تعداد نشریات | 19 |
تعداد شمارهها | 380 |
تعداد مقالات | 3,121 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,250,959 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,845,052 |
عملگرایی در سیاست خارجی عراق (2023-2005): ویژگیها و پیامدها | ||
مطالعات سیاسی جهان اسلام | ||
دوره 13، شماره 3 - شماره پیاپی 51، شهریور 1403، صفحه 45-73 اصل مقاله (1.17 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/psiw.2024.19779.3299 | ||
نویسندگان | ||
مرتضی نورمحمدی* 1؛ علیرضا دمیرچی2 | ||
1دانشیار روابط بینالملل دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
2دانشجوی کارشناسیارشد معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق (ع) | ||
تاریخ دریافت: 11 دی 1402، تاریخ بازنگری: 24 اردیبهشت 1403، تاریخ پذیرش: 23 خرداد 1403 | ||
چکیده | ||
هدف: متعاقب حمله ایالات متحده آمریکا به عراق در سال 2003، نظام سیاسی جدیدی مبتنی بر تقسیمبندی قومی در این کشور تشکیل شد. با توجه به عدم شکلگیری دولتی قدرتمند در پس این توافقات و تصویب قانون اساسی این کشور در سال 2005 سیاست خارجی این کشور تحت تأثیر کنشگران و موضوعات مختلفی بوده است. این موضوع سبب ایجاد نوعی عملگرایی در سیاست خارجی عراق شده است.در این راستا این پژوهش بهدنبال بررسی ویژگیها و نتایج این عملگرایی در سیاست خارجی عراق است. روششناسی: این پژوهش با استفاده از منابع اسنادی و با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی به بررسی علمی این موضوع پرداخته است. یافتهها: مطالعه سیاستگذاری، رفتار و کنش سیاستگذاران نشان میدهد که عملگرایی شکلگرفته در رفتار سیاستمداران عراقی بر اساس عملگرایی کوچک بوده است. در این راستا منافع، اهداف و راهبردهای شکلگرفته در سیاست خارجی این کشور نیز تحت تأثیر آن است. نتیجهگیری: پیگیری عملگرایی کوچک باعث شده تا منافع، اهداف و راهبردهای سیاست خارجی عراق در جهت حفظ بقای نظام پیگیری شود. در این راستا منافع و اهداف سیاست خارجی عبارتاند از: خروج از انزوا و بازسازی روابط خارجی، رهایی از اشغال سرزمینی، تأمین امنیت و مقابله با تروریسم با همکاری بازیگران خارجی، تأمین و توسعه تسلیحات و توان نظامی کشور، احیای اقتصاد نفت و گسترش مسیرهای انتقال انرژی، تأمین کالاهای داخلی موردنیاز و افزایش میزان سرمایهگذاری خارجی. راهبردهای سیاست خارجی این کشور نیز شامل ایجاد توازن میان قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای حاضر در عراق، میانجیگری، بیطرفی در قبال بحرانها و پیوستن به اتحادها و ائتلافها است. | ||
کلیدواژهها | ||
عملگرایی؛ سیاست خارجی؛ عراق جدید؛ ساختار سیاستگذاری | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Pragmatism in Iraq's foreign policy (2005-2023): Features and consequences | ||
نویسندگان [English] | ||
Morteza Nourmohammadi1؛ Alireza Damichi2 | ||
1Associate Professor, Department of International Relations, Faculty of Law and Political Science, Allameh Tabataba'i University, Tehran-Iran | ||
2Master's Student of Islamic Studies and Political Sciences of Imam Sadiq University, Tehran | ||
چکیده [English] | ||
Objective: The attack of the international coalition led by the United States of America on Iraq in 2003 led to the establishment of a new political system based on ethnic divisions in this country. Due to the lack of formation of a powerful government behind these agreements and the approval of the country's constitution in 2005, the country's foreign policy has been affected by various actors. This issue has caused a kind of pragmatism in Iraq's foreign policy. In this regard, the present research seeks to investigate the characteristics and results of this pragmatism in Iraq's foreign policy. Method: This research has done a scientific investigation of this issue using documentary sources and with a descriptive-analytical approach. Findings: The authors of this article have come to the conclusion that the pragmatism formed in the behavior of Iraqi politicians based on the opinion of Charles Chao Rong Fua was based on small pragmatism. In this regard, the interests, goals and strategies formed in the foreign policy of this country are also affected by this. Conclusion: The pursuit of small pragmatism has made the interests, goals and strategies of Iraq's foreign policy to be pursued in order to maintain the survival of the system. In this regard, the interests and objectives of the foreign policy are: getting out of isolation and rebuilding foreign relations, getting rid of territorial occupation, providing security and countering terrorism with the cooperation of foreign actors, providing and developing weapons and military power of the country, revitalizing the oil economy and expanding the routes Energy transfer, provision of needed domestic goods and increase in foreign investment. The foreign policy strategies of this country also include creating a balance between regional and extra-regional powers present in Iraq, mediation, neutrality towards crises and joining alliances and coalitions. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Pragmatism, Foreign Policy, New Iraq, Policy Structure | ||
مراجع | ||
احمدی لفورکی، بهزاد و سهراب، سعدالدین، (1399)، رویکرد اروپا به منازعه یمن؛ از هنجارگرایی به عملگرایی، رهیافتهای سیاسی و بینالمللی، 12(2): 179-205.
اسلامی، مسعود؛ کوهی، ابراهیم و راستگو، محمد زمان، (1393)، چالشهای تجزیه عراق: منافع امریکا و کشورهای همسایه(ایران، ترکیه و عربستان). فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، 3(10): 11-30.
افشون، تورج و الهکرم، عبدالحسین، (1399)، سناریوهای سیاست خارجی عراق در قبال جمهوری اسلامی ایران، آفاق امنیت، 13(46): 125-155.
آزاد، شیرزاد، (1400)، ایران و شبهجزیره کره: تداوم پراگماتیسم کلاسیک در سیاست خارجی، سیاست جهانی،10(1): 41-68.
باقری دولتآبادی، علی و شفیعی سیفآبادی، محسن، (1398)، عوامل موثرمؤثر بر ناآرامیها در کشور عراق (مطالعه موردی ابعاد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اعتراضات سال 2019)، فصلنامه علمی مطالعات سیاسی جهان اسلام، 8(4): 101-125.
بصیری، محمدعلی و شیخحسینی، مختار، (1391)، بررسی انقلاب اسلامی ایران براساس رابطه ساختار-کارگزار در تئوریهای روابط بینالملل، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، 9(29): 161-188.
بنیامین هرمز، دورین و فوزی صادق، حیدر، (2015)، السیاسة العراقیة الخارجیة رؤیة فی المعوقات والممکنات، مجلة المستنصریة للدراسات العربیة و الدولیة، 12(51): 121-144.
تیشهیار، ماندانا و بهرامی، سمیه، (1397)، سیاست خارجی عملگرایانه ایران در قفقاز جنوبی در فضای پسابرجام، مطالعات اوراسیای مرکزی، 11(1): 23-38.
جعفری هرندی، امیررضا و درخشه، جلال، (1395)، شیوههای نفوذ نظامی-امنیتی امریکا در عراق، فصلنامه پژوهشهای راهبردی سیاست، 5(19): 157-186.
الحرة، (22/06/2022)، «أزمة الکهرباء فی العراق.. ملیارات الدولارات «بلا فائدة» و«فشل» فی استغلال الغاز»، بازیابی از: https://is.gd/Hp3X7q
خسروی، غلامرضا، (1389)، مولفههای داخلی پایدار و مؤثر بر سیاست خارجی عراق جدید، مطالعات راهبردی، 13(1): 59-93.
خلف الصبیحی، معتز اسماعیل، (2021)، صنع السیاسة العامة فی النظم البرلمانیة: صنع السیاسة الخارجیة فی العراق بعد التغییر دراسة حالة، مجلة العلوم القانونیة و السیاسیة، 265-307.
دهقانی فیروزآبادی، جلال، (1382)، منطق ژئوپلیتیک در سیاست خارجی عراق: علل و پیامدها، فصلنامه علمی مطالعات خاورمیانه، 10(2): 41-68.
دهقانی فیروزآبادی، جلال، (1394)، اصول و مبانی روابط بینالملل(1)، تهران: انتشارات سمت .
دهقانی فیروزآبادی، جلال، (1395)، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: انتشارات سمت .
ذوالقدر، مالک و نجفی، ابوالقاسم، (1401)، تأثیر سیاست خارجی ایران بر امنیت ملی عراق پساصدام. فصلنامه مطالعات منافع ملی، 7(29): 49-74.
زکریا، مرقت، (09/10/2022)، «وساطات العراق الدبلوماسیة... فویة فی الرمزیة ضعیفة الجوهر»، بازیابی از المرکز العربی للبحوث و الدراسات:
ساجدی، امیر، (1391)، گسترش روابط هند و اسرائیل: طرح پیرامونی یا استراتژی اتحاد، علوم سیاسی، 8(21): 57-84.
سعیدیراد، آرش؛ اسماعیلی، مجتبی و الهاکبری بندهقرائی، علیمحمد، (1401)، چرایی تداوم دولت درمانده در منطقه منا از بهار عربی تا کرونا ویروس، فصلنامه مطالعات بینالمللی، 4(72): 43-64.
سیستانی، سید علی، (28/04/1424)، «ترجمه متن دست نوشت فتوای حضرت آیت الله العظمی حاج سید علی حسینی سیستانی» . بازیابی از سایت رسمی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی:
طاهر حسان، ظافر، (2010)، دور الاستثمار الاجنبی فی تفعیل السیاسة الخارجیة العراقیة، مرکز الدراسات الدولیة جامعة بغداد، 139-156.
طباطبایی، احمد و سادات شرق، زهرا، (1395)، بررسی مشروعیت عملکرد ائتلاف ضدداعش(دولت اسلامی عراق و شام) از منظر حقوق بین الملل در سوریه، فصلنامه مطالعات حقوق عمومی، 46(1): 179-201.
الطرفی، مؤید، (11/11/2022)، «متی یتفاوض العراق مع الکویت و ایران لترسیم حدوده البحریة؟»، بازیابی از ایندیبندنت عربی: https://is.gd/6FGhP2
عبد محمود، نضال، (2022)، التوجهات السیاسییة الخارجیة الترکیة و تاثیرتأثیرها علی اهم القضایا العراقیة، مجلة الجامعة العراقیة، 57(1): 587-598.
عبدالزهرة الربیعی، ظاهر و هادی بلبول العمری، عبدالامیر، (2019)، السیاسة الخارجیة العراقیة و محدداتها بعد عام 2003، مجلة کلیة التربیة للعلوم الانسانیة، 9(1): 941-964.
عصر ایران، (28/07/1399)، «ویژگی های جلال طالبانی و رابطه اش با سردار سلیمانی از زبان سفیر پیشین ایران در عراق»، بازیابی از عصر ایران : B2n.ir/a58317
علی المهداوی، مثنی. (2021). قیود السیاسة الخارجیة العراقیة بعد عام 2021. قضایا سیاسیة، (64): 134-155.
قاسمی، محمدعلی، (1389)، بازیگران موثرمؤثر بر عراق آینده: منافع و سناریوها، مطالعات راهبردی، (13): 37-58.
قانون اساسی عراق، .(2005). رجوع شود به:
قائمی، یاسر و قیاسی، صابر، (1402)، سیاست خارجی عراق و روابط با ایران، در در پرتو تغییر حاکمان سیاسی عراق(بعد از سقوط صدام، 2003-2022)، مطالعات سیاسی بینالنهرین، 2(2): 293-317.
کاطع علی، سلیم، (2023)، دور العراق الاقلیمی بعد عام 2014: التحدیات و الفرص. مجلة دراسات سیاسیة و استراتیجیة، (47): 79-98
الکاظمی، مصطفی، (26/06/2020)، «گزیدهای از سخنان مصطفی الکاظمی با اصحاب رسانه و پژوهشگران مسائل سیاسی»، (مصاحبه کننده: مطالعات عراق)
کاویانیراد، مراد و بویه، چمران، (1391)، جایگاه مفهوم فضای حیاتی در شکلگیری سیاست خارجی عراق. ژئوپلیتیک، دوره 8(25): 112-134.
ماری ماهر, رحابالزیادی، (30/03/2023)، «تنویع الشراکات.. ودبلوماسیة التوازن فی السیاسة الخارجیة العراقیة»، بازیابی از الدراسات العربیة و الاقلیمیة:
منظمات دولیة، (17/06/2023). بازیابی از جمهوریة العراق وزارة الخارجیة:
نیاکویی، امیر و پیرمحمدی، سعید، (1398)، دولت شکنندة عراق و دخالت قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای (2018-2011)، پژوهشنامه ایرانی سیاست بینالملل، 8(1): 191-216.
نیاکویی، امیر و ستوده، علیاصغر، (1395)، الگوی تقابل بازیگران منطقهای و فرامنطقه ای در منازعات داخلی سوریه و عراق (2015-2011). نشریه راهبرد، 25(3): 117-151.
ولیقلی زاده، علی، (1391)، بررسی و تحلیل ماهیت میانجیگری بینالمللی در بحران ژئوپلیتیک قرهباغ، نشریه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، 18(79): 105-137.
الهیئة الوطنیة للاستثمار، (2010)، العراق الجدید؛ 2011 اکتشاف الأعمال. الهیئة الوطنیة للاستثمار(NIC)، بازیابی از
یزدانی، عنایتالله؛ افشاری، داوود و ربیعینیا، بهمن، (1394)، سناریوهای محتمل آینده عراق بر اساس بازیگران مؤثر سطوح ملی، منطقهای و بینالمللی، فصلنامه پژوهشهای روابط بینالملل، 6(19): 55-8 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 221 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 100 |