اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 360 |
| تعداد مقالات | 2,962 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,779,670 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,554,011 |
سلفیگری در تونس؛ زمینههای ظهور، جریانهای اصلی و بازبینی آرای فکری و سیاسی | ||
| مطالعات سیاسی جهان اسلام | ||
| دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 49، فروردین 1403، صفحه 107-138 اصل مقاله (1.2 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/psiw.2024.19579.3287 | ||
| نویسندگان | ||
| بهرام اخوان کاظمی1؛ فریبرز ارغوانی پیرسلامی* 2؛ سید جواد صالحی3؛ مظفر حسنوند4 | ||
| 1استاد علوم سیاسی، دانشگاه شیراز | ||
| 2دانشیار روابط بین‌الملل، دانشگاه شیراز | ||
| 3دانشیار روابط بین‌الملل، دانشگاه تهران | ||
| 4دانش‌آموخته دکتری علوم سیاسی دانشگاه شیراز | ||
| تاریخ دریافت: 26 آبان 1402، تاریخ بازنگری: 25 اردیبهشت 1403، تاریخ پذیرش: 26 خرداد 1403 | ||
| چکیده | ||
| هدف: سلفیگری در جهان اسلام و عرب از دهه 1990 تاکنون یکی از مهمترین مباحث سیاسی به ویژه در حوزه اندیشه سیاسی و سیاست و حکومت در غرب آسیا و شمال آفریقا بوده است. تعدد و برآمدن دهها جریان سلفی در دوره متأخر، منجر به بازبینی مکرر جریانهای سلفی به ویژه در کشورهای پیشرو در بیداری اسلامی مانند تونس شده است. این مقاله به دنبال آن است تا زمینه های ظهور و برآمدن جریانهای سلفی در کشور تونس در بین سالهای 2011 تا 2022 را بررسی کرده و ضمن واکاوی مهمترین جریانهای سلفی –به جز قرائت دموکراتیک النهضه- آرا و عقاید فکری، سیاسی و زمینههای اختلاف و انشعاب آنها را در مرکز توجه قرار دهد. روش: روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و شیوه گردآوری مطالب کتابخانهای و اینترنتی است. یافته‌ها: یافتههای پژوهش بیانگر آن است که، نخست، چهار زمینه مشترک در پدیدار شدن و ظهور جریانهای سلفی قابل ذکر است: حذف از حوزه عمومی و سیاسی و فقدان عقلاییسازی، مسئله ضعف دینی و مسائل امنیتی، مشکلات اجتماعی و اقتصادی. دوم، سنت سلفی در دو جریان منفعل سکوتگرا و فعال سیاسی تداوم یافته است: سنت سکوتگرا (خاموش، علمی یا منفعل) و سنت جهادی فعال سیاسی در جریان‌هایی چون حزب‌الرحمه (نزدیکترین به النهضه)، صره‌التایید (نزدیک به انصارالشریعه) و انصارالشریعه. نتیجه‌گیری: جریان سکوتگرا عمدتاً پس از حوادث 2015 به روش سنتی خود یعنی گرایش به اسلام غیر سیاسی و تبلیغ مسائل دینی، عقیدتی و اخلاقی پرداخت. ولی جریان پرنفوذتر انصارالشریعه با حذف از حوزه عمومی قدرت پس از حوادث تروریستی متعدد و عدم توانمندی در ارائه الگوی سیاسی و فکری مورد پذیرش به دنبال بازیابی مجدد خود برای حضور و سهیمسازی در قدرت خواهد بود، که با توجه به عدم انسجام معنایی این جریان در سطح اندیشگی و فقدان توانمندی در عقلاییسازی سیاسی، بعید به نظر میرسد، این هدف –حداقل در دهه‌های حاضر- محقق شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جریان سلفی؛ تونس؛ سلفی سکوتگرا؛ سلفی فعال سیاسی؛ انصارالشریعه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Salafism in Tunisia; Context of rising, main Streams and review of intellectual and political opinions | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Bahram Akhavan Kazemi1؛ Fariborz Arghavani Pirsalami2؛ Javad Salehi3؛ Mozafar Hasanvand4 | ||
| 1Professor of Political Sciences, Shiraz University | ||
| 2Associate Professor of International Relations, Shiraz University | ||
| 3Associate Professor of International Relations, Tehran University | ||
| 4PhD in Political Science, Shiraz University | ||
| چکیده [English] | ||
| Purpose: Salafism in the Islamic and Arab world has been one of the most important political topics since the 1990s, especially in the field of political thought and politics and governance in the Middle East and North Africa. The multiplicity and emergence of dozens of Salafi currents in the recent period have led to frequent revision of Salafi currents, especially in countries leading the Arab revolutions such as Tunisia. This article seeks to examine the contexts of the rise of Salafist movements in Tunisia between 2011 and 2022, and while analyzing the most important Salafist movements - except for the democratic reading of Ennahda - opinions. intellectual, political and the areas of their differences and divisions in the center of attention. Method: This research has examined its data with the descriptive-analytical research method and collected the sources using library and internet materials. Finding: The findings of the research show that, first, four common areas in the emergence and rise of Salafi currents can be mentioned: exclusion from the public and political sphere and lack of rationalization, the issue of religious weakness and security issues, social and economic problems. Second, the Salafist tradition has continued in two passive and politically active currents: the quietist tradition (silent, academic or passive), and the politically active Jihadi tradition in such movements as Hizb al-Rahmah (closest to Ennahda), Sarrat al-Tayid (closest to Ansar al-Sharia) and Ansar al-Sharia. Conclusion: The silence trend mainly after the events of 2015, in its traditional way; It means tending to non-political Islam and promoting religious, ideological and moral issues. But the more influential movement of Ansar al-Sharia, after being removed from the public sphere of power after numerous terrorist incidents and the inability to present an acceptable political and intellectual model, will seek to regain its presence and share in power, which due to the lack of coherence The meaning of this current at the level of thought and the lack of ability in political rationalization, it seems unlikely that this goal will be realized - at least in the current decades. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Salafi movement, Tunisia, silent Salafi, politically active Salafi, Ansar al-Sharia | ||
| مراجع | ||
|
أبورمان، محمد (1396). هویت سلفی: مطالعهای در هویتهای واقعی و تصوری سلفیها، ترجمه جبار شجاعی، تهران، نشر پژوهشکده مطالعات راهبردی.
استرن، جیسکا؛ برگر، جی.ام (1397). در بارگاه خلافت: زیستنامه جامع داعش و گروههای تکفیری، گردآوری، ترجمه و تألیف محمد حسین باقی، تهران، نشر سرایی.
بابایی آریا، علی (1397). جریانشناسی تاریخی فقه سلفی، تهران، نشر امیر کبیر.
بورجا، فرانسوا (1392). اسلام سیاسی: نگاهی به تاریخ و اندیشه حرکة النهضة تونس، قم، نشر بوستان کتاب
خسروشاهی، سید هادی ( 1392 الف). بیداری اسلامی در تونس و راشدالغنوشی، قم، انتشارات بوستان کتاب.
خسروشاهی، سید هادی ( 1392 ب ). اخوان المسلمین چه می‌گویند و چه می‌خواهند؟ ، قم، انتشارات بوستان کتاب.
روآ، الیویه (1378). تجربه اسلام سیاسی، ترجمه محسن مدیر شانهچی و حسین مطیعی امین، تهران، نشر مرکز مطالعات فرهنگی و بینالمللی.
شفیعی سیفآبادی، محسن (1400). ظهور سلفیهای جهادی: تحلیل گفتمانی جهانی شدن و ظهور سلفیهای جهادی در عراق و سوریه، تهران، نشر تیسا.
صالحی، حمید (1393). موج سوم النهضه از منظر بیداری اسلامی و احیای هویت دینی، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست، 3 (11): 87 – 101.
لوهلکر، رودیگر (1396). سلفیها: طغیان مذهبیون، عربستان سعودی و اسلام، ترجمه علی عبداللهی و لیلا قنبریان، تهران، نشر کتاب کولهپشتی.
مککانتس، ویلیام (1399). سیاهجامگان آخرالزمانی: فرایند دولتسازی از القاعده تا داعش، ترجمه محمد حسین باقی، تهران، نشر اطلاعات.
السرجانی، راغب ( 2011 ). قصة تونس من البدایة حتى ثورة 2011، القاهرة: دار أقلام للنشر والتوزیع والترجمة. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 126 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 38 |
||