدیث نظیر شود. یکی از شروح نگاشته شده بر کافی، کتاب «صافی در شرح کافی» اثر ملاخلیل قزوینی به زبان فارسی است که به دنبال شرح احادیث به صورت روشمند بوده و استفاده فراوانی از دیگر احادیث نموده است، لذا تفحص در چگونگی استفاده از احادیث در فهم دیگر احادیث که توسط وی انجام گرفته، شایسته تحقیق است. روش مؤلف در زمینه فهم احادیث با استناد به شبکه مفهومی روایات، تحت عناوینی چون کشف معنا از رهیافت نُسخهشناسی، ادبیات عرب، قاعده سیاق، سبب ورود حدیث، وقایع تاریخی، معانی باطنی و مصادیق فراعرفی، مباحث فقهی، خانواده حدیث و مباحث کلامی برآمده از دیگر روایات قرار گرفته است. نوشتار حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با مراجعه به منابع کتابخانهای انجام پذیرفته و موضوع آن تاکنون به این شکل مورد بررسی قرار نگرفته است. | ||
کلیدواژهها | ||
روش فهم حدیث؛ فقه الحدیث؛ الکافی؛ «صافی در شرح کافی»؛ ملاخلیل قزوینی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Method of Understanding Hadith based on Hadiths (Case Study of Book “Safi in Description of Kafi” by Mullah Khalil Qazvini | ||
نویسندگان [English] | ||
Alireza Tabibi1؛ Morteza Afkhami2 | ||
1Professor of the Faculty of Education and Islamic Thought, University of Tehran . | ||
2PhD student of Quran and Hadith sciences, Arak University | ||
چکیده [English] | ||
Islamic scholars have used various methods and sources to describe the hadith, and among these sources after the Qur'an, there are collection of hadiths, which have a long history and high level. The role of some hadiths compared to other narrations, is an explainer, specifier, binding, and effective in understanding the words of the infallible leader, therefore, it,s necessary to refer to the hadiths and forming hadith family. Because this knowledge is at the beginning of the path, it,s necessary that the foundations, rules and methods of understanding the hadith be obtained by studying and researching the explanations, Exactly what has been done in the methods of Qur'an interpretation, should be similar in the methods of understanding hadith. One of the comments written on the Kafi is the book "Safi in description of Kafi" by Malakhlil Qazvini, who methodically explained the ahadith and used other ahadith plenty, therefore, the investigation of how to use hadiths in the understanding of other hadiths done by her is worthy of research. The author's method in the field of understanding hadiths by referring to the conceptual narrations, network, under headings such as discovering meaning through transcription, arabic literature, the rule of context, the reason for the entry of hadiths, historical events, esoteric meanings and extra-customary examples, jurisprudential topics, hadith family and belief topics, based on other narrations. The present writing was done using the descriptive-analytical method and by referring to the library sources, and its subject has not been studied in this way so far. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
The method of understanding hadith, Hadihts, Hadith jurisprudence of Kafi book, “Safi in description of Kafi Book”, Mullah Khalil Qazvini | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
ابنمنظور، محمدبنمکرم، لسان العرب، بیروت، دارالفکر، چاپ سوم، 1414ق.
آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه الی تصانیف الشیعه، بیروت، دارالاضواء، 1425ق.
بابایی، علىاکبر، بررسی مکاتب و روشهای تفسیری، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ چهارم، 1398ش.
بستانی، فواد افرام، فرهنگ ابجدی، تهران، اسلامی، چاپ دوم، 1375ش.
حسنبگی، علی، آسیبشناسی نقد و تحلیل تاریخ با تاکید بر تاریخ اسلام، اراک، دانشگاه اراک، 1396ش.
___________، درآمدی بر فرایند فهم حدیث، اراک، دانشگاه اراک، 1397ش.
راغب اصفهانی، حسینبنمحمد، مفردات الفاظ القرآن، تصحیح: صفوان عدنان داودی، بیروت، دارالقلم، 1412ق.
سعیدیروشن، محمدباقر، علوم قرآن، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره، چاپ دوم، 1379ش.
سیدرضی، محمدبنحسین، نهج البلاغه (للصبحی صالح)، قم، هجرت، 1414ق.
شاکر، محمدکاظم، روشهای تأویل قرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، 1376ش.
شریفی، محمد، علیمحمد میرجلیلی، و علیرضا لکزایی. "روش و مبانی فهم حدیث علامه مجلسی در کتاب السماء و العالم". مطالعات فهم حدیث 5، 10(1398ش): 239-259. doi:10.30479/mfh.2019.1619
شهیدیصالحی، عبدالحسین، دایرهالمعارف تشیع، تهران، شهید سعید محبی، 1387ش
صدوق، محمدبنعلی، معانی الأخبار، تصحیح: علیاکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1403ق.
طریحی، فخرالدینبنمحمد، مجمع البحرین، تهران، مرتضوی، چاپ سوم، 1375ش.
طیبحسینی، محمود، درآمدی بر دانش مفردات قرآن، قم، جعفری، چاپ هفتم، 1397ش.
فاکر میبدی، محمد، مبانی تفسیر روایی، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1393ش.
فراهیدی، خلیلبناحمد، کتاب العین، قم، هجرت، چاپ دوم، 1409ق.
قزوینی، ملاخلیلبنغازی، صافی در شرح کافی، قم، دارالحدیث، 1387ش.
قمی، علیبنابراهیم، تفسیر القمی، تصحیح: موسوی جزائری، قم، دارالکتاب، چاپ سوم، 1404ق.
کلینی، محمدبنیعقوب، الکافی، تهران، الاسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.
مدرس افغانی، محمدعلی، جامع المقدمات، قم، هجرت، 1375ش.
مسعودی، عبدالهادی، درسنامه فقه الحدیث، قم، دارالحدیث، چاپ پنجم، 1397ش.
مطهری، مرتضی، آشنایی با علوم اسلام، قم، صدرا، چاپ پانزدهم، 1374ش.
معارف، مجید، شناخت حدیث، تهران، نبا، چاپ دوم، 1388ش.
معرفت، محمدهادی، تفسیر و مفسران، قم، مؤسسه فرهنگى التمهید، 1379ش.
میرجلیلی، علیمحمد، حسن رضایی هفتادر، و یاسر ملکی. "پیشفرضها و مبانی فهم و نقد روایات از دیدگاه امام خمینی (ره)". مطالعات فهم حدیث 4، 7(1396ش): 55-79. doi:10.30479/mfh.2018.1302
نصیری، علی، آشنایی با علوم حدیث، قم، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، چاپ پنجم، 1385ش.
________، روششناسی نقد احادیث، قم، وحی و خرد،1390ش.
هاشمی، احمد، جواهرالبلاغه، تهران، الهام، چاپ ششم، 1392ش. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,309 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 34 |