اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 19 |
| تعداد شماره‌ها | 380 |
| تعداد مقالات | 3,121 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,250,850 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,844,986 |
رقابت ایران و عربستان در لبنان: زمینه‌ها و پیامدها | ||
| مطالعات سیاسی جهان اسلام | ||
| دوره 13، شماره 3 - شماره پیاپی 51، شهریور 1403 اصل مقاله (1.11 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30479/psiw.2024.20395.3330 | ||
| نویسندگان | ||
| سید حسین موسوی کردمیری* 1؛ سید امیر نیاکویی2 | ||
| 1دانش آموخته کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل، دانشگاه گیلان، گروه علوم سیاسی، رشت، ایران | ||
| 2دانشیار دانشگاه گیلان، گروه علوم سیاسی، رشت، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 30 اردیبهشت 1403، تاریخ بازنگری: 20 تیر 1403، تاریخ پذیرش: 26 شهریور 1403 | ||
| چکیده | ||
| هدف: لبنان به‌عنوان یکی از عرصه‌های رقابت میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی، همواره از اهمیت بسزایی برخوردار است. به این دلیل، این پژوهش سعی می‌کند بازیگری رقابت‌محورانه تهران و ریاض را در لبنان از منظر موازنه تهدید مورد واکاوی قرار دهد تا عوامل تأثیرگذار بر چیستی و چرایی این تقابل برخلاف رویکرد صرف سازه‌انگارانه که رویکردی رایج در این عرصه است، مشخص شود. روش: روش پژوهش، تبیینی و شیوة گردآوری منابع، کتابخانه‌ای است و در پی پاسخ به‌این سؤال است که زمینه‌ها و پیامدهای رقابت ایران و عربستان در لبنان چه بوده است. یافته‌ها: ژئوپلیتیک بااهمیت لبنان و تعدد قومی_مذهبی که باعث نزاع‌های داخلی و مانع شکل‌گیری دولت_ملت قوی می‌شود از جمله عواملی است که بر نقش‌آفرینی ایران و عربستان در لبنان تأثیر گذاشته است. پیامدهای این رقابت نیز، تشدید شکنندگی ساختار اجتماعی_سیاسی و اقتصادی، گسترش حوزه نفوذ رقبای منطقهای و جهانی و حاکم شدن جو امنیتی در لبنان بوده است نتیجه‌گیری: بحران لبنان، ریشه در تاریخ و جغرافیای این کشور دارد. دولت ضعیف و وجود گروه‌های قومی و مذهبی متعدد، زمینه مناسبی را برای نقش‌آفرینی ایران و عربستان در لبنان ایجاد کرده است. این دو کشور با درک واقعیت‌های بین‌المللی برای ائتلاف‌سازی با گروه‌های همسوی خود در لبنان، اقدامات فراوانی انجام دادند و با حمایت‌های سیاسی، نظامی، اقتصادی و... در این عرصه در کنار تلاش برای توانمند‌سازی هر چه بیشتر جریان‌های تحت حمایت خویش در عرصه داخلی لبنان، سعی کردند به افزایش نفوذ خود و تضعیف جایگاه و منافع رقبای منطقهای در این کشور اقدام کنند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جمهوری اسلامی ایران؛ عربستان سعودی؛ رقابت منطقهای؛ موازنه تهدید؛ لبنان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Iran-Saudi Arabia rivalry in Lebanon: contexts and consequences | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Seyed Hossein Mousavi Kordmiri1؛ Seyed Amir Niakooee2 | ||
| 1Master's degree in International Relations, University of Guilan, Department of Political Science, Rasht, Iran | ||
| 2Associate Professor, University of Guilan, Department of Political Science, Rasht, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Purpose: As one of the arenas of competition between the Islamic Republic of Iran and Saudi Arabia, Lebanon is always of great importance. From this point of view, the present study tries to analyze the competitive acting of Tehran and Riyadh in Lebanon from the point of view of the balance of threats, in order to determine the factors influencing what and why this confrontation is, as opposed to the purely constructivist approach, which is a common approach in this field. Method: The research method is descriptive and the method of collecting sources is a library and seeks to answer the question that; What have been the grounds and consequences of the Iran-Saudi rivalry in Lebanon? Findings: Lebanon's important geopolitics and multiplicity of ethnicity and religion, which cause internal conflicts and prevent the formation of a strong nation-state, are among the factors that have influenced the role of Iran and Saudi Arabia in Lebanon. The consequences of this competition have been the intensification of the fragility of the socio-political and economic structure, the expansion of the sphere of influence of regional and sometimes global competitors, and the rule of the security atmosphere in Lebanon. Conclusion: Lebanon's crisis is rooted in the history and geography of this country. The existence of many ethnic and religious groups is one of the main reasons for the presence of Iran and Saudi Arabia in Lebanon. Understanding the existing international realities, these two countries took many measures to form a coalition with their aligned groups in Lebanon, and with political, military, economic, etc. support in this field, in addition to trying to empower the currents under their support as much as possible in the field. The internal affairs of Lebanon tried to increase their power and influence in this country and weaken each other's status and interests. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Islamic Republic of Iran, Saudi Arabia, Regional Competition, Threat Balance, Lebanon | ||
| مراجع | ||
|
ازغندی، علیرضا و آقاعلیخانی، مهدی (1392)، «بررسی عوامل منطقهای واگرایی در روابط ایران و عربستان (1390-1384)، فصلنامه سیاست،11(2): 243-225. باقری، محسن و یزدانی، عنایت‌الله (1397)، «تبیین منافع استراتژیک جمهوری اسلامی ایران در اتحاد استراتژیک با حزب‌الله لبنان»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، 15(2): 62-43. باقری‌نژاد، سید اصغر و قاسمی، بهزاد (1400)، «نقش تفکر انقلاب اسلامی و محور مقاومت در قبال سوریه بر اساس نظریه استفان والت»، فصلنامه مدیریت پژوهش‌های دفاعی، 20(1): 126-101. جانسیز، احمد و اعجازی، احسان (1400)، «تحلیل رابطه بین ایران و ایالات متحده آمریکا از منظر موازنه تهدید»، فصلنامه سیاست جهانی، 9(1): 196-164. درج، حمید و عباسی، مجید (1399)، «تقابل جویی عربستان سعودی با جمهوری اسلامی ایران در صحنه سیاست عراق (2018-2003)»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، 9(1): 76-51. دهقانی فیروزآبادی، سید جلال (1400)، اصول و مبانی روابط بین‌الملل (1)، چاپ پنجم، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگا‌ه‌ها (سمت). دهقانی فیروزآبادی، سید جلال (1401)، اصول و مبانی روابط بین‌الملل (2)، چاپ پنجم، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگا‌ه‌ها (سمت). راموز، صالح (1397)، لبنان؛ هویت ملی و تأثیر آن بر روابط دوجانبه با ایران، چاپ دوم، تهران: سروش رسولی ثانی‌آبادی، الهام و روستایی، مجتبی (1398)، «موازنه تهدید و اتحاد اعراب و اسرائیل در برابر محور مقاومت»، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، 26(3): 134-113. سلطانی‌نژاد، احمد (1395)، سیاست خارجی سوریه در لبنان تصمیم‌گیری در بحران، تهران: دانش‌نگار. عصر ایران (4/4/1395)، «نصرالله: بودجه حزب الله لبنان کامل از ایران می‌رسد»، قابل دسترس در asriran.com/001zuz علیخانی، مهدی (1401)، جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی؛ سیاست خارجی، روابط دوجانبه و نظم منطقهای، تهران: جهان سیاست (با همکاری فصلنامه مطالعات بین‌المللی). گلوین، جیمز (1399)، همه چیز درباره ناآرامی‌های عربی، (ترجمه مهدی زیبائی و سجاد بهرامی‌مقدم)، رشت: دانشگاه گیلان. محمدی، فاطمه و فرهادی، فرشید (1396)، « تغییر و تحول سیاست خارجی عربستان سعودی نسبت به جمهوری اسلامی ایران (1980-2014)»، فصلنامه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، 3(1): 40-19. مصلی‌نژاد، عباس (1391)، « هویت‌یابی شیعیان و ژئوپلیتیک نوین خاورمیانه»، فصلنامه ژئوپلیتیک، 8(1): 171-135. مصلی‌نژاد، عباس (1395)، «سیاستگذاری موازنۀ منطقهای در روابط ایران و عربستان»، فصلنامه سیاست، مجلۀ دانشکده حقوق و علوم سیاسی، 46(4): 1087-1067. میزراحی، اورنا وگوزانسکی، یوئل (1/9/1400)، «بحران در روابط لبنان و عربستان؛ ضربه‌ای دیگر به سرزمین سدرها، موسسه آینده پزوهی جهان اسلام. قابل دسترس در https://www.inss.org.il/publication/lebanon-gulf/ نیاکوئی، سید امیر (1393). ارتش و سیاست در خاورمیانه عربی، رشت: دانشگاه گیلان. هدایتی شهیدانی، مهدی و مرادی کلارده، سجاد (1393)، «مؤلفه‌های مؤثر بر سیاست خارجی عربستان سعودی در قبال تروریسم تکفیری، تحلیلی چندسطحی»، فصلنامه آفاق امنیت، 23(2): 256-229. همیانی، مسعود (1394)، «تغییر جهت در سیاست خارجی عربستان سعودی: از استراتژی موازنه تا رهبری ائتلاف»، فصلنامه سیاست خارجی، 29(1): 74-53. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 157 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 123 |
||