اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 385 |
| تعداد مقالات | 3,169 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,342,183 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,936,623 |
مؤلفه‌های شخصی تأثیرگذار بر مطلوبیت وضعیت موجود محیط مسکونی مبتنی بر شاخصهای رضایتمندی مدنظر ساکنین (نمونه موردی: خانه‌های ویلایی و کوتاه‌قامت منطقه 4 شهری تبریز) | ||
| نشریه علمی اندیشه معماری | ||
| مقاله 7، دوره 8، شماره 15، فروردین 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/at.2024.19470.2005 | ||
| نویسندگان | ||
| یاسر نریمان پور ملکی1؛ محسن طبسی* 2؛ آزیتا بلالی اسکویی3؛ مرتضی میرغلامی4 | ||
| 1دانشجوی دکترای گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران. | ||
| 3استاد گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران. | ||
| 4استاد گروه طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 23 آبان 1402، تاریخ بازنگری: 06 شهریور 1403، تاریخ پذیرش: 08 شهریور 1403 | ||
| چکیده | ||
| بیان مساله: رضایتمندی ساکنان به‌عنوان عامل تعیین‌کننده و تثبیت‌کننده مطلوبیت مسکن انکارناپذیر است. در این راستا، مطالعات رضایتمندی گونه‌ای از تحقیقات کاربرمدارانه است که امروزه در جهت ارتقای سطح ارزشی نظر کاربران و انتظارات آنان رونق یافته است که به‌عنوان یکی از روش‌های مهم برای ارزیابی مطلوبیت مسکن استفاده می‌شود. رضایتمندی از مسکن به‌عنوان شاخص سنجش کیفیت مسکن، به بررسی میزان مطلوبیت وضعیت فعلی مسکن می‌پردازد. تابه‌حال نگرش‌های بسیطی از چگونگی و چیستی رضایتمندی ساکنان تا مؤلفه‌های تأثیرگذار آن بر مطلوبیت محیط مسکونی مطرح گردیده است، تحقیقات حاکی از آن است که شاخصهای شخصی کاربران به‌عنوان مؤلفه‌ای اساسی و غیرقابل‌پیش‌بینی نقش تبیین‌گری در معیاردهی سایر مؤلفه‌های مؤثر دارد که متناسب با فرهنگ و محدوده جغرافیایی تغییر می‌کند؛ لذا پژوهش حاضر به تبیین مؤلفه‌های شخصی تأثیرگذار بر مطلوبیت وضعیت موجود محیط مسکونی بستر مطالعاتی مبتنی بر شاخصهای رضایتمندی ساکنان می‌پردازد. سؤال تحقیق: نوشتار حاضر در پی پاسخ به این پرسش‌ها است؛"1- رابطة بین شاخصهای شخصی ساکنان و سایر مؤلفه‌های رضایتمندی از حیث تحقق مسکن مطلوب در منطقه 4 شهرداری تبریز به چه صورت است؟"، "2-کدام یک از مؤلفه‌های شخصی رابطة مستقیم معنادار با تأثیرگذاری مثبت را با متغیرهای مطلوبیت محیط مسکونی مبتنی بر شاخصهای رضایتی مدنظر ساکنان دارا می‌باشد؟" اهداف تحقیق: تبیین مؤلفه‌های شخصی مؤثر بر شاخصهای رضایتمندی از حیث تحقق مسکن مطلوب منطقه 4 تبریز مبتنی بر ایده‌آل‌ها، هنجارها و انتظارات ساکنان، هدف اصلی پژوهش حاضر می‌باشد. روش تحقیق: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش انجام ترکیبی از روش‌های کیفی و کمی است، جهت نیل به اهداف مطالعه از نرم‌افزار اس.پی.اس.اس نگارش 23 استفاده گردید. مهم‌ترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری تحقیق: در نتایج مؤلفه‌های شخصی تأثیرگذار بر مطلوبیت وضعیت موجود محیط مسکونی بستر مطالعاتی مبتنی بر شاخصهای رضایتمندی ساکنان حاصل می‌شود، نتایج حاکی از آن است که مشخصه‌های سن، نقش اجتماعی، مالکیت و متراژ واحد به علت معنی‌دار بودن در تمامی متغیرها از مؤلفه‌های شخصی مؤثر بر ارتقای رضایتمندی ساکنان از حیث دستیابی به مطلوبیت سکونتی است. همچنین یافته‌ها نشانگر این است که ساکنانی که مالکیت بر واحد خود را دارند و متراژ واحد آن‌ها بیش از 100 مترمربع می باشد، دارای ارزیابی مطلوب تری نسبت به دیگران می‌باشند. این افراد اغلب جوان هستند با نقش اجتماعی فرزند، مادر و همسر، که از شرایط سکونتی خود راضی‌تر و مسکن از نگربه آنان مطلوب‌تر است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| رضایتمندی مسکن؛ مسکن مطلوب؛ ساکنین؛ متغیرهای شخصی؛ تبریز | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Personal Components Affecting the Desirability of the Existing Residential Environment based on Satisfaction Indicators in the Residents’ Opinion (case Study: Villas and Low-Rise Houses in the 4th Urban Area of Tabriz) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Yaser Narimanpour Maleki1؛ MOHSEN TABASSI2؛ Azita Belali oskuyi3؛ Morteza Mirgholami4 | ||
| 1PhD Student in Architecture, Department of Architecture, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran. | ||
| 2Associate Professor, Department of Architecture, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran. | ||
| 3Professor, Faculty of Architecture and Urbanism, Tabriz Islamic Art University, Tabriz, Iran. | ||
| 4Professor of Urban Planning Department, Faculty of Architecture and Urban Planning, Tabriz Islamic Art University, Tabriz, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Research Problem: The satisfaction of the residents is undeniable as a determining and stabilizing factor of the desirability of housing. Satisfaction studies are types of user-oriented studies, that have become popular to improve the value level of users' opinions and expectations. These studies are the most important patterns used to examine residential environment desirability. So far, many theories have been proposed about what and how the satisfaction of housing users is and its effective variables on the desirability of the residential environment. From this point of view, personal factors are an unpredictable variable. Nose and Basis have an explanatory role in benchmarking other effective components of satisfaction. Research Question: From this point of view, this article seeks to answer these questions, "1- What is the relationship between the personal indicators of the residents and other satisfaction components in terms of the realization of desirable housing in Region 4 of Tabriz Municipality?", "2-Which of the personal components have a direct and meaningful relationship with a positive influence with the variables of the desirability of the residential environment based on the satisfaction indicators considered by the residents?" Research objectives: The main goal of this research is to explain the personal variables affecting the satisfaction components in terms of the realization of desirable housing in the 4th district of Tabriz, relying on the ideals, norms and expectations of the residents. Research Method: The current research is based on the objective, of the applied type, and the method of conducting it is a combination of qualitative and quantitative methods, in order to achieve the results, both qualitative, descriptive and analytical methods, as well as statistical reading and quantitative analysis methods were used. To achieve the objectives of the study, SPSS'23 software was used. The Most Important Results and Conclusion: For this purpose, this research aims to evaluate the relationship between personal characteristics and other satisfaction components in terms of realizing desirable housing in the 4th region of Tabriz municipality, relying on the "ideals", "norms" and "expectations" of the residents. Based on this, "explanation of personal characteristics affecting the desirability of the existing residential environment, based on the satisfaction indicators considered by the residents" is on the agenda of this research. Therefore, in order to achieve the intended goals, in the first step, the variables and micro-variables were found by addressing the opinions of the residents and understanding the indicators they considered with a vocabulary drawn from documentary data and words that were found in the perception of the people living in the 4th area of Tabriz. The continued recognition and assessment of the current situation of the region was carried out in the area of the components obtained from the first step, and finally, the significance level of personal factors was evaluated with the variables of the hypothesis test. The results indicated that, in the research conducted, personal characteristics: gender, education, number of household members, year of building construction and number of hours at home, have no significant correlation with the mentioned variables. Also, the results indicate that the components of age, social role, ownership and the size of the unit due to being significant in all variables are personal effective components on improving people's satisfaction in terms of achieving residential desirability in It is a study platform. In this regard, people who own their own unit, the size of the unit is proportional to their activities and have a housing area of more than 100 meters, with the young age group, the social role of children, then mothers, and then spouses have a more positive evaluation level than other residents. In region 4, they have the city of Tabriz, so they are more satisfied with their living conditions and they prefer housing in Nagar. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Housing satisfaction, desirable housing, residents, personal variables, Tabriz | ||
| مراجع | ||
|
آزاده، سید رضا و ابی زاده، سامان (1401)، اولویت های اجرایی در ارتقای مطلوبیت مساکن جدید شهری مطالعۀ موردی: مجتمع‌های مسکونی شهر رشت، جغرافیا و توسعه،20(67)، صص 275-250. https://gdij.usb.ac.ir/article_6918.html
آصفی، مازیار و ایمانی، الناز (1395)، باز تعریف الگوهای طراحی مسکن مطلوب ایرانی_اسلامی معاصر با ارزیابی کیفی خانه‌های سنتی، پژوهش‌های معماری اسلامی، 4(2)، صص 56 – 73. https://jria.iust.ac.ir/article-1-486-fa.html
اصلانیان، یاشار؛ ذبیحی، حسین و کمال، رهبری منش (1399)، ساختارشناسی مفهوم رضایتمندی مسکن با رویکرد فلسفه پدیدارشناسی نمونه موردی: خانه قاجاری شیخ الاسلام و چند مجتمع مسکونی در زنجان، مطالعات هنر اسلامی، 16(37)، صص 28 – 46. https://www.sysislamicartjournal.ir/article_109320.html
ایوان چرمایف، سرج و کریستوفر، الکساندر (1395)، عرصه‌های زندگی جمعی و خصوصی به‌جانب یک معمار انسانی، ترجمه منوچهر مزینی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. https://www.gisoom.com/book/11208353
اکبرپور، محمد؛ جعفری، فیروز و یاشار، کریمی (1395)، واکاوی میزان نگرش مردم از معیارهای مسکن مناسب روستایی مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان هشترود، نشریه جغرافیای و برنامه‌ریزی، 20(58)، صص 23 – 42. https://geoplanning.tabrizu.ac.ir/article_5742_852.html
الکساندر، کریستوفر (1396)، معماری راز جاودانگی، ترجمه قیومی بید هندی با مقدمه مهدی حجت، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران. https://press.sbu.ac.ir/book_341.html
بهره دار، امجد، مدنی، رامین و افشاری، محسن (1402)، ارائه الگوی کالبدی مسکن امروز با بهره‌گیری از کیفیات مطلوب خانه‌های تاریخی نمونه موردی: شهر کرمان، فصلنامه توسعه پایدار شهری، 4 (11)، صص50-33. https://usdjournal.daneshpajoohan.ac.ir/article_706224.html
پوردهقان، حافظه؛ شاهچراغی، آزاده و سید مصطفی، مختابادامرئی (1398)، سنجش و تحلیل قواعد نظری مسکن مطلوب باتکیه‌بر آرای مردم، مسکن و محیط روستا، 38(165)، صص 81 – 96. https://jhre.ir/article-1-1699-fa.html
پور سیستانی، پونه، محمودی زرندی، مهناز و مداحی مشیری، جواد (1400)، بازتعریف الگوهای طراحی مسکن معاصر بر اساس معیارهای مردم شناختی در راستای برنامه‌ریزی شهری نمونه موردی: خانه‌های شهر بم، نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، 14(3)، صص 447-399. https://sanad.iau.ir/journal/geography/Article/681133?jid=681133
تقیلو، علی‌اکبر، مفرح بناب، مجتبی، مجنونی توتاخانه، علی و آفتاب، احمد (1398)، ﺗﺤﻠﯿﻞ وﺿﻌﯿﺖ تاب‌آوری شاخصهای کاﻟﺒﺪی ﻣﺴﺎکن ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺮﯾﺰ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﻮادث ﻏﯿﺮﻣﺘﺮﻗﺒﻪ، آمایش جغرافیایی فضا، 9(32)، ﺻص 48 -31. https://gps.gu.ac.ir/article_100762.html
حافظ‌نیا، محمدرضا (1397)، مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم‌انسانی، تهران، انتشارات سمت، چاپ بیست و چهارم، تهران. https://samt.ac.ir/fa/book/1018
حسین‌پور، رضا، کی نژاد، محمدعلی و بلالی اسکویی، آزیتا (1398)، سکونت به سبک ایرانی – اسلامی، انتشارات جهاد دانشگاهی قزوین، قزوین. https://www.gisoom.com/book/11537041
راپاپورت، آموس (1401)، انسان‌شناسی مسکن، ترجمه افضلیان خسرو، مشهد: انتشارات کسری. https://www.iranketab.ir/book/76856
شار، آدام (1398)، هایدگر برای معماران _ تاملی بر سنت معماری مدرن، ترجمه: احمدی نژاد، انتشارات طحان، چاپ سوم، تهران. https://rayanbook.com/b/o5466
شولتز، کریستیان نور برگ (1399)، مفهوم سکونت: به سوی معماری تمثیلی، ترجمه: محمود امیر یار احمدی، انتشارات آگه، تهران. https://www.agahbookshop.com
ضرغام فرد، مسلم، مشکینی، ابوالفضل، پوراحمد، احمد و مورگانتی، بنیامینو (1398)، تدقیق نماگرهای مسکن شایسته از دیدگاه مکتب اسلام، مطالعات شهر ایرانی‌اسلامی، 9(35)، صص 33 – 45. https://sid.ir/paper/177370/fa
قلمبردزفولی، مریم؛ نقی‌زاده، محمد و حمید، ماجدی (1397)، تبیین مبانى عوامل مؤثر بر شاخصهای کیفى مسکن، هویت شهر، 12(36)، صص 97 – 110. https://sanad.iau.ir/Journal/hoviatshahr/Issue/37113
گل، یان (1401)"شهرهایی برای مردم" ترجمه: مریم چرخچیان، گوهر دانش، چاپ دوم، تهران https://www.ketabium.com/product/1003188
گیفورد، رابرت (1977)، ادراک و شناخت محیطی، ترجمه نسرین دهباشی، فصلنامه معماری و فرهنگ، 1(2) و (3)، صص 5 – 5. https://www.sid.ir/paper/449600/fa
گیفورد، رابرت (1977)، روان‌شناسی محیط‌های مسکونی، ترجمه وحید قبادیان، فصلنامه معماری و فرهنگ، 1(2) و (3)، صص 71 – 71. https://www.sid.ir/paper/449601/fa
گیفورد، رابرت (1977)، فضاهای شخصی، ترجمه شبنم صحرایی، فصلنامه معماری و فرهنگ، 1(2) و (3)، صص 54 – 54. https://memarifarhang.com/magazine
گیدیون، زیگفرید (1400)، فضا، زمان و معماری: رشد یک سنت جدید، ترجمه منوچهر مزینی، انتشارات علمی و فرهنگی. https://fidibo.com/book/112975
لاوسون، برایان، (1402)، زبان فضا، ترجمه: عینی فر، علیرضا؛ کریمیان، فؤاد، چاپ پنجم، تهران: دانشگاه تهران. https://press.ut.ac.ir/book_727.html
لنگ، جان (1402)، آفرینش نظریه معماری، نقش علوم رفتاری در طراحی محیط، ترجمه عینی فر علیرضا، چاپ یازدهم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. https://press.ut.ac.ir/book_1042.html
میکائیلی، رضا، کرمی، اسلام و یوسفی، مسعود (1400)، بررسی و تحلیل شاخصهای ارزیابی کیفیت مسکن ایرانی - اسلامی معاصر بر اساس روش تحلیل سلسله‌مراتبی (نمونه موردی: مسکن ساخته شده در چهل سال اخیر)، نشریه فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی، 6(1)، صص 19 – 38. http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-281-fa.html
Aminpoor, A., Madani, R., H Hayaty, & Zare, A. (2018). Study the Effect of Islamic teachings on the architecture of Iranian homes: A Case Study on the Traditional Houses in a Hot and Dry Climate in Iran. Journal of Zonal Planing, 8(29), 173–190. https://jzpm.marvdasht.iau.ir/article_2784.html?lang=en
Amerigo, Maria &, Aragones Juan Ignacio,(1997), A THEORETICAL AND METHODOLOGICAL APPROACH TO THE STUDY FRESIDENTIAL SATISFACTION, Journal of Environmental sychology 17, 47–57,1997 Academic Press. https://www.researchgate.net/publication/236144341_A_Theoretical_and_Methodological_Approach_to_the_Study_of_Residential_Satisfaction
Bonaiuto, Marino; Fornara, Ferdinando; Bonnes, Mirilia (2006), Perceived Residential Environment Quality In middle- And low-Extension Italian Cities. Revue Européenne de Psychologie Appliquée / European Review of Applied Psychology, 56, 23-34 .https://www.researchgate.net/publication/228327815_Perceived_residential_environment_quality_in_middle-_and_low-extension_italian_cities
Brkanic, I. (2017). Housing quality assessment criteria. Electronic Journal of the Faculty of Civil Engineering Osijek-e-GFOS,8(14), 37–47. https://www.researchgate.net/publication/318120833_HOUSING_QUALITY_ASSESSMENT_CRITERIA
Barker, R, G ,(1968). Ecological Psychology, Stanford, Ca: Stanford University Press. https://www.scirp.org/reference/referencespapers?referenceid=1628180
Bachelard, G. (2007) The oneiric house; Housing and Dwelling; Perspectives on Modern Domestic Architecture. Edited by B. Miller; published Routledge. https://www.amazon.com/Housing-Dwelling-Perspectives-Domestic-Architecture/dp/B0CM2FZGTM
Belali Oskui, A. & Nazari, S. (2021). Desirable values of housing design from the perspective of Islamic thought (a step towards explaining the Iranian Islamic model of housing). Journal of Islamic Iranian Pattern of Progress Model, 8(15), 299–345. https://www.ipoba.ir/article_124864.html?lang=en
Bonaiuto, Marino; Aiello, Antonio; Perugini, Marco;Bonnes, Mirilia; Ercolani, Anna Paola (1999), Multidimen-sional Perception of Residential Environment Quality and Neighbourhood Attachment in the Urban Environment. Journal of Environmental Psychology, 19, 331-352 https://www.infona.pl/resource/bwmeta1.element.elsevier-a1ebc75a-3518-3b37-a206-1be4e32a6633
Canter, D. &, Rees, K. (1982). A multivariate model of comments. housing satisfaction. International Review of Applied Psychology 31. 185–208. https://www.scirp.org/reference/referencespapers?referenceid=2751552
Carp,Frances and Carp, Abraham , (1982), Perceived environmental quality of neighborhoods: development of assessment scales and their relation to age and gender, , Journal of Environmental Psychology 2, 295 312. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0272494482800297
Fattinnanzi, E., Acampa, G., Forte, F., & Rocc, F. (2018). The overall quality assessment in an architecture project. Valori EValutazioni, 21. https://www.researchgate.net/publication/331044477_The_overall_quality_assessment_in_an_Architecture_Project
Gehl, Jan (2013), Cities for People, Island Press, ISBN:978-1-59726984-1. https://islandpress.org/books/cities-people#desc
Gifford, Robert (2002), Environmental Psychology : Principles and Practice, Canada, Optimal Books. https://www.amazon.com/Environmental-Psychology-Principles-Practice-3rd/dp/0968854303#
Gifford, Robert (1978), The Human Mystery: The GIFFORD Lectures University of Edinburgh 1977–1978, United States, Springer International; First Edition. https://www.maggs.com/the-human-mystery-the-gifford-lectures-university-of-edinburgh-1977-1978_244150.htm
Galster George C. &, Hesser Garry W. (1981), Residential Satisfaction: Compositional and Contextual Correlates, Environment and Behavior,1981 ,13: 735. https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0013916581136006
Kurniati, D., & Faizah, R. (2021). The Quality Assessment of Structure of Simple House in Gowa Sari Residential, Bantul Regency. 4th International Conference on Sustainable Innovation 2020–Technology, Engineering and Agriculture (ICoSITEA 2020), 262–266. https://www.researchgate.net/publication/353310844_The_Quality_Assessment_of_Structure_of_Simple_House_in_Gowa_Sari_Residential_Bantul_Regency
Mesgarani, N., Ajza Shokouhi, M., Khakpoor, B. A., & Noghsan Mohammadi, M. R. (2018). Quality Assessment of Residential Area of City Center with Emphasis on Stability, Case Study: Sarshor and Chahno Districts of Mashhad. Armanshahr Architecture & Urban Development, 11(23), 347–359. https://www.armanshahrjournal.com/article_69816_en.html?lang=fa
Poll, Ric van, (1997), The perceived quality of the urban residential environment, 179. https://research.rug.nl/files/3214903/thesis.pdf
Rapoport, Amos (1969) House Form and Culture (Foundations of Cultural Geography Series), Englewood Cliffs, Prentice Hall, N.J. https://www.researchgate.net/publication/324687573_Book_Review_House_Form_and_Culture_-_Amos_Rapoport_1969_-_by_JA_Adedeji_and_SA_2010
SaminSharifi Miyaghi, Ebrahim, Yaghoubi Sangharchi, Masoumeh, Haghlesan, Massoud, (2019), Evaluation of value components of desirable housing architecture based on the Islamic epistemology, Scientific Journal of Education and Evaluation, Twelfth Year, No. 48, pp. 33-62 . [In Persian] http://ciauj-tabriziau.ir/article-1-281-en.html
Schrijnen, Pieter. (2000), Infrastructure Networks and Red-green Patterns. City Region Landscape and Urban Planning 48:191-204. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0169204600000426 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 433 |
||